آرشیف

جهان قیامت و آخرت از جمله موضوعات واموری  اند که برای انسانهای دنیا به منطق قابل فهم غیر معروف ، مجهول وناشناخته اند. بناً همین حالات تصورات غیر متعارف و در موارد ترسناکی را برای انسان ببار می اورد .
انسان ذاتاً کوشش میکند تا نباید در ناشناخته ها  گام گذاشت ، واگر قرار باشد که گام بگزارد باید با احتیاط و در مسایل دینی با درک عُمق و بُعد عقیدتی و شناخت درست از منابع شرعی ګام و قدم بر دارد.
ترس، خوف و دشمنی نسبت به ناشناخته ها و یا انحراف در فهم مسایل شرعی و ترك و يا ګذاشتن فهم درست از مسایل آخرت موجب می شود که انسان بخش بزرگی از زندگی خود را به گونه ی دیگر تفسیر و تحلیل کرده و رفتار مناسب و متناسب به آن نداشته باشد. اگر انسان مجهولات خودش را کاهش می داد و نسبت به پیرامون خود دانش کاملتر و روشنتری در مطابقت به هدایات موجود دینی و عقیدتی میداشت، وضعیت انسان بیش از پیش بهتر می شد و بهبود می یافت ورفتن حتمی با آن مجهولات را بهتر و با روان بهتر تنظيم میکرد.

حقیقت جهان پس از مرگ! 
بنابر فهم تعلیماتی قرآن، واحادیث نبوی، هستی دارای عوالم و جهان های متعدد و متنوعی است. هر یک از عوالم با عالم دیگر تفاوت بسیاری دارد که در نوع خود بی نظیر است، هر چند که برخی مشترکات نیز داشته باشد ولی تفاوت ها آن چنان زیاد است که نمی توان آن ها را با عقل قاصر بشری خویش، همانند یا شبیه هم دانست، اما با آن هم کوشش داریم و شاید راه دیګر وجود ندارد که آن معیار ها و ارزشهارابامعیار ها و ارزشهای بشری امروز مقایسه کردو در ذهن خویش از آن تصویر دنیوی داشت.
شاهدان عمده در روز قیامت :
مطابق روایات قرآنی واحادیثی نبوی هفت عده از شاهدان عمده اند که با زبان خویش در روز قیامت علیه انسان وکارنامه ها واعمال که در دنیا انجام داده است ، شهادت می دهند .
قبل از همه باید با تمام وضاحت بیان داشت که:پروردگار با عظمت ما نیاز وضرورتی  به شاهد ندارد،ولی انسان طوری است که هر چه حضور شاهدان را علیه  اعمال خویش بیشتر احساس کند، برای تربیت و تقوای خود عامل مهمتری می‌یابد.
قرآن عظیم الشان با اعجاز علمی در( آیه 51 سوره مؤمن) می فرماید : « یَوم یَقوم الاشهاد» ( روزی که شاهدان به پا می خیزند.)
خوانندهء محترم !
برای اینکه این  شاهدان وزبان اقرار شاهدان را در روز قیامت وروز جزا بهتر بشناسیم به معرفی برخی از این  شاهدان می پردازیم:
اولین شاهد :
اولین شاهد  ایکه بر اعمال وکردار انسان در آخرت   شهادت میدهد، مطابق بیان قرآن عظیم الشان، خداوند متعال می باشد:طوریکه در (آیه 17 سوره حج) می فرماید :«اِنَّ اللَّهَ عَلى کُلِّ شَىْ ءٍ شَهیدٌ» ( همانا خداوند بر همه چیز شاهد وگواه است) .
و همچنین در آیه‌ای دیگر می فرماید :«إِنَّ اللّهَ كَانَ عَلَيْكُمْ رَقِيبًا» (آیه 1 سوره نساء) (همانا خداوند مراقب شماست) وباز هم می فرماید :«كَانَ اللّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ مُّحِيطًا» (آیه 126 سوره نساء) (و خداوند بر همه چیز احاطه دارد) .
