آرشیف

صدومین سالگرد استقلال کشور ( از عصر حکومت امانی – حکومت عنی )

هشت فرمان ویاهشت گیلاس زهریکه رهبری ح د خ ا نوشید

شعار 🙁کور؛ کالی دودی ) به (ګور؛ کفن و ګولی ) تبدیل ګردید
 

حزب دموکراتیک خلق افغانشتان بعدازینکه براوضاع مسلط گردید تمام افغانستان  تحت اداره ورهبری خود آورد.در اقدام به  دولت سازی نمود جهت ساختاردولتی؛  اولین ارگان ویا نهاد بنام شورای انقلابی بمثابه عالی ترین نهاد اجرائیه دولت ایجاد کرد  .واولین فرمان شورای انقلابی مورخ ۳۰ اپریل ۱۹۷۸ صادر شد ونام رسمی حکومت افغانستان ازجمهوری افغانستان بنام (جنهوری دموکراتیک خل افغانستان)  تبدیل گردید ونورمحمد تره کی بحیث رئیس شورای انقلابی انتخاب وببرک کارمل بحیث معاون شورای انقلابی برگزیده  شد . دولت شوروی وقت با تفاوت دوساعت وقت درهمان شب مورخ ۳۰ اپریل ۱۹۷۸ طی اعلامیه دولت جدید یعنی جمهوری دموکراتیک افغانستان را به رسمیت شناخت ودراعلامیه برعلاوه به رسمیت شناختن دولت جدید  پشتبانی عام وتام کشورومردم شوروی را درهمکاری های اقتصادی واجتماعی به رهبری دولت جدید اطمینان داد. به ادامه اقدامات دو لت جدید فرمان نمبر۲ شورای انقلابی درمورد ایجاد  حکومت جمهوری دموکراتیک خلق افغانستان واعضای کابینه ان اعلان گردید اعضای بلندپایه ح د خ ا عبارت ازاعضای کابینه .دولت جدید بود که توسط ح د خ ا رهبری میگردید نظربه سوابق وعلایق سیاسی مشکلات خود داشتند  خلاصه کلام که ح د خ ا دو جناح رقیب نبام خلق وپرچم سالها موازی حرکت کرده علیه دیگرتبلیغات کرده بودند . چندین بارانشعاب و وحدت کردند ودوباره ازهم پاشیدند این باربرسرتقسم قدرت چه خواهند کردند این را زمان پاسخ  خواهند داد دولت جدید به رهبری ح د خ ا جهت رسیدن به اهدافش قوانین سابقه را لغو وقوانین جدید با درنظرداشت ایدیالوژی خود طرح تطبیق مینمود که تعقیب فرمان نمبر۲ فرمان نمبر۳ شورای انقلابی مورخ ۱۷ اپریل ۱۹۷۸ صادرو قانون اساسی دولت سابقه لغونمود . به تعقیب فارمین گذشته فرمان نمبر ۴ شورای انثلابی به تاریخ ۲۲ اپریل ۱۹۷۸ صادروبیرق ملی سه رنگ افغانستان را تغیر وبعوض آن بیرق ح د خ ا را به رنگ سرخ به فضای کشور به اهتزاز آورد  که این اقدامات نا خوشایند ح د خ ا موضع احزاب وسازمان سیاسی واسلامی که درکمین گاه نشسته تقویت نموده درجنگ تبلیغاتی علیه  حزب دموکراتیک خلق افغانستان واعضای آن ازمنطق قویترکارگرفته همه اقدامات وفعالیت انرا کمونیستی و ضد دین دربین مردم تبلیغ میکردند ودیری نگدشت که شورش وفعالیت های ضددولتی طبق میراث تاریخی ازدره های کنروپکتیا آغازگردید . شورش ۲۲ما می ۱۹۷۸ در دره دیوه گل نورستان مخالفت آشکارمردم علیه دولت که واکنش تند دولت همراه داشت زیادشده میرفت . طوریکه قبلا هم متذکرشدم ح د خ ا تنها بامخالفین سیاسی وایدیالوژیک به مشکل مواجه نبود بلکه مشکلات درون حزبی نیز مواجه بود اختلافات بین جناح پرچم وخلق ومداخله روسها یکی ازحاد ترین مشکلات بود که دست وپنجه نرم میکرد وهرلحظه امکان تکر میرفت خاصتآ رقابت بین حفیظ الله امین وببرک کارمل که آخیرآ  حزب دموکراتیک خلق افغانستان را به  نابودی کشاند .

