آرشیف

انسان در طول زندگی خود، می‌تواند اعمال را انجام دهد تا شایستهء اشرف مخلوقات شود وتوسط این اعمال  به آن مقام والا دست یابد، ولی رسیدن به آن مقام والای  برای خود شرایطی دارد که عمده ترین ازین صفات و شرایط را در تواضع ، فروتنی ، افتادگی در برابر مخلوق الله میتوان دریافت نماید .
قرآن عظیم الشان با زیبای خاصی می فرماید :«وَ لا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَ لا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحاً إِنَّ اللَّهَ لا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتالٍ فَخُورٍ.»(سوره لقمان/18) و روى خود را از مردم (به تکبّر) بر مگردان، و در زمین مغرورانه راه مرو،(قدم برندار) زیرا خداوند هیچ متکبّر فخر فروشى را دوست ندارد).
سیرت نویسان می نویسند: پیامبر اسلام محمد صلی الله علیه وسلم حین مجالست با دیگران، چنان بوده که هیچ فرقی با آن‌ها نداشته است و اگر کسی وارد مجلس می‌شد و پیامبر صلی الله علیه وسلم را نمی‌شناخت، سوال می‌کرد کدام یک از شما پیامبر است؟ کلمهء «غرور» در آیات متعدد قرآن عظیم الشان ذکر گردیده است و انسان مغرور بارها مورد مذمت الهی (ج) قرار گرفته است.
غرور : (به فتح غین) و «غُرور»(به ضم غین)؛ به معناى هر چیزى است که انسان را می‌فریبد و در غفلت فرو می ‌برد خواه مال باشد، ، خواه مقام باشد یا شهوت و شیطان (راغب اصفهانی ).
«غَرور»: چیزى است که ظاهر جالب و دوست داشتنى دارد ولى باطنش ناخوشایند، مجهول و تاریک است(طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، جلد 3، صفحه 421 ).
ویا هم «غُرور» و «غِرَّة» به معنی فریب دادن و تطمیع به باطل کردن است.
ریشهء اصلى این کلمه به معناى حصول غفلت به سبب تأثیر چیز دیگرى در انسان است و از لوازم و آثار آن جهل، فریب، نیرنگ ، نقصان، شکست و… می‌باشد .
در کتب علم اخلاق در معنای اصطلاحی «غرور» مینویسند :
«غرور»؛ یعنى اطمینان و آرامش قلب نسبت به آنچه که با هواى نفس موافق بوده و طبیعت الأمارة بالسوء  انسان به آن تمایل داشته باشد.
همه مفسرین بر این امر متفق اند که : منشأ این گرایش، جهالت یا وسوسه‌هاى شیطانى اند. درآیهء(  24 سورهء آل عمران ) ، در مورد نکوهش غرور آمده است : «این روى گردانى به خاطر آن است که گفتند: هرگز آتش (دوزخ در روز قیامت) جز چند روزى به ما نمی‌رسد و آنچه همواره افتراء و دروغ (به الله ) می‌بستند، آنان را در دینشان مغرور کرده است.)
 قرآن عظیم الشان با زیبای خاصی در( آیهء 33  سورهء لقمان) می فرماید : «اى مردم! از پروردگارتان پروا کنید، و بترسید از روزى که هیچ پدرى چیزى (از عذاب دوزخ را)  از فرزندش دفع نمی‌کند، و نه هیچ فرزندى برطرف کننده چیزى از (عذاب) پدر خویش است. بی‌تردید وعده الله حق است، پس زندگى دنیا شما را نفریبد، و مبادا شیطان شما را به (کرم و رحمت) خدا مغرور کند.)
 وباز هم در( آیه 14 سوره حدید ) می فرماید :«ای مؤمنان: آیا ما (در دنیا) با شما نبودیم؟ می‌گویند: چرا، ولى شما خود را (به سبب نفاق و دشمنى با الله و رسول) در بلا و هلاکت افکندید و به انتظار (خاموش شدن چراغ اسلام و نابودى پیامبر) نشستید و (نسبت به حقایق) در تردید بودید و آرزوها ى (دور و دراز و بی‌پایه،وبی اساس ) شما را فریفت، تا فرمان خدا (به نابودى شما) در رسید و (شیطان) فریبنده، شما را فریب داد.
قران عظیم الشان در آیه (5 سوره فاطر ) می فرماید: « یَا أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ فَلَا تَغُرَّنَّکُمُ الْحَیَاةُ الدُّنْیَا وَلَا یَغُرَّنَّکُم بِاللَّهِ الْغَرُورُ »(ای مردم، وعدة خدا حق است. زندگی دنیا شما رانفریبد و آن شیطان فریبنده به خدا مغرورتان نگردانَد. )
قرآن کریم در پھلوی جھالت زندگی دنیا را یکی از عوامل غُرور و فریب می داند و به انسان هشدار می دهد تا متاع وزرِ و برقهای فریبنده این جهان او را غافل نکند.
الهی ما انسان و مرتکب خطا و اشتباه ایم. به عظمت خویش از خطا و غروری اګر ګاهی در زندګی مرتکبت شده ایم برای ما عفوه فرما و ما را به راه راست بیرون و مبری از غرور و تکبر هدایت نیکی کن!

تتبع ونگـارش :
امــیـن الـدیــن» سعـیـدی – سعید افـغــانی«
مــدیـــر مطـالعات سـتراتــــیـژیک افـغـان و
مسؤل مرکز کلتوری دحـــــق لاره- جرمنی