آرشیف

جهاد علیه فتنه یعنی مقاومت علیه تجاوز:
برخی فکر میکنند مسلمانان به تبعیت از مفهوم این آیه شریفه وآیات دیگر مکلف اند تا همیشه با پیروان ادیان دیگر بجنگند تا مسلمان شوند ، اما حقیقت این نیست  درین مقاله ویا نوشته تحلیلی  آیه مبارکه ذیل را به ترجمه، تفسیر وتحلیل می نشینیم.
(وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّىٰ لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ لِلَّهِ ۖ فَإِنِ انْتَهَوْا فَلَا عُدْوَانَ إِلَّا عَلَى الظَّالِمِينَ آیه 139 بقره.
ترجمه: با مشر کین متجاوز بجنگید تا اثری از تجاوز نباشد و ودین خاص برای خدا باشد ، اگر از تجاوز دست بر داشتند  شما از جنگ دست بکشید چون تجاوز بر متجاوز روا نیست.
وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّىٰ لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ كُلُّهُ لِلَّهِ ۚ فَإِنِ انْتَهَوْا فَإِنَّ اللَّهَ بِمَا يَعْمَلُونَ بَصِيرٌ آیه 39 انفال.
تر جمه: با مشر کین ومتجاوزین بجنگید تا دین  کا ملا برای خدا باشد.اگر از تجاوز دست بر داشتند  خدا بر اعمال شان ناظر وبیناست.)
سبب نزول آیه : در صدر اسلام از سوى مشركان انواع محدوديّت‌ها و اعمال فشارها بر فكر و روح  مسلمانان اعمال میشد ودر هر گوشه مورد آزار واذیت قرار میگرفتند پس خداوند ج برای استوار ماندن درخت آزادی وعقیده دستور جهاد داد.وفرمود اگر تجاوز متوقف شد شما هم ادامه ندهید .چون خداوند ج در اولین سورۀ قرآن فرمود ( فإن آعتدوا علیکم فأعتدوا علیهم بمثل ما اعتدی علیکم) فقط برای متجاوز جواب بالمثل بدهید.
تفسیر: شاید در مورد مفاهم آیه فوق ترجمه ها وتفسیر های گو ناگون صورت گرفته باشد وهر تفسیر در خور شرائط زمان خود است.برای ما آنچه اصل است آیات قرآن وحق تفسیر را برای هر دانشمندی مطابق به شرائط هر عصر محفوظ میداریم. به همین دلیل با در نظر داشت اصل دفاع از ارزش ها  مفهوم قتال در دو آیه فوق جهاد وقتال در برابر تجاوز تا ختم تجاوز است ومفهوم فتنه هم در آیات مبارکه فوق تجاوز وتهدیدات است که از طرف مشر کین بر مسلمانان مکه ومدینه اعمال میشد.واین قتال مشروط به شرائط خاص و زمان خاص است نه همیشه .اگر مفهوم آیه را آغاز وادامه جهاد تا ختم هر نوع شرک وبت پرستی در جهان  فکر کنیم باید خون چندین ملییارد انسان را بریزیم ولی باز هم اثر شرک از بین خود مسلمانها پاک نمیشود .یا شیخ  را پرستش میکنند ویا هم زیارت را که ممکن نیست.
مفاهم فتنه در قرآن
1-  فتنه یعنی آزمایش وامتحان :  مانند «أَ حَسِبَ النَّاسُ أَنْ یُتْرَکُوا أَنْ یَقُولُوا آمَنَّا وَ هُمْ لا یُفْتَنُونَ»: مردم گمان مى کنند، همین که گفتند ایمان آوردیم، رهامى شوند و آزمایش نخواهند شدسوره عنکبوت، آیه ۲).
2- )به معنى فریب دادن، چنان که مى فرماید:« یا بَنِی آدَمَ لا یَفْتِنَنَّکُمُ الشَّیْطانُ»: اى فرزندان آدم، شیطان شما را نفریبد ؛ سوره اعراف، آیه (۲۷).
3- به معنى بلا و عذاب آمده مانند: «یَوْمَ هُمْ عَلَى النَّارِ یُفْتَنُونَ ذُوقُوا فِتْنَتَکُمْ»: آن روز که آنها بر آتش، عذاب مى شوند و به آنها گفته مى شود بچشید عذاب خود را ؛ سوره ذاریات، آیه( ۱۳ و ۱۴).
4- به معنى گمراهى آمده، مانند «وَ مَنْ یُرِدِ اللَّهُ فِتْنَتَهُ فَلَنْ تَمْلِکَ لَهُ مِنَ اللَّهِ شَیْئاً»: کسى که خدا گمراهى او را بخواهد (و از او سلب توفیق کند) هیچ قدرتى براى نجات او، در برابر خداوند نخواهى داشت ؛ سوره مائده، آیه (۴۱).
5- به معنى شرک و بت پرستى یا سد راه ایمان آورندگان، آمده مانند آیه مورد بحث، و بعضى آیات بعد از آن که مى فرماید:« وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّى لا تَکُونَ فِتْنَةٌ وَ یَکُونَ الدِّینُ لِلَّهِ»: با آنها پیکار کنید تا شرک از میان برود، و دین مخصوص خداى یگانه باشد.
6- فساد اجتماعی وبیعدالتی:  آیه ۷۳ سوره انفال چنین مى خوانیم:« إِلَّا تَفْعَلُوهُ تَکُنْ فِتْنَةٌ فِی الْأَرْضِ وَ فَسادٌ کَبِیرٌ)اگر جلو بی بند باری را نگیرید فساد اجتماعی وبیعدالتی زمین را فرا میگیرد.
7- به معنی تجاوز: وقاتلوا هم لا تکون فتنة ویک.ن الدین لله) تاختم تجاوز بجنگید واگر از دست کشیدند شما هم تجاوز نکنید .چون در اسلام تجاوز در مقابل متجاوز است..
تفسیر آیه:: وَ قاتِلُوهُمْ حَتَّى لا تَکُونَ فِتْنَةٌ وَ یَکُونَ الدِّینُ لِلَّهِ»:)) با مشر کین بجنگید تا وقتیکه دیگر فتنه ویا تجاوزی نباشد ودین شما خاص بخاطر خدا باشد)
اصولا جهاد یک قانون عمومى در عالم حیات است. و تمام موجودات زنده براى بقاى خود، با عوامل نابودى خود در حال مبارزه‏اند. به هر حال یکى از افتخارات ما مسلمانان آمیخته بودن دین با مسأله حکومت و داشتن دستور جهاد در برنامه‏هاى دینى است. منتهى جهاد اسلامى اهدافى را تعقیب مى‏کند و آنچه ما را از دیگران جدا مى‏سازد همین است. چنانکه در آیات فوق خواندیم جهاد در اسلام براى چند هدف مجاز شمرده شده است.

