آرشیف

شکل یک آلفا توکوفیرول ویتامین ای                                 

تاریخچه:
ویتامین ای (Vitamin E) یکی از جمله ویتامین‌های منحل در شحم است. این ویتامین همچون ویتامین سی خاصیت آنتی اکسیدانتی دارد و اثر ات کیمیاوی مخربی که به الیاف بدن لطمه می‌زنند را از بین می‌برد. ویتامین E برای اولین بار در سال 1920 میلادی کشف گردید و در سال 1936 میلادی از جوانه گندم جدا گردید و آلفا توکوفرول نام گذاری شد. این نام از کلمه یونانی TOKOS به معنی «تولد کودک» و کلمهٔ PHEREIM به معنی به دنیا آوردن گرفته شده است. بعدها دو شکل دیگر آن به نام بتا و گاما توکوفرول کشف شدند که اثرشان نسبت به آلفا کمتر بوده . این ویتامین در طبقه شحمی دیوار حجروی و داخل حجره قرار می‌گیرد و از تخریب دیوار حجروی جلوگیری می‌کند. همچنین ویتامین E یک نام برای گروهی از مولیکول‌ها است که اثراتی شبیه آلفا توکوفرول را دارند.

فواید ویتامین E
همانطور که گفته شد این ویتامین در بدن نقش یک آنتی اکسیدانت را ایفا می‌کند و از حجرات بدن در مقابل تخریبات حفاظت می‌کند, همچنان استحکام حجرات بدن را تضمین می‌کند, به ویژه برای محافظت از حجرات مغز بسیار موثر است. یعنی این ویتامین توانایی زیادی در خنثی کردن رادیکال‌های آزادی دارند که در درون حجرات بدن بطور طبیعی ساخته میشوند, چون این رادیکالها دارای الکترونهای طاق هستند برای متعادل کردن خودشان اقدام به جذب الکترون‌های حجرات سالم بدن می کنند و از این طریق به آنها صدمه می‌زنند. خاصیت آنتی اُکسیدانتی این ویتامین به آن اجازه می‌دهد تا از صدمات داخل رگها و سکته قلبی پیشگیری کند. کمبود ویتامین بیشتر در بیماری‌های قلبی بنظر رسیده است. همچنین این ویتامین دارای خاصیت ضد انعقادی در خون می‌باشد که به جریان راحت خون داخل اوعیه که دارای پلک‌های شحمی چسبنده به دیوار را دور میسازد.

همچنین ویتامین E باعث افزایش سطح معافیتی بدن در مقابل بیماری‌ها شده و در جلوگیری از پیشرفت بیماری های الزایمر, درمان بیماری‌های چشم مثل کترکت وماکولریجینیرشن ,(Macular Degeneration) کاهش احتمال حملات قلبی در بیماران مبتلا به دیابت، بطی ساختن پروسه پیری حجرات، تقویت انسان در مقابل آلودگی‌های محیط زیست، مقابله با کم خونی، تداوی مشکلات ناشی از چربی‌های بد هضم و کمک به بهبودی بیماری‌های جلدی، زخم‌ها، اختلالات تولید مثل و کاهش دردهای پیش از قاعدگی و کاهش علائم و نشانه‌های مرض SLE می‌شود. همچنین این ویتامین در درمان انواع سرطان‌ها مانند پروستات، جلد، و دهان کمک می‌کند. در تحقیقات نشان داده شده است مردانی که از آلفا توکوفیرول بیشتری استفاده کردند، خطر ابتلا به سرطان پرستات در آنان ۵۳٪ کمتر از سایر مردان بوده است.

اگر به فکر بارداری هستید این ویتامین را دریابید. ویتامین E قدرت باروری خانم‌ها و آقایانی که در آرزوی بچه‌دار شدن هستند را بالا میبرد. نتایج یک تحقیقات آمریکایی نشان می‌دهد قدرت باروری مردانی که تحت درمان قرار داشته و روزانه ویتامین E مصرف کرده‌اند به میزان 19 تا 29 فیصد افزایش یافته است. محققان بر این عقیده‌اند فعالیت آنتی اکسیدانتی این ویتامین باعث افزایش قدرت باروری یا حمل گرفتن می‌شود.