این مخالفت ها بعدازاحراز قدرت سیاسی وآغاز مخالفت درون حزبی منجر به کنارزدن یک جناح حزب  گردید که بتاریخ ۱۷ماه جون ۱۹۷۸ جلسه بیروی سیاسی تدویر رهبری جناح پرچم به شمول ببرک کارمل ؛ نوراحمد نور؛ محمود بریالی ؛ دکتور نجیبالله واناهیتا راتب زاد بحیث صفرا درخارج ازکشور انتخاب واعزام گردیده . ممکن دامن زدن این اختلافات منبع بیرون مرزی داشت که اینده به آن پاسخ خواهم داد. رهبری ح د خ ا دریک اقدام غیر قابل قبول  فرمان نمبر ۵ شورای انقلابی دموکراتیک خلق افغامستان درمورد  سلب صلاحیت تابعیت خانواده شاهی ملغی قرارداده وصادر نمود.

باگذشت روزعلرغم اختلافات درون حزبی ؛ بیرون ازافغانستان کمپ های مهاجرین به اوطرف مرز به خاک پاکستان ایجاد؛ نیروهای ازمجاهدین تجهیز؛ تمویل برای فعلیتهای مسلحانه علیه  دولت ج د ا به رهبری  ح د خ ا گسیل میگردیدند با سپری شدن زمان پروسه مسلح شدن وادامه شورش های ضد دولتی دامنه وسیع تربخود میگرفت مسؤلین وکادردولتی به شمول رهبری ح دخ ا در دولت سازی ازتجربه کافی برخوردارنبودند درملت سازی .مردم سازی توجه نداشته فقط به ایدیولوژی خود اولولیت داده به مردم داری ومردم سازی توجه داشتند به فرهنگ وتمدن خیلی توجه نکرده .به ادامه صدور فرامین بتاریخ ۱۴ جولای ۱۹۷۸ فرمان نمبر۶ شورای انقلابی درباره معاف ساختن دهاقین درپرداخت  قرضه های ملاکان بود که دهاقین را  درپرداخت قرضه معاف ساخته بود که انعکاس بد درمیان مردم دربرابرعملکرد دولت داشت حتی دهاقین شامل فرمان که قرض داربودند استقبال گرم نکردند.

بیروی سیاسی کمیته مرکزی حزب دموکراتیک خلق افغنستان بحیث  یگانه نهاد رهبری کننده حزب ودولت بود هفته وارتشکیل جلسه داده اوضاع نظامی ؛ سیاسی ؛ اقتصادی وفرهنگی کشوررامورد بحث وبررسی قرارداده وظایف ومکلفیت نهاد وارگانهای حزبی ودولتی را مشخص مبساخت . بتاریخ ۱۷ اگست ۱۹۷۸ اعلان  گردید که جنرال عبدالقادز وزیر دفاع ؛شاه پوراحمدزی لوی درستیزومیرعلی اکبررئیس شفاخانه وزیر محمداکبرخان  حین راه اندازیه  کودتای علیه دولت انقلابی دستگیر به جزای اعمال شان رسیدند به ادامه اختلافات کشمکش های درون حزبی ومبارزه علیه جناح پرچم  بتاریخ ۲۳ اگست ۱۹۷۸ گروه دیگری ازپرچم ها مانند سلطانعلی کشتمند ومحمد رفیع به جرم کودتا دستگیر وراهی زندان شدند .  نظربه شواهد  درمبارزه قدرت واختلافات میان دوجناح حزب (خلق وپرچم ) دست روسها ویا شوروی ها دخیل بخاطریکه نیروهای مداخله گردرامورکشورها ونهاد کوشش مینماید افراد ونهادهای وفاداربخود داشته باشند طوریکه زمان وتاریخ نشان  داد شوروی ها ازمیان دوجناح حزب دموکراتیک خلق افغانستان با پرچمی ها روابط گرمترومستحکم ترداشتند ازجناح خلق خیلی خوش شان نمیآمد  به اصطلاح روس ها ویا ادبیات آن زمان خلقی روحیه( ناسونالستی دارنذ نه انترناسونالست ) ازگفته های تره کی دربرابرخبرنگاران که طی یک کنفرانس خبری اظهاداشت روسها طاضی نبودند  مثلا گقته بود  ( کله چه زمو‍ږخلقی انقلاب بریالی شو زموږدوستان په کرملین کښی خبر نه و اودشمنان مو په کاخ سفید کی دا یوه خلقی انقلاب دی افغانستان خلکو ته تعلق لړی ؛ نه پر بل چاه ) این جملات وکلیمات تره کی لقمه های زهر بررهبری شوروی وقت بود که درد ش را تحمل میکردند .

