آرشیف

‎‫یاد داشت: این نوشته در اولین سالگرد شهادت استاد در لندن ارایه شده بود ؛ مجددا با ویرایش جدید به مناسبت دومین سال شهادت استاد نشر میگردد‬شهدای افغانستان

‎ استاد ربانی درمحراق تحولات سیاسی پنج دهه ءافغانستان 

‎بنام خداوند جان ‫وخرد کزین برتر اندیشه برنگذرد‬
‎صحبت کردن در مورد شخصیت استاد (ربانی) رح ؛ شهید صلح افغانستان که به اندازه ی عمر من وقت خویش را در راه مبارزات آزادی خواهانه ورهبری مردم بر مبنای ارمان های والای انسانی صرف کرد خیلی دشوار است .
‎در تاریخ مبارات سیاسی افغانستان ما شخصیت را به گسترده گی شخیصت استاد ربانی نداریم.
‎صحبت در هر یکی از زوایای شخصیت گران ارج استاد مستلزم پژوهش ومقاله جدا گانه است .
‎ درین نوشتار به شمه ی از فعالیت های سیاسی وکار نامه های ماندگارفرهنگی استاد می پردازم.

‎ استاد (رح) عالم و مجتهد دینی بود ازاد اندیش واعتدال پسند؛ شخصیتی بود حلیم و متواضع – او یک رهبر واقعی افغانستان شمول ودارای روابط گسترده با جهان بود ‫.‬ مردم شمال وجنوب – شرق وغرب افغانستان او را دوست داشتند؛ دیدگاها ورهبری او را استقبال میکردند.

‎ استاد ربانی 71 سال پیش در ولایت بدخشان چشم به جهان گشود. پروفیسور ربانی بعد از فراغت از دانشکده شرعیات دانشگاه کابل در سال ۱۳۴۲ بحیث استاد دانشکده الهیات پذیرفته شد؛ بعد دو سال تدریس به دانشگاه الازهر مصر رفت و در سال ۱۳۴۷ در رشته فلسفه و علوم اسلامی ماستری گرفت وبلا فاصله رساله دکترای خود را تحت عنوان “جنبه های علمی و فلسفی زنده گی عبدالرحمن جامی” ثبت نمود ؛ استاد بعد از بازگشت مجددا به تدریس در دانشگاه کابل پرداخته وبا جمعی از همرزمانش جمعیت اسلامی را اساس گذاشت ؛ استاد شهید مردی استثنایی که از کوه پایه های پامیر قد برافراشت وبه یمن خرد ؛ دانش وفراست سیاسی بدون پشتیبانی دود مانی به کرسی ریاست جمهوری برگزیده شد.

‎استاد ربانی با نهضت های اسلامی در سراسر جهان ازمصر تا مالزی تاالجزایر از جمهوری اسلامی ایران تا جمهوری ترکیه روابط گسترده داشت وبا رهبران نهصت های اسلامی روابط ویژه ایجاد نموده بود او در قاهره با رهبران اخوان المسلمین ملاقات میکرد همزمان با حسنی مبارک حاکم وقت مصر ملاقات می نمود. استاد با رهبران نضهت های اسلامی از روابط حسنه ودوستی عمیق داشت.
‎در همه حالات استاد (رح ) از داعیه برحق مردم فلسطین در کنار افغانستان یاد میکرد وخواهان حل عادلانه ی موضوع فلسطین بود.

‎فعالیت های سیاسی:
‎استاد ربانی از بدوی اغاز مبارزات سیاسی وتاسیس جمعیت اسلامی در سال ۱۳۵۲ به مبارزه بدون خشونت باور داشت و رسیدن به قدرت سیاسی را از راه های نا مشروع مردود می دانست وی به مبازرات سیاسی مردم گرا باور داشت . کودتای محمد داود درسال ۱۳۵۳وتمایل داود خان به احزاب چپ افغانستان باعث دستگیری تعدادی زیاد از راهروان نهضت اسلامی در افغانستان شد . استاد ربانی با وجود مهاجرت از کشور مدت ها تلاش کرد تا بتواند از راه مبارزه سیاسی در قدرت سیاسی کشور سهیم شود اما با کودتای ثور ۱۳۵۷ این مجال از دست رفت واستاد شهید به همآهنگی جهاد مسلحانه اغاز کرد.

