آرشیف

2015-1-12

استاد محمد عارف ملکزاده

سنگهای آسمانی جمع سنگهای زمیــنی:

 

دو ست عزیز وهمو طن بسیا ر مهر بانم حضر ت آقا صاحب سیاه بند سید عبد الر شید ( عمر ) چند ما ه قبل صحبت تلیفو نی با من دا شت ودر ضمن نظر مر ا در با ره اشعا ر شا عر جو ان و پُرتلا ش و پُر کا ر وبا انژی آقا ی عبد الله فر حمند جو یا شد، در جوا ب گفتم خو ب است و آیند ه خو بی را در پیش دارد . واز من خو است،تا در باره اشعا ر شاعر جو ا ن نظر ی داشته با شم واگر ممکن با شد ، هم چیزی بنو یسم. منکه در حقیقت وقت پیدا نکر د م امر وز وفردا شد تا که دو روزپیش و عد ه نمود م که انشأ الله کو شش میکنم وقت پیدا کنم میخو اهم راجع با شعا ر آقا ی فر حمند ابراز نظر کنم که این مو قع مسا عد شد .
او ل : اینکه من شاعر و ادیب و نو سند ه تحلیلگر ومبصرو مفسر, سیاسی نیستم . که از این موقف و یا مقا م چیز ی بنو یسم و نظر دهم.
دو م : من در موقفو مقا م قر ار ندار م که صلا حیت علمی وادبی و فر هنگی داشته باشم ویا نظری بد هم وتأ کید نما یم که نوشته آ ن همگی خو ب وبدرد بخو ر اند این کا ر من نیست .سو م: بگفته نو ر محمد مشهور بطا لب غیغکش از قریه سیبک که هم قر یه آقا یفر حمند میبا شد گفته است. سبقو خط نو شتن ر فت زد ستم ــ ببین باکُلبۀ غمها نشستم .
بیا د دار م در سال 2007 در شهر ایسن آ لما ن رفته بو د م در خا نه آقای نصیر ندأ کتا بی بو د اثری پوهنمل جمعه نو عپر ور که را جع بحز ب دیمو کرا تیک خلق افغا نستا ن واوضا ع آشفتۀ گذ شتۀ افغا نستا ن نو شته شده بو د و ا ین کتا ب را یک برادر ایرانی ما که افغا نستا ن را هیچ ند ید ه بود و از اعضا ئی حز ب تو ده ایرا ن بو د وربا نی منشی نا حیه سو م حز بیشهر کا بل وعمر خطا ب منشی نا حیه حز بی پو هنتو ن کا بل و دین محمد مسؤل امو ر اقتصا د کمیته شهر کا بل و غیر ه وغیره را نمیشنا خت (با ین دشنا م نا مه که سر تا پا دشنا م است) تقر یظ داده بو دو آنر ا یک اثر بدرد بخو ر ومفیدو قا بل ستا یش خو اند ه بود .و آقا ی نوع پر ور بدر واز ه هر محفل عر وسی و مجلس استا ده بو د وکتا ب را به 10 ایرو میفر وخت و دو ستم گفته بود کتا ب شما را بخا طر این نمیخر م که بخو انم بلکه بخا طر این میخر م که 10 ایرو برایت بد هم . — طو ر یکه در با لا ذکر کر د م من در مو قف وصلا حیتی نیستم و هیچ حقی هم ندا ر م مگر منحیث یک خوا ننده میخو ا هم بگو یم با ید هر اثر که بیر و ن می آید هد ف نو یسند ه آن این با شد تا مر د م اقلا چیز ی از این اثر بیا مو زند وآمو زند ه ودرد بخو ر با شد .
انسا نها گا هگا هی بسیا ر دقیق و بعمق یک موضو ع دا خل میشو ند آد م تصو ر آنرا هم کر ده نمیتو اند و یا بعدا"بهد ف اصلی شا عرو یا نویسند ه پی میبر د . میخو ا هم شعر از سکند ر نا مۀ نظا میگنجو ی حدود 44 سا ل قبل من خو اند ه بو دم یا د آور شو م که.
بیا تا ز بیدا د شویم دّست ــ که بیدا د نتو ان زبیداد ّرست .
چی بند یم و د ل در جها ن سال و ما ه ــ که هم دیو ی خا ن است و هم غو لی راه.
کمتر کسی در آنو قت وزمان که سکند ر نا مه را میخوا ند ندبهد ف وعمق موضو ع پی میبر دند و آخند زاده صا حب ملا فخر الد ین پا یحصا ر تیو ره که می آمد برایم میگفت سکند ر نا مه را بیا ر وبسبک خو د میخو اند .
سکند ر بشمشیر بگشا د دست ــ ببا زار زنگی در آمد شکست. ویا
چی بو د ی که مر گ آشکا را بو د ی ــ سکند ر هم آغو ش دارا بودی.
و یا حضر ت حا جی اسمعیل سیاه هر اتی در کتا ب یا دیو ان خو د بنا م گو ز ک در یک جا گفته است . 
حا جی آن نیست که از راه یّمن می آید ـ
انگلیسیت[انگلیس است] که از را ه چّمن می آید.
کّهر ی سر گلۀ قا فلۀ فسق و فساد .
رفته سُر خُن مَگسی باز جَرَن می آید .
بلی حا جی اسمعیل سیاه خو ب در ک کر ده بو د او ضا ع و احوا ل روز گا ر را وآنرا سا ده تر وعا م فهمتر در خو ر تو جه مر دم خو د قر ار داد ه است . 