1- جهاد براى خاموش کردن فتنه‏ها-

و به تعبیر دیگر جهاد ابتدایى آزادیبخش. مى‏دانیم: خداوند دستورها و برنامه‏هایى براى سعادت و آزادى و تکامل و خوشبختى و آسایش انسانها طرح کرده است، و پیامبران خود را موظف ساخته که این دستورها را به مردم ابلاغ کنند، حال اگر فرد یا جمعیتى ابلاغ این فرمانها را مزاحم منافع پست خود ببیند و بر سر راه دعوت انبیاء موانعى ایجاد نماید آنها حق دارند نخست از طریق مسالمت آمیز و اگر ممکن نشد با توسل به زور این موانع را از سر راه دعوت خود بردارند و آزادى تبلیغ را براى خود کسب کنند. تا مردم از قید اسارت و بردگى فکرى و اجتماعى آزاد گردند.
دفاع حق مشروع است:

تمام قوانین آسمانى و بشرى به شخص یا جمعیتى که
مورد هجوم واقع شده حق مى‏دهد براى دفاع از خویشتن به پا خیزد و آنچه در قدرت دارد به کار برد، و از هر گونه اقدام منطقى براى حفظ موجودیت خویش فروگذار نکند این نوع جهاد  ومقا تله یکنوع دفاع از آزادی های فکری وعقیدتی است.جنگهایى مانند جنگ احزاب واحد و موته و تبوک و حنین و بعضى دیگر از غزوات اسلامى جزء این بخش از جهاد بوده و جنبه دفاعى داشته است.

