آرشیف

2017-1-21

دوکتور ص. سعیدي

مطبوعات ما تا هنوز معیاری نیست!

 

نقش مطبوعات و ميديا در تأمین و تحقق ارادهء ملت و حاکمیت مردم و حق قایمقام خوب و بدیل ندارد. 

جای شکی نیست که وضع مطبوعات و میدیای ما در کمتر از ده دههء اخیر ګامهای بزرګ یک قرنه بداشته و به سطح خوب رسيده كه كار و حوصله مندی حکام و دست اندر کاران جوان درین راستا قابل قدر است. افراط و تفریط و سوء استفاده از آزادی و استفاده از حقوق و نه پذیرفتن مس‌ؤ‌لیت، عدم ایجاد میکانیزم های معیاری خود ګردانی مسلکی و صنفی کار کارکنان مطبوعات و ژورنالستان و بلاخره پرداختن به سیاست و مجریان حوادث و برنامه های سیاسی شدن برنامه ها تلویوزیونی و مجریانې آن مطالب و موضوعات است که ایجاب بحث مسلکی طویل و عریض دارد. اما من درین نوشته مختصر به یکي دومطلب تذکر و تمرکز دارم. اولا مطبوعات و ووسایل اطلاعات جمعی خود سیاست نه کرده ولی از جریانات سیاسی، افکار و اتدیشه های مختلف و ممکن در جامعه مردم را مستند و مدر صورت تلویزیون، مصور در جریان قرار داده و حق قضاوت و تصمیم ګیریاین موضع و یا آن موصع را حق مسلم بیننده و شنونده میدانند که چنین هم باید باشد. اینکه اکثر برنامه های جالب روز تلویزیونی ما در داخل و خارج بیشتر از همه برنامهء تلویزیونی است تا رادیویی ایجاب زحث مستقل را مینماید و اما باز هم مشخص در محتی اخبار و مصاحبه های ارایه شدهء امروز: 

امروز چارشنبه اولین روز سالګرد سیاه حملهء تروریست به کارکنان تلویزیون طلوع است مه درآ حملهء تروریستی در دارلامان کابل موتر کرولای تروریستان به کاسټر کارمندان تلویزیون طلوع ….. و رئيس جمهور که در سویس بود این حمله را ….. 

به محتوی خبر بالا نګاه کنید که به طور مشابه بارها امروز۲۰/۱/۲۰۱۷ نشر شد. 

حال سوال مطرح است که من بیننده و شنونده اولاً در خبر تلویزیونی صرف نطاق را میبنم و تصویر نمی بینم. اګر خبر ترسناک است و نشرش موجب ترس است، خبر را نشر نه کن و اګر است و هدف دارد، تصویرش را نشر کن. 

دوم: در خبر من شنونده را به موتر کرولا و موتر کاستر چه غرض و چه ضرورت دارم تا نوعیت این موترها را بدانم؟ 

ازین قبیل مطالب بې ارتباط، غیر ضرړری و ضیاع وقت خود و دیګران زیاد است. 

ستر جنرال و تورنجنرال… والی …. 

الحاج، پروفیسور، داکتر و متخصص رئيس جمهور و یا رئيس اجرائيه ويا معاون اول و یا دوم رئیس جمهور و یا رئيس اجرائيه مثلاً با ریش سفیدان ولایت غور دید و… 

برای من خواننده و بیننده و تبعه این کشور که مس‌ؤل منصب دولتی والی، رئس و یا معاون اش با این و یا آن شخص دید. من به وظیفهء نظامی، داکتري و پروفیسوری اش چه کار دارم و آن مسلک اش به این خبر چه ربطی دارد. 

کارشناس و پژوهشګر؟! به تلويزيون دعوت ميشود اولا ګرداننده توان بحث را ندارد و به بحث با شخص وارد،  بحث وارد نمې کند و یا عقده ګشایی نموده و طرف میشود و یا کارشناس در برابر سوال مطروحه جواب نه ګفته، طفره رفته و از سوال دور میرود و ګرداننده مداخله موجه نمی کند. اشتراک. کنند عوض طرح و نظر کار شناسانه با لفاظي و یا کار سیاسی خود را کرده و به انتقام میرود و عوض عینی بودن و مسلکی بودن اجندای سیاسی و نطاقی خود را امتحان میکند و ګمان دارد که شنونده و بیننده احمق و کودن است و هرچه باد کند مردم میپذیرند. 