دولت جمهوری دموکراتیک افغانستان که درنتیجه یک حرکت نظامی به وسیله افسران ارتش بوجود آمد عده انقلاب وتعداد به آن کودتا میگویند رهبری ح د خ ا توانست با تمام کشورها؛  دنیا ء‌ نهاد های وسازمان های بین المللی  شناخت پیدآء نموده روابط دپلوماتیک با همه برقرار نمود؛ پاکستان همسایه نزدیک افغانستان که مردمان دوکشوروابط عنعنوی تاریخ وفرهنگی دارند ولی درطول مدت جغرافیای سیاسی دوکشورمناسبات حکومات شان خوب نبوده است .  بتاریخ ۹ سپتامبر ۱۹۷۸ جنرال ضیالحق رئیس جمهورپاکستان به کابل آمد . نورمحمد تره کی رئیس شورای انقلابی ومنشی عمومی کمیته مرکزی حزب دموکراتیک خلق افغانستان د ر دیداربا  هیت پاکستانی گفت : ما انتظار داشتیم همسایه های ما ن درساعات نخست ویا هم درروزهای  اول پیروزی به مبارکی آمده ویا پیام تبریکه شان خواهند رسید اما   می بنیم که بعداز هفته وماه بسراغ ما میایند . این ملاقات که درپغمان میان رهبران افغانی وپاکستانی صورت گرفت روی معضلات مرزی دوکشور؛ موضو ع خط دیورند ؛ عناصرکه تازه نفس برای فعالیت های ضد دولتی وراه اندازی  شورش علیه حگومت ومردم افغانستان درخاک پاکستان به سرمیبرند بحث گردیذه دولت افغانستان خواهان استرداد آنها گردید جانب پاکستان ظاهرأ وعده همکاری داد ولی برعکس تلاش زیاد بخرج داد درخاک پاکستان کمپ های زیادتر ایجاد  ؛ تمویل تجهیز وآموزش داده جهت فعالیت های مسلحاته علیه دولت طرفدارشوروی بنام جهاد به افغانستان بجنگاند دولت مردان پاکستانی ازموجودیت مهاجرین افغانی استفاده زیاد برد وملیارد ها دالرکمک که ازجامعه جهانی  بنا م مهاجرین میگرفت قسمت اعظم آنرا خودش به مصرف میرساند . قسمت نا چیزی ازکمک را برای مهاجرین مصرف مینمود دولت چپ گرائی افغانستان برعلاوه مبارزه علیه مخالفین خود بطور عجولانه به ادامه ریفورمها واصلاحات خود ادامه میداد .بتاریخ ۱۰ اکتوبر ‍۱۹۷۸ فرمان نمبر ۶ شورای   انقلابی درمورد مهریه زنها صادرنمود  بتاسی ازین فرمان مهریه زنها ده درهم  شرعی تعین نمود وازدواج های اجباری ممنوع کردیده این اقدام  دولت مطابقت باشریعت اسلام بود. ولی نحوه تطبیق آن مشکل وبرای مردم قابل قبول نبود. دولت درآنوقت رهبری آ ن تنها به جناح خلق مانده هرحرکت واجراء برایش دردسرسازبود به تعداد شش نفرازرهبران ر ده اول جناح پرچم بشمول ببرک کارمل سفارت خانه های افغانستان ترک و آدرسهای نامعلوم رفتند اما آنها به مسکورفته بودند که این درد سربزرگ بدیګربرای رهبری خلقی هابود همچنان تمام رهبری وکادرجناح پرچم نظر به مهارت مشاورین روسی به زندان ها برده شدند جایکه مصئون برای زنده ماندن آنها پنداشته میشد زبرا درزمان حاکمیت خلقی ها ده ها شخصیت سیاسی ازرهبران وسازمان های کشته واعدام شدند  اما کادررهبری جناح پرچم بطورمصئون از گزند روزگاردرخارج وداخل درامان مانده وزنده گی کردند .ولی مشکلات ناشی ازعملکرد خود خلقی ها دردولت داری ومردم داری ازیکطرف ازجانب دیگرجنگ بامجاهدین مسلح مخالف زنده گی برجناح خلق تلخ ساخته بود ولی باوجود این همه مشکلات انها ازگذشته واشتباهات شان نیآموخته بدون کدام بازنګری دراستراتیژی خود باتکراراشتباهات به پیش میرفتند که  بتاریخ ۲۸ نوامبر۱۹۷۸ فرمان نمبرهشت شورای انقلابی را صادر نمود که مشکلات حکومت دوچند گردیده که این مداخله بیمورد درامورزنده گی اقتصادی ؛ اجتماعی ودارای مردم بود .فرمان اصلاحات ارضی بیمورد وخارج ازواقعیت جامعه افغانی ؛ زمینه وفرصت رابرای مخالفین مساعد ساخت تا حکومت خلقی ها وریشه های آنرا ازبناد دربین جامعه ومرد م بخشکانند  . اینگونه اصلاحات ارضی درجامعه سنتی وعقیدتی افغانستان که هیچ جای نداشت وآن هم تطبیق آن توسط محصلین پوهنتون یک عمل خودکشی ویا انتهاری بود که حکومت نورمحمد تره کی  انجام دادوقبر خود را بدستان کند بتاریخ  ۵ نوامبر۱۹۷۸ هیت بزرگ وبلند پایه حزبی ودولتی به رهبری نورمحمد تره کی به مسکورفت درآنجا قراردادهای متعدد درعرصه های اقتصادی ؛ سیاسی اجتماعی ؛‌نظامی وفرهنگی امضاء نمودند . بعدازبازگشت ازمسکو ودرنتیجه دیدارها وملاقات های رهبران حزب دموکراتیک خلق افغانستان ودولت جمهوری دموکراتیک افغانستان با هم پیمانان روسی شان یک سلسله مزربندی های دیگری بین حزب دموکرلتیک خلق افغانستان آغازگردید .

