آرشیف

2014-12-26

استاد محمود بی پروا

اکاسی خاردار وتوافق آن درچغچران

 
نام انگلیسی : Black Locust.
نام علمی : L.  Robinia pseudo acacia
نام خانواده گیاهی: Fabaceae
ارتفاع درخت: بلند تر از 25 متر.
نوع زیست: برگریز.
محل اصلی پیدایش: ایالات متحده واروپا.
نام دری : اکاسی خاردار ولی ایرانی ها آنرا اقاقیا گویند.
درماه مارچ 2008 برابر با حوت 1386روزی رئیس وقت زراعت آقای آرین پور به دفتر CRS آمد تا مسئول دفتررا به بیند . او درین دیدار از رئیس دفتر خواست تا به تعداد 5000 اصله نهال مثمررا که وزیر زراعت از بامیان برایش داده بود، به چغچران انتقال دهد. نانسی هرن رئیس دفتر که یک زنی بسیار فعال وکارکن بود برایش وعده داد که این همکاری را به ریاست زراعت غور مینماید ونهال های ایشان را با پرداخت کرایه از بامیان به غور انتقال میدهد.
خانم نانسی به بامیان ارتباط گرفت وتیم کاری هرات که درآنجا مصروف شناسائی ومطالعه تطبیق بعض پروژه های زراعتی موسسه بودند، به ایشان هدایت داد تا به ریاست زراعت آنجا رفته به بینند که چقدر نهال وازکدام انواع به ریاست غور میدهند وچه وقت این نهال ها آماده انتقال به غور میباشند ونیز اندازۀ کرایه چقدر خواهد بود تا درزمینه تدابیر لازم اتخاذ گردد.
تیم باملاقات که با رئیس زراعت بامیان داشت، اینطور معلومات داد که به تعداد 3000 اصله نهال سیب، بادام وزردآلو را به ریاست زراعت غور داده میتواند ونیزانتقال این نهال ها باید به دو فلن کوچ صورت بگیرد ویک موتر حاضر انتقال نیست بعلت اینکه راه طویل وپرخوف واحتمال خرابی واسطه زیاد است.
موسسه تصمیم گرفت تا این کمک را به ریاست زراعت غور بنماید و نهال های ایشان را دربدل 34000 افغانی کرایه مطالبه شده انتقال دهد.
خانم نانسی رئیس موسسه مرا خواست وموضوع را بامن درمیان گذاشت تااگر کدام نظری درمورد داشته باشم. من ازش خواهش کردم تا ازاینکه دوفلن کوچ نهال های زراعت را می آورد ، به نظر من بهتر خواهد بود اگر به تعداد 5000 اصله نهال غیر مثمر را نیز ازریاست زراعت بامیان گرفته با همین موترها وبه همین کرایه دراینجا انتقال دهند تا درپروژۀ زیر جوی عمومی پوزه لیچ واقع شرق گدام دولتی غرس نمائیم . نهال های پشنهادی من شامل ناجو2000، مورپان 1000، اکاسی خاردار 2000 و جمله 5000 اصله نهال بود. نانسی ازاین پیشنهاد من بگرمی و علاقه مندی استقبال نمود وموضوع را از طریق خویش به شخص مسئول کشوری درمیان گذاشت واونیز با خوشحالی پذیرفت. بعد به تیم هدایت داد تا باردیگر رئیس زراعت بامیان را دیده همرایش تقاضای این تعداد نهال هارا درمیان گذارند. آنان چنین کردند ورئیس زراعت از دادن ناجو ومورپان خودداری نموده درعوض با دادن 1000 اصله نهال اکاسی خاردار و 3000  قلمه سفیدار رضائیت نشان داد ولی من از پذیرش قلمه های سفیدار خودداری کرده تاکید زیاد روی نهال های ناجو ، مورپان واکاسی کردم ولی رئیس زراعت قبولدار نگردید.
دلیل من بر این بود که قلمه سفیدار به هرتعداد که خواسته باشیم از قراء اطراف چغچران طور مجانی بدست آورده میتوانیم چه ضرورت که پیسه بیجا صرف شود درحالیکه اگر از بامیان بیاوریم مجبوریم کرایه زیاد بپردازیم وبرعلاوه مردم اینجا بخاطر پرداخت کرایه بلند اگر خبر شوند دیگر حاضر به دادن قلمه در پروژه های ما نخواهند بود که در این صورت فرهنگ همکاری را لطمه دار میسازیم.
