آرشیف

پیوست بخش پیشین:

نیوتن در بعد فرض‌‌های نگاه هایش به افتادن سیب از درخت، افکارش را تنها معطوف به افتادن سیب ساخت. او‌ در اولین واکنش هایش نه گفت و یا نه توانست بفهمد و بگوید که غیر از کشش قوه‌ی جاذبه‌ی زمین ‌و آن‌چه من در بخش گذشته یادکردم، قوه‌ی رویانیدن درخت سیب از زیر زمین به سوی بالا مربوط کدام قوه‌ی کشش به سوی بالاست. و قدرت این بالاکشی را کی دارد؟ چون بحث ما در مورد درخت سیب و افتادن سیب در گویا باغ مادر بزرگ نیوتن است، بیش‌تر به دره‌ت می‌پیردازم.‌ نیوتن نه گفت که چرا درختان سیب یا هر درخت دیگر وقتی کهن می‌شوند، ریشه های شان از دل زمین همه موانع را بریده و به اطراف و ساحات قابل دید پهن می‌شوند؟ من و شما صدها این چنین موارد را در روی جاده هایی دیده ایم که درختی در کنار آن‌‌ها بوده، ریشه هایش تا دورتر ها دویده اند. یا در باغ های محله های مان می‌توانیم از این نمونه ها فراوان ببینیم. من در پی آن نیستم که دانش نیوتن، یا ارسطو یا افلاطون یا گالیله یا کانت یا هر دانش‌ور، دانش‌مند و فیلسوف را رد کنم. من در پی آن استم تا بگویم که دست‌آوردهای دانش هریک از آنان در زمان خودشان به ویژه اخترشناسان تا زمان اختراع و ساخت دوربین هابل مربوط به همان زمان شان و به صورت قطع شامل اشتباهاتی هم بوده است و با گشایش روزنه های جدید در دانش نوین، آن اشتباهات ام‌روز بیش‌تر برملا می‌شوند. ما هر روز و در پی کشفیات تازه از مریخ نوردان، کیهان‌نوردان، اخترشناسان، کاوش‌گرانی که هم اکنون در فضای لایتناهی ما گردش دارند و فعالانه گزارش می‌فرستند، گاهی به لحظاتی بر می‌خوریم که درک می‌کنیم، دانش‌مندان دی‌روز علی‌الرغم کشفیات ماندگار و جاودانه، اشتباهاتی هم در کشفیات شان داشته اند که به دلیل نه بود امکانات بیش‌تر راستی آزمایی دیدگاه‌های شان، تا ام‌روز همان دیدگاه ها مورد قبول است. فردا ولی این دیدگاه ها با اکتشافات و سازه های جدید و پیش‌رفته‌ی تکنولوژی بازنگری می‌شوند. چنانی من بار ها در مقالات تاریخی خودم یاد آوری کرده ام که تاریخ کشور ما باید همه از سر نوشته شوند و‌ تاریخ‌های فرمایشی همه سوزانیده شوند. این مقایسه از لحاظ عقلی درست نیست، ولی بشر، دیر یا زود امکاناتی را دست‌یاب خواهد شد که به شب توانایی‌های کاوش‌گری و پژوهشی، همه یا بخشی از دیدگاه های اختر شناسان دی‌روز را تا مرحله‌ی بازنگری مفکوره‌ی انفجار بزرگ رد کند که بشر انتظار آن را نه داشت. آن‌چه از تعریف فلسفه زیباست، همان بخش قابلیت انکشاف علم است. و آن‌‌‌چه در فلسفه‌ی غیر اسلامی زشت است، انکار اگر نیست، اقرار نه کردن صریح به خالق همه‌ی این مخلوقات جان‌دار و بی‌جان از سوی فلاسفه است. فلاسفه‌یی که بیش‌ترین های اصحاب کتب آسمانی اند. همین نیوتن خودش متخصص الاهیات و مفسر بزرگ کتاب مقدس بود، تا آن‌جا که خودش را نعوذ‌بالله برگزیده شده‌ی خدا برای تفسیر کتاب مقدس می‌دانست. مثلاً ویکی‌‌پدیا، دانش‌‌‌نامه‌ی آزاد در مورد نیوتن می‌‌نویسد:

