آرشیف

2014-12-26

استاد محمود بی پروا

معیارهای اسلامیت از دیدگاه قرآن

 
 
مبحث اول
درافغانستان دوکلمه زیاد بگوش های مردم قابل شنیدن است یکی کلمۀ کفر ودیگری – مسلمان . بزبان آوردن کلمه های کفر ومسلمان اینقدر عام وعادی شده است که تکرار آن عادت روزانه وورد زبان همگان میباشد. بهر گفتگو وصحبتی از این دوکلمه تذکر بعمل می آید.  شاید فهمیدن درست این دو مفهوم، زیاد مشکل باشد. بناء لازم دانسته میشود تا نگاهی به قرآن کریم بیندازیم وبه بینیم که این دو کلمه دراین کتاب مقدس چگونه تعریف وتوضیح شده اند زیرا قرآن کتاب آسمانی و رهنمای  مسلمانان میباشد. قرآن خصوصیات پسندیده ونیکوی  یک فرد مسلمان واوصاف  یک شخص کافررا تشریح وتوضیح میدهد ویا بعبارت دیگر قرآن بصورت کامل وهمه جانبه شروط کفر ومسلمانی رابیان مینماید.

نخست اینکه نظری بر ابتدای قرآن کریم می اندازیم:

بعد از حمد وثنا بذات باریتعالی وطلب التجا ازذات پاک اوکه در سورة فاتحه بیان شده است ، صفات نیک یک مسلمان در آغاز سورة البقرة  بااین مفاهیم  بیان گردیده است:

  1. قرآن یگانه کتاب آسمانی برای مسلمانان میباشد که هیچ شک وتردیدی دراین وجود ندارد.

قرآن کتاب هدایت برای پرهیز گاران میباشد وعمده ترین شرط مسلمان بودن، پرهیزگاری است یعنی کسانی که ازخداوند میترسند وپابند بجا آوردن اوامر ودوری جستن از منعیات باری تعالی اند. ترس دارند ازاینکه در روز آخرت مورد محاکمه وبازپرس الله (ج) قرار میگیرند. باور دارند که خداوند ازهمه اعمال ونیات شان آگاه وبا خبر میباشد.

  1. آنانیکه بذات خداوند نادیده باور دارند ، نماز برپامیکنند واز آنچه که خداوند برایشان روزی داده است، میخورند. باور مندی بخداوند بزرگ درحال غیب تفکر مسلمان پاکیزه وخدادوست میباشد وبه ایقان وایمان وی اتکا می یابد چی انسان می بیند که زمینی فرش گردیده ، آسمانی بلند افراشته شده ، بارانی از آسمان فرو میریزد وبه برکت آن رزق به هر موجود زنده تهیه میشود، خورشید، ماه، ستاره گان ، ابر، باد ، سرما وگرمائی وجود دارند که همه در ادامه حیات زنده جانهاوتهیه رزق آنان دخیل میباشند. پس اینها آفریدگاری دارند که این کائنات بیکران را ساخته وتنظیم کرده وسامان بخشیده است چنانچه سعدی بزرگوار میفرماید:

 ابروبادومه و خورشید وفلک درکاراند   تاتو نانی بکف آری وبغفلت نخوری     همه ازبهـــــر توســــرگشته وفرمـــان بــــردار     شـــرط انصـاف نبـاشد که تو فــــرمان نبـــری
 اینجاست که دیگر اندیشه ئی درکارنیست که عقل انسان را براه منحرف بکشاند که نادیده چگونه بخداوند باور ویقین داشته باشد. پس باور داشتن به الله (ج) درحالت غیاب ، خود بیانگر کمال والای انسان مسلمان ومقامش میباشد.

  1. مسلمانان آنانی اند که به انچه که به پیغمبراسلام حضرت محمد(ص) نازل گردیده وآنچه پیش از او بدیگر پیغمبران فرود آمده باور واخلاص دارند هکذا مسلمانان آنهائی اند که به آخرت ایمان داشته باشند وبه صدق بپذیراند که مرگ آمدنی است.

  2. آنچه به محمد(ص) فرود آمده همین قرآن کتاب مقدس الهی میباشد که همه رموز کاینات واسلامیت درآن بیان گردیده است : اساس پنج بنای مسلمانی، رفتار وسلوک نیکوی انسانی، یکتا پرستی وهر آنچی که معقول ومطبوع میباشد ، درقرآن روشن گردیده است. باورمندی بذات خالق کاینات باباورمندی تفصیلی واجمالی خلاصه میباشد.

