آرشیف

مجموع ساحه جغرافیایی افغانستان (22365000)هکتار است.
– اراضی زراعتی (610000،9) هکتار.
– ساحه تحت کشتزار آبی (8.454000)هکتار.
– ساحه تحت للمی( 156000،1 ) هکتار.

در افغانستان سالانه (75)ملیارد متر مکعب آب تولید می شود .
– آب های سطحی (57) ملیارد متر مکعب .
– آب های زیر زمینی (18) ملیارد متر مکعب .

– از (57) ملیاردمتر مکعب آب های سطحی تنها ( %20 )آن مورد بهره برداری قرار می گیرد ومتباقی بلااستفاده از مرزهای کشور خارج می گردد یعنی (%37) آبهای سطحی به دلیل فقدان بندهای آبگردان از دسترس خارج میگردد.

جنگهای جاری در افغانستان بر تمام سیستمها ی اقتصادی ؛ اجتماعی وسیاسی کشور تاثیر سو وناگوار به جا گذاشته است . از جمله تاسیسات آبیاری که قبل از شروع جنگ ؛ آب طرف ضرورت زمین های زراعتی را تدارک می نمود . اما با مشتعل شدن جنگهای داخلی اکثریت شبکه های آبیاری متضرر گردیدند . زیادترزمین های زراعتی نسبت عدم موجودیت آب کافی کشت نمی شوند وهمچنان نسبت تخریب قسمت فوقانی زمین که توسط سیلاب ها ؛ بادهای تندوشدید وبمباردمانهای هوای که صورت گرفته باعث پاین آمدن حاصلات زراعتی در کشور نیز گردیده است . قبل بر همه باید گفت که موقعیت جغرافیایی کشور ما طوریست که اکثریت کوه های سر به فلک کشیده این مرزوبوم در نقاط مرکزی کشور اخذ موقع نموده . همیشه پوشیده از برف میباشد که با آب شدن تدریجی آن منابع ؛ فراوان آب را تشکیل می دهد . آب های که از سلسله جبالها سرازیر می گردد ؛ دریاهای متعدد را تشکیل میدهد که هر کدام آن در مسیری که جریان دارد بدون آن که در نقاط مرکزی ویا سرحدی کشور جهیلهای خورد وبزرگ را تشکیل دهند ویا بالای زمین های زراعتی تراکم نمایند خاک این کشور را ترک نموده داخل کشور های همسایه می گردند . بر خلاف اکثر ممالک جهان کشور ما از این مزایا بر خوردار نیست . سرحدات آنها را کوهها تشکیل داده که به اثر سرازیر شدن سیلاب ها ، زمین های زراعتی آنها را به جهیلهای خورد وبزرگ ویا جبه زار مبدل می گرداند که باعث محدود شدن ساحات زراعتی شان می گردد .تاریخ چندین صد ساله کشور ما گواه بر آن است که قبل از هجوم عساکر مغلها وچنگیز افغانستان دارای سیستم منظم آبیاری بوده که بعد از کشور جاپان مقام دوم را داشت ؛ اما با هجوم عساکر آنها بر کشور ما در پهلوی قتل وقتال بیرحمانه افغانها ؛ تمام سیستم ها اعم از سیستم اقتصادی ؛ اجتماعی وفرهنگی کشور را نیز به خاک یکسان نمود ؛ وسیستم آبیاری کشور نیز از گزند آنها در امان نماند . لازم دانسته می شود تا در مورد سیستم آبیاری قبل از جنگ در افغانستان وبعد از جنگ حرف های داشته باشیم که ذیلآ ارایه می نمایم .

---

 

 

چشمه:

 

جریان طبعی آب از زیرزمین به سطح آن را (چشمه ) میگویند.این جریان گاهی سرچشمه رود خانه ها است ، چشمه ها از این نظر حایز اهمیت هستند که مقدارقابل توجهی از آب زیرزمینی را بدون مصرف انرژی . دراختیار بشر قرار میدهند. برعلاوه ؛ چون اغلب چشمه ها بطور پراگنده در دامنه های ارتفاعات ظاهر میشوند. امکان استفاده از آنها برای مصارف کشاورزی وجود دارد. یکی از علل پراگنده گی جمیعت در گذشته ، پراگنده گی چشمه ها بوده است ؛ به همین دلیل در کنار هر چشمه بزرگ ؛ در صورت مساعد بودن سایر عوامل ؛ یک قریه به وجود آمده است. 

در کشور ما چشمه ها نقش مهمی در تامین آب آشامیدنی ؛ کشاورزی وگردش آسیاب های آبی ( به ویژه در نقاط کوهستانی) دارند. چشمه ها از نظر آبدهی ؛ به چشمه های دایمی ؛ فصلی وتناوبی تقسیم میشوند. چشمه های که در تمام طول سال ؛ حتی در دوره های خشک سالی آبدهی دارند؛ دایمی ؛ چشمه های که تنها در مواقع پرباران سال به ویژه در آواخر زمستان تا اواسط تابستان آبدهی دارند ودر بقیه فصول سال خشک میشوند فصلی ؛ وچشمه های که فقط بطور تناوب ؛ در هنگام نزول باران شدیدی آب دارند و در بقیه اوقات خشک هستند تناوبی نامیده میشوند.