آرشیف

2018-12-20

جایگاه فارسی معیار و رسمی در ادبیات زبان فارسی

مقدمه و خلاصه

آثار منظوم ومنثور فارسی نو(دری)چند مشخصه اصلی و دارد 1 _ زبانی منفک از فارسی میانه و جدا از زبان قدیمی مادر 2_ وجود زبانی معیارنوشتاری که طی قرون متمادی و مناطق جغرافیایی ثابت است 3 _ زبان خاص و متمایز لهجه های فارسی مراکز فارس نشین و لهجه های مناطقی که بعنوان خاستگاه زبان فارسی معرفی میشوند. 4 _ دورهای متوالی اوج وحضیض که زبانشناسان آنرا تغییر و تحول مینامند. این چهار ویژگی از نخستین آثار زبان و ادبیات فارسی تا قرن معاصر قابلیت رهگیری و بررسی دارد.

شاعران هرگزشاه يا اميري را به لهجه نستوده اند حتي اگر ممدوح فردي عامي و بيسواد بوده و مقتضاي حال اين بوده که او را به همان زبان عاميانه يا لهجه خودش بستايند، شاعران و نويسندگان هميشه از زبان رسمي بهره گرفته اند، يعني فارسي دري رسمي که فضلا و علما آن را صحه مي گذاشتند ولو ممدوح آن را به خوبي درنيابد.» (56) ، اين لهجه کدام است؟ منطقاً اين لهجه بايد اعتباري بيش از ديگر لهجه ها داشته باشد. “(56)

“این زبانی است که یکسره آن را بلعمی‌ و بیهقی و غزالی و قابوس می‌کشند و سر دیگرش را وصاف الحضره و میرزا مهدی خان منشی. “ (11) کج و موج خوانی با هدف کشاندن خاستکاه این زبان به شرق ایران و ماورانهر صورت میگیرد . اما لهجه شیرین فروسی و رودکی رساتر از آن است که با این نوع غلط خوانیهای عامدانه بتوان لهجه ای غیر از آنچه هست به آنها  تحمیل کرد .  

 “حتی امروز نیز فارسی کتابی در حد یک زبان دیوانی و مصنوع بوده و ارتباط چندانی با صورت گفتاری خود ندارد. اساسا شکل نوشتاری فارسی، یا زبان دری، زبان مادری هیچ کس نیست. صورتهای دیگری از زبان در گوشه کنار وجود داشتاز قدیم الایام شکل وشمایل تقریبا مشابه شکی فعلی را داشته و زبان رایج آن نیز کمابیش همان بوده که امروزه از رادیو تهران پخش میشود! “(2)

ادامه مطلب در اینجا