موضوع مساوات و برابری در اسلام از اهم مواردی است که دستورات دینی و عقیدتی ما آن را به عنوان اصل مهم و قابل توجه مورد تاکید قرار داده است، اسلام مفکوره است که تمام اتباع خود را – صرف نظر از رنگ، نژاد، قوم، لسان و منطقه- یکسان و برابر میداند و منشاء خلقت آنان را از یک مرد و زن معرفی میدارد تا مبادا فردی از افراد این امت بر همنوعانش برتری جویی نکند، همانگونه که اشاره شد، همه انسان ها حتی فراتر از امت مسلمه، از یک مرد و زن آفریده شده اند و هیچ کس، بر کسی دیگر برتری و مزیت ندارد، مگر اینکه اساس و مبنای برتری در اسلام همانا تقوا وخدا ترسی است. با تاسف فراوان امروزه موضوع عصبیت و خود برتر بینی به حد در جوامع انسانی اثر گذاشته است که هر کس در تلاش آن است تا خوبی ها منحصر به خودش بوده و دیگران را از خود حقیرتر بداند. و برای خوبی و بدی معیار وضع میکند که خوبی همان است که به نفع قوم و طایفه ام باشد ولوکه یک امر ناپسند وغیر قابل قبول باشد. و بدی همان است که به ضرر قوم و قبیله ام باشد ولو اینکه امر پسندیده وقابل قبول همگان باشد. اسلام دین مساوات، برادری، برابری و عدالت و میانه روی است . در حوزه این دین تمام انسان ها اعم از سیاه، سپید، سرخ و زرد که مرتبط و متعلق به کشور های مختلف جهان است، برابر و یکسان اند هیچ انسانی بر انسانی دیگری برتری ندارد مگر به خدا ترسی و پرهیزگاری. از همین رو است که اسلام عزیر یک تعداد از شعیره های زیبای خویش را که تمام مسلمانان مکلف به رعایت آن اند، تا آن را به عنوان وجیبه و وظیفه اسلامی خویش قرار دهند که موضوع مساوات و برابری تمام مسلمانان در میان نسل ها و عصر های مختلف فراتر از زمان و مکان و بالاتر از قوم و نژاد را به نمایش میگذارد و مسلمانان جهان همواره با انجام این مکلفیت درس و پیام مساوات وبرابری را تمرین مکنند تا از این طریق توانسته باشند برای جهانیان به فهمانند که اسلام دین برابری و برادری جهانی است نه آیین قوم گرایی و نژاد پرستی و عصبیت خواهی که این پدیده و مفکوره شوم ابتدا از شیطان لعین شروع و سپس قوم منفور یهود این موضوع را از شیطان به ارث برده و بعد هم نظام جاهلیت قبل ازاسلام به این مفکوره نا میمون فخر فروشی میکردند. اما چه خوب است که مفکوره ها وآموزه های پر محتوای اسلام را که هرکدام آن درس جداگانه ای از اخوت اسلام و برابری جهانی در بین امت اسلامی است، برشمریم:
1-نماز جماعت: پیامبر عظیم الشان اسلام(ص) در پی تلاش های پیگیری بیست و سه ساله خویش بخاطر رساندن پیام خدا و محو نژاد پرستی و ایجاد مساوات در بین امت اسلامی تلاش کردند تا شعایر و آموزه های ارزشمندی اسلامی را که بیانگر مساوات وبرابری تمام انسان ها بخصوص مسلمانان، در پیشگاه خداوند است، در متن ارزش های دینی و عقیدتی خویش جای دهد. نماز به عنوان نخستین رکن عملی اسلام اگرچه ظاهرا حالت خلوت درآن سازگارتر به نظر می رسد اما تاکید پیامبر(ع) برآن است تا این وجیبه مهم باید در صف دیگر مسلمانان به گونه مساوی وبرابر ادا شود طوریکه درمیان خان و گدا، آمر و مامور، مشهور وگمنام، تاجیک و پشتون، سیاه و سپید و… هیچ تفاوتی نباشد. 
2- کنگره بزرگ حج: دومین مفکوره ای که موضوع مساوات و برابری در اسلام را برای جهانیان انعکاس میدهد، همایش بزرگ حج است که در این کنگره هرسال یک بار در زمان معین، مسلمانان از تمام جهان تجمع کرده طوریکه شعارشان یکسان، عملشان یکسان، قصد و نیت شان یک سان، حتی لباس شان یکسان به نحویکه نه دوخت دارد و نه رنگ که مبادا این رنگ و دوخت، نشان باشد مبنی بر تشخیص یک قوم و نژاد و یا منطقه و جالب این است که تمام مسلمانانی که با همه این مشترکات از تمام جهان در این مکان تجمع میکنند، با مناطق مختلف، با رنگهای گوناگون، زبان های متفاوت، ولی با شعار و هدف یک سان. همایش بزرگ حج نشانه دیگری از وحدت و همدلی جهانی میان امت اسلامی است که در این همایش تمام مسلمانان جهان با صدها زبان و قوم به گونه که با لباس یک رنگ و شعار و عمل یکسان مانند برادران نسبی در کنار هم این شعیره بزرگ را انجام داده و به تمام جهان نشان میدهند که امت اسلامی با تمام تمایزهای ظاهری، در حقیقت برادر وبرابر اند.
3- انعکاس مساوات در اعلامیه بین المللی حجة الوداع: واژه مساوات و برابری در میان امت اسلامی و محو نژاد پرستی چنان اهمیت دارد که این موضوع مهم در محور بیانیه تاریخی پیامبر بزرگوار اسلام(ص) در کنگره بزرگ حجة الوداع قرار گرفت، این سخنرانی که در سال یازدهم هجری در میدان بزرگ عرفات انجام گرفت، بیش از یکسد(100) هزار نفر از صحابه و هواداران آنحضرت(ص) حضور داشتند که پیامبر(ص) در این منشور بزرگ جهانی، موضوع وحدت امت اسلامی و بطلان تعصبات قومی و زبانی به چشم میخورد طوریکه آنحضرت در جملات زیبا ورسای مساوات و برابری را در بین امت اسلامی بیان فرمودند که در این مقال به چند جمله آن مکث میکنیم:« هان ای بند گان خدا! همانا پروردگار همه تان یکی است؛ پدرتان یکی است و پیامبرتان یکی است؛ آگاه شوید هیچ عربی بر عجمی و هیچ عجمی بر عربی برتری ندارد؛ هم چنان که هیچ سرخ پوستی بر سیاه پوستی و هیچ سیاه پوستی بر سرخ پوست فضیلتی ندارد؛ مگر به تقوا!»
علامه اقبال شاعر بزرگ اسلام این موضوع را چه خوب در قالب اشعار زیبایش بیان فرموده است:

