آرشیف

بسم الله الرحمن الرحیم 

نخست ازهمه باید بگوئیم که ژورنالیزم چیست؟ ویک تعریف واقعی ازژورنالیزم باید داشته باشیم.وبرای اولین بارازکجانشئات گرفت واولین بنیان گذارژورنالیزم درافغانستان کی بود؟ طوریکه ازنامش پیداست که ژورنالیزم ازدوواژه فرانسوی گرفته شده ژورنالیزم درزبان فرانسوی به معنی ثبت احوال روز واژه دیگربنام ایزم:پسوند ایزم ismدرزبان انگلسی isme درلاتین آن ازismos اززبان یونانی گرفته شده به معنی ایدیولوژی,عقیده,روش ,مذهب,ایمان می باشد.
تعریف ژورنالیزم : ازدیدگاه واژه نامه بین المللی ویبسترژورنالیزم عبارت از:جمع آوری موادموردعلاقه مردم درباره رویددهای تازه میباشد. اماازنظربنده:میتوان ژورنالیزم راچنین تعریف کرد.ژورنالیزم عبارت است ازگردآورنده ای معلومات وموضوعات دقیق ومهم وانتقال مواد موردعلاقه مردم درباره حادثات ورویدادهای تازه به طورعلنی ازطریق رسانه های جمعی برای عامه مردم میباشد.
اهداف اصلی ژورنالیزم:هداف اصلی واساسی ژورنالیزم باز گوکردن حقیقت برای مردم میباشد تااینکه اطلاعات معلومات که برای حاکمیت,قدرت ومشارکت به آن نیازدارند دراختیارخودداشته باشند.
بعدسوم بنیان گذارژورنالیزم:اگرحقیقت رابرسی کنیم ازنگاه تاریخ اولین مردی که گام درعرصه ژورنالیزم درافغانستان گذاشت. سیدجمال الدین افغان بودنخستین ژورنالیست که درافغانستان ژورنالیزم راهمه جانبه وسیله پیکاروتبلغ خودقرارداد.سیدجمال الدین افغان بود.به گفته یک دانشمندکه دریک رسانه چنین مینویسدمردان بزرگ تاریخ سرنوشت ملت هارارقم میزنند.سیدجمال الدین درسال1838میلادی مطابق به1216خورشیدی دراسدآبادکنرتولدگردید.درسال1897م درزندان استانبول ترکیه امروزی دنیاراوداگفت درنصف شب دفن گردید.وی درپاریس پایتخت کشورفرانسه بایکی ازشاگردان ودوست مصری خود موا جه شدبنام علامه محمدعبده ویک جریده رابنام العروته الوثقی راتا سیس نمود.موصوف نیزیک جریده دیگررابنام الخافقین تهداب گذاری نمود.
محمودطرزی پدرژورنالیزم معاصرافغانستان دریک مقاله خودچنین مینویسد. سید جمال الدین افغان یک معدن علم وعرفان است.
سیدجمال ل الدین افغان سیروسیاحت های زیادی به کشورهای عربستان,شام,روسیه,ترکیه,لندن,امریکا,اعراق,ایران وسایرمناطق جهان فاصله های زیادی راطی کردتاانیکه مدت چندوقت تقریباًهشت سال یاکم بیش به حیث استاد دردانشگاه الازهرکشورمصرمصروف تدریس بود. وحتی روحیه فداکاری احساس آزادی خواهی رادرقلب هرفردمصری پرورش دادوتاآخرین دوره حیات خودازدواج نکرداماچیزی که اندیشه وذهن این مردبزرگ رابه خودمعطوف ساخته بود.آزادی کشورهای اسلامی ازبنداستعمارگراونیروهای بیگانه بود.محمودطرزی که پدرژورنالیزم معاصرافغانستان نامیده میشود,پسرسردارمحمدخان طرزی میباشد.محمودطرزی یک ژورنالیست نامدارمیباشد ازسال1888م به نویسندگی علاقه مندگردید.آقای طرزی متاثرازاندیشه هاوافکارسیدجمال الدین افغان بود.طرزی راپدرش جهت آموزش به نزدسید جمال الدین افغان به استانبول ترکیه فرستاده بود. امابعد ازسیدجمال الدین وپیش ازمحمودطرزی یک شخصی بنام میرزاعبدالعلی که نشریه شمس النهار رادردوره شیرعلی خان درسال 1873-1878که مطابق به1251ه ش به عهده داشت.