بنآ با تمام وضاحت در یافتیم که اولین گواه و شاهد بر اعمال ما در دنیا و آخرت ذات مقدس الهی میباشد.
دومین شاهد:
به اساس آیه قرآن کریم دومین شاهد بر اعمال انسان، در روز قیامت پیامبران با عظمت علیهم السلام میباشد: طوریکه در(آیه 41 سوره نساء) میفرماید :«وَجِئْنَا بِكَ عَلَى هَؤُلاء شَهِيدًا» ( ما تو را، قیامت در حالی که گواه مردم هستی حاضر می‌کنیم).
ودر جای دیگر ی فرماید : «وَيَوْمَ نَبْعَثُ فِي كُلِّ أُمَّةٍ شَهِيدًا عَلَيْهِم مِّنْ أَنفُسِهِمْ وَجِئْنَا بِكَ شَهِيدًا عَلَى هَؤُلاء» (آیه 89 سوره نحل)( روزی که از میان هر قوم و امتی شاهدی از خودشان بر می‌انگیزیم بنابراین شاهد هر امتی در قیامت پیامبر همان امت خواهد بود و شاهد تمام انبیاء شخص رسول اکرم صلی الله علیه وسلم است.
سومین شاهد:
سومین  شاهد در روز قیامت بر اعمال ما  را قرآن عظیم الشان همانا فرشتگان معرفی داشته است طوریکه در(آیه 21 سوره ق) می فرماید : «وَجَاءتْ كُلُّ نَفْسٍ مَّعَهَا سَائِقٌ وَشَهِيدٌ»(روز قیامت هر انسانی در پیشگاه عدل الهی حاضر می‌شود در حالی که در کنار او هم فرشته‌ای است که او را به محشر سوق می‌دهد و هم فرشته‌ای است که شاهد کارهای انجام شده اوست.
«أَمْ يَحْسَبُونَ أَنَّا لَا نَسْمَعُ سِرَّهُمْ وَنَجْوَاهُم بَلَى وَرُسُلُنَا لَدَيْهِمْ يَكْتُبُونَ (الزخرف ۸۰)
ترجمه: آیا آنها می پندارند که ما راز گویی و(سخنان) در گوشی آنان را نمی شنویم؟! آری, (می شنویم) وفرستادگان ما (از فرشتگان) نزد آنها (هستند و) می نویسند.
طوریکه متذکر شدیم سومین شاهد در روز قیامت فرشتگان هستند، فرشتگانی که در قیامت گواه بر اعمال انسانند ممکن است همان گروه از مامورانی باشند که اعمال ما را در دنیا ضبط می‌نمایند و ممکن است سایر فرشتگان باشند.
چهارمین شاهد:
چهار مین شاهد  بر اعمال ما را در رزو جزا ، قرآن عظیم الشان زمین معرفی داشته است ، طوریکه در(آیه 4 سوره زلزال) می فرماید :«يَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبَارَهَا» (زمین در قیامت خبرهایش را بازگو می‌کند.)
شهادت زمین مطابق تعریف مفسرین اینست که در آنروز زمین دچار زلزله‌ای شدید می‌ شود و بعد از کنده شدن کوه‌ها و به حرکت در آمدن آن‌ها و بهم خوردن و قطعه قطعه و سپس هموار شدن ، آن‌ها با ما حرف ها دارد، وضع و نظام آن روز به ما مطالبی را می‌فهماند.
