آرشیف

بی‏تردید، موضوع آلودگی محیط زیست یکی از مهمترین معضلاتی است که انسان معاصر را با چالشهای جدی روبه‏رو کرده است. این مسأله از آن جهت دارای اهمیت است، که علائم تهدید کننده حیات، آشکار شده و نسل حاضر و آینده را به دلیل آلودگیهای گسترده زیست محیطی، با تهدید مواجه ساخته است. از سوی دیگر، انسان بدون داشتن محیط زیستی امن و سالم، قادر نخواهد بود به زندگی طبیعی خود ادامه دهد. به همین جهت، حفظ و حمایت از محیط زیست و سالم نگه داشتن آن، به عنوان یکی از مهمترین نیازهای اساسی برای ادامه حیات، مورد توجه و عنایت همگان قرار گرفته است. حق انسانها در داشتن محیط زیستی امن و سالم، به عنوان یک حق بشری در کنار سایر حقوق شناخته شده برای بشر، چند سالی است که مورد بحث و بررسی محافل علمی و طرفداران محیط زیست است.اسلام نشاندهنده طریقتی برای زندگی است که دیدگاه جامعی نسبت به هستی ، حیات انسان و روابط بین آنها دارد و تلفیقی بین ایمان ، عقیده قانونگذاری و اجرای قوانین ایجاد می کند . انسان به منزله جزئی از هستی است که هر یک از عناصرش مکمل سایر اجزاء مجموعه هستی است . اما انسان ارتباط ویژه ای با سایر عناصر طبیعت دارد.ارتباطی از نظر بهره برداری و توسعه .حکمت الهی مقدر کرد که انسان وارث زمین می شود ، بنابراین انسان علاوه بر اینکه جزئی ازجهان هستی است ، مجری دستور الهی نیز هست . بنابراین او صرفا بر روی زمین کار می کند بدون اینکه مالک باشد . انسان آمر و ناهی نیست بلکه یک ذینفع است .امروز در کشور رنج دیده ما که هیچ کسی در مورد این پدید خطرناک توجه نمی کند وهم کس از ریاست اداره محیط زیست تقاضا دارند که محیط زیست شان را مراعات نمایند ودر از بین رفتن آن توجه نماید یک سخن غیر قابل اجرا است زیر این حغرافیای که مدت 300 سال برادری کوشی (از دوره شاه زمان )است . امروز چطور یک اداره میتواند که مردم را از این عمل آگاهی دهد اما هم مردم زمانیکه در وظیفه دینی خود سهیم شوند و اداره محیط زیست را همکاری نمایند میتوانند که در این عمل طبعی فایق آیند من از همه شما مرد افغانستان که این سخن پراکنده من را مطالعه مینماید تقاضا دارم که در آمدن بهار هر فرد یک نهال غرس نماید تا در رفع این معضله نسل آینده را همکاری حیاتی کرده باشید .وباید هر فرد ملت در اصراف منابع طبعی دست کوتاه داشته باشد ودست خود را کوتاه تر هم نماید . زیرا اسلام در کلیه شئون و روابط انسانی دخالت کرده و برای همه آنها مقرراتی وضع نموده است . لیکن این بدان معنی نیست که برای هر موضوع با عنوان ویژه و متداول امروزی آن حکم خاصی مقرر داشته باشد . مسئله محیط زیست نیز از همین قبیل است . به یقین در هیچیک از منابع اسلامی به عنوان محیط زیست حکمی مطرح نشده است ولی بدون تردید در باره آب ، زمین ، پاکی و ناپاکی ، آتش سوزی و مسائلی از این قبیل در این آیات و احادیث و سایر منابع احکام زیادی وجود دارد که به کمک آنها می توان مقررات دقیقی برای مسائل محیط زیست بدست آورد . متاسفانه به علت قصورو یا شایدبه جهت اینکه محققان اسلامی از آغاز طرح این عنوان تا اواخر خود را نیازمند تحقیق در این مسائل نمی دیدند . تا کنون در این مورد از نظر اسلامی تحقیق و پژوهشی انجام نگرفته است .
از نظر اسلام چنانچه فرد یا جامعه ای از عمل شخصی متضرر شوند نمی توانند از راههای مشروع ضرر و زیان خود را از او دریافت دارند . همینطور در صورتیکه کسی یا کسانی اقدام به آلودن محیط می کنند ، کسانی که پیرامون محیطشان آلوده شده است می توانند آلوده کننده را برای کیفر تعقیب کنند . چرا که ستم و آزار دیگران به موجب ادله اربعه قبیح و حرام است .
از پیامبر اکرم روایت شده است که حضرت فرمود: (( تحفظو من الارض فانها امکم )) یعنی از زمین حفاظت کنند به درستیکه آن مادر شماست . اسلام برای نظافت و پاکی اهمیت فوق العاده ای قائل است و آنرا از نشانه های ایمان می داند .
خداوند متعال در سوره قمر آیه 49 می فرماید : (( انا کل شی ء خلقناه بقدر )) یعنی ما هر چیز را به اندازه خلق کردیم . پس هر چیز مقدار و حدودی دارد و بایستی بطور صحیح و درست بهره برداری شود تا نابود و منهدم نگردد . چرا که این ثروتهای طبیعی فقط به یان نسل تعلق ندارد . بلکه این اندوخته ها به نسلهای بعد از ما نیز تعلق دارند . اما چرا این ملا امامان گرامی ما همه هروز از جهاد وریش تراشید صحبت میکنند تا چهار تا جاهل دیگرا تشقویق بر علی دولت میکنند باید در این مورد صحبت نمایند تا محیط ما حول شان پاک وآن منابع که در حال انقراض جلو گیری ومرحم بدرد نسل آینده هم گذاشته شود . اما بدبختانه در این مورد هیچ کس توجه نداشده وندارند . 
اسلام نظر به زنده کردن زمینهای موات و آباد کردن زمین دارد . در آیه 61 سوره هود امده است ))هو انشاکم من الارض و استعمرکم فیها )) یعنی خداوند شما را در زمین خلق کرد و شما را به عمارت و آباد کردن زمین گماشت . در این رابطه پیامبر اکرم می فرماید : (( ان قامت علی احدکم القیامه و فی یده فسیله فلیغرسها )) یعنی اگر قیامت برپا شود ودر دست نهالی باشد باید آن را بکارد .آب نیز به عنوان یکی از مظاهر طبیعت که باید از آلودگی مصون بماند مورد توجه اسلام می باشد . آیات ذیل از قرآن کریم اشاره به اهمیت و نقش آب در زندگی بشر دارد.آیه 30 سوره انبیاء : از آب همه چیز را زنده کردیم . پس گیاه و حیوان و انسان زندگیشان به آب بستگی دارد .آیه 164 سوره بقره : خداوند آب را نازل کرد و زمین مرده را به وسیله آب زنده کرد .در واقع اگر اسلام بر حمایت عناصر اساسی در محیط زیست و حفاظت آنها تاکید دارد بخاطر خیر انسان و تامین ضروریات و حاجتهای انسان چه برای نسل حاضر و چه نسبت به نسلهای آینده است و انسان را متوجه حمایت و نگهداری از خود محیط زیست و محیط زیست خود می کند . در اسلام ضرر زدن به هر چیزی ممنوع است. باید برای همه خوانندهگان عزیز بگویم اینکه ما وشما اگر در این بخش توج نداشته باشیم محیط زیست ما خراب شد باعث امراض گوناگون میشود .