آرشیف

وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ‌ (5) 
ما می‌خواهیم بر مستضعفان زمین منّت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم!﴿القصص‏، 5﴾

مسئله باور به منجی و پیروزی نهایی نیروی حق و عدالت برظلم و فساد و ستم و شکل گیری مدینه فاضله و جامعه آرمانی در پایان تاریخ در همه ادیان الهی آمده اما در مصداق آن اختلافاتی وجود دارد. در متون دینی اسلامی نیز اندیشه¬ی باور به دادگستر جهان یکی از مسلمات می باشد هرچند تفاوت دیدگاه در میان فرقه های اسلامی نیز وجود دارد اما در مقایسه با وجوه اشتراک، اندک می باشد. 
توجه زیاد شیعیان به مهدویت این تصور را مخصوصاً در میان برخی از برادران اهل سنت افغانستان به وجود آورده که این اعتقاد اختصاص به شیعیان داشته و یا حد اقل با آنچه که در مذهب اهل سنت آمده نسبتی ندارد در حالی که مهدی منتظر در مذهب شیعه همانی است که در روایات نقل شده از رسول اکرم در منابع اهل سنت آمده است. متاسفانه برخی افراد و شبکه های مشکوکی با سوء استفاده از عدم اطلاع مردم از تاریخ و منابع دینی همین اندک اختلاف آراء، را برجسته نموده و به جای ترویج همدلی و اخوت، بذر نفاق و نفرت می پاشند.
خوش بختانه سال گذشته شهروندان مرکز ولایت غور در یک اقدام تحسین برانگیز با برگزاری مراسم جشن نیمه شعبان خردمندی و همبستگی اسلامی شان را به نمایش گذاشتند امیدوارم امسال نیز این مناسبت مهم اسلامی با شکوه تر از سال گذشته در مهد «شاران غرجستان و شنسبیان» گرامی داشته شود و غوریان سربلند، چنان که در طول تاریخ علی رغم سختی ها و هزینه های سنگین، افتخار محبت اهل بیت پیامبر را داشتند با ترویج این اندیشه، به فرزندان شان نیز راه و رسم نیاکان شان را بیاموزند.
اینک فرازهای از احادیث موجود در منابع دست اول اهل سنت و اظهار نظرهای برخی از بزرگترین متفکرین و شخصیتهای مذهبی ایشان را در باره باور به مهدویت ذکر می کنم به امید روزی که امت اسلامی بر بنیاد آموزه های حیات بخش وحیانی و محور قرار دادن عقل و دین و قرآن و برهان، به جای طعن و تکفیر یکدیگر ، بر وحدت و اخوت اسلامی تاکید نموده و همزیستی مسالمت آمیز را پیشه نمایند.
1. برخی از علمای اهل سنت به رغم متواتر دانستن احادیث مربوط به امام عصر، نسبت به تولد ایشان تشکیک نموده ولی جمع زیادی از ایشان هم چون شیعیان معتقدند که حضرت مهدی در نیمه شعبان سال 255 ه ق به دنیاآمده است. جناب شیخ سلیمان بن ابراهیم قندوزی حنفی نویسنده کتاب «ینابیع الموده» می گوید :
«خبر معلوم و مسلم در نزد موءلفان مورد اعتماد آنستکه ولادت قائم (ع) در شب نیمه شعبان به سال 255 در شهر سامرا واقع شده است.» [1]
2. علی بن حسین مسعودی صاحب کتاب «مروج الذهب» نیز همین باور را داد و امام حسن عسکری را پدر حضرت امام مهدی میداند[2]
3. ابن خلدون (متوفای 808 ق) جامعه شناس، محقق و مورخ بزرگ مسلمان در اثر مشهورش (مقدمه ابن خلدون) در باره حضرت مهدی (سلام الله علیه ) می گوید:
