آرشیف

2020-4-6

رفعت حسینی

مر دی که پا های سنگی داشت

ومن ازپنجره بیرون را می دیدم
شب و تاریکی آن در پاییز
درسکوتی زندگی میکردند .
 
     …
 
و من از پنجره بیرون را می دیدم
مدتی کوته چشمانم را بستم
سده یی ،گویی ، بود
چونکه وقتی بگشودم
این چنین در فکرم آمد
که درختانِ دَم  ِ پنجرهء ما می میرند .
 
    …
 
اضطراب و تنهایی ها
دردرونم در تکاپو بود
سوی دلگیرترین خاطره هایم بر می گشتم . 
 
    …
 
به یادم آمد :
مرد همسایهء من ، چندی پیش                 
دفتری دادبه دستم که مرورش بنمایم
وگفتا که میراثِ وی است.
 
بگرفتم آن را
و بخوانش کردم آغاز  :
 
      …
 
[ ما دران قریه که بودیم
پیرمردی پاهایی سنگی داشت .
 
 
همهء مردم دِه
مسخره ش می کردند :
« به چسان پا هایت سنگی شده اند؟»
 
در سکوتش ، همگی ، سردرگُم .
 
 
حرکت هیچ نمی کرد
چونکه پاهایش سنگی بود .
 
                                                    
… و باحیرت ،روزی دیدم
که به سوی تپه یی کز آن قریه
اندکی آنسوتر بود
با تمامی توانش
گام بر می داشت .
 
و از آن نیز گذشت .
 
رفتنش را
نتوانستم ساکت بنشینم .
 
در کنارِ تپه ، جنگلی بود .
 
رفتم اینسو ، گشتم آنسو ، تاآنکه
دیدمش کارام آرام
با سپیداری
      همچو یک آدم
           چیزهایی می گوید .
 
 
بشنودم اینها را :
                                                    
" همگی میپرسند
       که چرا پا هایم سنگی شده اند
داستانی دیرینه است :
 
روزگاری
آشنایی داشتم .
 
سَحری در وقتِ زمستان  
خانه ام آمدونالیدکه بایست ازجای دگر
هیزم آوردومقداری نان .
 
من چنان گرسنگی دررگهایم بُدجاری
و چنان زِلـــَه بُدم از سردی
که هماندم رفتم با او.
 
دِهِ آنسوتر
دو شب و روز زما فاصله داشت .
 
روز اول را به درستی پیمودیم
شب چو شد
حمله ورگشت به ما راهزنی .
 
خنجری در دستش نی
خنده می کرد اما.
 
و به ما گفت که هرچند دو تا هستید
از پس  ِ هردوی تان بر می آیم .
 
من شقاوت را در چشمانش دیدم
مرگ در نی نی چشمانش زندانی بود.
 
و سپس گفت :
رهزنم لیک
نه همانندِ دگر دزدان .
من به هر راهزنی باید که دلی را سنگی گردانم
و شما نیز اگر می خواهید
که ازین معرکه راحت بجهید
دل تان را باید
با همان قوتِ جادویی ، سازم سنگ
و نخواهید اگر این را ، آن گا هان
پای تان سنگی خواهد شد .
 
خود بگویید کدامین را سنگی می خواهید
دل تان
      یاپاهاتان را ؟
 
چنان ساکت بودم
که تو گویی ازسنگم .
 
آشنایم
لحظه هایی خا مُش ماند
و سپس گفت  :
طاقتِ داشتنِ پایی ازسنگ
از توانم بیرونست !
 
زگلویم بانگی برخاست :
                                 این مرگیست  
 نتوانم بپذیرم دلم را همچون سنگ .
 
راهزن رفت
پای من لیکن سنگی شده بود ."
 
      …
 
برگه یی دیگر را بگشودم
این چنین خواندم :
 
( و سکوت ِتوهمان خنجرِ زهر آگینست.
 
من چی گونه ذهنم را کاکنون
از شب دوری تو لبریز است
چون سحر گه به تکاپو بسپارم
به چسان طرح کنم بودنِ خود را
و ازان می ترسم که
غصه هایم ، پاینده شوند .
 
