آرشیف

2024-3-20

غلام رسول مبین

معلومات موجز در مورد کلیات شمس تبریزی یا دیوان کبیر !

 

کلیات شمس تبریزی/دیوان کبیر

یکی از دیوان اشعارِ سترگ و قطور که خواندم، کلیات شمس تبریز یا دیوان کبیر است.

این کلیات دارای مشخصات ذیل می‌باشد:

  1. سروده شده توسط مولانا جلال الدین محمد بلخی (۶۰۴ – ۶۷۲ ق.)
  2. بامقدمه حامد رحمت کاشانی مطابق به نسخه تصحیح شده استاد بدیع الزمان فروزانفر .
  3. دارای ۳۳۶۵ قطعه غزل و قصیده و ۱۳۷ قطعه ترجیعات که مجموع می‌شود ۳۵۰۲ قطعه غزل، قصیده و ترجیعات.
  4. دارای ۱۳۷ ترجیعات در قالب ۱۵ ترجیع‌بند.
  5. دارای ۱۹۹۴ رباعی.
  6. به صورت کل کلیات شمس تبریزی دارای ۵۴۹۶ قطعه غزل، قصیده، ترجیع‌بند و رباعی می‌باشد.
  7. سروده‌ها اعم از غزلیات و قصاید، ترجیعات و رباعیات به اساس حروف الف‌بای زبان فارسی اند.
  8. درین کلیات قطعات متعدد‌ِ از غزلیات و قصاید و ترجیعات به زبان عربی و ترکی نیز موجود اند.
  9. دارای ۱۵۰۵ صفحه تنها مربوط به ابیات می‌باشد ولی همراه با فهرست و دیگر محتویات کتاب دارای ۱۶۱۶ صفحه می‌باشد.
  10. اشعار غنایی که دارای ظرفیتِ فوق العاده هنری میباشند درین کلیات گنجانیده شده است.
  11. با خوانش این دیوان میتوانید پی ببرید که هنر، موسیقی و دف و چنگ و نی از نظر مولوی دارای اهمیت ویژه بوده است.
  12. مولوی یعنی شاعر، عارف، صوفی، دانشمند، زبان‌شناس، پژوهشگر و اسلام شناسِ بیدار، آگاه و بابصیرت.
  13. مولانا یعنی خراسانی، بلخی، ترکی، رومی، عربی و هندی – چه از لابلای سروده‌هایش هویدا میگردد که زبان‌های پارسی، عربی، ترکی، رومی و هندی را میدانسته است.
  14. جلال الدین محمد بلخی یعنی مهاجر، بیجاشده، خانه‌بدوش، بیوطن و چادرنشین.
  15. مولانای بلخ یعنی آسیایی، اروپایی، شرقی و عربی.
  16. ملای رومی یعنی مثنوی معنوی، شمس تبریزی، فیه مافیه، مجالس هفت‌گانه، مکتوبات و موسس رقص سماع و شیفته‌ی سید برهان الدین محقق ترمذی، صلاح الدین فریدون قونوی معروف به زرکوب و محمد بچه‌ی علی و فرزند ملک‌داد مشهور به شمس تبریزی.

بروی این ملحوظ، مولوی و آثارش را بخوانید تا ارزشِ تصوف و عرفان را بدانید.