   وآنچه پیش از وی فرود آمده عبارت از همان سه کتاب دیگر آسمانی ( تورات بر   موسی، انجیل بر عیسی وزابور برداود) و100 صحیفه میباشند که به پیغمبران دیگر پیش از محمد( ص) نازل گردیده بودند ( ده صحیقه به آدم(ع)، ده صحیفه به ابراهیم (ع)، 50 صحیفه به شیث (ع) و30 صحیفه به ادریس (ع) .
باورداشتن به اینکه فرشتگان حق اند وچهارفرشته مقرب خداوند جبرائیل، میکائیل،اسرافیل وعزرائیل به دستور پرودگارعالم وظیفه دارندتا مسئولیت محولۀ خویش راانجام دهند.

  1. کسانی که به اوصاف بالا شایستگی یافته اند بدون شک از هدایت ورهنمائی پروردگار عالمیان برخورداراند ، ایشان نزدباریتعالی ازمنزلتی بلند بهره منداند ورستگار از همه مصائب وبدبختی ها.

 
جهت تائید بیشتر ، محتوای این مطالب که ازآیة دوم تا پنجم سورة البقرة آمده است، ذیلا با ترجمه نقل میکنیم:
ذَلِكَ الْكِتَابُ لاَ رَيْبَ فِيهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِينَ ﴿2﴾( اين است كتابى كه در حقانيت آن هيچ ترديدى نيست و مايۀ هدايت تقواپيشگان است (2).
الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلاةَ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ ﴿3﴾ (آنان كه به غيب ايمان مى‏آورند و نماز را بر پا مى‏دارند و از آنچه به ايشان روزى داده‏ايم انفاق مى‏كنند (3).
والَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِمَا أُنزِلَ إِلَيْكَ وَمَا أُنزِلَ مِن قَبْلِكَ وَبِالآخِرَةِ هُمْ يُوقِنُونَ ﴿4﴾ و آنان كه بدانچه به سوى تو فرود آمده و به آنچه پيش از تو نازل شده است ايمان مى آورند و آنانند كه به آخرت يقين دارند (4).
أُوْلَئِكَ عَلَى هُدًى مِّن رَّبِّهِمْ وَأُوْلَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ ﴿5﴾( آنان برخوردار از هدايتى از سوى پروردگار خويشند و آنان همان رستگارانند (5).
همچنان درآیة 177 همین سوره پرهیزگاری چنین تعریف شده است:
 لَّيْسَ الْبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ وَلَكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ وَالْمَلآئِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ وَآتَى الْمَالَ عَلَى حُبِّهِ ذَوِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ وَالسَّآئِلِينَ وَفِي الرِّقَابِ وَأَقَامَ الصَّلاةَ وَآتَى الزَّكَاةَ وَالْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذَا عَاهَدُواْ وَالصَّابِرِينَ فِي الْبَأْسَاء والضَّرَّاء وَحِينَ الْبَأْسِ أُولَئِكَ الَّذِينَ صَدَقُوا وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُتَّقُونَ ﴿177﴾
نيكوكارى آن نيست كه روى خود را به سوى مشرق و يا مغرب بگردانيد بلكه نيكى آن است كه كسى به خدا و روز بازپسين و فرشتگان و كتاب آسمانى و پيامبران ايمان آورد و مال خود را با وجود دوست داشتنش به خويشاوندان و يتيمان و بينوايان و مسافران و گدايان و در راه آزاد كردن بندگان بدهد و نماز را برپاى دارد و زكات را بدهد و آنان كه چون عهد بندند به عهد خود وفاداربمانند و در سختى و زيان و به هنگام جنگ شكيباباشند آنانند كسانى كه راست گفته‏اند و آنان همان پرهيزگارانند (177)
از متون این آیات متبرک وآغازین فهمیده میشود که مسلمان آنست که نزد پرودگار خود مطیع وقابل قبول باشد نه اینکه نزد خود، شیطان و عمالانش.
           
