آرشیف

در شاهنامه‌ي فردوسي راجع به جمشيد شاه، توضيحات مفصلي ارايه شده و همانجا دوران پادشاهي طولانيي به او نسبت داده شده و گفته شده كه در دوران جمشيد يكي از برجستگي‌هاي او اين بود كه ديوان را تحت سلطه‌ي خود آورد و توسط آنها كارهاي زيادي از قبيل ساخت و ساز و معماري، پيدا كردن عطرهاي حيواني و نباتي، آهنگري و… به انجام رسانيد.
جمشيد توسط ديوان تختي ساخت و او بر تخت می‌نشت، غول‌ها و پری‌ها آن‌را به آسمانها می بردند و او با جامی که داشت جهان را نظاره می‌کرد. این تخت را ارگ جمشید می‌گفتند.
در شاهنامه‌ آمده كه نخستين روزي كه تخت جمشيد ساخته شد و به آسمان برده شد، آن روز براي جشميد بسيار خجسته و ميمون تلقي گرديد و آن‌روز را كه روز اول فروردين(حمل) بود، جشن مفصلي برگزار نمود، آن‌روز را تجليل كرد و نامش را «نوروز» گذاشت. بنابراين به اساس روايت شاهنامه جمشيد بنيانگذار نوروز و جشن نوروز محسوب مي‌شود.
همچنان اين قضيه مي‌تواند يكي از افسانه‌هاي مربوط به نخستين پرواز آدمي به آسمان باشد.

چند بيتي در همين زمينه از شاهنامه مي‌آورم:
همه کردنیها چو آمد به جای         
ز جای مهی برتر آورد پای
به فر کیانی یکی تخت ساخت         
چه مایه بدو گوهر اندر نشاخت
که چون خواستی دیو برداشتی         
ز هامون به گردون برافراشتی
چو خورشید تابان میان هوا         
نشسته برو شاه فرمانروا
جهان انجمن شد بر آن تخت او         
شگفتی فرومانده از بخت او
به جمشید بر گوهر افشاندند         
مران روز را «روز نو» خواندند
سر سال نو هرمز فرودین        
 برآسوده از رنج روی زمین
بزرگان به شادی بیاراستند         
می و جام و رامشگران خواستند
چنین جشن فرخ ازان روزگار        
 به ما ماند ازان خسروان یادگار

آنچه در اين زمينه از نظر فرهنگ و دين مقدس اسلام قابل توجه است اين است كه جشن نوروز منبع ديني و اسلامي نداشته و براي مسلمانان مجاز نيست تا از اين روز تجليل كنند و يا مصارف گزافي را در اين مناسبت متحمل شوند.
در اين فرجام‌ها، شوراي علماي افغانستان قطع‌نامه‌يي را در پيوند به حرام بودن تجليل از نوروز و جشن گرفتن اين روز، صادر نموده و از تمام مردم مسلمان افغانستان خواستند كه از تجليل اين روز به شدت پرهيز نمايند. علماي دين مي‌گويند، خداوند (ج) به جاي نوروز، جشن‌هاي بزرگ ديگري در اسلام كه همانا عيد قربان و عيد رمضان است، جايگزين نموده و براي مسلمانان تعيين كرده است.
در كمياي سعادت امام محمد غزالي در همين زمينه مي‌خوانيم:
«… اظهار شعار گبران حرام است بلکه نوروز و سده باید مندرس شود و کسی نام آن نبرد…»