آرشیف

2020-6-1

علم عبدالقدیر

فرایند پیچیده صلح افغانستان.

از چندین سال بدینسو در مورد صلح، تعریف صلح ، طرف های صلح ، عناصر مؤثر در صلح  ، ابعاد داخلی وخارجی تا نیرو ها وعناصر ذی ربط بار ها بار ها مقاله نوشته شده اما از آنجا ئیکه شرائط افغانستان در همه امور با کشور های جهان قابل مقایسه نیست میتوان گفت همانطوری که جنگ در افغانستان پیچیده است صلح هم به همان پیمانه مبهم وپیچیده  به نظر میرس بگونه مثال در داخل افغانستان گروه های مختلف با انیگزه های متفاوت با هم در جنگ اندودرین میان کسانیکه با امارت اسلامی سر سازگاری ندارند اما از روی برخی انگیزه ها در صف وکنار طالبان استاد اند.طوریکه صلح من حیث یک مفهوم کلی در بین جناح های در گیر درد آنهارا دوا نمیکند.یعنی کسانیکه خواستهای حقوقی دارند با حل سیاسی اقناع نمیشوند خاصه اینکه این خواست حقوقی راه را بسوی جرم وجنایت باز کرده باشد .مثلا عدۀ جرم کرده اند بخاطر فرار از محکمه به صف دشمنان دولت پیوسته اند که  این مسائل وطرق رسیدن بخواستهای گروه های مختلف ذره بینی  فوق العاده می طلبد لذا ما بخاطر رسیدن به صلح راه دشواری پیشرو داریم.
اگر پروسه صلح افغانستان مانند گذشته بر جلب منفعت مسئولین تشکیلات صلح در مرکز وولایات استوار باشد طبعا خبری از صلح نخواهد بود چنا نکه در بیست سالی که گذشت کسی یک گام هم در مسیرصلح بر نداشت، چون درین سالها وجود نهادی بنام شورائی عالی صلح فقط منبع در آمد برای دولت بوده تا زیر این نام یک مقدار کمک از جامعه جهانی بدست بیاورد وبالای مداحان دور وکنار تقسیم کند درست مثل پول مبارزه با مواد مخدر وپروژه های بنام ارتقای ظرفیت وحکومت داری خوب وغیره که نتیجه همه منفی بوده وافغانستان تا هنوز در جنگ وخشونت اول ،در تولید وقاچاق مواد مخدر اول ،در فساد وضعف مدیریت هم اول است.
پیام وبر نامه صلح باید روشن ، قاطع، منطقی واصولی باشد متکی بر اصول وارزش های حاکم بر جامعه افغانستان، متناسب با خواست جامعه جهانی و اینکه قسما مورد قبول همه طرف های ذی دخل در سطح منطقه وجهان باشد. .
بطور قاطع از مخالفین یا طالبان خواسته شود تا طرح صلح و نوعیت نظامی سیاسی مورد نظر شان را طور مدون ارائه کنند، حکومت کابل هم شرائط صلح ونوع نظام سیاسی آینده افغانستان را ارائه کند بعد روی راه های تطبیقی وعملی کار صورت گیرد.
برنامه تسلیمی افراد وگروپ های مسلح پراگنده با سلاح های زنگ زده وپالیسی ادغام مجدد وانداختن چپن ودادن پول وامتیاز هیچ کمکی به صلح نمیکند .
طرفین جنگ طرفین صلح اند:
در پست قبلی نوشته بودم بخاطر آغاز مذاکرات صلح باید طرفین جنگ مشخص شوند .شاید بعضی دوستها فکر کرده باشند این چه سوالی است طرفین جنگ مشخص است.( دولت افغانستان وطالبان)

ما به سادگی میگو ئیم طرف جنگ طالب هاست اما طالب ها تا هنوز دولت افغانستان را من حیث شخصیت حقیقی ویا حقوقی مستقل که طرف جنگ ویا صلح باشد نپذیرفته اند.طالبان ادعا دارند که جنگ ما با آمریکاست افغانهائیکه کشته میشوند اجیران جنگی امریکا اند، شهر ها ئیکه ویران میشود ویا مساجد که به آتش کشیده میشوند شهر های تحت اشفال وحاکمیت امریکاست به همین دلیل موافقت نامه صلح را با آمریکا امضا کرده اند.
حالا در آستانه خروج کلی ویا نسبی نظا میان امریکا ونا تو از افغانستان این سوال من حیث یک پیش فرض بایداز طالب ها پرسیده شود که در صورت خروج نظامیان خارجی از افغانستان جنگ ختم میشود ویا همچنان ادامه دارد؟ اگر جنگ با حکومت کابل ادامه پیدا میکند جنگ شما علیه کیست؟ علیه کافر یا مسلمان ؟ اگر فکر میکنید حکومت کابل ونیرو های تحت امرش تا هنوزکافر اند پس چانس آغاز مذاکره بخاطر صلح خیلی کم است چون با این نگاه مخالفین باید تسلیم شوند، کلیمه بگو یند وتجدید نکاح کنند وجزیه بدهند واحکام دیگر واگر با حکومت کابل من حیث گروه مسلمان وافغان مخالف می جنگید دران صورت قاعده وفورمول صلح شما چیست؟ چون صلح با غیر مسلمان یک قاعده دارد وبا برادر مسلمان وهموطن در کشور های اسلامی روی کرد وقاعدۀ دیگر میخواهد.
طرف های جنگ در افغانستان کیست؟ حکومت وطالبان؟ اگر حکومت وطالبان صلح کنند  جنگ ختم خواهد شد؟ آیا برای آنها ئیکه بخاطر جنگ های قومی وانتقام گیری به صف طالبان پیوسته اند راه حل قناعت بخشی ارائه خواهد شد؟ ویا آ نا نیکه  مشکلات جرمی دارند در پرده جنگ پنهان اند چه خواهند کرد؟ ویا هم کسا نیکه بخاطر مسائل حقوق فیصله محاکم حکومت کابل را غیر عادلانه پنداشته به صف مخا لفین پیوسته اند از مسئله حقوق یک دوسیه جرمی وجنائی ساخته اند سر نوشت شان چه خواهد شد؟

اگر پاکستان را یکی از عناصر جنگ بدانیم در کدام پله صلح قرار دارد به همین تر تیب ایران وامریکا وسعودی وکشور های مختلف جهان که در جنگ نقش داشتند باید طرف صلح هم باشند.لذا پروسه صلح افغانستان با این عمق وپیچیدگی راه دشواری در پیش دارد.
علاوه از محاسبه طرفین واجندا باید مواد موافقتنامه صلح قطر امریکا وطالبان نیز در نظر گرفته شود چون حکومت آینده افغانستان در نتیجه مذاکرات مستقیم بنام حکومت صلح یاد خواهد شد که اساس آن مواد موافقتنامه قطر است.