آرشیف

2015-1-8

محمد نسیم فقیری

نقـــدی بــر راه بـرون رفت از بـاتـــلاق افغانستان

 

این نخستین باراست که یک طرح ویک راه حل برای معضلات امنیت درکشورازسوی یک شخصیت سیاسی واکادمیک ارائه ودر یکی ازنشریه های معتبردنیا به چاپ می رسد وترجمه آن نیز درسایت های افغانی نشرمی گردد
این طرح وتحلیل ا زدولحاظ دارای اهمیت است : 
اول- به این دلیل که نگارنده وارائه دهنده آن یک استاد پوهنتون ویا سیاستمداری- ماننددیگران- نیست که فقط مشکلات امنیتی ونابسامانی های موجود را برشمارد وگفته ها ونوشته های دیگران را ترجمه وتکرارنماید! بلکه برای برون رفت ازوضعیت موجود راه حلی را نیز دریافت وارائه می نماید
دوم- اینکه یک شخصیت مهم درسالهای جهاد وحکومت مجاهدین ودرتاریخ افغانستان نخستین وزیر خارجه ای با تحصیلات عالی درسطح دوکتورا- درعلوم سیاسی- بوده است
برین بناست که دید وتحلیل منحصراَ کتابی ورسانه ای ندارد بلکه درمتن جامعه ودرطوفان حوادث ورویدادهای کشور زیسته و آموخته ها واندوخته های فراوانی از آن سالها را درطرح وتحلیل خویش به کارمی گیرد
با این همه ، طرح مذکور- مانند هرطرح دیگر – قابل نقد وبررسی است وازنظرنگارنده این سطور، چند مورد آن درخور بحث وکنکاش است
-1 –
عنوان طرح یک عنوان مناسب با متن آن نیست وچنین برمی آید که فقط راهی برای بیرون رفت قوای خارجی ازباتلاق افغانستان نشاندهی شده است! درحالی که باید راهی جستجوگردد تا کشور ازحالت باتلاق بدرشود وضرورتی به حضورقوای خارجی درآن نباشد
2« قوای صلح »اصطلاح نامناسب دیگری است که مانند« مذاکرات صلح بن » همواره به کار برده می شود وحتی قوای ایساف را نیزرسانه های داخلی وخارجی ومقامات دولتی « قوای حافظ صلح » می خوانند! حالانکه این قوا باید به نام قوای کمک به امنیت یاد شود زیرا صلحی وجود ندارد که ا ز آن پاسداری گردد! هرگاه نیروهای متخاصم ومتحارب به صلح توافق نمایند ؛ آنگاه به قوای حافظ صلح ضرورت می افتد. درمذاکرات« بن» نیزفقط یک طرف جنگ شرکت داشت وگروه های دیگرعمدتاَ درخارج اقامت داشتند وبسیار بجا به نام های «گروه روم» و«گروه پشاور» رسماَ ازآنان نام برده می شد
3- 
درمورد بدیل قوای امریکایی وناتو که یک طرح نیکو است ؛ ولی سوالهایی نیزوجوددارد
– 
آیا دلیل حضور قوای امریکا درافغانستان وعراق فراتر ازاهداف اعلام شده آن نیست؟ 
– 
آیا ذخایرنفت وگازدرعراق وآسیای میانه ومراقبت ازچین وروسیه مدنظرنمی باشد؟ 
– 
آیا درصورت جاگزینی عساکرکشورها ی مسلمان ، بازهم امریکا وناتو حاضر به پرداخت مصارف خواهند بود.

 – آیا آن کشورهای مسلمان حاضربه اعزام قوای شان به افغانستان هستند؟ وآیا ملل متحد توان اجبارراداراست؟ 
– 4- 
هرگاه « محدویت زمانی » درمذاکرات بین الافغانی مطرح نباشد؛ این مذاکرات چندسال طول خواهد کشید؟ بهتراست این مذاکرات تحت نظر ملل متحد وبا شرکت، قناعت وتضین کشورهای همسایه ونمایندگان اعضای دایم شورای امنیت ملل متحد برگزارگردد. ولی آیا بازهم طالبان که مشکل وگره اصلی درین ماجرااند ، به آن حاضر خواهند شد؟ 
 -5- 
درطرح مذکور ازمصرف درست کمک های خارجی وهمچنین مبارزه بامواد مخدرتذکربه عمل آمده ولی راهکار ارائه نگردیده است
– 6- 
دخالت آی .اس. آی وحکومت پرویزمشرف درحمایت وسیع ازطالبان فقط به صورت یک سوال طرح شده است
– 7- 
ازجامعه جهانی خواسته شده است تا راهی را برای جلوگیری ازرسیدن کمک به طالبان ، جستجونماید ولی بازهم راهکار ارائه نشده است
به نظر نگارنده این نقد ؛ هرگاه طرح مذکور پس ازبازبینی، به مراجع ذیربط وازهمه اولتر سازمان ملل متحد جهت غور سپرده شود؛ امید است که راهگشای بیرون رفت از مصایب کنونی کشور ما گردد.