آرشیف

2021-3-25

عصمت الله راغب

نقد و بررسی طرح امریکا  برای صلح افغانستان

 

عبدالحفیظ منصور عضو هیئت مذاکره کننده دولت افغانستان در دوحه و همچنان عضو ارشد جمعیت اسلامی به رهبری استاد عطا محمد نور امروز طی یک نشستی که به میزبانی جمعیت فکر در دانشگاه پیشگام برگزار شد موقف حزبی‎اش را در پیوند به این طرح تفصیلاً توضیح داد.

او با بیان اینکه امریکایی‎ها طرح پیشنهادی خود به حکومت افغانستان را بی‎مقدمه انجام نداده اند می‎گوید؛ آمریکایی‎ها شش ماه پیش در اولین روزهای آغاز مذاکرات صلح افغانستان در دوحه از هیئت جمهوری اسلامی افغانستان خواستند تا طرح کتبی خود را مبنی بر چگونگی شکل‎گیری حکومت آینده شریک سازند، پس از اینکه هیئت مذکور نتوانست و یاهم نخواست تا طرح خود را شریک سازد، امریکایی‎ها پس از ماه‎ها انتظار سر انجام اخیراً طرح حکومت آینده را با تبانی موسسه پژوهشی راند(RAND) در اختیار رهبری دولت جمهوری اسلامی افغانستان قرار دادند.

آقای منصور  می‎گوید که جبهه مقاومت و یاهم اعضای جمعیت اسلامی به رهبری استاد عطا محمد نور پس از مطالعه و موشگافی دقیق این طرح نظریات اصلاحی خویش را طی چند مورد ذیل بیان داشتند:

  • طرح پیشنهادی آمریکا که با دستان خلیل‎زاد تحویل رهبری دولت و جناح‎های سیاسی شده است، در بخش‎های زیاد از آن واژه ” افغان” بر همه هویت‎های قومی تعمیم داده شده است. به پندار این عضوی جمعیت، ” افغان” نمایندگی از تمام قومیت‎ها کرده نمی تواند، باید امریکایی در این قسمت تجدید نظر کنند.
  • طرح امریکایی‎ها فاقد ضمانت اجرایی است. آقای منصور تاکید می‎کند که بدون ذکر ضمانت‎های بین‎المللی عواقب این طرح برای مردم افغانستان و آینده این کشور خطرناک است.
  • آقای منصور می‎گوید که در این طرح از تشکیلات حکومت سخن رفته است، اما در قسمت ادغام نیروهای طالبان به ارتش هیچ سخنی گفته نشده است. اینکه طالبان پس از صلح چگونه خلع سلاح شوند معمای است ناگشوده که باید در این طرح از آن با تفصیل سخن گفته شود.
  • به باور منصور طرح امریکا دو مدل را در بخش اجرایی پیشبینی کرده است: 1- ریاستی با دو معاون 2- صدارت همراه با رییس جمهور. طرح جبهه مقاومت در قید اول این است که قدرت بین رییس جمهور و صدر اعظم مساوی تقسیم شود و در قید دوم این است که رییس جمهور و صدر اعظم هردو از یک قوم نباشند.
  • در بخش شورای ملی؛ امریکایی ها سه گزینه دارند: 1- به دوره انتقالی شورای ملی لغو شود 2-  وظیفه شورای ملی به حالت تعلیق در آید، امتیازات شان داده شود، اما صلاحیت تصمیم‎گیری نداشته باشند 3- شورای ملی حفظ شود و تعداد از اعضای جدید یعنی 84 نفر در مجلس نمایندگان و 50 نفر در مجلس سنا اضافه شوند.

موقف جبهه مقاومت این است که شورای ملی باید حفظ شود، تعداد از افراد خواسته شده اضافه شود تا در بدل دادن چوکی زمینه جذب طالبان به نظام فراهم و سلاح های شان گرفته شود.

  • آقای منصور می‎گوید که طالبان در قسمت معرفی نمایندگان جدید شان به شورای ملی موارد زیر را در نظر داشته باشند:
  • طالبان در معرفی نمایندگان جدید باید تناسب قومی و جغرافیایی را در نظر بگیرند.
  • طالبان باید سهم زنان را در معرفی نمایندگان جدید شان همچنان رعایت کنند. طبق قانون، زنان افغانستان 25 فیصد اعضای شورای ملی را تشکیل می‎دهند، طالبان باتناسب این فیصدی باید حقوق زنان را رعایت کنند.
  • طالبان باید در قسمت معرفی نمایندگان جدید شان بین ولایات طالب‎خیز و طالب‎ستیز تمیز قایل نشوند تا سقف عمومی شورای ملی بهم نخورد. یعنی بطور مثال سهم بامیان، دایکندی و پنجشیر با قندهار، خوست و پکتیا یکی باشد.
  • پیشنهاد جبهه مقاومت این است که در حکومت انتقالی باید یک کمیسیون بخاطر سر شماری نفوس افغانستان ایجاد گردد.
  • رییس جمهور و صدر اعظم در اداره موقت نباید در حکومت آینده کاندیدا باشند.
  • پیشنهاد دیگر جبهه مقاومت این است که در فصل اول که شامل اصول کلی است، یک بخش اضافه شود که در قانون اساسی که پس از حکومت انتقالی ساخته می‎شود، نظام باید از ریاستی به پارلمانی تغییر کند. به باور آقای منصور نظام پارلمانی یگانه راه حل تمرکززدایی در نظام آینده افغانستان است.

نوت: یک پیشنهاد اصلاحی آقای منصور بنابه دلایلی به آن پرداخته نشد. معذور

 

با احترام

عصمت الله راغب

4/1//1400