آرشیف

2014-12-20

پوهندوی دکتورشفیق الله انوری

پیشرفت روزمرۀ طالبانیزه شدن جامعه

مشهورترین ژورنالیست وروزنامه نگاربرتانیوی پاکیستانی تباربنام احمد رشید که یکی ازآگاهان اموراجتماعی وسیاسی درارتباط بامسائیل جنگ برضدتروردرپاکستان وافغانستان بوده وازسالهای ۱۹۹۰میلادی بدینطرف آثارمعیاری بیشماری راراجع به منطقه طورمثال مانند کتاب بنام طالبان جنگجویان خداوجهادافغانستان منتشرۀ سال۲۰۰۰میلادی وبالاخره کتابی بنام درپرتگاه پاکیستان ،افغانستان وغرب که درآن ازیک بحران چشمگیری سیاسی ،اقتصادی واجتماعی درمنطقه هشدار داده است .باوی روزنامه نگارروزنامۀآلمان جدید بنام میخائیل بریف مصاحبۀ رادرموردپیشرفت روزمرۀ طالبان درجوامع پاکیستان وافغانستان انجام داده که اینک متن ترجمۀ آلمانی آنرابه دری
حضورخوانندگان محترم تقدیم میدارم

سوال:شما درکتاب آخری تان در کنارپاکیستان ،همچنان افغانستان رانیزدرمعرض سقوط در آنارشی وجنگ داخلی نشان میدهید . آیاوضع چنین بحرانی است ؟
جواب:چند ماه قبل ازخروج نیروهای خارجی وضع درافغانستان متشنج خواهد گردید . دربرج اپریل سال ۲۰۱۴میلادی انتخابات ریاست جمهوری برگذارمیگرددواین نشان خواهددادکه آیا نیروی نظامی افغانی قادربه مقابله باطالبان خواهدبودتاازاخلال برگذاری انتخابات آزادوعادلانه جلوگیری نماید . علاوه براین مشکلات وپرابلمهای زیادی ازناحیۀ کشورهای همجوارنیزبمیان می آیدتااین کشورراحمایت ننموده ،ّبلکه آنرابخاطرنفع ستیراتیژیکی شخصی شان بی ثبات بسازند . تمامی این نیروهای مخرب وویران کاربااعمال ناجایزدست بکارمیشوند . اینها پرابلم خودافغانهابوده که به چی تعدادسربازان کشورهای غربی درکشورشان باقی ماند . ناگفته نبایدگذاشت که درینموردهم افغانهاوهم طالبان منتظر تعدادسربازان خارجی اند

سوال: وضع درپاکیستان ازچی قراراست ؟ آیاپاکیستان میتواندنیروهای مسلح افراطی اسلامگراراتحت کنترول خویش درآورد؟

جواب: برخلاف افغانستان مااکنون درپاکیستان سه نوع شورش داریم . درشمال غرب پاکیستان شورشی داریم که درینجاطالبان مستقراندوتلاش میورزندتادولت راسقوط داده ویک حکومت اسلامی رابرمبنای قوانین شریعت اعمارنمایند. یک جنبش تجزیه طلب درایالت بلوچیستان وهم درامتدادسرحدات افغانستان وجوددارد . درآنجایک جنبش سیکولریادنیوی بخاطراعماریک دولت مستقل میرزمند.روی همرفته درکراچی نیروهای شورشی وجودداردواین یک شهریست که درآن به تعداد۲۰میلیون نفوس بشمول افراطیون تمامی نیروهای متضادزندگی میکنند. ده هاسال میگذردوهیچکس نتوانست این خشونتهای افراطی راتحت کنترول درآورد

سوال: درواقعیت امراین واضح بوده است که صلح درافغانستان بدون توجه کشورهای همجواربمیان نمی آید . حکومت جدیدمنتخب دیموکراتیک دراسلام آبادمقابل جنگجویان کشورخودچی کرده میتواند ؟
جواب: صدراعظم نوازشریف درمقابل بحران عظیمی ازقبیل کمبودانرژی برق، مشکلات صنعت، تعلیم وتربیه ومراقبتهای بهداشتی وصحی مبارزه مینماید . بااین حال ،طالبانیزه شدن جامعه روزتاروزپیشرفت میکند.باناهنجاری های تهدید به مرگ ،ربایش وقتل وقتال اولترازهمه ژورنالیستان که درپاکیستان راجع به اسلامیست های افراطی راپورارایه میدارند،دست وپنجه نرم میکنند . همچنان درگیری های مذهبی بین سنییان وشیعییان ازده ها سال بدینسو افزایش قابل ملاحظه یافته است . عدم تحمل مقابل غیرمسلمانان درمنطقه همیشه روبه افزایش است . زمانیکه من تولدگردیده بودم درپاکیستان ۲۳فیصد غیرمسلمانان زندگی مینمودندامااین تعدادامروزبه ۳فیصدمیرسد که اکثریت آنها درکشورهای خارج پناهندۀ سیاسی شده اند . این یک عمل بسیارنهایت تکان دهنده است