‎استاد ربانی (رح) باتدبیر کامل توانست نیروهای بشری کشور را که متشکل از شخصیت های سیاسی وفرهنگی از نقاط کشور با دیدگاه متفاوت در محور جمعیت اسلامی جذب نماید . فضای باز سیاسی – فرهنگی ومحور های روشن مبارزه علیه اشغالگری وبی عدالتی باعث شد تا بیشترین فرماندگان نام اور کشور مانند: شهید احمد شاه مسعود قهرمان ملی کشور؛ استاد ذبیح الله شهید فرمانده نامدار بلخ ؛ امیر محمد اسماعیل خان وزیر انرژی وآب؛ استادغلام محمد ارین پور امر جهاد در بدخشان؛ ملانقیب الله اخوند زاده فرماند نامدار قندهار؛ استاد عطا محمد نور فرمانده مجرب بلخ ووالی پر افتخار ان ولایت؛ محمد اسماعیل طارق فرمانده مدبر شرق؛ شهید صفی الله افضلی فرمانده مشهور هرات و داکتر سیدحسین شهید از فرماند هان معروف ولایت تخار وده ها فرمانده نستوه دیگر در نقاط مختلف افغانستان تحت زعامت استاد شهید محور های اساسی ومهم در جهاد ومبارزه ازادیخواهانه مردم افغانستان باشند.

‎استاد ربانی در دوران مبارزات سیاسی خویش دارای خلاقیت ونو اوری قابل ملاحظه وملموس بود وهمیشه از دگم اندیشی ها و برخورد های ابزاری که باعث انزوای سیاسی کشور میشد پرهیز میکرد. استاد در زمان که عده زیادی از رهبران جهادی مذاکره با امریکا وغرب را ظاهرا نمی پذیرفتند برای اولین باردرسال ۱۳۶۷ به واشگتن سفر می کند و به یخ های روابط پنهان را اب داغ می ریزد.

‎ در شرایط حساسی که جبهه های جهاد علیه اشغالگران روسی گرم بود وروزانه بم افگن های انها مردم را هدف قرار میدادنند استاد ربانی در ۱۹۱۹۱ جهت مذاکره با رهبران کریملین در راس هییت مجاهدین به مسکو سفرکرد ؛ سفر های تاریخی استاد ربانی به واشکتن ومسکو بر روحیه مبارزات و موقعیت سیاسی مجاهدین نقش مهم وارزنده داشت.

‎استاد ربانی در سال ۱۳۷۱ با سقوط حکومت داکتر نجیب الله و دوره دو ماهه حضرت صبعت الله مجددی رسما زعامت سیاسی کشور را برای چهار ماه به عهده گرفت ؛ قرار فیصله رهبران جهاد در جریان شش ماه باید زمینه انتخابات مهیا میگردید بنا بر اغاز جنگ های مسلحانه از جانب انجینر گلبدین حکمتیار رهبر حزب اسلامی در تبانی با استخبارات پاکستان زمینه برگزاری انتخابات نفی گردید ؛ حکومت مجاهدین مجلس بزرگ اسلامی را تحت نام ( شوری حل وعقد ) دایر نمود که نمایندگان مردم زعامت استاد ربانی را برای ۱۸ ماه تمدید کردند.

‎اما استاد در جلسه رهبران جهادی حاضر شد قبل از وقت موعود از قدرت کنار برود اما جنگ افروزان نیز در صدد توطیه جدید در تبانی با استخبارات کشور های منطقه در ۱۱ جدی ۱۳۷۲ با تاسیس شوای عالی هماهنگی علیه حکومت مجاهدین دست به کودتای ناکام زدند این کودتا به پیروزی نرسید ولی ده ها هموطن بی گناه در اثر ان جان های شان را از دست دادند و یا بی خانمان شدند.

‎برای اولین بار در تاریخ سیاسی افغانستان این استاد ربانی بود که قرار فیصله بن در سال ۲۰۰۱ قدرت را بدون خون ریزی وبه مشکل مسالمت امیز ومدنی آن به حامد کرزی سپرد؛ امیدوارم که روند سیاسی افغانستان در انتخابات ۱۳۹۳به شکل دموکراتیک آن بدون مداخله دولت پیش برود ومردم شاهد تغیر نظام سیاسی از راه مشارکت سیاسی واراء مردم بدون تخلف باشند‫.‬

‎اهدف اساسی حکومت استاد ربانی در دوران حاکمیت سیاسی وی اینها بودند:
‎۱: داشتن یک افغانستان مستقل که در قدرت سیاسی همه ی دود مان های کشور سهم عادلادنه داشته باشند.
‎۲‫:‬ حاکمیت اسلامی معتدل واحترام به ارزش های دینی ؛ معنوی وسیاسی همه شهروندان وپاسداری از آن.
‎۳‫:‬ انکشاف روابط نیک وحسنه با همسایه گان وجهان در پرتوی احترام متقابل وعدم مداخله در امور همدیگر.
‎۴‫:‬ایجاد رفاه واسایش برای به همه شهروندان.
‎۵‫:‬ حکومت مجاهدین در مقایسه همه نظام های سیاسی گذشته افغانستان بحیث مستقل ترین نظام؛ ثبت تاریخ شده است.