در آغاز به سلام خدمت شما ( اسم تخلص ګرداننده ) و سلام خدمت اشتراک کننده، (اسم و تخلص و وظيفه ) و سلام به کار کنان تخنیکی و کمره مین و سلام به خاله بی بی و شاه کوکو و سلام به …. و اضافه میکند که قبل از پرداختن به سوال شما باید….. 

به فکر و ذهن من این ضیاع وقت خود و دیګران است و این روشهای خطاء و غیر قابل قبول اند. حمله فزیکی و جنګ رویاروی در ستودیو ها و به هر قیمت تلاش قبولاندن نظر و عدم کار متناسب نیک ګرداننده  مزنی براینکه مداخله کند که تشکر از نظر شما. شما نظر خود را ګفتید و این دوست ما جناب … نظر خود ذا ګفتند، قضاوت را به خواننده و بیننده ګذاشته و از اشتراک شما تشکر و … 

 

بخش ازين مشاكل و تخلفات و خامی ها ناشی از وضع حاکمیت در کشور اما بخش دیګر ناشی از عدم فعم مسلکی است. اقای مجاهد عضوی شورای عالی صلح مخلوع و برطرف اعلان شد و همه خبر را شنیدیم. یا استقبال و یا استقبال نه کردیم. اما مطبوعات مغرض آنرا نشر و به خور خواننده و شنونده داد. بعد خبر شدیم که انتخاب، انتصاب اعضای شورای عالی صلح توسط رئيس جمهور کشور شده که بالتبع سبکدوشی نیز از همان مرجع مشروع است و اقای مجاهد اعلان و ابلاغ کرد که از آن مرجع برایش کدام امر، هدایت و دستوری نه رسیده. اما اینکه حسن علی و شیر علی آمر حوزه ١٣ پولیس کابل  به اتهام ٣٠٠٠ هزار دالر رشوت و یا ٣٠٠٠٠ دالر رشوت دستګیر شد یک خبر تأسف بار غیر مسلکي است که همه آنرا طوطی وار نوشتن و نشر کردند. اول مقدار پول دقیق نیست که چندان مهم نیست. دوم نام شخص دستګیر شده و اعلان آن قبل از صدور حکم محکمه ممنوع، حرام و قابل محاکمه است. چنین نشر نام متهم از طرف میدیا به شخص متهم امکان میدهد که مرجع نشر کننده را به محاکمه بکشاند و باید به متهم غرامات پرداخته شود. 

با دیموکراسی کسانی مشکل دارند که آنرا امر جدی میګیرند. آنهایکه به دیموکراسی را جدی نمی ګیرند با دیموکراسی مشکل ندارند. حاکمیت قانون و نظارت بر حاکمیت قانون از همین باریکی ها آغاز میشود که باید و باید مراعات شود. 

این و دهها مورد دیګر که ثابت مېسازد که مطبوعات، میدیا، حاکمیت قانون، سیستم و ادارهء ما، در فهم ما از حاکمیت قانون و دیموکراسی تا هنوز خلاهای بس جدی و خطر ناکی وجود دارند و با وحود ادعاهای بلند بتلای ما در بسیاری موارد مسایل ابتدایی را بلد نیستیم هنوز بسیاری از امور، فکر و نظر ما ستندر و معیاری نه شده و خلاهای کاری زیادی هنوز در ما و کار ما وجود دارند و کاری زیادی درین عرصه در پيش است. 

چون مطالب تحریری را مردم میخوانند و ازآن برعلاوهء محتوی، مسأله و جانب املاء و انشاء را نیز میاموزند که عدم دقت دراین مورد میتواند نیز مضر باشد.  لذا برای خود و دیګران توصیه دارم که دراین عرصه نیز توجه نمایند. من تا هنوز به نسبت ضیقی وقت به باز خوانی مطلب نوشته شدهء خویش اکثر موفق نمې شوم که این نیز کار نادرست است. 
 

د. صلاح الدین سعیدی

٢٠/١/٢٠١٧

٠٠٤٤٧٨٨٦٤٧٤٦٣٨