سوال: شما درشهرلاهورکه مرکزکلتوروفرهنگ پاکیستان میباشد،زندگی مینمائید. چطوریک ژورنالیست باهمۀ این نابسامانی ها درچنین شرایط ووضعیت یاس و ناامیدی کارکرده میتواند ؟
جواب : برای محافظت من وفامیلم محافظین زیادی تأمین امنیت رابدوش دارندوشخص خودم بسیارکم وبه شکل محدود وسری گشت وگذارمینمایم. من درایالت لاهورپرورش یافته ام . درآن زمان این شهردومیلیون نفوس داشت ،اماامروزتعدادنفوس آن به ۱۴میلیون میرسد. کیفیت وسطح زندگی روبه زشتی وخرابی میگراید. مبادلۀ دوامداربین فازطولانی سلطۀ نظامی ودورۀ دیموکراتیک منجر به این
گردیده است که درلاهورکلتوروفرهنگ آهسته آهسته روبه زوال است

سوال : درینموردسوالی مطرح میگرددکه آیاپاکیستان درمقابل خشونت چی عملی راانجام داده میتواند؟
جواب: کتاب اخیرمن یک درخواست ازقشرجوان وتعلیم یافتۀ پاکیستان است که ازنگاه فعالیت های سیاسی فعال باشند. هنوزهم وقت است که دست بکار شوند،امااگرزمانیکه افراط گرایی فرقه ای افزایش یابد این کشوردرجنگ داخلی غرق خواهدشد .درینجاتقصیرازنخبگان ونظامیان فاسد که به تعدادهفت صدهزارتن قوای نظامی قوی راتشکیل داده اندوعلاوه براین سه میلیارددالرکمکهای امریکاو سالانه بیشتراز۳۵فیصد بودجۀ دولتی رانیزبمصرف میرسانند،خواهدبود.سازمان وادارۀ مخفی جاسوسی دونوع بازی راپیش میبرد. این سازمان درخفاازافراطیون حفاظت مینماید واین رادرک نمیکنند که اگراینهایعنی افراطیون به سلاح های اتمی وکیمیاوی کشوردسترسی یابنددرآنصورت سرانجام عواقب خطرناک مسؤلیت سیاسی بدوش آنها خواهدبود

سوال: درچنین وضع درهم وبرهم طالبان چی عکس العمل نشان میدهند؟ شمابابسیاری ازرهبران آنهامصاحبه های راانجام داده اید ؟
جواب: بخشی ازرهبری حاکم طالبان ازجنگجویانی تشکیل یافته که همرای شان درسالهای ۱۹۹۰میلادی هنگام نوشتن کتاب اولم راجع به طالبان درتماس بودم . امروزقدرت دردست بسیاری ازقوماندانهای طالبان جوان وافراطی قراردارد، آنها پروسۀ صلح راتخریب مینمایند. هردوگروپ شان به یک جنبش تعلق دارند که یکی ازآنهاازنیروهای تندرووافراطی ودیگرشان ازنیروهای میانه روتشکیل یافته است

