آرشیف

2014-12-23

استاد فضل الحق فضل

مـنــیــژه! نـخـل بــاغ باستــان غــور

مـنــیــژه  !  نـخــل  بـا غ  با ستــان غـور
نـبـوغـت  قـلــب  میـهـن  کــرده  پـر نـور
 
سـتـــودی   مـیـهـنـــت  را  عـا شـقــا نه
که  با شـــد  ما نــده گا ر و جــا ود ا نه
 
تــرا حــب  قــلــم  د ل شـــا د  کــــر د ه
ز قـیــد  شـر ط  و بـنــد آ زا د  کــــرده
 
کـلا م  و طـبــع   شـیــوا یـت   مـبـا رک
ســر وده  هــا یـی  زیـبـا یـت  مـبـا رک
 
زبا نـت  ساده  و  طبـعـت  روان  اســت
بـری ا ز عـیـب و نقـصـان  بـیـان اسـت
 
گـهـر  هــای  که  ســفــتـی  عـا قـلا نه
بــه غـور با سـتـا ن اســت  صــاد قـا نه
 
نــوازش کـرد مـت  هـمســا ن  فــرزنـد
گـــرا مــی  دارمــت  ما نـنــد  د لـبــنـد
 
مـرا قـلـبی اسـت  جوشـان هـمچـو دریا
پــی ا نســــان  بگــــرد م  روی  د نـیـا
 
که  تا یا بـم  زبـان  دانـان  بـگــــرد م
پـــی  آ زا د یـی  ا نـســان  بـگــــرد م
 
بگــو یــم  عــرض  حـا ل  بـیـنـوا یـا ن
به ا نسـا ن آن خـد یو عـقــل و ا یـمـا ن
 
که  چــون  کــردنـد  بنـا  آیـیــن  نــو را ؟
شـعــا ر  ظـلـم  و چـور، د شنـام  و دو را
 
ز وحـشـت  روح  انسان  گشـتــه  رنجـور
شــده  ا نســـان غــلام  رشــوت  و چــور
 
فـــرامـوش  زمـــا ن  گــشـتـه  رســا لــت
که   زور  و زر شــده  اکـنـون  اصا لــت
 
شـــده   قـا نـون  جـنـگل  رســـم  و آیـیــن
کـنـد جا هــل به عـا لــم سـخـت  تـو هــیـن
 
قـوا نـیــن  تا  کـه  پا مـا ل  خــســان  شــد
سـتـمـگـــر حـا کـم  عـصــر و  زمـان  شــد
 
فـسا د و هـتـک  حـر مــت  گـشتـه  معــمــول
شــده  یـکـسـر  حـکــیــمــا ن  تا بـع  غــو ل
 
نه  مـلا  و نه  مـرشـــد  مـا نــده  بــی غـــم
شــده  چـشــم  جهــا ن  تا ریـک  و پــر نـم
 
فـسـاد  و چـور و چــت گـرد یـده  فـر هـنـگ
صـد ا قـت  رفـتـه  از د لـهــا به  فـر سـنگ
…….
تــرا  ای  دخـت  با  ا یـمــا ن  و ا  حـسـا س
کـنـم  د عـوت   به عـلـم  وصـد ق و اخلاص
 
تـرا  خـواهـــم  درخـشــی هـمـچـو  پـرویـن
بـگـیــری  بـهــره  هــا  ا ز دیـن  و آ یـیـن
 
شـوی  ســر مــشــق  دخـتـر های ا فـغــا ن
کـنــی  ز نـده  تو  نا م  نـیـک  ا یــشــا ن
 
ستــا یــم  اهـــل عـلـم  و دانــش  و هــوش
کـنـم  ا نــدرز  شــان از جـان و دل  گـوش
 
نــوا زم  بـا ز  د خـــت  نــا ز  مـیــهــــن
هـــمـــان  بـا ز  بـلــنـد  پـرواز  مـیـهــــن
 
که  د ارد  شـــوق   د یـــدار  و طـــن  را
د یــا ر  بـا ســتـا ن   بــس  کــهـــن  را
 
هـمـی خـوا هـــم مـن از لطــف خـدا ونـد
کـه  گـردد  نـخــل  ا و شاد  و تـنـو مـنـد
 
شــود از بـرگ  و بـارش غـور شـا دا ن
چـوسـلـطا ن  را ضـیه  مشـهـور دورا ن
 
کـــنـــد   بــا ری  د یـگــر  آ وا زه ُ  نــو
ز  ر نـسـا نـس  نـو یـن  شـیــرازه ُ  نــو
 