سرانجام نانسی بمن گفت که ازاینکه موترها خالی می آیند، باشد تا این قلمه هارا نیز با خود بیاورند. دیگر چاره نیست. با هم موافقه کردیم.
چهارروز بعد دو موتر فلن کوچ به دروازه دفتر استاد شدند وباخود یکهزار نهال سیب، یکهزار نهال بادام ویکهزار نهال زردالو همراه با 3000 قلمه سفیدار ویکهزار نهال اکاسی خاردار از بامیان آوردند.
نهال هارا تسلیم گردیده آنهائیکه مربوط زراعت بود به ریاست زراعت برده وتحویل دادیم وآنهائیکه مربوط موسسه بود به دفتر پائین نمودیم. ازجمله 400 اصله نهال اکاسی را نیز بدسترس ریاست گذاشتیم تا ازطریق خویش هرجا که خواسته باشند، بنشانند.
دوروز بعد روز اول حمل وپروگرام نهال شانی رسما از طرف الحاج احمدی والی وقت آغاز یافت. من بصفت کارمند تنظیم منابع طبیعی موسسه غرس این نهال هارا درپروژۀ منظور شده شرق گدام ودرزیر جوی عمومی پوزه لیچ شامل همین پلان ساختم و با غرس اولین نهال بدست والی ولایت ، کار نهال شانی را رسما شروع کردیم درحالیکه طرازبندی قبلا از طریق پول دربدل کار موسسه صورت گرفته بود.
همینکه نهال های اکاسی خارداررا از بوجی ها کشیدیم تا بنشانیم دیدیم که همه از اثر سرمای نهایت شدید زمستان1386 خشک شده بودند. کارگران بمن گفتند که غرس اینها بی فایده است زیرا همه خشکیده میباشند ولی من با بیان قصۀ پیازکن وپیاز فروش گفتم که آنهارا بنشانید زیرا پیسه زیاد درانتقال آنها بمصرف رسیده است ونیز ما دربرابر کار انجام شده قرار داریم.
من به کارگران دستور دادم تا آنهارا طور یک درمیان با قلمه های سفیدار بنشانند چی اگر آنها سبز نشوند، سفیدارها رشد نموده جای آنهارا بگیرند. کارگران چنین کردند.
 نهال های شانده شدۀ اکاسی تا اخیر جوزا هیچ حرکت نموئی از خود نشان ندادند. تا اینکه در جریان ماه جوزا که هوا بگرمی رفت ناگهان همه از ریشه شروع به رشد نمودند وصد درصد به نمو آغاز کردند. تا ختم فصل نموئی یعنی ماه عقرب به بهترین صورت نمو کردند که از این نگاه به ردیف اول قرار گرفتند.
زمستان گذشت ودر بهار 1388 باز تمام آنها بدون اینکه از سرما آسیبی دیده باشند، بهمان خوبی به نمو آغازکردند. قطر آنها نسبت به قطر دیگر درختان غرس شده خیلی زیادشد. آنچه که من روی این درختان تاکید داشتم، آبیاری روز درمیان، حفاظت از چرش، حریق وقطع و پایمالی وخیشاوه بود.
 زمستان دوم از سرآنها گذشت دربهار سال 1389 همینکه فصل نموئی آغاز یافت فقط جمعا به تعداد 5 اصله آنها از قسمت سطح خاک خشک شده بودند که علت شاید نتیجه مبارزه با سفیدارها بوده باشد.
اکنون این ساحه مکمل از اکاسی پوشیده میباشد که درزیر چند قطعه عکس ازآنها را مشاهده مینمائید.
 

      
عکس 1: نمائی از درخت اکاسی خاردار

عکس 2: نمونه برگ درخت.
   
عکس 3: موجودیت خار روی ناوده درخت.

عکس 4: نمائی از سال سوم رویش درخت در چغچران.

 
بنابرآن نتیجۀ حاصله این شد که درخت اکاسی خاردار درچغچران به بهترین وجه میروید مشروط براینکه در آبیاری، حفاظت وخیشاوه آن سعی زیاد بخرچ داده شود. تکثیر این درخت را درغور یک امر لازمی میدانم وآرزومندم تا ریاست زراعت وموسسات کارکن درچغچران درترویج وتکثیر آن از انتهای کوشش کار بگیرند.
سپاس وتشکر فراوان از موسسه CRS که در این راستا نهایت کوشید.
 
والسلام
محمود بی پروا
چغچران، سرطان 1389 برابر با جولای 2010.