آرشیف

 
در ماه عقرب، سال 1398 هجری، خبری را مطالعه نمودم که در آن تحریر گردیده بود که : 
« طالبان در محل زرتلی ولایت غور، یک شخص را که بر مشروعیت جنګ طالبان اعتراض داشت، اولاً وی را به دره زده اند و باز نکاحش را با همسرش تجدید کرده اند.. عبدالبصیر قادري عضوی شورای ولایتی غور به آژانس تاند ګفته است که این واقعه در منطقهء زرتلی، نزدیک فیروز کوه ولایت غور به وقوع پیوسته است. علت این عمل طالبان در مقابل این شخص محلی ناروا خواندن جنګ طالبان با نیروهای مسلح افغانی تلقی شده است.
ښاغلی قادري وايي، طالبان په دې عقیده دي که څوک د دوی جګړه جهاد نه بولي د اسلام له دایرې خارجېږي او مرتد ګرځي: « طالبانو په همدې دلیل د زرتلي کلي دغه اوسېدونکی نیولی، وهلی یې دی، کلمه یې بیا پرې ویلې او له مېرمنې سره یې دده نکاح له سره ور تازه کړې.
سخن مرکزی ما تمرکز بر بحثو فیصله های قضات طالبان مخالف شرعیت اسلامی بوده وتصامیم عجولانه درین عرصه.
نظر علماء در ابطال نکاح شخص مرتد : 
برخی از علماء بدین باوراند که : اگر یکی از زوجین مرتد شود و از اسلام خارج گردید، بلافاصله ‏‏نکاح شان باطل نمی شود و اگر در مدت عده طلاق زن (عده برای زنان در شرایط مختلف فرق ‏‏می کند) از ارتداد خود بازگشت و توبه نمود، در اینصورت چون هنوز نکاح شان فسخ نشده ‏‏است می تواند (بدون خطبه نکاح دوباره) نزد طرف زندگی خود بازگردد ولی اگر در این مدت ‏‏بر ارتداد خود تأکید داشت ومصر بود، در اینصورت اگر بعد از آن مدت توبه کند، لازم می شود که دوباره ‏‏خطبه نکاح خوانده شود، زیرا در صدر اسلام، زن صفوان بن امیه در روز فتح مکه ایمان آورد ‏ولی صفوان بعد از یکماه ‏پس از زنش ایمان آورد و پیامبر صلی الله علیه وسلم بین آن دو را از ‏هم دور نکرد و دستور ‏نداد که دوباره نکاح شان را تجدید نمایند.ابن عبدالبر رحمه الله می گوید ‏که شهرت این حدیث ‏از اسنادش قوی تر است.‏
 شیخ ابن عثیمین رحمه الله می گوید: «ائمه اربعه اتفاق دارند بر اینکه اگر یکی از زوجین ‏مرتد ‏شود نکاح شان فسخ می گردد، (ولی در زمان فسخ اختلاف دارند) چنانکه اگر ارتداد قبل از ‏‏‏(دخول) صورت گیرد در اینصورت (هر چهار امام متفقند که) بلافاصله با ارتداد نکاحشان ‏‏باطل و فسخ می شود.ولی اگر ارتداد بعد از دخول رخ دهد، امام مالک و ابوحنیفه می گویند که ‏‏در این حالت نیز بلافاصله نکاح شان فسخ می شود (و لازمست بعد از توبه حتی اگر چند لحظه ‏‏هم از ارتداد بگذرد، دوباره خطبه نکاح خوانده شود) ولی امام شافعی می گوید که تا مدت زمان ‏‏عده زن اگر طرف مرتد توبه نمود، نکاحشان فسخ نیست و نیاز به خطبه مجدد ندارد، و از امام ‏‏احمد هر دو روایت نقل شده است» (تفصیل موضوع را در مجموع فتاوی ورسائل ابن عثیمین(12/116)مطالعه فرماید .)‏.‏ ‏ 
برخی از علما از جمله شیخ الاسلام ابن تیمیه  می فرمایند که : زن (با ارتداد همسرش) بعد از پایان ‏‏عده ، در اختیار خود است؛ اگر خواست نکاح را فسخ کند و اگر خواست می تواند منتظر ‏باشد ‏‏(حتی با وجو پایان عده) تا همسرش توبه کند و نزد او بازگردد (بدون خطبه مجدد) و این ‏رای ‏شیخ الإسلام ابن تیمیة و ابن قیم و رای راجح نزد شیخ ابن عثیمین رحمهم الله است.‏ و بنظر می رسد این رأی قوی تر باشد. یعنی اگر مرد مرتد شود، زن باید تا زمان توبه مردش ‏‏از وی کناره بگیرد و بعد که همسرش توبه نکرد و زمان عده تمام شد (فسخ نکاح در دست زن ‏‏است)، و مختار است که نزد او بازگردد یا اینکه نکاحش را فسخ نماید و با کسی دیگر ازدواج ‏‏نماید. اگر تصمیم گرفت که نزد شوهرش بازگردد، در اینصورت نیازی به تجدید عقد نکاح ‏‏نیست. ‏ موافقان این رای به آنچه که ابوداود از ابن عباس رضی الله عنهما که از پیامبر صلی الله علیه ‏‏وسلم روایت کرده است استدلال کرده اند که ایشان دخترشان زینب را نزد شوهرش بازگرداند ‏‏(با ‏وجود اینکه ابی العاص اسلام نیاورده بود) (ترمذی 1143 و ابوداود 2240 و ابن ماجه ‏‏2019) ‏و البانی آنرا در صحیح ابن ماجه صحیح دانسته است.‏ و در حالی ابی العاص (شوهر زینب) زمانی اسلام آورد که آیات مبنی بر تحریم زنان مسلمان ‏‏بر مشرکان، دو سال بود نازل شده بود و واضح است که عده زینب در مدت این دو سال تمام ‏‏شده بود ولی با وجود این، پیامبر صلی الله علیه وسلم دخترش را نزد وی بازگرداند (یعنی به ‏‏نکاح اول بین ابی العاس و زینب بازگرداند) و نتیجه گرفته می شود که در صورت بازگشت ‏‏زن نزد شوهرش، نیازی به تجدید خطبه عقد نیست.والله اعلم (نگاه کنید به: زاد المعاد (5/133-‏‏‏140)، المغنی (10/8-10)، الشرح الممتع (10/288-291‏‎‏)).‏ نکته مهم اینست که اگر شوهر مرتد شد، زن باید از وی کناره بگیرد تا توبه می کند بعد از ‏‏پایان عده زن اگر خواست (بدون خطبه جدید) نزد وی برگردد و اگرنه می تواند با مردی دیگر ‏‏ازدواج نماید.‏ والله اعلم بالصوب 
یادداشت فقهای در موردانواع عده:
‏ ‏1-‌ عده زنی‌که قاعده و حیض می‌شودکه سه حیض است‌.
‏ ‏2-‌ عده زنی‌که از حیض و قاعدگی مایوس شده است‌ که سه ماه است‌.
‏ ‏3-‌ عده زنی‌که شوهرش مرده است ‌که چها رماه و ده روز است مشروط بر آنکه آبستن نباشد.
 ‏ ‏4–  عده زنی که حامله باشدکه عده او وضع حمل است.‏
 
 
 تتبع ونگارش :
امین الدین «  سعـیـدی- سعيد افغاني »
مدیر مرکز مطالعات ستراتــیــژیکی افغان
ومسؤل مرکزفرهنگی د حق لاره- جرمنی