طو ریکه همه میدا نند در دوران یا عصر و زمان سا بق که مر دم افغا نستا ن بحج میر فتند . با ید میر فتند در هند وستان از هندو ستا ن ذر یعه کشتی که در آن وقت وزمان برایش او گو ت میگفتنداز هندو ستان بط رف مکه مکرمه و در با ز گشت هم همین مسیر را طی میکر د ند واز را ه کویته پاکستان فعلی از قلمر و انگلیس وچمن واسپین بلد ک وارد به خا ک افغا نستان می شد ند
از اینجا با ریش ما شبر نج میر فتند و در با ز گشت با ریش ها ی رنگ کر ده خو د مر دم ا فغا نستا ن را دعو ت بجها د علیه نظا م وحکومت میکر دند .
اشعا ر فر حمند با آدم گپ میز ند و حر فی بگفتن دارد گا ه گا هی انسا ن خو د را در لابلا ی اشعا ر فر حمند می یا بد ما نند اینکه یک انسا ن علا قه دارد تا از خا نه وزند گی شخصی یکر ِئیس جمهو ر یا پا د شاه آگا هی دا شته با شد که این رو یأ ی که همیشه با او فکر میکند ، در با ره خو رد ن ونو شید ن و وخوا ب و استر احت کر دن آن آ گا هی پیدا میکند که بمقصد خود میر سد . وهمه چیز را بچشم سرخو د مشا هد ه میکند او فکر میکند که ما نند طو فان وکشتی خو رد وبدو ن با د با ن که بهرطر ف اختیا ر آن بد ست با د وطو فا ن است در حر کت اند. در سنگها ی آسما نی عبد الله فر حمند فو تو ی زیبا ی دارد که پا ی چپ را با لا ی پا ی راست دو ر داده وبد ست را ست بزمین محکم تکیه داده و بدست چپش پا ی چپ را محکم گر فته و عقبش و یا پشت سر ش گلۀ از اسپها را نشا ن مید هد و او طو ر ی وا نمو د و نگا ه میکند که گو یا چیز ی را آرزو دارد و از شما طا لب آن است و اشا رۀ و رمز ی دار د و میگو ید .
ای فر شته منفو ر .
مر ا در با لها یشو م خو یش بیا ویز .
وپیکر ناسپاس مرا.
در امتداد خا کبا د فا جعه با رت مغشو ش کن. 
بشکن آئینه ها را.
در بها را .
نتنها در سنگها ی آسما نی نه بلکی در هر یک از از اشعا ر ش شما چیز ی دیگر ی را مشا هد ه میکنید { در محر وق بو سه }
پیو ند من بو ا دی خو شبخت میر سد .
از رو ی قله ها .
آن قله ها ی وحشی وآن کو هسا ر دور .
تا آن فرا ز ها ی طلائی رُ خ غرو ب .
تا سر زمین غو ر.
بیا د دار م سا لها ی 1999 بو د می خو استم با الفبا ی مو تر وا نی یا دریو ر ی آشنا ئی پیدا کنم با کتا بی که هزار 1000 سو ا ل و هزار جو ا ب دا شت او قا ت بیکا ر ی در کو چه ها وسر کها در جستجو ی جو ا بها ی خو د بو دم ، روز ی قا سم او یا نی و نصیر ندا و عب دالرؤف درفش علم صاحب آمد ه بو دند . میخو استند خا نه رؤف گهر ی بر وند . زمانیکه بموتر شستیم از من خو اهش کر دند تا در چو کی پیشرو ی پهلو ی دریو ر بنشینم که را ه بلد هستم بعد چند کو چه وسر ک آقای او یانی برا ی همگی گفت سر کها ی ها لند همر ا ی آدم گپ میز نند ضر ور ت نیست که آد م در قسمت پید ا کر دن راه تشو یش کند یعنی در هر کو چه و سر ک لو حه ونا م جای نو شته شده و رهنما ی کر د ه است. اشعا ر آقا ی فر حمند هم ما نند لو حه ها ی جا ده ها وا ر ی آد م اگر دقت کند خو ب آدر س مید هد گپ خو د را میز ند .
.
میخو اهم کمی تو ضیح کنم که برادر و یا خوا هر م که کلیمه الفبا ی مو تر وانی یا دریو ر ی را میخو انند و میشنو ند برا یم میگو یند این چی کا ر مشکل است ؟ که تو میگو ئی پشت فر مان موتر بنشین واستا رت کن وپای راست را با لا ی گا ز فشا ر و گیر 1-2-3-4-5 تا آخر همه و بپا ی را ست بر یک بگیر و بپای چپ گیر را تبد یل کن این چند ا ن کا ر ی نیست اینقد ر فلسفه چی بکا راستکه تو میگو ئی. منظو ر اصلی ام سر کا ر عملی نبو د بلکه هد فم سر تیو ر ی و شنا سا ئی جا ده های پُرپیچو خم آنبو ده است. .
وهم هما نطو ر یکه رسامی ها ونقا شی ها وتا بلو ها ی فر حمند بزر گ بر دلها چنگ میز ند بگفته{ حسا م الد ین یعقو بیا ن آدم گما ن میکند که درداخل مو ز یم است } در اشعا ر فر زند ش نیز خو د را انسان می یا بد و احسا س دیگر ی بر ا انسا ن دست مید هد.
در آخر موفقیت ها ی زیا دی برا ی عبد الله فر حمند وصحت وجا نجو ر ی از خدا وند پا ک آرزو میکنم .
کّهر =اسپکّهریا خر ما ئی رنگ تیره.
سُرخُن مگسی= اسپ سفید با خا لها ی سیاه .
جَرَن= اسپ سرخ که یال ودُم آن سفید رنگ باشد .