سوال : یک سال قبل مذاکرات بین تحریک طالبان وکشوراضلاع متحدۀ امریکا صورت گرفت . درقطرباکی هامذاکره بعمل آمد با طالبان افغانی یاپاکیستانی واین هردوگروپ ازهمدیگرچی فرق دارند ؟ 
جواب : طالبان افغانی قبل ازتاریخ یازدهم برج سیپتیمبرسال ۲۰۱۱میلادی تقریبآ بالای تمام این کشورحکومت میکرد .اگرچه طرح سختگیراسلامی ورفتارواعمال وحشیانۀ شان مقابل زنان واموال کلتوری وفرهنگی نزدماناپسندبود اماتحت رهبری رهبرمذهبی شان ملامحمدعمربصورت نهایت خشونت آمیزسازماندهی میگردید . برعکس ،طالبان پاکیستانی به فرکسون های مختلف انشعاب کرده اند . هیچنوع شخصیت رهبری مرکزی ،سازماندهی متحدبین شان وجودندارد. آنهارادیکالتروبحران ایجادکننده اند وبحث وگفتگوباآنهاغرممکن است . افراطگرایی شان ازعرب های وهابی، القاعده وایدیالوژی جهاد سرتاسری منشه میگیرد .اماطالبان افغانی تاکنون خالصانه اهداف ملی شان راتعقیب نموده اند ونمیخواهند که جهادشانرابه کشورهای آلمان وبرتانیا صادرنمایند .متأسفانه کشورهای پاکیستان واضلاع متحدۀ امریکا مانع شدند که رئیس جمهورکرزی با آنهامذاکره نمایند

سوال: کدام نقش راسیاست کشورآلمان درجستجوی راه حل صلح به عهده دارد؟ 
جواب: وزارت امورخارجۀ آلمان موضوع موردمذاکره راپذیرفت .دردوهاودرقطردرینموردیک دفتربازگردید. درآنجا طالبان،آلمان ها،امریکایی ها ونمایندگان قطر چندین بارباهم ملاقات ومذاکره نمودند . متأسفانه مذاکرات درسال آخیربخاطرقیدوشرط وزارت دفاع اضلاع متحدۀ امریکاازجانب رئیس جمهورکرزی قطع گردید. مذاکرات بعدی بعدازانتخابات ریاست جمهوری افغانستان امکان خواهدداشت

سوال: شماازحکومت آیندۀ افغانستان چه توقع دارید ؟
جواب: من امیدوارم که رئیس جمهورجدیدافغانستان درمقابل فساد،خیانت ومقامات دولتی بی کفایت درکشورش اقدام جدی نموده وبودجه های موجود وپولهای کمکی رابه معیارهای معقول تقسیمات نماید تابدینطریق اعمارمجدداقتصادویک سیستم فعال امورصحی وآموزش وپرورش ایجاد گردد. درینجا جامعۀ غرب باید تعهدات شانرابخاطرپرداخت کمک تابع یک سلسله شرایط سازندوبابرگذاری انتخابات آزاد وعادلانه پافشاری نمایند .این بدین معنی نیست که جنگ راکی برنده میشود امافقط درمورداین بایدفکرشودکه چطوریک فرآیندۀ سیاسی طراحی میگردد

سوال: بصورت طبیعی بسیاری افغانهامیگویند که نیروهای خارجی بایدبطورمکمل ازکشورخارج شوند.این مفکورۀ آنهاازکجامنشه میگیرد ؟
جواب: اشغال نمیتواندبصورت دایمی ادامه پیداکندومدت ۱۳سال یک مدت طولانی است .کشوراضلاع متحدۀ امریکادرسال ۲۰۰۹میلادی به تعداد صدهزارسربازرادرافغانستان مستقرساخت . بدینترتیب خواستندتامردمان این سرزمین رادرمقابل طالبان حمایت نمایند . متأسفانه که این هرگزعملی نگردید .برای تأمین امنیت کامل حداقل نیم میلیون سرباز ضرورت بود. متعاقبآ جنگ عراق این چنین یک تعهد اضلاع متحدۀ امریکا رامانع گردید.تکنالوجی سلاح شگف انگیزاضلاع متحدۀ امریکا برای تعویض یک ستیراتیژی سیاسی عاقلانۀ جدید به ناکامی مواجه گردید . غربیها بایداکنون بطورساده وبسیط وواضح وپوست کنده بگویند که آنها این کشورواعمارمجددجامعۀ مدنی رابرای مدت ۵-۱۰سال کمک مالی نمایند.این سوال تاحال واضح است.درحقیقت نشانۀ برای کمکهای بعدی وجودداردامابحران مالی دراروپاواضلاع متحدۀ امریکا منجربه این میگرددکه دیگربودجه کمکهای مالی تصویب نمیگردد

مؤخذ

Michael Brief ,2013 : Die Talibanisierung der Gesellschaft schreitet täglich voran. ND-Zeitung,Berliner-Ausgabe,68./Jahrgang/Nr.269,S.3.