آرشیف

بسم الله الرحمن الرحیم
 
«قل ان ا صبح ماء کم غوراً فَمن یاتیکم بمآء معین»   قرآنکریم سورۃ الملک آیه (30)
بگو اگر گردید آب آشامیدنی شما، فرود در زمین پس چه کس میآورد بشما آب جاری

«پالش معنی کلمه غور»
 
در زبان مـــــــــــؤرخین ولغت دانان وقرآن شناسان با تناسب سرزمین آن

اگر پالش کــــــنیم این نام (غور)م                زنامش دائما فخــــــر وسرورم
که این نام بــــــزرگ امپراطـــــور                سلا طـینش مسمی گشته با (غور)
بگــــرد نام این (غـــــور)م فراوان               سخن گفــــتند سخندانان افغان
لغــــت دانان، بیان لغـــــــتش را                   بتشـــریح مکان وفرصتش را (1)
مؤرخان بشرح نام (غــــــــــور) م                بدادند جلوهــــــــای پر زنورم
قدامت گفته اند زین اصــــــطلاح را               نمودند طی راز افــــــــتتاح را
ولــــــــی از راز قـــرآن دور بودند                زشرح لغتــــــش مستور بودند
یکی زآن جمـــــله آقای (حــــبیبی)               و(عـــــبدالحی) بدرد ما طبیبی
دیگر آن پرفیـــــــسور نـــــویرم                  عزیز احمد زکوه پنجـــشیرم (2)
دیگرمحمود، محــــــــــمود گرامی                زبزم (غور) بعالم گفــــت پیامی
که هریک ازنشان (غــــــــور) گفتند              بشرح نام آن پرشــور گفـــتند
یکی گفت (غٌــــــــور) کلام باستانی                زآویسا زبانــــان یک نشـــانی
ویا نقـل زبان باخـــــــــــتری شد                    قدامت دار زکوه معـنی گیری شد
که (غٌورم) سرزمـــین کوه ستان است            به این نام کوه ودامانـش عیان است
ولی اســــــتاد (فکری) ام دیگرگفت               او(سلجوقی) زمعنی این خبرگفت (3)
که (غٌور) از(غَر) به پشتـــو کوه گویند           به پشــــــتو ودری انبوه گویند
بخوان جغــــــرافیای (غُور) مضمون              زپنجـشیری نشان خوب وموزون
مرا شــــرح دیگر زین جـــمـله آید               ز(غُور) این معنی ام درگفـته آید (4)
که (غٌور) با (غَـــور) دارد همــنوائـی           به قرآن گر بخـــوانی درصفائی
ببین درسورۃ الملکــــش عـــزیـزم               که سی آیت او شافع تمــــیزم
بخوان آن(ماءکم غـــوراً) به معـــنی             ز(غٌور)م درلغت بکــشای معنی
که (غٌور) و (غََور) دریک نســـبت دان       زغین و واو و را وجمــله ای جان
که باعـــــــــین تقــدم هم تاَخٌر                     به یک معـــنی کنند هردو تبلوٌر.
ولی با یک تفاوت غــین (غُـــورش)             که مضموم سـت بشعرم وزن نورش
به (غَور) آن آیتَ قـــــرآن مفــتوح              به اخذ لغت اســت چون باب مفتوح
تناســــــب درلغت درحــکم قرآن                 به آیاتش کنم فخر فـــــراوان
که (غَور) آن نسبت شیب زمــین دان           که پســتی را نشان راستین دان
زپستی جانــب دیگربلــــــــندش                   که هردو شد نشان دل پسندش
که هردولازم وملـــــــــزوم باشند                ز (غَور) آن رازبس مفهوم باشند
که این دونسبت (غـــــورم) فراوان             بمصداق صـــــفائی قول قرآن
تناسب ازلغت گیــــــــرش زقرآن                به این جغرافــیا معطوف گردان
میان (غٌور) و(غَور)وکـــــــوه ودریا           که بر بالا و پســــتی شد مهیا
قناعت جمله را گردد فــــــــراهم                به وجه نام این (غٌور)م منـــظم
دلیل صدق من جغــــرافــــیایش                  بقرآن نام خوب دلربایــــــش
میان کوه و(غَور)ولحـــــــن قرآن               بود وجه تناســــــب، دارایقان
که نام (غٌور) درقـــــــرآن روشن              ز روی لغت ومعنی چون گلــشن
بدانم مایه فخروســــــــــرورم                   که از(غَور) ســت معرب نام(غٌور)م
بشب جستم دلیل نام (غٌـــــورم)                 زقرآن مایۀ فخــــــر وسرورم
زبعد سجــــده وراز عـــــبادت                    زبعد خواندن آیات رحمـــــت
زبعـــــــد فکر درالفاظ و معـــنا                  زبعد اصـــــــــطلاحات توانا
زبعد شــــــــرح اظهارات یاران                 بوجه نام (غٌـــور) از روی قرآن
بدیدم این تناســــب را که گفـتم                  چو روشن آفتاب، دُرّش بسفـتم
شعاعش حجت کامل ز رازسـت                 دلیل برآفـــــــتاب دور ازنیازست
زنام (غٌور) برمز خــــاص قرآن                زدم حدسی بگویم راز پنــــــهان
بشرح آن نشیب و هم فرازش                  که ازجغرافــیا دانی تو رازش 
 نشیب او گذشت وقت فراز                      غُیور و غَیرت و غَورت به نازست
ســـت که وصف جمله را من (غٌور)         بتو این راز بس مســـتور گویم
 گویم  نشـــــــیب ظلمت ما                       فراز عـــــــزت ما شد نمایان.
رفت پایان همه مستور این معنی             زقرآنت بخـوان این موج نـورســت
به (نعمانی) کریما بخش توفیق؟
بگوید راز غــــورش را به تحقیق
 

(1)   – فرهنگ فارسی داکتر محمد معین سال 1343 ، جلد دوم فرهنگ عمید پیرامــون معنی کلمه غور.
(2)   – چغرافیای تاریخی غور سال 1360 ، صفحه (13) ، تاَلیف پرفیسور عزیزاحمد (پنجشیری) پیرامون کلمه غور.
(3)   – مجله هرات سال 1336 ، برج جدی، شماره (10)، صفحه (18)، نوشته استاد (فکری سلـجوقی) پیرامون کلمه غور.
(4)   – مولوی نظام الدین (نعمانی) غوری تبار مسکونه بادغیس، به حکم آیه (30) سورۃ الملک ،میگوید پیرامون کلمه غور.
 
اثر : الحاج مولوی نظام الدیـن (نعمانی)
غوری تبار مسکونه ولایت بادغیس