پنجمین شاهد: 
پنجمین شاهد که بر اعمال ما شهادت میدهد همانا وجدان است، وجدان زنده و عقل و چشم بیدار شده انسان است که در قرآن آیات بسیاری آمده است که بارها انسان با کمال صراحت به گناه و انحراف خود اقرار می‌کند، اقراری از عمق جان و از تمام وجود، اقراری که شاید از اقرار هر شاهدی پر سوز و گدازتر است، جالب این که در آن روز خداوند هم همان وجدان را قاضی قرار می‌دهد و به انسان خطاب کرده و می‌فرماید: «اقْرَأْ كَتَابَكَ كَفَى بِنَفْسِكَ الْيَوْمَ عَلَيْكَ حَسِيبًا» (آیه 14 سوره اسراء) (نامه عمل خود را بخوان! امروز روح و روان تو برای این که علیه تو شهادت دهند کافی است)
«قَالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ وَلَمْ نَكُ نُطْعِمُ الْمِسْكِينَ وَكُنَّا نَخُوضُ مَعَ الْخَائِضِينَ وَكُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ »(مدثر ۴۳ – ۴۶)
ترجمه: گویند: «ما از نمازگزاران نبودیم. و بینوا (یان) را طعام نمی‌دادیم. و پیوسته همراه یاوه‌گویان (و اهل باطل) همصدا می‌شدیم. و همواره روز جزا را تکذیب می ‌کردیم.
«قَالُوا بَلَى قَدْ جَاءنَا نَذِيرٌ فَكَذَّبْنَا وَقُلْنَا مَا نَزَّلَ اللَّهُ مِن شَيْءٍ إِنْ أَنتُمْ إِلَّا فِي ضَلَالٍ كَبِيرٍ » (سوره الملک ۹)ترجمه: گویند: «چرا, بیم دهنده به سوی ما آمد، پس ما اورا تکذیب کردیم، وگفتیم: هرگز خداوند چیزی نازل نکرده است، شما جز در گمراهی بزرگ نیستید».
«وَقَالُوا لَوْ كُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا كُنَّا فِي أَصْحَابِ السَّعِيرِ »(سوره الملک ۱۰)
ترجمه: وگویند: «اگر ما می شنیدیم یا تعقل می کردیم, در (زمرۀ) دوزخیان نبودیم».
ششمین شاهد :
ششمین شاهد براعمال ما در روز قیامت ،اعضای بدن خودمان است این بدین معنی است که اعضای بدن ما :(دست و پا و پوست و زبان) بر اعمال که در دنیا انجام  دادیم ، اغاز به شهادت میکنند ، قرآن عظیم الشان در:آیه ۲۴ سوره نور با زیبای خاصی می فرماید : « یَوْمَ تَشْهَدُ عَلَیْهِمْ أَلْسِنَتُهُمْ وَ أَیْدِیهِمْ وَ أَرْجُلُهُمْ بِما کانُوا یَعْمَلُونَ»( روزی که زبان‌ها و دست‌ها و پاهایشان به زیان آنها بر آنچه (در دنیا) مرتکب می‌شدند شهادت خواهند داد.)
زبان در این روز ، بدون آنکه خود انسان بخواهد ، یکسره آغاز به توضیح حقایق نموده وبر خلاف میل وارده انسان اقرار به گناهانی که مرتکب ګردیده،  مینماید . زبان دیگر جایی برای انکار نمی‌بینند چون همه چیز فاش شده است.
تمام اعضا و جوارح و دست و پای آنها به سخن می اغازد ،و حتی طبق آیات قرآن کریم پوست بدن انسان اغاز به اقرار مینماید. به این ترتیب انسان متوجه میشود که اعضای  بدن مانند کست های ضبط  شده ، همه کردار واعمال وگناهان طول عمر انسان را با تاریخ ومحل وقوع گناه یکا یک باز گو میکند ، واقعیت امر این که این روز ، یوم البروز و روز آشکار شدن همه پنهانیها است ظاهر می‌شوند.
درمورد اینکه اعضای بدن چگونه به  نطق می‏آیند، مفسران تفاسیر مختلفی بعمل اورده اند :
– تعداد از مفسرین بدین عقیده اند که پروردگار با عظمت ما درآن روز درک و شعور و قدرت سخن گفتن را در یک یک ازاعضای بدن می‏آفریند و آن‏ها به راستی سخن می‏گویند، و چه جای تعجب؟ همان کسی که این قدرت را در توته  گوشتی به نام زبان آفریده، می‏تواند در سایر اعضا نیز بیافریند.