به  با غ  عــلــم  وعـرفا ن  نـور بخـشـی
بـه د لـهـا  فـطــرت  چون  طـور بخـشـی
 
مـبـا ر ک  ســرو مـوزونـت  درین با غ
نـمـود  شـعــر و مضمـونـت  دریـن با غ
 
به  نـور عشق وعـرفـان  رونـق فـکــر
تـو دادی  شـور عشـق و عـزت  ذکــر
 
فــروغ  عشـق  پـرویـن  داده  بـر تو
نـویــد  شـعــر شـیـر یـن  داده  بـرتو
 
هـمـه  فـر هـنـگـیـا ن  کـشـوری  تـو
نـمـو د نـد  تا ج فـخــری بـر سـر تـو
 
تو آ ن  سـر تاج  د خــت  نـا زنـیـنــی
د لــیــر و با  نـبــوغ  و پا کــد یــنــی
 
رهـــیـن  قـلــب  پا ک  و با  و فـا یــت
خـجــل  از حــرمــت  بی  مـنـتـها یــت
 
رهـی  فــرزانه  گان  در پیـش  گـیـری
صـفـا  از با طــن  در ویـــش  گـیــری
 
تـرا عـــلــم  و اد ب  مـمــتـا ز  کــرده
به  مـردان  بـزرگ  هــمـــراز  کــرده  
 
شوی چون (ماه ملک)*  در عـلـم و عـفـت
بــرا فـرازی  زنـا ن  را  چـتــر عـصـمــت
 
که تا دا نـنـد مـقـام و قــد ر زن چـیسـت ؟
کـدا مـیـن مـرد رهــیـن لـطـف زن نیـسـت؟

تـــرا  فـــر خــا ری  ا سـتـا د   زمـا نـه
سـتــو ده  با  کــلا مـــش  عـا لــمـا نـه
 
بـرایـت عـــزت و  آزاده گـی  خـواسـت
پـی کـسـب اد ب  فــرزانه گـی خـواسـت
 
عـزیـزی  کـرده تـحسـیـنـت  ز شـفـقــت
تـرا  داده  مـقــا م  و شـا ن و شـو کــت
 
سـعـیـد ی  و حبـیــبـی  ، حا جـی دهـــزا د
به  نـیـکـی کــرده  انـد  هـر جـا ز تـو یـا د  
 
(( یــگا نه ))  ا وستـا د عـصـــر حا ضـــــر
بـــود  بــر نـا م  زیـــبـا ی تــو فـــا خــــــر  
 
فـگا ر و مسـتـمــنـد  بهــروش  وفـا یــق
تــرا خـو ا نــنــد  هــمــی محـجـوب و لایق  
 
هــمـا ن سـا قــی  و نـعــمــا نی و  نـا د م
سـتـو د نـد مــر تـرا چـون  کـوه  قـــا یـــم
 
عـــمــــو م  مـــــرد مــا ن  کــشــــور  مـــا
قـلـــمــــد ا را ن  ا یـــن  بـو م  و  بـر مـــا   
 
به تـو  تـقــد یـر و تـحـسـیـن مـیـفــر ستـنـد
به حــکـم د یـن و آ یــُـیــن مـیـفـر ســتـنـد
 
تـرا مـن  نـیـز  د خــت  خـویــش  د ا نــم
ز اهـــل  فـکــرت  وا نــد یـــش  خـوا نــم
 
تـو  بـیـشـک  از تـبــا ر اهــل   فـکــری
ز اولاد  بـــزرگ  و  ز اهــــل   ذ کــری
 
که هـستـنـد شـهــره  در اقـلـیــم  د انــش
شـد نـد هـــر جـا  پـی  تعـمــیـم  د ا نــش
 
زدود نــد  بـا  هــنــر از قـلــب هــا  زنـگ
بـسی خورد نـد به سـر ا ز جا هـلا ن سنگ
 
ولـی هــر گـــز  نـکـــرد نـد  ا عــتـنــا یـی
به ا یـن  د نـیـا یی  بـی مـهــر و کــذ ا یـی
 
نـشــد خــم  قــا مـت  و ا لا ی ا یـشــا ن
ز فــیـض  د یـــد ه ُ  بـیـنـا ی  ا یـشـا ن
 
ظـریـف  و نکـته  فـهــم  و  بـا  وقـا ری
چـــــرا غ   دوده ُ   کـــل  ا خــتـیـــا ری
 
ورا  نا م  نـیـکــو  در هـــر د یـار اسـت
تـرا  حـقــا  بـنـا مـش  ا فـتـخـا ر ا ســت
 
تـرا شـا د  و هـنـر ور خـوا هـــم  از حـق
ز دا نـش بر تـو شـهــپـر خـوا هــم از حق
 