«اعلم ان المشهور بین الکافه من اهل الاسلام علی ممر الاعصار انه لابد فی آخرالزمان من ظهور رجل من اهل البیت یوءید الدین و یظهر العدل و یتبعه المسلمون ، یستولی علی الممالک الاسلامیه و یسمی باالمهدی» 
در میان عموم مسلمانان همه عصرها مشهور است که در آخرالزمان مردی از اهل بیت (ع) ظهور و دین را تایید می کند و عدل و داد را آشکار می سازد و مسلمانان از او پیروی خواهند کرد و بر کشورهای اسلامی استیلا خواهد یافت و او را مهدی(ع) می نامند.[3]
4. جلال الدین سیوطی در تفسیر گرانسنگ الدرالمنثور ذیل آیه 18 سوره محمد (ص) به تبیین روایاتی می پردازد که در آنها به نام حضرت مهدی تصریح شده است 
«و اخرج احمد عن ابی سعید الخدری قال: قال رسول الله ابشرکم بالمهدی یبعثه الله فی امتی علی اختلاف من الزمان و زلازل و یملاءالارض قسطاً و عدلاً کما ملئت جوراً و ظلماً و یرضو عنه ساکنوالسما ساکنوالارض … »
احمد ابن سعید خدری نقل کرده است که رسول خدا فرمود: شما را به مهدی مژده می دهم که خداوند او را در زمانهای دور و بعد از بلاهای مبعوث خواهد کرد زمین را از عدل و قسط پر می کند بعد از آنکه از ظلم و جور انباشته شده باشد و تمام ساکنان زمین و آسمان از او خوشنود می شوند….
«و اخرج ابن ابی شیبه و احمد و ابن ماجه و الطبرانی والحاکم عن ام سلمه رضی الله عنها: سمعت رسول الله : المهدی من عترتی من ولد فاطمه[4]» ابن ابی شیبه، احمد، بن ماجه ، طبرانی و حاکم از ام سلمه نقل کرده است که گفت از رسول الله (ص ) شنیدم: مهدی از خاندان من و از فرزندان فاطمه است. 
چنان که ملاحظه می گردد در روایات فوق به ماهیت و اهداف قیام حضرت مهدی که برپایی عدل و داد و برچیدن بساط ظلم و استبداد است تصریح شده است.
5. هم‌نام بودن حضرت مهدي با پيامبرصلی الله علیه و آله و سلم ؛ اهل سنّت و شيعه اتفاق نظر دارند كه حضرت مهدي عجل الله فرجه هم‌نام رسول خداصلی الله علیه و آله و سلم است[5] حتي در روايتي تصريح به نام آن حضرت کرده، نوشته‌اند: ابن مسعود از پيامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل کرده که ايشان فرمود: «اسم المهدي محمّد»[6] اگر چه در بقيه روايات با همان تعبير «اسمه اسمي» آورده‌اند.
بدیهی است آنچه در این نوشته آمده تنها مقدمه کوتاهی است بر مسئله مهدویت شناسی با نگاه به منابع اهل سنت و الا در این زمینه دامنه بحث گسترده است و فرصتی دیگر می طلبد.

________________________________________
[1] . ینابیع الموده لذی القربی، شی سلیمان بن ابراهیم بلخی قندوزی حنفی، ص 452. 
[2] . مروج الذهب و معادن الجوهر علی بن حسین بن علی المسعودی الطبعه الاولی بیروت موءسسه الاعلمی للمطبوعات 1411 ه ق ج 4 ص 195.
[3] . مقدمه ابن خلدون ج 2 دار نهضه مصر بی تا ص 787-788.
[4] . تفسیر الدرالمنثور فی التفسیر بالماثور ، عبدالرحمن الکمال جلال الدین سیوطی ج 7 الطبعه الاولی بیروت دارالفکر للطباعه والنشر والتوزیع ص 482-585 1994م 
[5] . عقد الدرر في اخبار المنتظر ، مقدسي شافعي، ص45، ص55.
[6] . . الحاوي للفتاوي جلال الدين سيوطي، ، ص88.