برخی از مفسران بدین عقیده اند که این اعضا ازدرک و شعوری بهره‏مند نمی‏شوند، ولی خداوند آن‏ها را به سخن گفتن وا می‏دارد. در حقیقت اعضا محل ظهور سخن خواهند بود و حقایق را به فرمان خدا آشکار می‏کنند.
برخی میگویند : اعضای بدن هر انسانی آثار اعمالی را که در تمام طول عمر انجام داده، مسلّماً با خود خواهد داشت، چرا که هیچ عملی در جهان نابود نمی‏شود و آثار آن روی یکایک اعضای بدن و در فضای محیط باقی می‏ماند. وطوریکه در فوق هم یاد اور شدیم ، آن روز که روز بروز و آشکار شدن است، این آثار نیز بر دست و پا و سایر اعضا ظاهر می‏شود و ظهور این آثار به منزله شهادت است.
خوانندهء محترم ! 
تعدادی از مفسرین در تفاسیر خویش نگاشته اند که روز قیامت مطابق روایات قرآنی « الْیَوْمَ نَخْتِمُ عَلی أَفْواهِهِمْ وَ تُکَلِّمُنا أَیْدِیهِمْ وَ تَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِما کانُوا یَکْسِبُونَ » 
(امروز ما بر زبان آنها مهر می‌زنیم و دست و پایشان با ما سخن می‌گوید) به دهن شان  زده میشود . در جواب آنها باید گفت : تفاسیر از ایه متذکره به مفاهیم وفحوای این ایات متبرکه منافات نداشته چراکه ممکن است در آغاز زبانها از کار بیفتد و سایر اعضا شهادت دهند، و هنگامی که شهادت دست و پا حقائق را برملا کرد زبان به حرکت در آید و گفتنی‌ها را بگوید و به گناهان اعتراف کند. 
مسأله‌ی شهادت اعضای بدن در روز قیات بار ها در قرآن عظیم الشان تذکر رفته واز جمله در آیه 20 سوره فصّلت می‌خوانیم: «حَتَّی إِذا ما جاؤُها شَهِدَ عَلَیْهِمْ سَمْعُهُمْ وَ أَبْصارُهُمْ وَ جُلُودُهُمْ بِما کانُوا یَعْمَلُونَ» (هنگامی که به دوزخ رسند، گوش و چشم و پوست بدن آنان به گناهانی که انجام داده‌اند، شهادت دهند).
دوزخيان به پوست خویش می گويند: «چرا عليه ما شهادت داديد؟» پوست در جوابش می گوید :«خدايى كه همه چيز را به نطق آورده ما را نيز به سخن آورد، او كه نخستين بار شما را آفريد و فقط به سوى او برگردانده مى‌شويد».
«أَنطَقَ کُلَّ شَیْءٍ»: خدا همه چیز را به گفتار انداخته است. یعنی امروز همه موجودات عالم سخن می‌گویند و اسرار را بازگو می‌کنند. چرا که پرده‌ها از رازها به کنار رفته است .
همچنان در آیه 65 سوره‌ی یس  می‌خوانیم: «الْیَوْمَ نَخْتِمُ عَلی أَفْواهِهِمْ وَ تُکَلِّمُنا أَیْدِیهِمْ وَ تَشْهَدُ أَرْجُلُهُمْ بِما کانُوا یَکْسِبُونَ» (در آن روز بر دهان کافران مهر خموشی زنیم و دست‌هایشان با ما سخن گویند و پاهایشان به آنچه کرده‌اند گواهی دهند.)
از فحوای ایات متبرکه چنین می فهمیم که: جوهر و شخصیّت انسان غیر از اعضای اوست که علیه او شهادت می‌دهند. زیرا شاهد و مشهود باید از هم جدا باشند.
مفسرین می افزایند:
جالب است که انسان این همه شهادت را از چشم و گوش و پوست خود می شنود وبا کمال ناراحتی و شرمندگی به پوست خود می‌گوید چرا در این روز از آن گناهان رسوا و شرم آوری که توسط تو مرتکب شده‌ام پرده برداشته و شهادت می‌دهی ومرا رسوا  ساختی ؟!