درجریان سفر هیت حزبی ودولتی افغانستان ازمسکوواسنادیکه به امضاء رسیده برداشت ها ودیدگا های متفاوت ازین سفر وجو د داشت بعضی ها به این عقیده اند که جانب افغانی علاقه مندی داشته که قوای شوروی به افغانستان بیآید وعده میگویند که روسها بنام دفاع ازانقلاب  اپریل وحفظ سرحدات جنوبی شان تاکید وپافشاری بر این داشتند که قوای شان هرچه زودتر به افغانستان بیآید به همه حال سندیکه امضاء شده بود زمینه امدن قوای شوروی را هرزمان وهروقت مساعد ساخت .

پیروی انقلاب اسلامی ۱۱ فبروری ۱۹۷۹ ایران وپشتبانی آن مجاهدین  وجادادن آنها بخاک ایران یک مشکل دیگردرعرصه خارجی وداخلی برد ولت نورمحمد تره کی ا فزوده شد. توام باپیروی انقلاب اسلامی ایران  وحادثه وقیام مردم هرات ؛گرد همآئی علمای افغانستان درپاکستان وصدورفتوای جهادعلیه حکومت تره کی نه برافغانستان ونه هم بریاران خارجی قابل قبول وتحمل نبود. طرح پلان اختتاف وترور سفیر ایالات متحده امریکاء مورخ ۱۴ فبروری ۱۹۸۹درکابل ازجانب گروه ستم ملی مایه نگرانی دولت نورمحمد تره کی بود که جهان غرب متوجه ضعف حکومت اوگردیده  بهانه برای بستن سفارت خانه آنها مساعد گردیده که جبران نمو دن آن برحکومت وحزب دمواکراتیک خلق افغانستان نهایت دشواربود . درعرصه درون حزبی بهار۱۹۷۹ تلاشهای جهت مرزبندی بزرگ دیگری بین جناح خلق بروزکرد حفیظ الله امین درتلاش کسب قدرت وعقب زدن نقش تره کی منشی عمومی حزب گردید اودرپی تلاشهایش توانست بتاریخ ۲۷ مارچ ۱۹۷۹ طی فر مان از جانب نورمحمد تره کی رئیس شورای انقلابی ومنشی عمومی حزب دموکراتیک بحیث صدراعظم معرفی وانتخاب گردید. قراربحث ها درجلسات حزبی وموضع گیری های دوپارچه شدن جناح خلق حزب دموکراتیک خلق افغانستان واضح وروشن بود طوریکه قبلا هم متذکرشدم روسها نسبت به جناح خلق روابط وعلایق  بهتربا پرچمی ها داشتند درتلاش این بودند به هرنحوکه باشد ببرک کارمل باید به رهبری حزبی ودولتی دوباره برگردانند ازجاه طلبی امین وخودخواهی تره کی استفاده کردند آنهارا بجان هم انداختند علرغم اختلافات رهبران جناح خلق ؛ موج مخالفت ها ؛‌تنش ها وراه اندازی شورش ها دربین ارتش وصفوف قوای مسلح حکومت تره کی وحفیظدالله را بچالش کشاند ازجمله راه اندازی شورش ها درفرقه ننگرهارمورخ ۲۲مارچ ۱۹۷۸  درکوماندوی