«…هرچند نیوتن بیشتر برای آثار علمی شهرت دارد اما تعدادی از رساله‌های وی دربارهٔ تفسیر کتاب مقدس شهرت دارند. وی خود را از اندک افراد زمانه می‌دانست که از سوی برای تفسیر کتاب مقدس برگزیده شده بودند. وی مانند بسیاری دیگر از هم‌وطنان هم‌عصرش از ستایندگان آثار جوزوف مید، ود. نیوتن تأکید زیادی بر تفسیر مکاشفه‌ یوحنا داشت و یادداشت‌های فراوانی دربارهٔ این بخش از انجیل دارد. وی تثلبث را باور نداشت.[۱۱] او نیمی از عمر خود را به کیمیاگری و کارهای خودسرانهٔ دینی گذراند و سال‌های سال به مطالعهٔ نقشهٔ طبقهٔ همکف معبد گمشدهٔ سلیمان در بیت‌المقدس گذراند (و زبان عبری را هم برای همین فرا گرفت) تا سرنخ‌های ریاضی برای پیداکردن تاریخ دومین بازگشت مسیح و پایان جهان را در آن پیدا کند.[۱۲] او به کیمیا‌گری دل‌بسته بود تا جایی‌که تجزیهٔ یک رشته از موی سر نیوتن در دههٔ ۱۹۷۰ میلادی نشان داد که جیوهٔ مانده در آن، چهل برابر میزان عادی است،[۱۲] که این، حواس‌پرتی او را نیز توجیه می‌کند که گاهی هنگام بیدارشدن، ساعت‌ها فراموش می‌کرد که باید از رختخواب برخیزد و نشسته در تختش در اندیشه‌های خود غرق می‌شد.[۱۰ ]»… ببینیم که اهمیت بیت‌المقدس چقدر نزد اهل خرد هم بلند بوده است. ولی نیوتن با داشتن این همه موارد برتری دین‌شناسی و در آغاز دین دوستی، در هیچ جایی نه گفت که روییدن درخت سیب، بارور شدن درخت سیب،‌ حاصل دادن درخت سیب، نگه‌داشتن سیب در درخت بدون هیچ استنادی غیر از ساخته‌ی خود درخت سیب کار قدرت فوق قدرت بشر است که نیوتن به خاطر خود خدایش می‌خواند.‌ ولی از همه قدرت های دگر او انکار دارد. نیوتن با یادکرد امور ریاضی و اختر شناسی در باره‌ی قدرت جاذبه‌ی زمین، بحث قدرت خدا را کنار گذاشته است. برنامه‌یی در یوتیوب وجود دارد زیرنام فلسفه. ارچند از ارابه‌ی برنامه توسط مجری آن به خوبی هویداست که آن برنامه برای خداناباور ساختن یا خدا ناباوران است و‌ کاری به خالق خود نه دارد و‌ در پی رد آن است. آغازی به نام خدا نه دارد و انجامی هم که دارد، می‌گوید: خرد یار تان.‌ نه می‌گوید خدا یار تان. من نه صلاحیت بازپرسی چرایی این کار از گرداننده را دارم و نه محتسب ام. ولی آن‌چه را می‌دانم این است که جهان فلسفه‌ی غیر اسلامی به زودی در تاریخ بشریت ناگزیر به اقراری می‌شوند که صدها و هزاران سال آن را در اذهان و قلوب شان پنهان کردند و به آن کفر ورزیدند. و آن اقرار صحیح به موجودیت قادر متعالی‌ست که ما خدایش می‌‌نامیم‌‌ و خدا ناباوران هر چه خواستند تمسخرش می‌کنند. نعوذ‌وبالله. فرق فیلسوفانی چون نیوتن و خدانا باوران آماتور آن است که هیچ فیلسوف غیر مسلمان و خدا ناباور نسبت به خدا هیچ بدی نه گفتند. گرداننده‌ی برنامه‌ی فلسفه، برنامه‌ی جالبی در مورد حرص نیوتن داد که …

دنباله دارد…