آرشیف

امام نافع بن عمر بن عبدالله بن جمیل بن عامر بن حِذیَم بن سلامان بن ربیعه بن سعد بن جُمَح قرشِي جُمَحِي مَکِي است، که مادرش ام ولدی بود. نسب فوق را برایش زبیر بن بکار بیان نموده است. موصوف حافظ حدیث و مردی ثقه و ثابت بوده است. نامبرده از امیه بن صفوان بن امیه جمحِي، بِشر بن عاصم ثقفِي، سعید بن حَسَّان حجازِي، سعید بن ابی هند، صالح بن سعید، عبدالله بن ابی ملیکه، عبدالملک بن ابی مَخذُوره، عمرو بن دینار و ابی بکر بن ابی شیخ سهمِي حدیث روایت نموده، و از او ابراهیم بن ابی وزیر، اسحاق بن محمد مُسَیَّبِي، بِشر بن سَرِي، ابواسامه حماد بن اسامه، خالد بن نزار أَیلِي، خصیب بن ناصح، خلاد بن یحیی، داود بن عمرو ضبِي، زیاد بن یونس حضرمِي، سُرَیج بن نعمان جوهرِي، سعید بن حکم بن ابی مریم، عباس بن سلیمان، عبدالله بن مبارک، عبدالله بن مسلمه قَعنَبِي، عبدالرحمن بن مهدی، عبدالعزیز بن عبدالله أُوَیسِي، عبدالملک بن ابراهیم جُدِّي، عمر بن علی مقرمِي، ابونعیم فضل بن دُکَین، مُحرِز بن سلمه عَدَنِي، محمد بن بشر عَبدِي، محمد بن سنان عَوقِي، محمد بن یزید واسطِي، محمد بن یوسف فِریابِي، ابوهشام مغیره بن سلمه مَخزُومِي، ابوسلمه موسی بن اسماعیل، ابوالولید هشام بن عبدالملک طَیالِسِي، وکیع بن جراح، یحیی بن زکریا بن ابی زائِده، یحیی بن سعید قَطَّان، یحیی بن سُلَیم طائِفِي، یزبد بن هارون، یَسَره بن صفوان لَخمِي، یوسف بن کامل عطار بصرِي و یونس بن محمد مؤدَب روایت کرده اند. ابن مهدی می گوید: نافع بن عمر از ثابت ترین مردم است. ابوطالب به نقل از امام احمد آورده است: نافع بن عمر ثقه، ثابت و صحیح الحدیث است. اسحاق بن منصور به نقل از یحیی بن معین او را ثقه گفته است. نسائی او را ثقه خوانده است. عبدالرحمن بن ابی حاتم می گوید: از پدرم درباره او سوال گردید، پدرم گفت: او ثقه است. من از پدرم پرسیدم: احتیاجی به او هست؟ پدرم گفت: بلی.
   امام محمد بن حبان بستی در کتاب تقریب الثقات می نویسد: نافع بن عمر بن عبدالله بن جمیل بن عامر بن حِذیَم جمحِي قرشِي از جمله اتباع تابعین و از اهالی مکه بوده، و در سال 169 هجری قمری در فخ(منطقه أی در شش مایلی مکه) وفات یافته است.
   محمد بن سعد کاتب واقدی در کتاب طبقات نافع بن عمر جمحِي را آورده، و می نگارد: شهاب بن عباد عبدی ما را خبر داد، و گفت: نافع بن عمر جمحی به سال یکصد و شصت و نه در مکه درگذشت. محدثی مورد اعتماد و کم حدیث و در او نقصی بوده است.

منابع و مآخذ:
1 – تهذیب الکمال – مجلد بیست و نهم – از صفحه 287 الی صفحه 290 – به شماره 6367 – تالیف جمال الدین مزِي. عربی.
2 – سیر اعلام النبلاء – مجلد دوم – صفحه 486 و 487 – به شماره 1168 – تالیف امام ابوعبدالله شمس الدین ذهبی – عربی.
3 – تقریب الثقات – صفحه 1218 – به شماره 14422 – تالیف امام محمد بن حیان بستی خراسانی – عربی.
4 تهذیب التهذیب – مجلد پنجم – صفحه 587 – به شماره 8317 – تالیف حافظ ابن حجر عسقلانی – عربی.
5 – طبقات – جلد ششم – صفحه 379 – تالیف محمد بن سعد کاتب واقدی – ترجمه دکتر محمود مهدوی دامغانی – فارسی.