آرشیف

2015-1-9

محمداسماعیل حقانی

تعریـــف قــــــــرآن

 

بسم الله الرحمن الرحيم
ابوسعيد انصاري

سپاس و ستايش خاص خدايي را كه قرآن كريم را معجزة جاودان براي بشريت فرستاد و درود و سلام بي پايان بر رسول امين محمد ابن عبدالله و آل و اصحاب بزرگوارشان باد.
تعريف قرآن کريم:
قرآن کريم سخن معجز خداوند و وحي نازل شده وی برای پيامبرش حضرت محمدبن عبدلله صلي الله عليه وآله وصحبه وسلم است، که در مصاحف مکتوب و از پيامبر صلي الله عليه وآله وصحبه وسلم به تواتر منقول و تلاوت اش عبادت مي باشد.
براي تشريح اين تعريف ناگزيريم پاره اي از مفاهيم را اندک توضيح دهيم:
• سخن خداوند: اشاره به اين است که قرآن سخن خداوند Y است و با اين قيد سخن بشر، جن و ملائک از تعريف بيرون مي شود.
• معجز: اشاره به اين است که بشر و جن از ساختن و آوردن سخني اين گونه، عاجز اند. موضوع اعجاز قرآن را در بحث جداگانه بررسي خواهيم کرد. همچنان با ذکر اين قيد، سخن پيامبر صلي الله عليه وآله وصحبه وسلم که با لفظ خود از آن تعبير نموده است شامل اين تعريف بوده و بيرون نمي شود.
• وحي نازل شده وي براي پيامبرش حضرت محمد صلي الله عليه وآله وصحبه وسلم: هدف همان سخن و کلام الهي است که براي پيامبر خداY حضرت محمد صلي الله عليه وآله وصحبه وسلم نازل شده است، به اينصورت وحي الهي و سخنان او که براي انبياي ديگرش نازل کرده يا براي ملايک از اين تعريف بيرون مي شود و وحي را در يک بحث جداگانه مورد ارزيابي قرار مي دهيم.
• در مصاحف مکتوب و از پيامبر صلي الله عليه وآله وصحبه وسلم به تواتر منقول: با اين قيد احاديث قدسي و ديگر احاديث نبوي که وحي به شمار مي روند و همچنان آياتي که تلاوتشان نسخ شده است و ديگر در مصاحف نوشته نيستند و برخي قرائت هايي که به روايت هاي آحاد به ما رسيده اند، از تعريف بيرون مي شوند. تواتر همان روايتي را مي گويند که جمع زيادي آن را از اول تا آخر سند از جمعي به اندازه خودشان روايت کرده باشند که اتفاق همه شان بر دروغ محال مي باشد.
• تلاوت قرآن کریم عبادت مي باشد: جز قرآن كريم ديگر تلاوت هيچ نصي از نگاه شرعي عبادت به حساب نمي آيد. قرآن كريم يگانه کتابي است که هر حرف آن اجر دارد و تلاوتش عبادت است. اين بدان معني نيست که مطالعه و خواندن ديگر متون و نصوص خالي از اجر و ثواب است.
بخش دوم
نام هاي قرآن كريم:
سه نام قرآن کريم خيلي مشهور است. البته که قرآن به قول برخي از دانشمندان چون سيوطي بيش از پنجاه نام دارد، چون کريم، مبارک و … ولي وقتي به دقت به اين اسماء بنگريم در ميابيم که اکثر شان، صفت هاي قرآن اند تا نام هاي آن. 
سه نام مشهور عبارت اند از:
1. قرآن
2. کتاب
3. فرقان
قرآن
در مورد قرآن که چه معني دارد روايت ها و حرف هاي وجود دارد که مشهورترين آن ها عبارت اند از: 
1. قرآن معنايش قرائت و خواندن است چنانکه خداوند تبارک و تعالي در قرآن کريم مي فرمايد: (إن علينا جمعه و قرآنه. فإذا قرأناه فاتبع قرآنه). (القيامه: 17-18)
2. قرآن نام اين کتاب آسماني است، و به اين معني به کثرت در قرآن به کار مي رود، چنانکه خداوندY مي فرمايد: (إن هذا القرآن يهدي للتي هي أقوم). (الأسراء:9) در اينصورت قرآن جامع يا گرد آوردي شده معني مي دهد به طوري که جامع سوره ها و آيه هاست.
کتاب: 
