آرشیف

2014-12-13

شیخ احمد غوریانفر

مرض فرسودهگی دیسک بین الفقری ناحیه کمر

 

آناتومی ستون فقرات

ستون فقرات از 30  توته استخوان تشکیل شده است که ما به آن مهره یا Vertebra مینامیم. این مهره ها توسط لیگمنت ها و عضلات به صورتی روی هم قرار گرفته اند که در سوراخ وسط خود نخاع را محافظت می کنند. همچنین نحوه قرارگیری آنها باعث می شود که منافذی بین آنها ایجاد شود (سوراخ بین مهره ای). رشته های اعصاب نخاعی ( که از نخاع منشا می گیرند) از این سوراخ ها خارج می شوند و قسمت عمده حرکت و حس بدن را به عهده می گیرند. بین مهره ها غضروف خاصی قرار دارد که به نام دیسک ( Disc)یاد میشود، که نقش آن افزایش انعطاف پذیری ستون فقرات و نیز جلوگیری از ضربات وارد شده بر ستون فقرات میباشد.
مهره های ستون فقرات پنج دسته هستند.
1. 
هفت مهره ناحیه گردن vertebra cervicalis 
2. 
دوازده مهره پشت   vertebra darsalis 
3. 
پنج مهره كمري vertebra lubalis
4. 
پنج مهره ساكرال ( خاجي  vertebra sacralis ( 
5. 
يك دنبالچه vertebra cuccsijus
 


شکل یک، قسمت های مختلف ستون فقرات:

  1. گردن

  2. پشت

  3. کمر،

  4. خاجی

  5. دنبالچه

شکل دو، نمونه هایی از اختلالات شایع دیسک و ستون فقرات:

  1. دیسک سالم

  2. دیسک کم آب (پیری دیسک)

  3. بیرون زدگی دیسک (خفیف)

  4. بیرون زدگی دیسک (شدید)

  5. از بین رفتن دیسک وکاهش فاصله بین مهره ای

  6.  از بین رفتن دیسک وکاهش فاصله بین مهره ای همراه با تشکیل استخوانهای اظافی در کنار مهره ها به شکل خفیف

  7. از بین رفتن دیسک وکاش فاصله بین مهره ای همراه با تشکیل استخوان های اظافی در کنار مهره هاشکل شدید

__________________
 
مرض دیجینراتیف یا فرسودهگی  دیسک بین الفقری یکی از بخش های نورمال دوره سالخورده گی است. این مرض باعث تغییرات فاحش و بد ترین پیشرفت تدریجی ساختمان و وظایف دیسک بین الفقری (انساج غضروفی) که در بین استخوانهای کمر است میباشد. این دیسک ها درین حالت نازک و dehydrate( کم آب) میگردند، که دیسک نازک شده قادر به جلو گیری  ضربه و کاهش فشار وارد شده  نمی باشد.
 
بر علاوه با موجودیت مرض دیجینراتیف دیسک اغلباً فشار های بیشتر بالای مفاصل قطنی وارد میگردد که این فشار از اثر تنگ بودن فاصله بین الفقری ناحیه کمر است. این تنگ شدن ها میتواند باعث تخر یبات مفاصل کمر گردند.
 

 

 
هرچند دیسک ضعیف شده باشد، به همان اندازه پاره شده گی دیسک بین الفقری اتفاق افتاده میتواند، بنا به میخانیکیت های سبب تشدید درد همان ناحیه کمر گردد. درین حالت درد ناحیه سفلی کمر بیشتر توسط  مرض دیجینراتیف دیسک متأثرمیشود. اقلباً فقرات آخری یعنی L4-L5 و L5-S1 ازدیگر فقرات کرده تحت خطر میباشند. تغیرات دیجینراتیف Osteoarthritis را بوجود آورده و به پشرفت درد کمک میکند. در صورت دوامدار شدن Osteoarthritis عصاب که از بین فقرات قطنی بیرون می آید شدیداً متأثر میگردد.
 
فزیوتراپی به 11 طریقه کمک میکند که درد ها کاهش یابد:
 1.  کاهش درد: هدف پروگرام فزیوتراپی طرح چگونگی کنترول و کاهش درد است.
2.  بلند بردن توانائی و استحکام: استحکام و نیرو دادن هسته ثابت نگاه دارنده  مقاومت عضلاتی کمر و بطن بوده که در مقابله با اثرات مرض دیجینراتیف دیسک میباشد.
3. بلند بردن جریان خون:  سوال اینجا است که چرا این شیوه بسیار مهم است؟ این طریقه کمک میکند که جریان دوران خون خوبترگردد. که این خود یک پیشرفت قابل ملاحظه در مرحله بهبود یابی یا ریکوری میباشد.
4.  بلند بردن قابلیت انعطاف یا نرمی: فزیوتراپی کمک میکند تا قبلیت نرمی یا انعطاف را احاده و نگاه کند، حرکت عضلات قطنی را مرتب نماید.
5. بلند بردن توانائی و تحمل : فزیوتراپی کمک میکند که تا تحمل و استقامت که از اثر مرض دیجینراتیف دیسک کمر از بین رفته دوباره به وجود بیآورد.
6.     بهبودی صف بندی جسم:  اصلاح سازی صف بندی و تحرکات غیر نورمال ناحیه قطنی تحت تمرکز فزیوتراپی میباشد.
7. کم کردن کشش عضلاتی:   فزیو تراپی کشش و فشار را از بالای عضلاتی که متأثر شده است بر طرف میسازد و برای عضلات اجازه میدهد که نرمش داشته باشد و در را کم میسازد.
8. آموزش و پرورش :  در اثنای تداوی مرض دیجینراتیف دیسک بین الفقری بسیاراحساس است که بدانیم چی باید کرد ویا چی را باید انجام ندهیم.
9. مهار بندی مناسب:  فزیوتراپی اقلباً استفاده از وسایل کمکی اختصاصی  برای کمر را توسیه خواهد کرد.
10. آموزش جهت به خود گرفتن  وضیعت خاص:  فزیوتراپی به ما می آموزاند تا با موجودیت مرض دیحینراتیف دیسک کمر چطور حرکت نمایم، استاده شویم، بنشینیم، از حالت خراب مریض به زندگی روزمره برگردیم و به چی ترتیب اشیأ ثقیل را بلند نمایم که اینها همه به منظور کم کردن درد ناحیه کمر میباشند.
11.                    توسیه و اجرای تمرینات سپورتی:   توسیه، ترتیب دادن تمرینات و آموزش آنها برای حفاظت صحت بدن میباشد.
ما کوشش مینمایم با تمرینات مشخص فزیکی  و آموزش آن جهت تداوی تمامی بیمارانیکه از ناحیه کمر شاکی استند در وقت میعن آن به خدمت برسیم.
                                                                                                     
      با احترام
داکتر شیخ احمد انوری غوریانفر