نه افغـــانیم و نه ترک و تتـــاریم
چمن زادیم و از یک شاخساریم

تمیز رنگ و بو بر ما حرام است
که ما پرورده یک نــــو بهاریـم

در فرجام اگر از نوشته فوق جمع بندی داشته باشیم؛ میتوانیم زبان را با هزاران تاسف واندوه گشود و پیامدها و تبعات منفی قوم گرایی و نژادپرستی را به خامه تحریر درآورد. هزار افسوس که مردم مسلمان ما بعد از آنکه از برکت اسلام قرن ها با اخوت، برادری و همدلی زندگی کردند، امروزه از اثر دسیسه های دشمنان اسلام و فاصله گرفتن خودشان از این دین پاک یک بار دیگر آن مرزهای جاهلی عصر جاهلیت که پیامبر(ص) با یک عمر در طی یک پلان بیست وسه ساله با ریختاندن خون دل، آنها را از میان برد، دوباره زنده شده و ملت ما را از همدیگر جدا و به جان هم انداخته است. اگر از جهان اسلام بگذریم و وارد حریم و جغرافیای اجتماعی کشور خودمان شویم، بی تردید این عمل گند و پوسیده را در تمام امور زندگی مردم خود مشاهده میکنیم و اخیرا انتخابات سوژه دیگری است که طاغوت قومیت و نژاد پرستی در آن خود نمایی کرده و معیار برتری و شایسته سالاری را کنار زده و همه خوبی ها به قوم و نژاد منحصر گردیده است. آیا اگر حمایت مردمی، جذب آرا و سر انجام به کرسی نشاندن رییس جمهور و یا نماینده مجلس یک ملت یا قوم بر اساس قومیت، نژاد، مذهب و منطقه باشد، نه لیاقت و شایسته گی؛ مگر نباید چنین ملتی در انتظار آینده تاریکی باشد؟ در چنین حالتی متاع لیاقت و شایسته گی چگونه خریدارش را باز یابد و از کنج عزلت به متن واقعیت کشانده شود؟