کتاب نام ديگر قرآن است که در قرآن شريف در تعدادي از آيه ها استعمال شده است، چنانکه خداوندY مي فرمايد: (الحمد لله الذي أنزل علي عبده الکتاب و لم يجعل له عوجاً). (الکهف:1) يا (ذلک الکتاب لاريب فيه هدي للمتقين). (البقره:2)
کتاب که به معناي جمع آوري يا جامع به کار مي رود، عين همان معنايي را افاده مي کند که در قرآن از آن نام برديم. قرآن کريم به دليلي که سوره ها، آيه ها، مفاهيم و معاني زيادي را با حکمت ها و … در بر دارد، "کتاب" ناميده شده است.
گفته شده حکمتي که قرآن "قرآن" و "کتاب" ناميده شده اين است که: قرآن قرائت و حفظ را افاده مي کند و کتاب نوشته را. قرآن هم از همين دو طريق محفوظ است. در سينه قاريان و حافظان کتاب خدا و در مصاحف و نوشته ها که هر دو با توافق و هماهنگي، روند حفظ قرآن كريم را تضمين مي کنند.
فرقان:
فرقان نيز نام قرآن است، چنانکه خداوند تبارک و تعالي مي فرمايد: (تبارک الذي نزل الفرقان علي عبده ليکون للعلمين نذيراً). (الفرقان:1) فرقان دو معني دارد:
1. فارق و جدا کننده بين حق و باطل. 
2. جدا شده از هم، طوري که آيه ها و سوره ها از هم جدا اند.
قرآن معجزه جاودان الهی
}سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الْآفَاقِ وَفِي أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ{ (فصلت:53) 
«ما به آنان (كه منكر اسلام و قرآنند هرچه زودتر) دلائل و نشانه هاي خود را در اقطار و نواحی (آسمان و زمين) و در داخل و درون خودشان نشان خواهيم داد تا برای ايشان روشن و آشکار گردد که (اسلام و قرآن) حق است». 
خدا وند متعال هرگاه رسولاني را براي هدايت بشريت مي فرستاد همراه ايشان معجزه هايي را قرار مي داد، براي اينكه رسولان الهي در مقابل منكران و كساني كه در شك بودند و براي اثبات نبوت و رسالت خود از آن استفاده نمايند، مانند: نجات ابراهيمu از آتش و زنده شدن پرنده ها به اجازة خداوندI ، عصاي موسيu و نجات ايشان و بني اسراييل، و شفاي بيماران و زنده شدن مردگان به اجازة خداوندY توسط عيسيu از جمله معجزات پيامبران الهي عليهم السلام مي باشد.
پيامبر بزرگ اسلام حضرت محمد صلي الله عَليه و آله وصحبه و سلم نيز معجزاتي داشتند كه از آن جمله مي توان از شق القمر و تسبيح گفتن سنگريزه در دست مبارك ايشان، جاري شدن آب از انگشتان مبارك و نالة تنة درخت و پاشيدن خاك به چهرة مشركان در شب هجرت نام برد. همة اين معجزات خاص اقوام زمان پيامبران بوده است كه ما مسلمانان به همة اين معجزات يقين و باور داريم و لاكن رسول الله صَلي الله عَليه و آله وصحبه وَ سَلّم براي هدايت همة بشريت فرستاده شده و اسلام آخرين دين آسماني و رسول الله صَلي الله عَليه و آله وصحبه وَ سَلّم خاتم الانبياء و قرآن مجيد آخرين كتاب آسماني مي باشد. الله تبارك وتعالي مي فرمايد:
}وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا كَافَّةً لِلنَّاسِ بَشِيراً وَنَذِيراً وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَعْلَمُونَ{
(سـبأ:28)
«ما ترا برای جملگی مردمان فرستاده ايم تا مژده رسان و بيم دهنده باشی و ليكن اكثر مردم بي خبرند.» }وَمَا أَرْسَلْنَاكَ إِلَّا رَحْمَةً لِلْعَالَمِينَ{ (الانبياء:107) 
« ما ترا(ای پيامبر) جز به عنوان رحمت به جهانيان نفرستاده ايم».

}تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيراً{ (الفرقان:1)
«والا مقام و جاويد, ذاتی است که قرآن را بر بندة خود(محمد) نازل کرد تا اينکه جهانيان را بدان بيم دهد».
پس در اين زمان كه به عصر علوم وتكنالوژي معروف مي باشد معجزة اسلام چيست؟
قرآن كريم. بله قرآن كريم معجزة جاودان الهي و كتاب هدايت براي همة بشريت تا قيام قيامت مي باشد. در اين جا مسأله أي ذهن هر مسلمان را به خود مشغول مي سازد و آن اينكه خداوندY به ما دستور داده انسانها را به را حق دعوت نماييم:
}ادْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ{ (النحل: من الآية125 )
«مردمان را با سخنان استوار و بجا(با حکمت) و اندرزهای نيکو و زيبا به پروردگارت فراخوان, و با ايشان به شيوة هر چه نيکو و بهتر گفتگو کن».
پس چگونه كفار و ملحدين و كساني كه غير از زبان علم و طبيعت و تكنولوژي چيز ديگري را قبول ندارند را به اسلام دعوت نماييم. و در اين زمان كه همة دشمنان دست به دست هم داده اند تا اسلام را از بين ببرند يكبار ديگر قرآن اين معجزة جاودان اسلام در عصر علم و دانش تجلي مي نمايد.
}سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الْآفَاقِ وَفِي أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ { (فصلت:53)
{ما به آنان (كه منكر اسلام و قرآنند هرچه زودتر) دلائل و نشانه هاي خود را در اقطار و نواحی (آسمان و زمين) و در داخل و درون خودشان نشان خواهيم داد تا برای ايشان روشن و آشکار گردد که (اسلام و قرآن) حق است} 
}إِنْ هُوَ إِلَّا ذِكْرٌ لِلْعَالَمِينَ_ وَلَتَعْلَمُنَّ نَبَأَهُ بَعْدَ حِينٍ{ (صّ:87-88)
«اين قرآن جز پند و اندرز جهانيان نمی باشد و خبر آنرا بعد از مدت زمانی خواهيد دانست».
جالب اينجاست كه معجزات علمي قرآن كريم در زماني تجلي مي كند كه متأسفانه زمام علم و تكنولوژی به دست کفار و غير مسلمين مي باشد و بعضي از حقايق علمی که آنها بعد از ده ها سال تجربه و کوشش و در همين سالهای اخير بدان دست يافته اند. خيلی ساده و واضح در آيات مبارک قرآن کريم ذکر گرديده است آنهم در بيشتر از هزار و چهارصد سال قبل در زمان قرون وسطي و قرون جهل و ظلم و تاريکي اروپا. و قرون مفضله و پر نور و برکت اسلام.
آري در بيشتر از هزار و چهارصد سال قبل آياتی بر حضرت محمد رسول الله صلي الله عليه وآله وسلم از طرف باری تعالي نازل گرديده است که حاوي حقايق ثابت شدة علمي مي باشد نه نظرات قابل تغيير. حقايقی که علماي غرب بدانها دست يافته اند و وقتي که از جانب علماي مسلمين آيات قراني که در آنها ذکر اين حقايق علمي در آن می باشد به آنها نشان داده شد به ناچار اظهار نمودند که در اين شکی نيست که محمد صلی الله عليه وآله وسلم فرستاده خداست و بعضی از آنها بعد از ديدن اين حقايق با کمال جرأت اعلان نمودند که: اشهد ان لا اله الا الله و اشهد ان محمد رسول الله. البته در اين شکی نمی باشد که قرآن کريم کتاب هدايت است نه کتاب علوم(ساينس) و در اين هم شکی نيست که اللهI قرآن مجيد را به علم خود نازل نموده و اين کتاب دليلی است بر قدرت و عظمت خالق يکتا. 
خداوندY در عمل به قرآن به ما توفیق عنایت فرماید. آمین

برادر شما محمداسماعیل ((حقانی)) غوری