به پـر واز  آ یـی  و بـنــگــر ا وج  عــز ت
به  چــشــم  مـعــنـو ی  از د یـد عـبــر ت
 
که چـون  رفــتــنــد حــر یـفــا ن  زمـا نه؟
ز د نــد  بر ا و  جـهـــا  خـو د  آ شـیـا نه
 
و لــی مـا  خـود ا سـیـر غــو ل جـنـگــیــم
و یا  مصــروف  ا فـیــو نـیـم  و بـنـگــیــم
 
ز بـهـــر ســود  د یـگــر هــا کـنـیــم  جـنـگ
به خواسـت  دشمـن بد خـواه  کـنـیـم  جـنـگ
…….
خـد ا یـا جـنـگ و ویـرا نــی نــخــو ا هــیـــم
به  مـلـت  رنـج  و  حـیــرانـی  نـخـو ا هــیـــم
 
خــــد ا یــا  !  مــلــت   مـظــلـــو م   مــا  را
سـیــه  روزان   بــــس  مـحــــروم   مــا  را
 
ز شــــر  کـیـنـه   و  ر نـــج   عــــد ا و ت
ز ســـو ء ظــــن  و ا نــو ا ع  شـقــا و ت
 
رهــا یـی ده  که  بـس  رنـجـور و زاریـم
ر هـــیـــن  شـفـقـت  پــر و رد  گا ر یــم
 
بــیــا  بـا ری   پــی  ا عــــزاز  رزمـــیــــم
بـــرا یــی   مـلـــت  د مــســـا ز   رزمــیـــم
 
بـگــــیـــریـم  انــتــقـــا م  خـو یــشـتــــن  را
کـنـیـم  رنـگـیـن هـــمـی  بـر خود  کـفــن  را
 
نـگـرد یــم هــمـنـو ا یـی خـصـم  خـونـخـوار
کـنـیــم تـشـخـیص یـار خـویـش  ز اغــیـا ر
 
ز صــد ق  د ل  کـنـیـــم  یــا د  شـهـــیـــد ان
که تا د شـمـن  شـود  خــوا ر و پــر یــشـان
 
زبـا ن  و هــوش  وفـکــر  را ُی  مـا صـلــح
مـکان  و مـنــزل  و  مــا وای  مــا  صـلــح
 
فـغـا ن  صـلح  وغــز ل صلـح  و نـوا  صـلـح
سلاح  صـلح جنـگ  صـلـح و مـا جـرا صـلح
 
چو توپ و زیـکـو یـک  و هــا و ان  و را کـت
شـــده  از د فــتــر  جـنـگ  پـا ک  و سـا قــط
 
صـد ا یــی  د لـخـــرا ش  مــیــن  و  پــیــکا
فـــرا مـوش  زمــــان  گـــر د یــده  هـــر جـا
 
زمــان  رنـجـور ، مــکـان  بـیـمـا ر  گـشـته
هــمـــا ن   شـیــطـا  مـا ، بـیــکا ر  گـشــته
 
دلـــش  یـکـــسـر  ز  شـیــطا نـی  گــرفـته
خـوا ص  و خـویـــی انـسـا نــی  گــر فـتـه
 
کـمـــر بسـته  کـــنـــون  شــیــطـا ن  دورا ن
کـه گــیــرد  ا نـتـقــا م  از  نـســـل  ا فـغــان
 
بـنــام  تــرکـمــن  و تـا جــیـک  و پـشـتـون
جـــدا  سـا  زنــد  مـلـت  را  به  ا فــســـون
 
ز  از بـک   از هــــزاره  بـا ج  گــیـــرنـد
ز پشـتــو ن هـا  خــرا ج  تـا ج   گـیـــرنـد
 
ز تا جـیـک  نـزد پشـتـون  یـا وه  گـویـنـد
که  تا زیـن کار خـود  سـرمـا یه  جـویـنــد
 
دریـغ  اســت  ملــتی  را  کــز  رهــی  دا د
نـد ا رد  کــس کـه  از نـا مـش  کـنـد یـا د
……..
خـد ا و نــد ا ! بـه  فـضـــل  بـیــمـثـا لـــت
بـه  ا حـســا ن  و صـفـات  ذو لـجــلا لــت
 
بـه  رویــی  مـصـطـفــی  و چــا ر یـا رش
به  رویی  اهـــــل  و  ا صـحـا ب  کــبـا رش
 
ز فـقـر  و جـهـل و جـنـگ و ظـلـم و بـیـدا د
نجـا تــش ده  کـه  مـلــت  گـشـته  بــر بـا د
 