بالاحصارکابل ماه جون ۱۹۷۹ ضربه های بزرگ بردولت افغانستان برهبری جناح خلق ح د خ ا شمرده میشد اما عکسها درتلافی با این شورش ها دها افسروسرباز ارتش اعدام نمود . درجریان سال ۱۹۷۹ حفیظ الله امین جهت کسب قدرت  زیاد نمود محمد اسلم ازمقام وزارت تبدیل اداره وزارت را خودش بدوش گرفت جهتت سرکوب مخالفینش ازآخرین امکانات استفاده نمود روسهاتلاش بخاطرایجاد اختلافات بین تره کی وامین جهت رسیدن به هدف شان یعنی برگشتاندن ببرک کارمل نهایت سعی بخرج میدادند فیصله نخست روسها این بودند که تره کی را به وسیله امین به قتل رسانده جناح خلق علیه امین میخیزند وامین را کوشته تره کی را مجبور میسازیم تا بازگشت کارمل به اففانستان به پذیرد . بهارسال ۱۹۷۹ خونباترین سال بر مردم وکشوزمان درنتیجه شورش ها درقطعات وجزوتام های مسلح ؛‌شزشهای مردمی درجنداول کابل ؛‌هرات ؛ کنر وشورش اعضای نهضت اسلامی بخاطراعدام پوهانذ غلام محمد نیازی باعث قتل صدها افغان گردید که جبران آترا نهایت وشوار خواهند بود درفرجام اختلافات بین تره کی وامین به اندازه حاد گردیده بودهرلحظه تکر آن متصوربود .

 امین ماهرانه  تره کی را درتمام عرصه ها خلع قدرت نموده و گارد ریاست جمهوری بشمول سریاور تره کی وابسته امین بودند وازاوحمایت میکردند مقامات کلیدی وزارت دراختیار امین قرارداشته ومستقیمآ‌ تحت اداره بودند بتاریخ ۱۰-۱۱سپتامبر۱۹۷۹ جهت اشتراک درجلسه جنبش عدم انسلاک به کیوبا رفت درین سفرتره کی را دکتورشاولی وزیرخارجه همراهی میکرد. ازتره کی دزجنبش عدم انسلام استقبال گرم بعمل آمد تره کی درسخنر انی ضمن تشریح اهداف شان گقتمابرعلاوه چاش های بیرون یک دانسوردر داخل حزب خود داریم که بازگتم درافغانستان آنرا ازریشه خواهم خشکاند تره کی دربازگشت از نشت هاوانا بتاریخ ۱۲ سپتامبرتوقف درمسکوجهت ملاقات با مقامات شوروی داشت قرارگفته دکتورشاولی (پلان ملاقات تره کی با بریژنیف دریک ملاقات وزرای خارجه پلان بود اما یک ملاقات بریژنف وتره کی دوبه دو بود ) درملاقات به شرکت وزرای روی نحوه کمک های ومبارزه مشترک بامخلفین بحث گردید قرارمنابع اطلاعاتی درمذاکرات دوم باحضوروشرکت ببرک کارمل صورت گرفته بود بتاریخ ۱۳ سپتامبر ۱۹۷۹ تربه وطن برگشت وبتاریخ ۱۴ سپتامبرتره کی یک زدوخورد کوتا ه خلع قدرت گردید