آرشیف
بجواب اعلان سـاقی
دوکتور محمد عابد حیدری
داشتیم ازش پرسیدم چرا مطلب را مفصلتر نه نوشتید؟ حال آنکه ساعت ها در موردش با من صحبت کرده بودیم۰ اظهار داشت که چون نوشته به مطبوعات و سایر مراجع علمی میرود، وممکن دهها نفر اهل تحقیق و تخصص آنرا بخواند۰متن ایکه دقیق قابل خوانش نیست و ما نتواسته ایم آنرا تا کنون خوب و کامل بخوانیم، ضرور نیست آن همه حدسیات را که میان ما ومحصلان رد و بدل شده،در سطح مطبوعات بکشانیم۰ در عرصه کار های علمی – تحقیقی ،آنهم در بخش علوم اجتماعی فرضیات و حدسیات جای ندارد۰ آنچه را که ما وشما در موردش صحبت و بحث کردیم، بیشتر اګر، ممکن ، شاید ، چنین ، چنان ۰۰۰ باشد یا نباشدو۰۰۰ بود۰ اما این چند سطریکه من نګاشته ام کاملاٌ معیاری و علمی است، ومن در همه مراجع علمی – تحقیقی و اکادمیک از آن جوابګو هستم۰ من هم قناعت کردم۰
قابل ذکر است که متن انګلیسی نوشته استاد دوکتور ینس کلمه به کلمه ترجمه نګردیده ، بلکه بیشتر محتوا عمومی آن در نظر ګرفته شده است۰ صحبت های شقاهی استاد در مورد ، و یاد مانده های دوره تحصیلات دانشګاهی من هم بر جمله بندیهای متن بی تاثیر نیست۰ چون اصل متن یاد داشت استاد ضمیمه است،دیګر قابل اندیشه نیست۰
نهایت خوشحالم که سر انجام زمینه نشر این یاد داشتها بجواب« اعلان» مساعد ګردید۰
با تشکر از چناب ساقی بخاطر این همه تلاشهای دلسوزانه اش مبنی برخدمت به تاریخ و فرهنګ کشور وبخصوص غور ، تقاضا میګردد تا غرض استفاده تعداد بیشتری از هموطنان، این مقالت را در صورت ممکن در یکی از شماره های ماه نامه ۲۱ نشر نماید زیرا تعداد کثیری از دوستان و عزیزان آندیار به انترنت دسترسی ندارند ،بهترین و کوتاه ترین راه دستیابی و مطالعه آن نشرات چاپی داخلی ،از جمله ۲۱ میباشد۰
متن انګلیسی:
The birch bark manuscript is a very interesting item, being found so far away from Bamiyan, that is, about 200Km to the west of this place which has been considered an important centre of Buddhism in old Gandhara. It documents how important Buddhism was in Afghanistan in pre- Islamic times.
The writing is the Indian Brahmi alphabet of the » Gilgit – Bamiyan type » and it can be dated to early 7th century A.D. From reading the photographs it can be concluded that it probably is a Buddhist Mahayana Suttra with a Dharani inserted. The text itself may have its roots in India in the first or second century A.D. It is the typical style of Mahayana Sutras to mention a great number of names of gods and mythical creatures, in this case there is such a list of Serpent Kings, who have got their names from various weather phenomena, like The Sea, The Lightening, etc.
The photographs are not so easy to read, but a better photograph of all the materials, and both sides of the birch bark scroll on which it is written, will however make an edition possible – it should indeed be published in a scientific journal in Afghanistan if possible.
Dr. Jens Braarvig
Professor of Religious Studies
Department of Cultural Studies and oriental Languages
University of Oslo, Norway.
