آرشیف

اداره څارنوالی هالند برعلیه عبدالرزاق (ع) 76 ساله و با اصلیت و تابعیت افغان-هالندی، مقیم شهر کرکراده که متهم به جنایات جنگی منحیث قوماندان یکی از مخوف ترین زندان های افغانستان بود، 12 سال حبس تقاضا کرد.

او به اتهام مشارکت در برخورد ظالمانه و مغایر کرامت انسانی با مخالفان سیاسی رژیم کمونیستی در زندان پلچرخی در دهه 1980م و انجام احکام فراقانونی مجرم پنداشته میشود.

اعدام ها

به گفته څارنوال مؤظف خانم فوخلنزانگ “سیاست ترور سیستماتیک” وجود داشت. مخالفان سیاسی رژیم سال ها بدون محاکمه (عادلانه) در زندان افگنده میشدند. یک تعداد زیاد این زندانیان شکنجه، تبعید و اعدام شدند. همین حالت عدم اطمینان در مورد سرنوشت برای زندانیان عذاب روحی گسترده ایجاد کرده بود. څارنوال مؤظف میگوید: “هراس دایمی از رفتن به پایه دار در شهادت همه زندانیان سیاسی به وضاحت دیده میشود. اعترافات اجباری مانند کشیدن ناخن ها، شکستاندن دستان، ضرب و شتم، قرار دادن زندانیان در آب سرد، شوک برقی و بیخواب نگهداشتن یک امر عادی محسوب میشد. صدمات جسمی شدید در نتیجه شرایطی که تعدادی از شاهدان سالها در زندان به سر میبردند، مجازات تشدید کننده‌ای برای څارنوالی محسوب می‌شود.” برخی از زندانیان پس از گذشت سالها بازداشت به یک محکمه قلابی راه داد میشدند، که در آن پیشاپیش جرم زندانی ثابت شده محسوب و حکم آن از قبل آماده بود.

رقتبار

“شب های زمستان سرد است و همه جا یخ ​​می بندد، اما در تابستان گرمای هوا تا چهل درجه سانتیگراد میرسد. شیشه ای در پنجره ها وجود ندارد. برف و گرما دست آزاد دارند، داخل تاریک است، سوراخ های در دیوار با میله های آهنی در جلو وجود دارد. آسمان از برخی سلول ها قابل مشاهده است، اما این منظره نیست. زندانیان دور هم جمع شده اند، در یک محل خشونتبار و برخورد ناپسند. صدها نفر از این زندان و شرایط آن جان بدر نبردند.” خانم نیکول فوخلنزانگ، څارنوال مؤظف با ارائه تصویری از وضعیت زندان توضیح می دهد که در آن شرایط جنایات جنگی به پیمانه گسترده تحت رهبری (ع) که در سال 2001م به هالند آمد و به (ر) تغییر نام داد، انجام میشد.

بازرسی ها

څارنوال تأکید میکند که (ع) از شرایط بد زندان آگاه بود. (ع) حین بازرسی های هیأت های خارجی زندانیان را بطور دلخواه جابجا می کرد. این به تنهایی نشان می دهد که او به خوبی می دانست که شرایط زندان با استاندارد ها مطابقت ندارد. این اظهارات متهم که “چون من چیزی در این باره نمی دانستم و مداخله نکردم” قناعت بخش نیست. به گفته شاهدان عینی وی به عنوان رئیس سیاسی و قوماندان عمومی زندانیان سیاسی در زندان پلچرخی مسئولیت امنیت و نظم، تفریح، غذا و شرایط بازداشت را بر عهده داشت. به گفته برخی از شاهدان او همچنین صلاحیت صدور شکنجه و مجازات های مانند انزوا (کوته قفلی) را داشت. څارنوال به نقل از یکی از هژده شاهد میگوید: “او یکنوع دیکتاتور بود.” یکتن از قربانیان که از حق خود برای صحبت در دادگاه استفاده میکرد، چنین گفت: “بسیاری از دوستانم را که با من یکجا بازداشت شده بودند، در این زندان از دست داده ام. شما این شکنجه روانی را تا آخر عمر با خود حمل می کنید.”

هویت جعلی

(ع) هنگام درخواست پناهندگی در سال 2001م درباره گذشته خود سکوت کرده بود. او با هویت جعلی عمداً سعی کرده بود تا از نظر مقامات عدلی هالند بدور بماند. بدتر از همه اینکه او بسیاری از قربانیان را به سکوت وادار میکرد، حتی تا همین حالا. څارنوال فوخلنزانگ میگوید: “این روند محض یک تسلی کوچک برای قربانیان است. سه بار پیش از این، افغان های مظنون به جنایات جنگی در هالند محاکمه شده بودند. این شخص چهارمین شخص و اما اولین کسی است که دارای ملیت هالندی است. این مجازات باید به عنوان هشداری برای عاملان جنایات بین المللی باشد. آنها باید بدانند که هر جا بروند و هر قدر دور بروند، باز هم از پنجه عدالت فرار کرده نمی توانند. حتی اگر این امر سال ها و گاهی دهه ها طول بکشد!”

جایگزین

بر اساس گزارش اداره څارنوالی هالند شواهد کافی وجود دارد مبنی بر اینکه عبدالرزاق (ر) در حقیقت عبدالرزاق (ع)، قوماندان و رئیس امور سیاسی بدنام ترین زندان افغانستان از سال 1983 تا 1990م است. به طور مثال شناسنامه افغانی وی جعل شده است. با توجه به مکالمات تلفنی استراق سمع شده که او خود را “رفیق (ع)” می نامد و به پسرش هشدار می دهد که دیگر این کار را انجام ندهد. څارنوالی اظهار میدارد که او در پنهان کاری بسیار پیش می رود. در سال 2020م او از پسرش در افغانستان میخواهد “تا یک شخص جایگزین را بیابد که مایل است شهادت بدهد که عبدالرزاق (ع) نه بلکه او قوماندان زندان پلچرخی بوده است.” همچنان یکی از برادران مظنون در آلمان سال گذشته تایید کرد که او برادر عبدالرزاق (ع) است، همان شخصی که خود را نیز عبدالرزاق (ر) مینامد.

و در خاتمه

مظنون (ع) در نشست محکمه انکار کرد که او عبدالرزاق (ع) است، اما در عین حال هیچگونه تمایلی به همکاری نشان نداد. او گفت که چیزی را به خاطر نمی آورد و از پاسخ دادن به سوالات خودداری کرد. روز بعد نیز او دیگر نمی خواهد محاکمه اش را حضوری و یا از طریق تماس ویدیویی دنبال کند و از سلولش بیرون نمی آید.

نسبت طوفان شدید و برهم خوردن روال عادی در هالند جریان محاکمه روز جمعه ناتمام  ماند. بدین ترتیب دفاعیه متهم از طرف وکلای مدافع اش روز دوشنبه 21 فبروری 2022م از سر گرفته میشود.

18 فبروری 2022م

روزنامه دی لیمبورخر

ژورنالیست: کلیر فان دایک