آرشیف

2024-4-3

محمد آصف فقیری

عدم فرهنگ سیاسی در نهادهای سیاسی مردمی افغانستان چیست؟

 

نهاد یا بنیاد٬ موسسه و یا سازمان که شامل: نهاد های سیاسی مردمی ( انجمن ها٬ احزاب٬ مراکز تحقیق و غیره …) نهاد سیاسی دولتی (وزارت و ریاست و یا کمیسیون ها و غیره …) نهاد سیاسی بین المللی(سازمان ملل٬ سازمان بین المللی کار٬ سازمان بین المللی هوانوردی ملکی یا ایکاو و غیره …) …!

شرح آسیب شناسی در نهادهای سیاسی مردمی افغانستان:

فرهنگ سیاسی در روابط سازمان ها یا نهادهای دولتی از عقلانیت سیاسی نهادهای سیاسی مردمی ریشه می گیرد. زیرا مجریان قدرت در یک کشور از بین همان مردم و همرا با همان فرهنگ و فرهنگ سیاسی به أمور می پردازند.

که نهاد یا سازمان مردمی طیف وسیعی از موسسات٬ تشکیل ها٬ انجمن ها و مجلات تحقیقی و نهاد مدنی… غیر دولتی  می باشند٬ که توسط مردم شکل گرفته و با مشارکت و همکاری مردم فعالیت می کنند. در افغانستان اکثر احزاب فردی و مورثی پسا تاسیس می شوند و این جریان نهاد سیاسی مردمی را٬ در واقع نفی می کند. بطور مثال‌: کشمکش های صلاح الدین ربانی و استاد عطا محمد نور بابت رهبری حزب جمعیت اسلامی افغانستان در حساس ترین وقت زمانی یعنی پسا ۲۰۱۹ به همین اساس اکثر أحزاب از روحیه مردم سالاری فاصله گرفته و تضعف شدند. البته نهاد سیاسی مردمی بایستی طبق اصول و قواعد اساسنامه رییس و رهبر انجمن و یا نهاد را٬ بعد سپری شدن یک یا دو سال انتخابات کنند و بطور متوالی برای دو یا سه بار نباید یک فرد در راس باشد٬ زیرا پسا دوره رهبری یا ریاست می تواند دوباره منحیث عضو در نهاد به خدمات بپردازد و ثانیا کاندیت شدن در رهبری به اساس شایستگی و برنامه کاندیت برای عام مردم٬ بعد عضو شدن آزاد باشد. به همین اساس فعالیت هایی بخش های دیگر نهاد و جلب حمایت اقتصادی نیز شفاف و طبق نظارت های دورن سازمانی پاسخگو باشند. که اکنون حزب اسلامی گلبدین حكمتيار نیز رهبری نهاد را٬ به جهت مورثی هدایت می کند.

و یا رییس انجمن حقوقدانان سراسری افغانستان در اورپا٬ آقای میر عبدالواحد سادات که احترام سن و سال شان حفظ با همه اعضاء شان در مبانی فلسفه حق و حقوق٬ به مناظره علمی دعوت شان می کنم من یک تنه و آنها با جمع شان در تلویزیون حقوق که از خود انجمن سادات صاحب است بطور زنده حاضر می شویم – سوال اینحاست که مبلغ حاکمیت قانون اند در فقدان فرهنگ سیاسی در انجمن خودشان٬ زیرا عقلانیت سیاسی و حقوقی نباشد فرهنگ از کجا محصول شود؟

از اینجاست که بخش مهم معاهده دوحه ۲۰۱۹ عملی نشد همانا حکومت همه شمول٬ چون طالبان با جامعه توده و چند پارچه روبروست نه جامعه سیاسی همرا با نهادهای سیاسی مردمی به مفهوم حقیقی آن٬ که فشار های بین المللی نیز تهُی معنی و غیر قابل دست یافتنی می شود. و این وضعیت سبب می شود تا فاصله ایجاد شده٬ و جنگ و بدبختی و تکرار تاریخ بالای مردم بار بار حاکم شود.

نوت: انجمن٬ حزب٬ حرکت و یا هر نام که به نهاد سیاسی بدهیم ضرورت به عقلانیت سیاسی دارد تا فرهنگ سیاسی در روابط آنها جاری گردد – از چند سال که در نویسندگی و تحقیق مصرف هستم از طرف چند نهاد مردمی در غرب توسط افغانهای مهاجر تاسیس یا در حال تاسیس بودند دعوت شدم٬ اما بخاطرینکه اکثر این نهاد جلب حمایت از کشور میزبان می کنند عقلانیت سیاسی را٬ نمی پذیرند و به گونه فردی و صنفی میخواهند مدیریت کنند نه نهادی٬ که در نتیجه با هیچ یکی همرا نشده ام.

یادداشت: نهاد مردمی به معنی حقیقی آن٬ در امر حکومت قانون در افغانستان و حاکمیت منشور بالای سازمان ملل برای افغانستان٬ زیر بنا و ناظر و ساختار ساز می باشد – که جان کلام قوه نظارتی و مقننه یا نمایندگان مجلس مردم نیز می شود.

محمدآصف فقیری

کارشناس ارشد حقوق عمومی