همچنین تحقیقات نشان داده که مصرف این ویتامین در دوران بارداری به کاهش خطرات ابتلای نوزاد به بیماری استما می‌انجامد. در این تحقیق نشان داده که نوزادانی که مادران شان مقدار کمتر ویتامین Eرا دریافت کرده ‌اند پنج برابر بیشتر در معرض خطر ابتلا به استما بوده‌اند . این ویتامین در جلوگیری از مصاب شدن به سکته مغزی در نزد افراد که سگرت نمی کشند نقش دارد اما نه در افراد سگرت کش .

کمبود ویتامین ای
کمبود این ویتامین باعث افزایش احتمالی مبتلا به سرطان, مشکلات قلبی و عروقی و اختلالات تولید مثلی می‌شود. ذخیره این ویتامین در بدن ۱۰ تا ۱۵ سال کفایت می‌کند اما بعد از این مدت (معمولا کسانی که مشکلات هضم شحم را دارند به این دوره می‌رسند) اختلالات بینایی، ضعف عضلات، عدم پاسخ گویی به حرک‌تهای محیطی و عدم توانایی در حفظ تعادل و زخمهای سریع جلدی بروز می‌کند. همچنین این ویتامین در جلوگیری از سقط جنین بسیار موثر است.

مصرف بیش از اندازه ویتامین ای
مشکلات مصرف زیاد این ویتامین نسبت به سایر ویتامین‌های محلول در شحم کمتر است، زیرا بدن نسبتاًتحمل مقادیر زیاد آن را دارد. اما اگر مصرف بیش از اندازه و به صورت مصنوعی(تابلت و امپول) باشد، باعث مسمومیت‌های ویتامینی می‌شود. یک عوارض مهم دیگر مصرف بیش از اندازه این ویتامین این است که هر گاه مقدار آن زیاد شود بدن از دیگر ویتامین‌های منحل در شحم استفاده نمی‌کند و کمبود این ویتامین‌ها در بدن به وجود می‌آید. مقدار زیاد آن باعث رسوب کلسیم در استخوان‌ها ‌شده و موجب اختلال در ذخیره ویتامین A در کبد میگردد. دوز بلند آن باعث می‌شود تا مدت زمان انعقاد خون PT زیاد شود. حتی مصرف بیش از اندازه آن (بیشتر از ۴۰۰واحد)خطر مرگ را به همراه دارد.

منابع حاوی ویتامین ای
این ویتامین هم مانند ویتامین های منحل در شحم منبع نباتی و منبع حیوانی دارد. روغن‌های نباتی (روغن آفتاب پرست, زیتون, زقر و بادام, مغز, سویا و کچالو) دارای مقادیری زیاد از این ویتامین می‌باشند. همچنین روغن از خوشه های جوان گندم غنی‌ترین ماده غذایی از لحاظ ویتامین E می‌باشد. به جز منابع طبیعی ویتامین ای به صورت مصنوعی و به شکل تابلت و امپول نیز در دسترس می‌باشد. میزان نیاز روزانه بدن انسان به این ویتامین ۷ تا ۹ میلی گرم می‌باشد.این دوا اعتیاد آور است.

غذاهايي كه شامل ميزان قابل توجهي از ويتامين E هستند عبارت است از: بادام، تخم گل آفتاب پرست، روغن زیتون، مارگارين، ماينز، روغن سبزيجات فشرده شده کنجدو زغیر،‌ سويا، پنبه دانه، و سبوس گندم (غني ترين منبع) بلاخره کچالو و همچنان مغزها و دانه های روغنی منبع فوق‌العاده‌ی ویتامین E محسوب می‌شوند. در این میان بادام و تخم گل آفتاب پرست بیشترین مقدار این ویتامین را دارا می‌باشد. در واقع در هر 50 گرم بادام 12 میلی گرم ویتامین E وجود دارد. این در حالی است که هر 50 گرم تخم گل آفتاب پرست حاوی 20 میلی گرم ویتامین E می‌باشد. یعنی حدود سه برابر بیشتر از نیاز روزانه‌ی بدن انسان.
نباتات روغنی مانند مارگارین نیز حاوی این ویتامین است.سبزیجات دارای برگ سبز سرشار از ویتامین E می‌باشند. توجه داشته باشید که در بین سبزیجات کچالو همچنان بهترین منبع ویتامین E محسوب می‌شود. به طوری که در 115 گرم از این کچالو 4 میلی گرم ویتامین E وجود دارد. برای تأمین نیاز روزانه‌تان می‌توانید 115 گرم کچالو را با یک قاشق غذاخوری مارگارین بدون چربی مصرف کنید.
از منابع دیگر ویتامین E می‌توان به غلات کامل، خوشه جوان گندم، تخم مرغ و کدو سبز (نصف کدو سبز 2.4 میلی گرم ویتامین E دارد).