وفعلاًهشت شماره ازنشریه شمس النهاردرآرشیف ملی افغانستان میباشددوشماره دیگردرموزیم بریتانیاموجوداست.وبعدازمیرزاعبدالعلی شخصی دیگری بنام مولوی عبدالروف قندهاری که درسال1225ه ش درقند هارمتولدگردید.درزمان حبیب الله خان درسال1906م مطابق به1284ه ش نشریه سراج الاخبارراتاسیس نمود.وبعدازمحمود طرزی یک شخص متفکرواندیشهمندبنام عبدالرحمن لودین درسال1272ه ش درشهرکابل متولدگردیدوبرای اولین بارنشریه سراج الاخبارافغان راتاسیس کرد.بعدازعبدلرحمن لودین افراد اشخاص زیادی دربخش ژورنالیزم درافغانستان سعی وتلاش کرد.تاانیک نظربه شوق وعلاقمندی که به ژورنالیزم داشتندخواستند توسعه بدهندوبه هدف خودرسیدن وکلیدرمزموفقیت راازآن خودساختندومایه افتخارکشورخودشدند.بدون کدام قید وشرط اگردرباره ژورنالیزم تحقیق وجستجونمایم می بنیم که نخستین ژورنالیست زن درافغانستان اسما رسمیه خانم محمودطرزی میباشدکه نام اصلی اش اسما رسمیه امااورابی بی عربی می خواندند موصوفه درسال1299ه ش به نشرهفته نامه ارشادالنسوان شروع به کارکرد.بعدازاین خانم دومین ژورنالیست زن درافغانستان بنام روح افزا دست وکارروزنامه وروزنامه نگاری زد.موصوفه برادرزاده محمودطرزی بود.وی هم وظیفه سرمحرری نشریه ارشادالنسوان رابه عهده داشت.اگرسربزنیم به تاریخچه روزنامه هادرافغانستان,اولین روزنامه طوریکه قبلاً اشاره کردیم که نشریه شمس النهاربود که در دوره شیرعلی خان فعالیت خودراآغازکرد.ودومین نشریه گمنام که درافغانستان ازآن نام برده میشود بنام کابل که درسال های 1242-1245ه ش به نشرات خودآغازکرد.بعدازنشرجریده شمس النهارهنوزهم به نام اخبارکابل ویاجریده کابل یادمی گردد.ویکی ازمحقیقین میگوید,که نشریه بنام کابل تحت نظرومدریت سیدجمال الدین افغان نشر می شد.واولین نشریه چاپی آزاد درافغانستان نشریه انیس میباشد که یک روز نامه آزادوغیردولتی درتاریخ مطبوعات افغانستان به شمارمیرودکه بتاریخ 1306ه ش دردوره پادشاهی امیرامان الله خان به چاپ میرسد ,صاحب امتیاز وسردبیرآن غلامحی الدین انیس میباشد.وفعلاًمنحیث روزنامه دولتی به چاپ میرسد,دومین نشریه چاپی بنام سراج الاخباراست که دردوره امیرحبیب الله خان بود نشرمی گردید.طوریکه قبلاً هم درباره سراج الاخباراشاره کردیم,درین راستا اشخاص وافرادزیادی تحقیق تجسس کردندامااین شیرمردان بودندکه سرنوشت کشورخود را رقم زدندامیداست ازنسل جوان که آینده کشوربدست جوانان است سرنوشت کشورخود خود شان رقم بزنند نه بیگانه گان ازخداوندایزدمنان توفیق موفقیت پیروزی رابرای نسل جوان استدعامیدارم.
به من ااندیشه ها رانیاموزانید "اندیشیدن رابیاموزانید "علی شریعتی" آب دریا را اگرنتوان کشید "هم به قدر تشنگی باید چشید. 
اندیشه کردن به اینکه چه بگویم بهتر است ازپشیمانی ازاینکه چرا گفتم .پس از بررسی همه واقعیت ها وحقیقت ها باید تصمیم بگیرید.

ترتیب کننده: عبدالسمیع "عشرت" دانشجوی صنف دوم ژورنالیزم پوهنتون بدخشان.