پیش ازین خاموشی
دیده و جانم ، تصویر وصدا بود
چشم من فردا هارا
در مسیری
       همه جا سبز
                   پیمایش میکرد .
 
در ین تیرگی و خستگی جان وبدن ، اینک
خواب افسانه سرا ست
باورِ بیداری را
                  خوابِ تاریک پریشان میسازد .  
 
ای سکوتت سازگاری به تباهی !
تو ز میعادِ تباهی و خموشی
                      خبر آیا داری؟
من همان کوهم
تشنهٔ آوازت من !
پژواکِ مرا با آوایی
                        استواری برسان ! )
 
       …
 
برگهٔ دیگر را بگشودم
درآن بود نبشته  :
 
( ساده بودیم . . .
ابر ها ، تنها یک شب ، مارا
تا به مهمانی باران بردند
ما عطش را گُم کردیم
آن فقط بارانی بود
ماعطش را
               در یک بارِشْ گُم کردیم . )
 
       …
 
در دو سه برگهٔ دیگردیدم
چیز هاییست که گهگاه ز دل بر می خیزد
و تسلسل در آنها نیست.
 
این دو سه قصه از آن هاست :
 
( من که یک برگْ ، سحرگاهْ
به شبنم از کم آبی می گوید
میلِ فریاد زدن می بینم
توبه تنهایی یک دشت نمی اندیشی اما . )
 
0
 
( گُل سرخ
من ندانم گلِ سرخ
چقدر دست ترا بوییده است
لیک ازین حادثه در باغ
داستان ها جاریست
و گلِ سرخ
اعتبارِ دگری یافته است.)
 
0
 
( من به اندازۀ اندوهِ زمان می فهمم
که توکمبودی
زندگی هم این را می داند .)
 
0
 
(توبه چشمم دیدی گفتی :
                                   درد
من به چشمان تو دیدم ، گفتم :
                                           شب
و تو خندیدی
خنده ات
             اما
بوی تلخی با خود داشت . )                      
 
     …
 
دیر پایی غم و درد
همه ذراتِ تنت را دهشت می آموخت
می شد از باد شنید :
آسمان نام زمین از یادش رفته
و آفتاب          
         بر جهان خشماگین است
و نیازِ رویش هارا
با خشونت میخواهد پاسخ داد .
 
    …
 
درغروبی ، خودش را مردی
ز تنهایی بیرون کرد :
 
رهگذر هارا درخیابانی متوقف گردانید
و آوازی را سرداد :
[ من که عمریست به تنهایی خود سر کردم
هیچکس نیست مرا یاد کند ؟
من توانایی دیدن دارم ، می فهمم
گوش هایم شنوا و دستانم آنسان پاکیزه ست
که چنان دستِ گره خوردهء یک کودک .
 
با چنین حال
من که  تنهایم
هیچ کس نیست به من فکر کند ؟ ]
 
همچورعدی ، می غرید
رهگذر ها لیکن
روی شانرا سوی او دَور ندادند و کــــَسی
لبی هم جُنب نداد .
 
مرد با خود گفت :
[ باز هم تنهایی ؟]
 
و ز جیبش خنجری را بیرون کرد
سَرِ یک بانو را ز تنش کردجدا .
 
دست بی تجربه اش با خون آشنا گردید
مردم آن دَم گِرد وی حلقه زدند .
 
ز تنهایی بیرون شد .
 
تا زمان های دراز
ذهنِ همشهری ها را با خود داشت .
 
        …
 
متلاشی شدن  ِ شیوهء اندیشیدن در ذهنم بود
وازپنجره بیرون رامی دیدم
که در جایی ، مطربی میخواند :
 
« کاش من حنجره یی می بودم
که به جای همهٔ خاموشان
گوشِ فریاد زدن راکـــَر می کردم . »
 
        …
 
دلبر ی بود مرا
که دو چشمش
               تا اکنون
                  در شب هایم خفته ست .
 
من به او
       یک وقتی
                بنوشتم :
 
 [ روزگاریست