آرشیف

زمینه های نا مسـاعـدی ، در سـده هـای پیـش از امـروز ، موجود بودند که سـد راه انبساط وگستـرش پدیدهء هنـری محتشمی بنـام نقاشی در دیار ما و برخی از همسـایگان ما شـدند . نقاشی ، این هنـر فـر هیخته و تخیـل آفـرین ، می توان گفت ، هنـری است حـاوی ابعـاد گونه گون و بسیـار منقـش ومیـمون .در کشور هـای افغـانستـان ، ترکمنستـان ،قزاقستـان ،قـرغزستـان ، ازبکستـان ، ایران و تاجیـکستـان سـده هاست که پیـداست . و باید گفتـه آید ، اما ، که هنـر نقاشی ، در دوران هـایی از تأریخ کهنسـال این سـرزمین هـا ، مواجه به اقـدام هـا ی حمـله گونه و فشـارهـای بطی و تدریجی ، وبیشترینـه قصـدی و گاهی از روی حسادت و عداوت ،شـدند تا نقـاشی بر روال استعـداد هـای حیـرت آفـرین درین سـرزمین ها ، راه نشو ونمـا نیـابد و نه پوید و زمینـه و نیـروی پرواز از توان بالهـایش به دور ماند . تعـدادی از پژوهنـدگان درین راستا گام هـای استوار و حساب شـده برداشـته اند و یکی از اسباب بطـالت این گوشـهء پراز ایمـای هنـر را عوامل مختلفهء مذهبی شـمرده اند و هم بدین سبب است که گـذرگاه برای ایجاد و گستـرش پدیدهءمعجزه سیـرت دیگـر هنـری که فطـرتی آسـمانی و اگـر بهتـر گفتـه آید ملکوتی دارد ، یعنی خوشنویسی ، فـراهـم و آماده شـد.
اوج هنـر اصیـل خطـاطی و جایگاه بلندش تنهـا در اوج آسمانهـا ی تخیـل و تصور ، شـایستـهء شناخت می تواند بود .
نخستین کتابی که در پیرامون تأریخ خط و بعد ها هنـر خطاطی و خوشنویسی به دسترس دلبسته گان قرار دارد « گنجینهء خطوط افغانستان » است به خط و تلاش پیگیـر میـر محـمد علی هـروی که در دوران زمامـداری سلطان حسین بایقـرا می زیست . اثر ارزشمنـد دیگـر به خـامهء استـاد روانشاد عبـدالحی حبیبی میسـر است به نام « تاریخ خط و نوشتـه های کهن افغـانستان » .
با استناد به آغاز دورهء سلطنت امیر جبیب الله خان میتوان به وضاحت تمام ، نام خوشنویسان دیار افغانستان را نام برد . این هنـرمنـدان که زندگی همـهء آنهـا آمیختـه با ملکوت هنـر است مایه های غـرور و سـر افـرازی دیار و دیاران و یاران ما هستند . هـر چه بیشتـربیاندیشیم قدر و جایگـاه ملکوتی این مردان و زنانی که باعث سـر بلندی ما شده اند افزونتر می شود و بلنـد تر .
کتاب دیگـری نیز در پیـرامون خطـاطی ، که میتوان آن را نوعی معجزه در هنـر نامیـد ، در دستـرس همه گانست که هنـر خوشنویسی را در طی دوران دو قـرن در افغـانستان به بررسی گرفته است و از فـراز و فـرود ی که متوجـه هنـر خطاطی است ما را به گمـان و بیـان می اندازد. این کتاب به خامـهء استاد عـزیز الدین و کیـلی پوپلـزایی است .
در خاتمـهء این نبشتـهء فشـرده ، شایستـه است از آخـرین اسـاتیـذ نقـاشی و خوشنویسی ، این دو رشـتهء به هـم پیوستهءشـریف و پر میمنت ،نام ببـریم :
استـاد غلام محـمد میمنه گی ، استـادعبـدالغفور برشنـا ، غوث الدین ، سیـد عطـا محـمدشـاه کندهاری ، میـرزا محـمد یعقوب ، خانوادهء سـر شناس و هنـر پرور حسینی مشتمل از : استـاد سیـد محـممد ایشان حسینی افغانی ، استـاد سیـد محـمد داوود حسینی ، سیـد محـمد سعیـد حسینی ، سیـد حمایت الله ابهت حسینی ، سیـد محـمد صـدیق لمعه حسینی و استاد عزیز الدین وکیلی فوفـلزایی .

پایان