پوست در جواب اش میگوید : خداوندی که همه چیز را به نطق و گفتگو در می‌آورد ما را نیز به شهادت وگواهی و سخن گفتن وادار نمود.
هفتیمن شاهد:
هفتمین  شاهد در روز قیامت اعمال وکردار خود ما است که آنرا در دنیا انجام داده  ایم ، همه اعمال وکردار ما به صورت یک جسم در برار چشمان ما مجسم میگردد ، وآغاز به شهادت مینمایند ، طوریکه قرآن عظیم الشان در(آیه 54 سوره یاسین) با زیبای خاصی می فرماید :«فَالْيَوْمَ لَا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَيْئًا وَلَا تُجْزَوْنَ إِلَّا مَا كُنتُمْ تَعْمَلُونَ»( امروز بر كسى هيچ ستم نمى‌‏رود جز در برابر آنچه كرده‌‏ايد پاداشى نخواهيد يافت )
همچنان در (آیه 49 سوره کهف) می فرماید :«وَوَجَدُوا مَا عَمِلُوا حَاضِرًا» ( روز قیامت انسان رفتار و کردار دنیای خود را در برابر خود حاضر می یابد.)
از تفاصيل فوق به چنین نتایجی میرسیم که:در مسایل شرعی، عبادتی منبع و مرجع فهم ما همانا منابع شرعی، نصوص قرآنی و احادیث رسول الله صلی الله علیه وسلم   ميباشد. 
همچنان به این نتیجه میرسیم که دین و مفاهیم دینی برای فهم بشریت دنیوی شده تا در ذهن و فکر  انسان بهتر بګنجد اما در آخرت و قیامت بخش ازین مفاهیم آن شکل دنیوی تصور ما را در مورد آشیاء و مفاهیم ندارند.
مفهوم زمان نیز طول و مدت آن نیز در تناسب به معیارهای دنیوی متفاوت خواهد بود. عین زمان بریکی طولانی و بر دیګر کوتاه خواهد بود. 
اصلاً تصور از افهام و تفهیم به شکل زبان و دهن و فشار هوا، یک تصور  و برداشت دنیوی است. بنآ برخی از مفسرین که بنابر بخش از روایات و فهم  شان از منابع شرعی، عربی را که زبان قرآن کریم است، زبان جنت میدانند، آما مسلم این است که این همه مفاهیم و وسایل در برابر قدرت لایزال و غیر محدود الهی قابل مقایسه نیست. آن ذات اقدس الهی (ج) اګر خواسته باشد که( كُن فیکن) ميشود. يعنی که بګوید: شو، همان چیز میشود. لذا وسایل محدود حواس پنجګانهء ماو محدودیت های آن در برابر  و عدم ضرورت ما مثلاً برای دهن و زبان مشخص در صورتیکه الله تعالی وسایل افهام و تفهیم را طور  دیګر بخواهد، اصلاً بدون شک و تردید عملي شدنې است. درآن وقتیکه دست و پا به حرف زدن بیاند، مفاهیم دیګر افاده هم کار مشکل نزد الله تعالی نیست. مهم آمادګی ما مسلمانان به روز حساب و کتاب و عمل به مقتضی هدایات الهی و شرع غرای محمدی درین فرصت اندک ابتلا و امتحان برای ادای رسالت  و امتحان است!
الله اکبر، لا اله الا الله و هو علی کل شیٍ قدیر.      والله اعلم باالصواب

زبان اعضای بدن در قیامت!
تتبع ونگارش :امین الدین «  سعـیـدی- سعید افغانی »

مدیر مرکز مطالعات ستراتــیــژیکی افغان
ومسؤل مرکزفرهنگی د حق لاره- جرمنی
مهتمم : دکتور صلاح الدین «سعیدی – سعید افغانی »
مصحح: فضل احمد
ادرس   :saidafghani@hotmail.com