ترجمه فارسی : در عهد گندهارای تاریخی ، بامیان یک مرکز مهم بودائی بود۰ بسیار جالب است که این نسخه ای نوشته شده در پوست درخت ، تا این حد دور از بامیان، یعنی حدود دوصد کیلومتر بطرف غرب بامیان، بدست آمده است۰ این نوشته نمایانګر آنست که در وقت جاهلیت ، مذهب بودائی در افغانستان[کنونی] تا چه اندازه اهمیت داشته است۰
نمونه خط مذکور « بـــــــراهـیـمی » هندی بوده ، سبک آن « گلگـیـت با مــیا نی» معلوم میګردد ، که معاصر ظهور اسلام است۰ از عکسها معلوم میګردد که این یک « مـها یانه ســوتـره » بودائی باشد، و در آن یک « دهــارنی » یعنی افسون هم شامل است۰ متن نوشته ای متذکره هندی بوده و مربوط قرن دوم میلادی میباشـد۰ مـهـایانه سوتـره ها عادتاٌ در نوشته ها اسم های رب النوع ها و موجودات اساطیری را ذکـرمیکردند۰ درین متن هم همین قسم نام شاهان « مـار مـانند » یا مار شکل به ملاحظه میرسد، یعنی اینکه موجود است۰
این اسم ها را از پدیده های هوائی ( طبیعی) ګرفته اند۰ مثلاٌ ار دریا ، از رعـــد و برق ۰۰۰وغیره۰
عکسها به آسانی قابل خواندن نیست۰ اما اګر عکس های واضح و روشن تر بدسترس قرار ګیرد که از هر دو طرفه[دو رخه یا دو طرفه] باشد ، در آن صورت متن قابل [ خواندن] و چاپ است۰
متن مذکور باید درکدام مجله علمی – تحقیقی افغانستان چاپ ګردد۰
دوکتور یـنـس برور ویگ
پروفیسور آموزش تاریخ ادیان
دیـپارتمنت آموزش فرهنګ و زبانهای شـــرقی
ډانـشــــګاه اســـــــــلو ـــــــــ نـــاروی
ترجمه متن بزبان پښتو:
د لرغونۍ ګندهارې په دور،بامیان د بودائیانو یو مهم مرکز وْ۰ ډېره جالبه خبره ده چې دالیکنه چې د ونې په پوسټکی لیکل شوې ده، له بامیانونه دومره لری پیدا شوه۰ یعنی دا چه له بامیانو نه شااوخوا دوه سوه کیلومتره د لویدیځ په لور۰ له دی نه څرګندیږی چې د جاهلیت په وخت بودائی مذهب په[اوسنۍ] افغانستان کښې دومره
اهمیت درلود ۰ خط ئې د هند« براهـمی » خط دی، او سبک ېې « ګلګـیـټ بامیانی » سبک دی۰ معلومیژی چه د اسلام له پیدایښت(ظهور) سره همزمان دی۰
له عکسونو نه څرګندیږی چې دا یوه بودائی « مـهـایانه سـوتره » وی چې پکښې یوه « هارڼـی » ( افسون ) هم شامل دی۰ متن پـخـپله هندی دی، او د دوهمـې میلادی قرن( پیرۍ) ته مربوط دی۰ مهایانه سوتره ګانې عادتاٌ د رب النوع او اساطیری موجوداتو ډېره نومونه ذکر وی۰ همدغه شان پـدې متن کښې هم یود مار شکل ملکانو یا پاچاهانو فهرست شته چې نومونه یې له هوائی پدیدو نه اخستلي دي۰ مثلاٌ له دریاب نه ، له بریـښـنا نه ۰۰۰او داسی نور۰
عکسونه په آسانۍ سره نه لوستل کیږی ، خو که چیری د ټولو موادو پاک عکسونه پیدا شی،اود دوارو خواؤ عکسونه وی ، نو په داسی حال کښې د لوستلو او ړچاپیدلو ور وی۰ متن باید د افغانستان په کومه علمی- تحقیقی مجله کښې چاپ اونشر شی۰
دوکـټور یـنـس بــرورویـګ
د دینی زدکرو د تاریخ پروفیسور
د شرقی ژبو او کلتور د زدکرو څانګه
داســـــلــو پـوهنتون ــــــ نــاروی
امید وارم با دسترسی به اصل اسناد متذکره و به کمک استاد پروفیسور یـنـس بتوانیم متن سند مذکور را ترتیب ، ترجمه و در مجلات معتبر جهان و افغانستان به نشر بسپاریم۰
۱۶ مارچ ۲۰۱۲ میلادی(۲۶حوت ۱۳۹۰خورشیدی) اسلو
مـــحـــمـــد عـــــابــــــد حـــــیـــــــــدری
نوشتن دیدگاه
دیدگاهی بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
مطالب مرتبط
پر بیننده ترین مقالات
مجلات و کتب
پیوند با کانال جام غور در یوتوب
صفجه جام غور در فیس بوک
Problem displaying Facebook posts.
Type: OAuthException
Subcode: 460
گزارشات و مصاحبه ها
-
قاری رحمت الله بنیان گزار گروه داعش و سرکرده گروه طالبان ولایت غورطی یک عملیات نیروهای امنیتی افغان در ولایت فاریاب کشته شد
-
کارگاه سه روزه آموزش حقوق بشر و حقوق بشردوستانه برای نیروهای امنیتی و دفاعی در ولایت غور
-
گرامیداشت شانزدهمین سالروز تأسیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در ولایت غور
-
امضاء تفاهمنامه نشر برنامه های حقوق بشری با چهار رادیو در ولایت غور