آرشیف

2014-12-5

استاد غلام حیدر یگانه

نگاهی بر سیمای اجتماعی و اقتصادی ولایتِ غور

 

اثر پوهنمل استاد خیرالاحد غوری

 

زندگینامة کوتاه پوهنمل خيرالاحد غوری

استاد خيرالاحدغوری درسال 1337 خورشیدی در قريه سرسبد ولسوالی تيوره ولايت غوردر يك خانوادة مسلمان و متدين ديده به جهان گشود. وی از دوران کودکی به فراگیری علوم دينی  پرداخت و درسال 1345 برای دستیابی به دانشهای معاصر، شامل مكتب متوسطة صاحبی صاحب در ولسوالی پسابند گرديد. غوری در ادامة تحصیلاتش و با فراغت از ليسة حربی، تحصیل در پوهنتون عالی نظامی و سياسی شهرلووف (اوکراین) را نیز با درجه عالی در سطح ماستری، رشته پيداگوژی در سال 1363 به پايان رسانيد.
خیرالاحد غوری در بازگشت به میهن، دوهم بريدمن تثبيت رتبه گرديد و درغند 29 تعليمی چهار آسیاب  به حيث استاد مقرر شد. وی بعداً در غند تعلیمی، پوهنتون نظامی و سياسی و ليسه حربی نیز منحیث استاد، به تدریس ادامه داد.
در پی بروز اوضاع نابسامان امنیتی دهة هفتاد در کشور، غوری  مجبور به ترك وظيفه و انتخاب شغل آزاد  گردید. او در سالهای گذشته در چوكات موسسة هم آهنگی كمك های انسانی؛ برنامه امداد عاجل كابل؛ موسسه هم آهنگي كمك های انسانی در پشاور؛ و ادارة كليدميد يا گروپ، موفقانه اجرای وظيفه نموده است. ازسال 1385 تا كنون استاد غوری، شركت ساختمانی جام ميهن را ايجاد نموده تا در پروسة احياي مجدد كشور سهم خويش را ايفا نمايد.
استاد غوری تا كنون دو اثر علمی و تحقيقی تحت عناوين «سيمای اجتماعی و اقتصادی غور» و «سيمای اجتماعی و اقتصادی ساغر» ارایه داده و اثری نیز تحت عنوان «نصاب تعليمات حرفوی» تهيه نموده که در موسسات غیر دولتی مورد بهره برداری قرار گرفته است.  وی بطور کلی طی سالهای اخیر، مضامين علمی و تحقيقی متعددی را از طريق رسانه های جاپی كشور به نشر رسانيده است.
  روسی، زبان علمی و تحقيقی استاد غوری است و وی به لسان انگليسی نيز بلديت دارد. استاد غوری با پشتکار و بهره برداری از كمپيوتر و انترنيت و دیگر منابع، قابلیت های پلان گذاری، برنامه ريزی و مدیریتی  خویش را مرتباً توسعه می بخشد و غالباً به مطالعه نوشته ها و اشعار نویسندگان و شاعران گذشته و معاصر روی می آورد و در ساعات فراغت، با دوستان و هم فكران خويش به بحث بر مسايل مورد علاقه می پردازد.

 
 
«سیمای اجتماعی و اقتصادی ولایتِ غور» عنوانِ کتاب ارجمندی است که با قلم محترم  پوهنمل استاد خیرالاحد غوری طی پانزده سال تلاش صمیمانه در 209 صفحه تالیف و زیر نظر عبدالناصر رحیمی از طرف مرکز تحقیق و پشتیبانی تخنیکی در اکتوبر 2000م انتشار یافته است.
پوهنمل غوری در مقدمة کتابش آورده است: غور، امروز یکی از نقاط مهم و دیدنی سیاحان جهان از لحاظ داشتن آثار گرانبهای هنری و ساختمانهای متنوع به حساب می رود و به اصطلاح توریزم Central Route، یا راه مرکزی، که یکی از خط سیرهای مهم توریستی کشور است از ولایت غور می گذرد.
محترم غوری، هدف کتابش را شناسایی واقعیت ها و مشخصات اجتماعی و اقتصادی غور؛ ارایة طرح های اصلاحی خاصتاً اجرای برنامه های زراعتی، صنایع دستی، صحی، عرفانی و غیره به سویة ملی و منطقوی؛ مطالعة اثرات جنگ و تعیین حدود آن بالای کمیت و کیفیت زندگی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه؛ کمک به احیای مجدد؛ مبارزه با فقر اقتصادی؛ فراهم نمودن وسایل و طرح پلانهای علمی و نهایتاً اجرای آنها با تشریک مساعی همگانی در غور، معرفی می کند.
 
در تهیة این کتاب از منابع مختلف ملی و بین المللی، سود برده شده و در آن مباحث ارزشمندی همچون موقعیت جغرافیایی غور، اقلیم، مدنیت، تاریخچة معماری و اماکن و قلاع مشهور غور، مشاهیر دودمان شاهی غور، کتیبه ها و کتابخانه های غور، مشایخ و مزارات غور، زیربنای اقتصادی و وضع امنیتی غور، نفوس، مواد غذایی، زراعت و مالداری، خطوط مواصلاتی، ساختمانها و تاسیسات موجود، صحت و حفظ الصحه، معارف و معرفی ولسوالیهای ولایت غور، مطرح گردیده است. در پایانِ «سیمای اجتماعی و اقتصادی ولایتِ غور»، فهرست روستاها، واحد های اداری و نفوس تقریبی هر محل نیز درج گردیده که انبوه اطلاعات ارزشمندی را تشکیل می دهد.
 
جنابِ غوری بعلاوة بهره برداری از منابع فراوان، خود نیز سخاوتمندانه و مبتکرانه در هر لحظة این کتاب حضور دارد و آگاهی های نادری را که با پشتکار از محیط زادگاهش گرد آورده، در دسترسِ خواننده قرار می دهد. وی با این شیوه، گفت و گوی ارزنده ای میان گذشته و اکنون برقرار کرده و غالباً، اطلاعات تاریخی را در روشنی داشته های مستندِ خویش کمال می بخشد. تصویر های زندة کتاب، سطح دیگری از حضورِ شخصی نویسنده را در اثرش به نمایش می گذارد. «تصویری از یک خانواده» (ص 109)، تصاویری از خرابیهای ناشی از جنگ های دو دهة اخیر در ولایت  غور» (صص 115، 116 و 117)، «گوشه ای از زراعت در ولایت غور» (صص 122، 124 و 125، 128، 129، 130، 131، و 132)، «نمایی از خطوط مواصلاتی» (صص 142 و 143)، «تصاویری از سرپناه های زمستانی در غور» (ص 148)، «تصاویری از سرپناه های تابستانی در غور» (ص 149) که دارای ارزش منحصر به فردی در چنین کتبی اند، با دلسوزی و اهتمام مجدانة نویسنده در این کتاب گرد آمده و برتری آن را نسبت به تالیفهای مشابه مسجل ساخته است.
 به امید موفقیتهای مزیدِ پوهنمل خیرالاحد غوری و چاپ آثار تازة ایشان !
 صوفیه ـ اسد 1388