بعد از این، خصوصیات کافران وانسانهای دوچهره ومنافق وراهرو شیطان توصیف شده است . چنانچه درآیات 6و7 همین سورة اوصاف کافران شرح داده شده است . آنان کسانی اند که اوامر خداوند را نه دردل می پذیرند ونه بگوش خویش میشنوند وهرقدر برای ایشان از بدی ها ترس وبیم داده شود نمی پذیرند. به تعقیب آن ایات دربارۀ منافقان بشرح پرداخته است . منافقان از نظر ایات سوره البقرة ودیگر سوره های قرآن آنانی اند که فساد میکنند، نزد مسلمانها خود را مسلمان ونزد شیطانها خودرا دوست وطرفدار میدانند ومیگویند که ایشان مسلمانان را فریب میدهند درحقیقت منافقین همان انسانان مفسد وشرارت پیشه اند که کاری جز بتمسخر دادن دین واحکام خداوند ندارند.
در سوره های قرآن هرجا که نامی از اشخاص بد خصلت ونابکار برده شده  ، به تعقیب آن خصلت های پسندیده ومعقول یک انسان واقعی نیز تذکر داده شده است تا آدم های با علم ودانش از روی مقایسۀ این اوصاف بخوبی های اسلام وانسانیت پی ببرند ودرروشنی درست قراربگیرندتا باشد که درصف شیطان ومریدانش استاد نشوند.
مطالعه قرانکریم از آغاز تا انجام همه پند واندرز میباشد. دراکثرسورة هاقصه هائی از پیغپمبران پیشین همچون: حضرت ابراهیم ، اسمعیل واسحق  و بازماندگان آنها، اقوام لوط، عاد وثمود، مریم وعیسی وشعیب و اولاد یعقوب، ایوب ، نوح و موسی ودیگران آورده شده است وبه حضرت محمد(ص) آخرین پیغمبر بزرگ عالم بشریت همه سرگذشت وکارهای بد ونیک انسانها تشریح وبیان گردیده تاآنحضرت (ص) از نحوه وعملکرد تمام پیغپمبران دیگر و جزاهائیرا که ذات خداوند به نسبت سرکشی از اوامر الله (ج) متوجه حال سرکشان گردانیده بود،بدرستی آگاه شود و امتان خود وبنده گان خداوند تعالی را از نتایج انتهائی اعمال بد وپاداش نیکو وپسندیدۀ کارهای نیک باخبر سازد.حکایات وقصه ها همه پند واندرز میباشند تاانسان بداند که چی درسی ازآنها میتواند بیاموزد . ازبدی اجتناب کند وخوبی هارا ملاک عمل خویش قراردهد.
با دقیق شدن به احکام وهدایات قرآن ، بخوبی وصراحت فهمیده میشود که بعضی از مسلمانان امروزی بهمان لباسی اند که از آیات 8 به بعد سورة البقرة تشریح شده اند. چی، دروغ، فساد، منافقت و بهم اندازی وهمه کارهای بد که الله (ج) اجرای آنهارا منع فرموده است، بابی ترسی وبی باوری بدست اجرا قرار میدهند.
هرقدر که از بیداد گری سروصدا بلند گردد، قلبی نیست که به پذیرد وگوشی نمیباشد که بشنود چونکه آیه های 7 و8 سورة البقره خداوند(ج) منافقین را به مسلمانان درست اندیش و خداترس شناسائی کرده است آنها درظاهر میگویند که ما مومن هستیم ودرباطن بخداوند ایمان ندارند. پس از همچو اشخاص توقع نمیرود که به داد وغورسی مسلمانها توجه نمایندبلکه برعکس دشمن اسلام ودین وعدالت اجتماعی میباشند .
دروغ گویان وچاپلوسان همینکه با مسلمانان پاک طینت روبرو میشوند، خودرا مسلمان واقعی جلوه میدهند ولی در نزد فساد پیشه گان و ظالمان چهره دیگری میگیرند چنانچه آنهارا حق بجانب میدانندو خودرا دوست نزدیک ایشان و دست آوردهای آنان را می ستایند. اینست چهرۀ دوگانۀ تعدادی از مسلمانان امروزی کشور ما.
نظر به گفته الله (ج) قلبی را که خداوند سنگ گردانده وگوشی را که کر ساخته باشد، هیچ پیغمبر وعالمی غیر از الله(ج) آنان را به راه آورده نمیتواند همین علت است که دراین کشور جز حکومت فسق وشیطانیزم چیزی از عدالت خداوندی مشهود نیست.
ازاینها که بگذریم  شناخت بد وپند نیک وارزنده از مقام ومنزلت بلند نزد پروردگار عالمیان برخوردار میباشد.
بارخدایا! خودت بحال ما رحم فرماومارا ازبزرگی خویش بفرسنگ ها ازدروغ زن ، منافق ، بدکار وفساد پیشه دور داشته باش. آمین!
تحریر وترجمۀ آیات از انترنیت: پارس قرآن، کتاب الکترونیکی قرآن مجید، متن فارسی قرآن.
 
توضیحات از:  محمود بی پروا.
 
تصحیح وتعدیل از: الحاج مولوی عبدالکریم " برهانی".
 
 (ادامه دارد)