آرشیف

2014-12-10

عبدالغفور غوری

بـــاده

در پیوند با سروده شاعر ادیب و نویسندۀ توانای وطن مان محترم محمد نبی ساقی زیر عنوان {منجمد)
 

« سـا قی » بـریـز بـاده، شـبـک هــای یـخ زده               تــا گــرم  کـنـیــم  بــاز دلـــک هــای  یــخ  زده
با عــذر، رویـم پـیش هــمـان رنـجـیـده دلــــدار               بـنـشـستـه روی تــن1 با کـجکهـای یــخ  زده
نــذرانـه گـیـریـم  یـار بـیـایـد عــیــد و نـــوروز               بـا پــیـرهـن چـیـن چـیـن ، زلفک هـای یـخ زده
بر دسـت کشیـم  پرچیـنـی2 نـرمـش بـه نوازش              از دور سـر کـنـیـم، لــچـک3 هــــای یـــــخ  زده
تـکـیــه بـه رخــت خـواب  زنـیـم دور صـنــدلی               زیــر لـحــاف بـریـــم، پـــایـــک هـــای یــخ زده
از یـاد بـریم غـصـه وغـم، خـاطــره یــي تـلــخ               صــد بـوسـه زنـیــم بـاز لــبــک هــای  یــخ زده
با شـوق خـوریـم بـاز هــمان آش و اشـکـنـه4              پـتــیــر، چــپــاتـی، خــلـــوک5 هــــای یـــخ زده
هر سـال کـنــیــم قـلـبـه سری اسپ وخــروگاو              بـا کـنـده6 و تـیـرچــو7 وتــرکـک8 هـای یـخ زده
بـا رســــم قــدیــم تـخـــم بـپـاشـیم من وخـروار              بـامالــه9 وبـا جـوغ10، پا لک11 هـای یـخ زده
چــوپان بـرد کــوه و دمــن رمــــه و گــلـگــــو              با توبـره12 و طـیـاق13، جغـلک14 های یخ زده
هــم خـیـل و محله شــویـم با یـار بــه ایـلاق15              خـرگاه16  زنـیـم دور اوتـک17 هــای یـــخ زده
شـب قـصــه گو یـِـیـم  یـار بـریـسـد زیـر مهـتـو             بـــا دسـتـهــای زیــبــاش، جـلک18 های یـخ زده
با تخت19 و تیرک20 تازه کند پشم وکرک ومو             بـافـــد گـــیــلـم، بــرک، روزک هـــای یـــخ زده
چـنـد کاسه وچموک21، یک تـخـتـه و تـیــرآش              دار و نــدار مـاســت تـکـک22 هـــای یــخ زده
از نــور بــرق و گــــاز هـمـیشه بی بهـره یـیم               گیریـم روشـنـی ز مــوشک23 هـــای  یــخ زده
در خانه های سرد هـمش بی در و کـلـکـــیــن              نــغ نــغ کــنــنـد تـا صـبـح کـودک های یـخ زده
بـی شـام گــذارنــد سـری اطـفــال بــــه بـسـتـر             خــوانــنــد الله هــو، بــه گـازک هــای یـــخ زده
نــه داکــتــر و دوا، نـه آذوقــه یـي چــنـــد روز             بـیــچــــاره مـــادران و لـوتک24 هــای یـخ زده
در چـــوکــــی نـشـسـتــه و کـیلان ما خـمــوش
بـــا ریـش و چـــادر ،  دهــنـک هــای یــخ زده

 

هلند 28.10.2008
عبد ا لغفو ر (غو ر ی)

 

تشریح مفردات:

1 تن = تنسته بافندگی

1 کجک = مو های پیش روی زنان  

2 پر چین= همان کجک های چین دار

3 لچک = دستمال دور سر زنان

4 اشکنه = خوراک است شبیه شوربا واما بدون گوشت

 5 خلوک = خوراک مردم غور که از خمیر جوش داده ومخلوط قروت وروغن تهیه میشود.

6،7،8 کنده – تیر چو وتر کک سه ابزار چوبی که بوسیله آن گاو زمین را قلبه میکند.

 10،11،9 ماله – جوغ وپالک ا= اول زمین را هموار میکند دوم چوبیکه به گردن گاو ها بسته میشود وپالک هردو را به هم وصل میکند.

12،13،14 توبره = خلیته پشمی شبیه بوجی وطیاق = چوب چوپان.  وجغل = کالا

15،16،17 ایلاق= خیمه های صحرائی. خرگاه = خیمه . اوتک = جائیکه آب رود روان است

18 جلک = وسیله که زنان بوسیله تاب دادن آن پشم را نخ میسازند.

19،20 تخت وتیرک = تخت چرمی وچوب هائیکه پشم وکرک را ندا فی میکنند. ودر مصرع دوم : برک = تکه گشمی که دست بافته میشود وازان کرتی وواسکت میسازند.
21،22 چموک قاشق چوبی کلان.
 مصرع دوم : تکک = تخت که از نی ساخته شده ماننددتخت استاده ظرف دانی ایلاق نشینان است.
23 موشک = چراغ های نفتی فلیته دار بدون شیشه
24 لوتک = طفل های نوزاد