‎تحولات عمده ی که در زمان حاکمیت استاد ربانی بوقوع پیوست:
‎۱(‫:‬ برگذاری شورای اسلامی بزرگان یا (حل وعقد
‎۲‫:‬مقاومت در برابر مداخلات حکومت پاکستان وگروه های که به نیابت استخارات منطقه وهمسایه های ازمند می جنگیدند.
‎۳‫:‬ برهم خوردن تعامل قدرت ازشکل دودمانی ۵ دهه گذشته وشرکت نمودن همه اقوام افغانستان در قدرت سیاسی.
‎۴‫:‬ شکل گیری روابط منطقه ی با کشورهای همسایه
‎۵‫:‬ برای اولین بار سرود ملی به زبان فارسی نافذ گردید

‎نواقص حکومت مجاهدین:
‎۱‫:‬ کمبود نیروی بشری متخصص ومتعهد جهت پیش برد اداره دولت.
‎۲‫:‬ درگیری های میان گروهی مجاهدین وآغازراکت پراگنی حزب اسلامی در تبانی با استخبارات پاکستان ودر نتیجه قتل مردم غیر نظامی ونابودی تاسسیات دولتی وزیر بنای ها.
‎۳‫:‬ بی میلی غرب وکشورهای عربی با وجود تماس مکرر حکومت بعداز پیروزی مجاهدین .
‎۴: حکومت مجاهدین سیاست خارجی تدوین شده در قبال کشور های منطفه وجهان نداشت.
‎تقسیم وزارتخانه بر احزاب جهادی وسوءاستفاده های ناشی ازان‫.‬۵
‎بی توجه ی به ارتش ملی و از هم پاشی ان و بی تفاوتی در برابرنیروهای بشری متخصص در نظام‫.‬۶

‎سیاست استاد در عرصه فرهنگی:
‎استاد ربانی در کنار فعالیت های سیاسی به کار فرهنگی ارج فروان می گذاشت ؛ تاسیس شورای مشورتی فرهنگی در دوران جهاد و حضور شخیت های مهم فرهنگی در کنار استاد مانند ملک شعرا روان شاد استاد خلیل الله خلیلی وده ها شخصیت دیکر مبین این مدعی است استاد شهید شمشیر را در خدمت فرهنگ وقلم را در خدمت بشریت میخواست.
‎استاد ربانی رح علاوه از تدریس وعضویت در کدر دانشگاه کابل شخصیت فرهیخته وفرهنگی بی بدیل بود که ده ها اثر وترجمه دارد :
‎۱: تئوری سیاسی اسلام: ۲. تشریح عقاید معتزلی ۳: ترجمه جزء اول « فی ظـلال القرآن »درسایه های قرآن ۴: نشانه های راه: ترجمه ۵: اسلام و کمونیزم ۶: فاجعه 26 سرطان و سیمای زعامت داوود خان ۷: داوود خان در گذشته ننگین، حاضر جنایت بار و مستقبل هولناک ۸: چه نوع مبارزه؟ ۹ پیغام شهید که به مناسبت شهادت انجنیر حبیب الرحمن شهید ۱۰: اصول بحث و تحقیق از نظر اسلام ۱۱: یادی از استاد غلام محمد نیازی ۱۲: اصول تربیت در اسلام ۱۳:استقلالیت انقلاب ۱۴: آموختنی هایی در مسیر انقلاب اسلامی ، مقالات تحقیقی و سیاسی استاد ربانی در نشرات مهاجرت مانند : میثاق خون، لوای اسلام، مجاهد، مرصدجهاد، المومنات، المجاهدون، سیمای مجاهد، صوت الجهادی،غازی ، دجهادپلوشه، دجهادهنداره نشر شده است‫.‬
‎‫.‬استاد ربانی در نقش رهبر جهاد و مقاومت با مجاهدین و فرماندهان جهاد روابط نهایت نیک وحسنه داشت. نویسندگان و روشنفکران را نیز دوست داشت وبه انها ارج فروان می نهاد.

