آرشیف

دست نوشته های که درزیر می خوانید ازجملۀ 93 قطعه اسنادی است که دراین اواخر ازمنطقۀ غلمین (ghalmin) در40 کیلومتری شمال چغچران مرکزولایت غور بدست آمده است ودرنزد،  یکی ازفرهنگیان غور نگهداری می شود. قرار بود به همکاری مالی  افضلی والی وقت غور تمام این نبشته های تاریخی به چاپ برسد. متاسفانه بعد ازتبدیلی ایشان کار آن نیمه تمام ماند ومصروفیتهای ما هم ازطرف دیگرنگذاشت تا این اسناد مهم ومعتبربه دسترس تمام فرهنگیان ، نویسندگان ومردم غور قرارگیرد. من مقاله های را که درباب بحث ترک وتاجیک  بودن غوری ها  درجام غور گذاشته شده بود خواندم امید وارم این نوشته ها هم بتوانند برای روشن شدن مطلب،  دوستان محقق مارا یاری رسانند. به قول حضرت مولانا:

 
آفتاب آمد دلیل آفتاب      گردلیلت باید ازوی رومتاب
 
  [شیرین کنیزک پارسی گوی]
 

بسم الله الرحمن الرحیم
این ذکراست که نبشته آمداز اقرارخواجه رییس اجّل محترم شرف الرجال محمد بن الشیخ الجلیل سعید شهید ابوبکرحمزه ومستورۀ عفیفۀ ساجده، فخرالحرار، شرف النساء زلیخا بنت فخرالدین ابوبکرحمزه ، هریک درحال صحت وکمال عقل ونفاذ تصرفات، طایعانِ راغبان غیرمکرهین ولامجبرین علیهما، بران جمله که یک سرکنیزک هندی میانه بالا، کشاده ابرو، پارسی گو ، ازمال خود ازبرای رضای خدای عزّوجل وازبرای یافت ثواب آخرت را ، آزاد کردند. عتق صحیح نافذ شرعی خالیاً عن شروط المفسده والمعانی المبطله وعتقا لاحل نیل ثواب واتبعا برضاه الله. ونماند این دومقر مذکوررا درین کنیزک هندی به نام شیرین هیچ ملکی واین شیرین آزاد است هم چون دیگرآزادان. نه مکاتبه است ومدبره، بلکه معتقه صحیحه است . نه ایشان راونه هیچ کس را غیرآزاد کندان درین معتقه حق ملک نیست واگرکسی دعوی بندگی کند باطل باشد.  واین دو مقرمذکور را جزحق ولا  هیچ حق دیگرنیست واین حجت ازاقرار صحیح هردوا نبشته آمد تاوقت حاجت حجت باشد. فی الرابع من جمادی الاولی سنۀ ثمان وتسعین وخمس مأیه.
 
این اقرار به حضورمن بود وکتبه الحسن بن الحسین بخطه
شاهد علی ذالک فقیه حسین خالد
شاهد علی ذالک محمد بن الحسین محمد علی مقری
شاهد علی ذالک عثمان نقیب معروف لاش…
 

 
 
[ فروش یک قطعه زمین درقصبۀ طاق ]
 

 …. وکتبه …احمد القاضی
بسم الله الرحمن الرحیم
اقرار کردند… خواجه رییس رشیدالدین محمود بن علی بن مسعود میمنی وبرادر اومحمد بن علی وخواهرمادر/پدری او حره بنت علی بن مسعود ومنکوحۀ این محمود حره بنت… شجاع الدین الحسن بن بهرام ، کلهم طایعون راغبون فی صحت عقلهم وجوازامرهم ، غیرمکره ولامجبره علیهم،بران جمله که بفروختند به رضای یکدیگر یک قطعه// (زمین ) که ایشان را بود اندرقصبۀ طاق به موضع …که معروف آن را (زمین) کور(؟) خوانند.
حداول (زمین) خواجگی بن علی خراط، وحد ثانی (زمین) ورثه رشیدالدین ابوبکرشاه وحد ثالث جوی شرکای … وحد رابع (زمین) خواجه رییس زین الدین محمود بن حمزه. این (زمین) محدودۀ مذکوره که مسماکرده شد باجملگی حدود وحقوق ومرافق داخل فیها وخارج منها … که اندرآن است…تاک آن وخاک آن ودیوارآن واشجارمثمروغیرمثمربا حصۀ …همگی مشاع است به وقف امام مسجد سردهِ طاق. این جمله که یاد کرده آمد وحدکرده شد ، بفروختند مرخواجه محمود بن علی بن احمد الجوزجانی که بازخواهد … را به چهل دینارزرملکی ودو دینارهم ، که نصف این مبلغ باشد بیست دینارویک دیناردانگ هم. به بیع… وتسلیم کرد مبیع بدین خرنده ،این فروشنده تسلیم درست فارغ ازهمه مشغولیتها ومتابیع. این (زمین) حق وملک فروشندگان بود ودردست تصرف ایشان ونبود هیچ مانعی ایشان را به فروختن این (زمین) واقرار کردند به یافتن تمامت بها درمجلس عقد بیع واین فروشندگان درک وضمان قبول کردند. اگر مدعی آید وبه شرع ازدست مشتری بیرون کند خلاص آن ازهمه روی ها بربایع باشد. وذالک فی العشرین من محرم سنه سبع وثمانین وخمس مایه .
(587هـ ق)                                                                              

 
اقربمافیه کتبه محمد بن ابوبکرشاه بیده صحیح
اقربمافیه کتب محمد عبدالملک بن علی بخطه صحیح
اقرعند بمافیه وکتبه محمد بن محمود بن عمربخطه صحیح
شاهدبذالک الحسن بن بهرام بخطه
کتبه محمدبند محمود بیده صحیح
شاهد بذالک محمد جامی (یاحاجی)
شاهد بذالک دولتشاه بن بهرام