آرشیف

2014-12-27

غلام ربانی هدفمند

به مناسبت روز شستن دست ها

 

سیستم ترکیب اعضای وجود انسان نشان میدهد که وجود هر فرد از افراد بشر؛ خاصیت یک اجتماع بزرگ را دارد که در آن مسئله حق و وجیبه در اولویت قرار دارد . همانطوریکه افراد ، در جامعه ، در برابر یکدیگر خود حقوق و وجایبِ دارند و با استفاده درست از حق و ایفای وجیبه در برابر خود ، خداوند و جامعه ؛ خیر ، فلاح و رستگاری را در جامعه ، تأمین می کنند ؛ همانطور اعضای بدن انسان در برابر یکدیگر خود ، حقوق و وجایبِ دارند ، هریک از این اعضا مسؤلیت دارد تا در برابر دیگران مسؤلیت ها و وظایف خود را به گونۀ احسن انجام دهند تا سلامت خود و بقیۀ اعضا را حفظ کرده باشد ، خود و بقیۀ اعضا را از مریض شدن یا هلاکت نجات دهد . « إلاّ مرض موت» . 
از طرف دیگر خداوند( ج) انسان را ، برای عبودیت و بنده گی خود خلق کرده و همۀ امکانات عالم را برای انسان آفریده است ، تا هر فرد از افراد بشر ، با استفاده از این امکانات ، در راۀ عبودیت و بنده گی خالق خود استفاده اعظمی کنند . حال ؛ ما انسان ها از مأکولات و مشروبات این امکانات هم می خوریم و هم می نوشیم تا زنده بمانیم و امّا برای اینکه بتوانیم رسالت خود را در برابر خود ، خدا و جامعه به خوبی انجام دهیم ضروری است که صحتمند باشیم . برای صحتمند بودن انسان ؛ خداوند (ج) مواد مفید و مضر را از هم تفکیک کرده است و با(ان الله یحب التوابین و یحب المتطهرین و کلوا من طیبات مارزقنکم) به انسان دستور داده تا روح و روان خود را صیقل دهد ، وجود خود را پاک نگهدارد و با استفاده از مواد مطهر و پاک ؛ سلامت و صحتمندی خود را حفظ نمایند. این را نیز طبعی و ثابت است ؛ مواد مطهر که در اختیار انسان قرار می گیرد ؛ به وسیله دست های انسان آمادۀ خوردن و نوشیدن می شود ، حال به مقصد اینکه طهارت و پاکی مواد خوراکی و نوشیدنی حفظ مانده باشد ، بخش اخلاقیات متون دین مقدس اسلام ؛ انسان را امر به نظافت کرده است ؛ چنانچه پیامبر ( ص ) فرموده است : ( النظافت من الایمان ). 
نکتۀ مهم دیگر این است که معنی متون دین مقدس اسلام در یک بُعد خلاصه نمی شود ،همه ایمان داریم که حکمت بُعد ظاهری امر به نظافت ، این است تا انسان ها ؛ بویژه مسلمانان ؛ از استفادۀ مواد مُضِر ؛ پرهیز کنند و از مریض شدن ؛ خود را نجات دهند . اما اگر این مسئله را کمی عمیقتر، تحقیق کنیم و تجربه کنیم ؛ ایمان می آوریم که ، مسئله نظافت تنها در بُعد ظاهری خلاصه نمی شود ، بلکه مسایل دیگری چون ( معتقدات ، باور ها ، تفکر ، گفتار و عمل …) را نیز شامل می شود که متعلق به مسایل اجتماعی اند . بناءً فرد مسلمان باید بداند ، همانطوریکه با طهارتِ دست ها ؛ أکل و شرب مواد پاک ؛ خود را از مریض شدن نجات می دهد ، همانطور با شستن و صیقل باور ها ، طرزتفکر ، گفتار و عمل ؛ می تواند جامعه را از مریض شدن مصؤن نگه دارد. 
مسئلۀ دیگری که قابل یاد آوری است این است که تمام انسان ها ؛ قادر به تنظیف خود نیستند ، مثلاً اطفال و آدم های که به اثر کبر سن ضعیف شده اند ، نمی توانند که خود ، به نظافت خود رسیده گی کنند ؛ مادران و بقیۀ اعضای خانواده ، مسؤلیت دارند تا دست و پای اطفال و اعضای ضعیف و ناتوان خانوده را، از لوث مواد مُضِر مصؤن نگه دارند تا صحت آنها ، آسیب نبیند ، همین قسم افراد که به مکلفیت و مسؤلیت های فردی و اجتماعی علم ندارند و از حقوق و وجایب خود، در برابر خود خدا و جامعه بی خبرند ؛ نمی توانند که مصؤنیت اعتقاد ، باور ها، طرز تفکر ، اعمال و کردار خود را حفظ کنند چنانچه دیده ایم که همواره دستخوش پدیده های مُضِر واقع شده و می شوند و همواره اجتماعات به مشکلات زیاد مواجه کرده اند ؛ در این عرصه، اولیای امور و مسؤلین نظام مسؤلیت دارند که برای نجات عام مردم ، باید جامعه ؛ از لوث وجود آنها شستشو نمایند ، امید وارم مسؤلین امور ، در شرایط حساس کنونی ، این مسئله را جدی بگیرند ، وجیبه و مسؤلیت و وظیفۀ خود را در برابر خود ، خدا و جامعه به قدر ممکن انجام دهند .