گلسـتـان  کــن  تـو خا ک ا یـن  و طــن  را
بـیـا را  ســـرو  و بـو سـتـا ن و چـمــن را
 
هـمـــی مـلــت  شـــود  بـیـدار و هـوشـیـا ر
نـگــرد د  حــر ف جـنـگ  دوباره تـکــرا ر
 
وطــن  را  از جـهــا لــت  در امـــان  کــن
هــمـی مـصـوون  ز آ فـا ت  زمــا ن  کــن
 
به مـعــیـا ر عــد ا لـــت  حــکـــم  ا سـلا م
شــود  حســب  مـــرا د  شــر ع   ا نـجــا م
 
خــد ا یـا  !  جــان  فــدا یـی نـا م  پا کـــت
فـــدا یـــی  دوســـتــا ن  سـیـنـه  چــا کــت
 
بـرا یـی  مــلـــتــم   نـا لــــم شــب  و روز
کـه  تـا  صـلـحــم  شـود بـرجـنـگ پـیـروز
 
مــرا دردی به جــز درد  و طـــن  نـیــســت
به جـزعشـق  وطـن حــّب  به مـن  نـیـسـت
 
سـر و جـان  و دل و هــو ش و  روا نــــم
فـــدا یـــی  کــشــور  ا فـغـــا  نسـتـا نــــم
 

 
اســتـا د فــضـــل ا لــحــق فــضـــل
چـغــچـــران ا ســد  1390 هــجـری شـمـســی
نـا مـه ُ مـنـظـوم اسـتـا د فـضــل الـحـق  فـضــل  به جواب نا مـه ُ مـنـظـوم  مـنـیـــژه سـلـیـمــی زیر عنوان( انتظار)
ایـن پارچـه به منا سبـت  نا مـه ُ مـنـظـوم  و شـعــر زیبـای نور چــشــمــم  مـنـیـژه جان سـلـیــمـی  زیـر عـنـوان <استاد سـخـنـور >   سـروده شـده اســت . آرزو مـنـد م تا ایـن  نوشـته گگ  که بـر خا سـته از قـلـب  درد مـنـد و سـو خـته در عشـق میـهـن اسـت  آتشی باشـد که بر د ل پا کـت نـور افـگـنـد و با ایجاد یک  تحـر ک و تشویـق تازهُ  در شیـوه ُ سـرود ن شـعــر و نحـوهُ نگارش ها یت پـدیـد آ ورد . هـر چـنـد  ایـن نا مـه بسیار وقت نوشته شـده بود ولی به نسـبت مصـر وفیـت هــا و گرفتاریهــا وعـد م دسـتـرســی به انتر نت مد تهـا در حافظهُ کا مپیـو تـرهـا  با قی مانـد  وفرصـتی برای مرور کردن بر آن میسر نشد که نشـد. حال که  سـروده ُ زیبای دیگـری تان را زیر عنـوان< ا نتـظار > مطالعه کـردم در خفا گریه کـردم و  دانسـتـم که شکـر و لله  دعا ی معصومانه  و مخلصانه ات بر من اثر گذاشت و وضعیت صحی ام با انسبه بهتر شد ولی هرگز فرصت مرور مجدد مساعد نشد  لذا خواستم تا این دردسـر نامه ام را غرض سـر گرمی تان در ایام رخصتـی ها اگر دست کـوتاه ما به انتر نت برسید  دست نخورده  بـفـرسـتـم .   بر عمـر پر بارت برکـت و بر نبوغ و استعداد خدا دادت از بار گاه ایزد متعال حـر کـت وسرعـت را تمنا دارم. یا هـو!
 
* ماه ملک نام دخـتـر سلطان بزرگ  غیاث الدین غوری بود. او علاوه ازینکه بر علوم متداولهُ عصر دسترسی کامل داشت  حافظ قـرآن کریم نیز بود . گویند بعداز مرگ پدر هفت سال تمـام را به سوگ پدر در پرده نشست وروی آفتاب را ندید و مصروف تلاوت قـران و کسـب علوم و تدریس علوم  متداوله برای زنان ودختران بود. به قول مورُخین در حلول هرسال دو رکعـت نماز حاجات میخواند و در این  دورکعت سی سپارهُ قرآن  را که حفظ داشت با علاقمندی تمام  تلاوت  میکرد  و سپس بر فقرا ویتیمان هدیه ها میداد و برای خیر وصلاح کشور دعا میکرد.  در روایتی آمده است که قاضی منهاج سراج یکـی از شـاگردان ماه ملک هست که در آوان طفولیت  ونوجوانی علوم متداوله را  از نزد این شاه دخت  عالم و خطاط چیره دست و حافظ قرانکریم آموخته است.