اشكال ديگر:
محصولات طبيعي يا مصنوعي (ساختگي) ويتامين E . بهتر خواهد بود از شکل طبیعی آن توصيه گردد (دي- آلفا- توكوفیرول). شكل ساختگي آن دل-آلفا- توكوفیرول ناميده ميشود.
ويتامين «اي» به صورت كپسول، تابلت وجیل نرم در اختيار است و به ميزان هاي 50، 100، 200، 400، 500، 600 و1000 موجود است.
براي افرادي كه در هضم چربيها مشكل دارند ويتامين «اي سوكسينات» ("dry-E") بهتر است تجویز گردد.

طریقه استفاده:
ويتامين «اي» معمولاً غيرسمي است. مقدار زياد آن (خيلي بيشتر از 1200 واحد روزانه) مي تواند باعث تهوع، نفخ، اسهال و طپش قلب شود.
در صورتي كه فشارخون داريد و يا اينكه از رقيق كننده هاي خون نظير كومادين يا وارفارين استفاده می کنید از مصرف ویتامین E باید احتیاط کنید.

مداخلات احتمالي:
مداخلات ممكن در مورد ويتامين «اي» شامل موارد زير است:
مانع از جذب ويتامين K (كه به انعقاد خون كمك مي كند) ميشود.
باعث افزايش خطرات خونريزي غيرطبيعي در افرادي كه ضد انعقاد مصرف مي كنند، ميشود.
با مصرف مكمل هاي آهن، از بين مي رود و در صورت مصرف كلسترامين و كلستي پول جذب آن كاهش مي يابد.
هر گاه بدن زیاد ویتامین E بمصرف برساند ذخيره هاي ويتامين A افزايش ميابد، افزايش جذب ويتامين E مي تواند ذخيره هاي ويتامين A بدن را كاهش دهد.
افزايش جذب در صورت همراهي با سلنيوم (يك عنصر كمياب موجود در غذاها).
كاهش جذب در صورت مصرف زياد الكل.
ويتامين ای بعد از تمرينات شديد ورزشی باعث بازسازی سريع حجرات تخريب شده از ورزش ميشود و همچنين سيستم معافیتی بدن را كه بعد از تمرين شديداً در ضعف مطلق قرار دارد تقويت ميكند و يك آنتی اكسيدان قوی ميباشد و باعث از بين رفتن سريع درد عضلانی ميشود پس حتماً بعد از تمرين از ويتامين e استفاده كنيد ونتايج آن را ببينيد

توجه داشته باشید که کمبود ویتامین E مشکلات نورولوژیکی و عضلانی به بار می‌آورد. همچنین کمبود این ویتامین می‌تواند باعث کم خونی شود به خاطر اینکه به کرویات سرخ خون آسیب می‌رسد.

چه افرادی در معرض کمبود ویتامین E قرار می‌گیرند:
البته باید بدانید که کمبود ویتامین E به ندرت پیش می‌آید. کمبود این ویتامین بیشتر در بین افرادی که نمی‌توانند چربی‌های غذایی را جذب کنند و یا افرادی که دچار اختلال نادر متابولیسم چربی‌ها هستند رخ می‌دهد.
کودکان نارس و کودکانی که با وزن خیلی پایین به دنیا می‌آیند (1.5 کیلوگرم) نیز با امکان کمبود ویتامین E مواجه می‌شوند.
 
ترتیب دهنده :داکتر شیخ احمد غوریانفر 
26/9/2013