‎هدف از ترور های زنجیره ای شخصیت های مهم سیاسی ونظامی چیست؟
‎ سازمان استخبارات پاکستان جمع القاعده وطالبان فکر می کنند که حکومت افغانستان ونیروهای بین المللی در افغانستان در حال شکست خوردن اند وتا سال ۲۰۱۴ می توانند بر افغانستان دست یابند بنا میخواهند شخصیت سیاسی ونظامی را که در مخالفت با ایشان قرار دارند ومی توانند رهبری و مقاومت را علیه انها بسیج نمایند با راه اندازی حملات وحشتبار ادم کش بابود می سازند؛ در صدد ان اند تا این شخصیت ها را از راه خویش کاملا دور کنند. درین راستا اولین قربانی قرمان ملی کشور شهید احمد شاه مسعود ؛ سید مصطفی کاظمی شهید نماینده مردم در مجلس نمایندگان شهید عبدالحق؛ فرمانده سیدخلی شهید؛ جنرال محمد دادود شهید فرمانده زون ۳۰۳ پولیس در شمال؛ شهید ملک زرین فرماند کنر؛ شهید داکتر عبدالله لغمانی؛ شهید خان محمد مجاهد فرمانده پولس قندهار؛ واخرین قربانی این دسایس زبونانه رهبر جهاد ومقا ومت استاد (رح) بود .
‎فکر می کنم استخبارات پاکستان جمع شبکه حقانی وطالبان غلط خوانده اند که با ترور ووحشت می توانند باز گردند ؛ به همان اندازه ی وحشت وبربریت که این ترور ها انجام میشوند به همان شدت ؛ نفرت وانزجار مردم افغانستان وجهان از ایشان افزایش می یابد؛ حالا مردم افغانستان بیدار شده اند در هر بیشه ی شیر مردان وزنانی خفته اند که تسلیم اسارت نمی شوند ومیخواهند در کنار سایر ملل جهان زندگی با عزت که به انسان ارج گذاشته شود داشته باشند؛ دیگر نمی شود مردم را از حق طلبی باحفظ دستاورد های ملی ودینی شان باز داشت ؛ مردم در کنار هم ایستاده اند وبه دفاع از مامن شان می پردازند‫.‬.

‎ استاد ربانی وروند صلح در افغانستان
‎زمان که استاد بحیث ریس شورای عالی صلح برگزیده شد تعدادی کثیر از هودارانش مخالف بودند اما استادرح می گفت:
‎مسأله صلح و امنیت، یک مسأله‌ی ملی است، وقتی صلح و امنیت عامه تهدیدی ‌شود و ثبات وجود ندشته باشد ، وظیفه‌ی دینی ما است، تا در راستای تحقق آن بکوشیم ، او فکر میکرد ‫:‬ جایز نیست که از مسولیت دینی ما فرار کنیم وهمه مسولیت ها به دوش حکومت انداخته شود ، منتقدان نظام نیز در مورد مسایل مانند جنگ وصلح مسؤولیت دارند تا درتا مین صلح ورفاه عامه سهم بگیرند‫.‬
‎استاد برهان الدین ربانی در شورای عالی صلح ؛ برای بقای افغانستان ، وحدت ملی و برای صلح وامنیت افغانستان ، منطقه وحتی برای صلح جهانی بطور خستگی ناپزیر تلاش کرد و درین راه به مقام شامخ شهادت نایل امد ‫.‬ طالبان با به ترور استاد ربانی رح به صلح در افغانستان نقطه پایان گذاشتند‫.‬

‎پیام ما به راهروان استاد ربانی رح بخصوص به اعضای شورای رهبری جمعیت اسلامی این است که در شرایط حساس کنونی با آوردن ریفورم‫(‬بازنگری‫)‬ های لازم در همه عرصه ها در ادامه راه پر مشعل استاد شهید به کاستی ای اجازه ندهند؛ یگانه راهی که میشود به پیرزوی کامل دست یافت توافق همگانی بر یک ‫(‬ پلت فارم ‫)‬ بزرگ ملی وافغانستان شمول است که همه شخصیت جمعیت جایگاه خویش را داشته باشند‫.‬.
‎ استاد برهان الدین ربانی سالها قبل ریاست جمعیت اسلامی افغانستان را پشت سر گذاشته بود؛ استاد شهید بحیث محور اساسی ومهم میان اقوام، مذاهب و اقشار مختلف در کشور تبدیل شده بود‫.‬ اعضای شورای رهبری جمعیت ورهراوران استاد شهید بار عظیم این مسولیت خطیر وحیاتی را بدوش دارند‫.‬
‎نیاز اتحاد ویک پارچگی در افغانستان نهایت مبرم تر از گذشته است در صورت که نیروهای بشری جمعیت اسلامی دور یک میز جمع شوند ووحدت حزب را کامل کنند موفقیت اینده این حزب فراگیر وافغانستان شمول تضمین خواهد شد

‎عزیز احمد بارز
‎اکسفورد
بیستم سپتمبر ۲۰۱۳
بیست ونهم اسد ۱۳۹۲