3- جهاد علیه أهل کتاب ویا مشر کین:

اسلام در عین این که آزادى عقیده را محترم مى‏شمرد هیچ کس را با اجبار دعوت به سوى این آیین نمى‏کند، به همین دلیل به اقوامى که داراى کتاب آسمانى هستند، فرصت کافى مى‏دهد که با مطالعه و تفکر، آیین اسلام را بپذیرند،  واین دعوت توام با حکمت وموعظه حسنه  ومنطقی صورت میگیرد و اگر نپذیرفتند  در ساحه وسایه حکومت اسلامی با آنها به صورت یک «اقلیت» هم پیمان (اهل ذمه) معامله مى‏کند، و با شرایط خاصى که نه پیچیده است و نه مشکل با آنها همزیستى مسالمت‏آمیز برقرار مى‏کند.
همیشه کشتن کشتن نیست:
ترجمه وتفسیر آیه:
(وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّىٰ لَا تَكُونَ فِتْنَةٌ وَيَكُونَ الدِّينُ لِلَّهِ ۖ فَإِنِ انْتَهَوْا فَلَا عُدْوَانَ إِلَّا عَلَى الظَّالِمِينَ آیه 139 بقره. وهمچنین آیه 39 سورۀ انفال)
ترجمه: با متجاوزین بجنگید تا هیچ اثر از تهدید وتجاوز نباشد ودین شما خاص بخاطر خدا باشد واگر متجاوزین از تجاوز منصرف شدند پس شما هم تجاوز نکنید چون تجاوز جزء بر ستمگاران نیست:فتنه یعنی تجاوز وتهدید.
ویا (با مشرکین مکه بجنگید تا هیچ اثری از شرک وبت پرستی نباشد و عبادت خاص برای خدا باشد.اگر از تجاوز دست کشیدند پس تجاوز نیست جزء بر ستمگاران) فتنه به معنی شرک وبت پرستی.
تفسیر: مقاتله وجهاد در اسلام یک فرض مشروط بخاطر دفاع از عقیده واندیشه آزاد مسلمانان در برابر زور گویان ومتجاوزین است. نه بخاطر نا بودی عقاید واندیشه دیگران..ویکی از معانی فتنه تجاوز وفساد اجتماعی است که مسلمانان بخاطر دفع وختم آن مامور به جهاد اند.نه اینکه هرکس را بخاطر اینکه مسلمان نیست باید بکشند. اگر چنین باشد باید بخاطر ختم شرک .سه ملیارد مشرک هند وچین کشته شود تا دین برای خدا باشد .نه خیر چنین نیست. هیچ مسلمان حتی پیامبران ضامن مسلمان ساختن کس نیستند .انبیا تنها پیام میآوردند یعنی بشیر ونذیر بودند واگر جنگی اتفاق افتاده در برابر تجاوز متجاوزین بوده .از جمله ده ها آیه قرآن توجه شمارا به سه آیه ذیل جلب میکنم.
1-تنوع وتکثر دینی حکمت الهی است پس با حکمت خدا نجگید:(ولو شاء ربک لامن من فی الارض کلهم جمیعاً افانت تکره الناس حتی یکونوا مؤمنین»، یونس، 99.
ترجمه: اگر خدا میخواست همه مردم یکجا یک دین داشته باشند خودش این کار را میکرد .ایا تو مردم را مجبور میسازی تا به اکراه ایمان بیاورند؟ نه این کار را نکن.
2-حق را خدا در روز وا پسین از باطل تمیز میکند شما قاضی حق وباطل ادیان نیستید (و قل الحق من ربکم فمن شاء فلیومن و من شاء فلیفکر»، کهف، 29.
ترجمه:بگو حق وهدایت از جانب خداست پس کسیکه میخواهد ایمان بیاورد وکسی نمی خواهد منکر باشد.) سود وزیان به انسان میرسد نه خدا.
3- تبلیغ وتشویق نیکوست اما اجبار ممنوع چون شما حافظ ووکیل عقاید مردم نیستید دستور خدا به پیامبر اسلام (ولو شاء الله ما اشرکوا و ما جعلناک علیهم حفیظاً و ما انت علیهم بوکیل»، انعام،
ترجمه: ای پیامبر ! اگر خدا میخواست کسی مشرک نمیشد.مردم را آزاد بگذار نه تو نگهبان عقاید مردم هستی ونه هم وکیل وضامن ایشان.
لذا تنوع اندیشه وعقیده در جهان از نگاره ها وشگفتی های نظام آفرینش است .خدا فرموده هجو نکنید دشنام ندهید.پس خدا ئیکه دشنام دادن بت ها واندیشه های دیگران را مذموم گفته جنگ بی موجب را حتما حرام فرموده. هر آیه جهاد وقتال در قرآن بخاطر دفاع در مقابل تجاوز است نه آغاز جنگ.