آرشیف

در آستانه گرامیداشت از ولادت با سعادت منجی عالم بشریت حضرت محمد(ص) قرار داریم. طوریکه معلوم است ازین روز عمدتاً درکشورهای آسیای مرکزی و جنوب آسیا و بعضاً در کشور های عربی (شیعه نشین) همه ساله تجلیل بعمل میآید. در مورد برپایی جشن میلاد اختلافات شدیدی بین علمای اهل سنت وجود دارد که بعضها آنرا حتمی و ضروری و قریب از جمله تکالیف شرعی و بعضی ها آنرا بدعت و ناجایز میشمارند. 
نگارنده این سطور نسبت عدم تسلط کامل بر موضوع از حکم و حتی ابراز نظر قطعی پیرامون آن عاجز میباشد و درین رابطه فتوی عدهء از علمای اسلام به شرح زیر تقدیم میگردد:
از جمله اصولی که ما باید به آن اعتقاد راسخ داشته باشیم این است که خداوند با بعثت ‏پیامبر (صلی الله علیه وسلم)، دین اسلام را کامل کرد و آن را کامل ترین دین ها قرار داد و نعمـت خود را بر ما ‏تمام نمود؛ در نتیجه بعد از پیامبر صلی الله علیه وسلم کم یا زیاد کردن دین، در حیطه اختیار هیچ فردی ‏نیست.‏
خداوند می فرماید: ‏"الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الإِسْلاَمَ دِینًا"‏ المائدة 3.‏
‏[امروز دینتان را برای شما کامل کردم و نعمت خویش را بر شما تمام نمودم واسلام را (به ‏عنوان) دین برای شما پسندیدم].‏
و رسول اکرم صلی الله علیه وسلم می فرماید: ((ترکتکم علی البیضاء لیلها کنهارها لا یزیغ عنها بعدی إلاَّ ‏هالک)). [أحمد وابن ماجه و غیرهما].‏
شما را بر بهترین راه ترک کردم، شب آن مانند روز آن واضح و آشکار است، از آن راه منحرف ‏نمی شود مگر آن که هلاک و گمراه شود. ‏
پس هر مسلمانی که به دنبال راه نجات است باید که فقط و فقط پیرو آن چه خدا و رسولش ‏آورده اند باشد و اجازه ندهد چه خود و چه کسی دیگر(هرکسی که خواهد باشد) چیزی به ‏دین خدا بیفزاید، یا از آن کم کند .‏
بنابراین طالب حق و دوستدار سنت پیامبر صلی الله علیه وسلم ، هیچ کاری انجام نمی دهد جز آن که خدا و ‏رسول خدا صلی الله علیه وسلم به آن امر فرموده باشند.‏
و این جاست که علما و دانشمندان اسلامی می گویند: (العبادات توقیفیة) (واجب شدن ‏عبادتها را خداوند تعیین فرموده است و هیچ انسانی حق دخالت در آن ها را ندارد) .‏
چنانکه باریتعالی می فرماید: ‏وَمَا اخْتَلَفْتُمْ فِیهِ مِن شَیْءٍ فَحُکْمُهُ إِلَی اللَّهِ‏ الشوری آیه 10 .‏
‏[و در هر چیزی که در آن اختلاف پیدا کنید، حکمش به خداوند احاله می گردد].‏
و همچنین می فرماید: ‏قُلْ إِن کُنتُمْ تُحِبُّونَ اللّهَ فَاتَّبِعُونِی یُحْبِبْکُمُ اللّهُ وَیَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ‏ آل ‏عمران 31.‏
‏[بگو: اگر خدا را دوست می دارید، از من پیروی کنید تا خدا شما را دوست بدارد و گناهان شما ‏را بیامرزد].‏
و رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرماید: ((من أحدث فی أمرنا هذا ما لیس منه فهو رد)) متفق علیه .‏
هرکس در دین ما چیزی نو بیاورد که در دین نباشد، آن عمل نزد ما مردود و غیر قابل قبول ‏است.‏
و می فرماید: ((… وإیاکم ومحدثات الأمور فإنَّ کل محدثة بدعة وکل بدعة ضلالة)). [متفق ‏علیه].‏
بپرهیزید از آن چه در دین، جدید و نو آورده شده است؛ زیرا هر نو و جدیدی در دین، بدعت ‏است و هر بدعت، ضلالت و گمراهی است .‏
و باید دانست که ((کل)) در حدیث فوق همه چیز و همه کس را در برمی گیرد و شامل انواع ‏بدعت ها می شود .‏
برادر و خواهر مؤمن! اگر آن چه تاکنون در بالا آورده شده، برای تو واضح و روشن است و از روی ‏یقین به آن اعتقاد داری، بدان که هر گفتار و کرداری که جزیی از عبادت ها محسوب می شود ‏را باید با ترازوی دین سنجید که آیا این عمل برگرفته از اسلام است، یا تازه وارد دین شده ‏است، آیا از سنت های پیامبر صلی الله علیه وسلم است، یا از بدعت هاست؟
اکنون با ذکر نمونه، موضوع را روشن می کنم. ‏
جشن گرفتن ولادت حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وسلم ، امام و قدوه و قائد و خاتم الأنبیاء والمرسلین ‏ورحمت للعالمین .‏
‏ ‏‏ ‏
زمان پـیدایش جشن میلاد حضرت رسول اکرم صلی الله علیه وسلم ‏:
ابن کثیر در (البدایة والنهایة 11/172) می گوید که دولت الفاطمیه (العبیدیه) در مصر ـ که نسبت آنها ‏به عبیدالله بن میمون القداح یهودی می رسد و در مصر از سال (375 تا 567 هـ.ق) حکم ‏فرمایی می کردند ـ جشن هایی را روی کار آوردند که از جمله آن ها جشن تولد حضرت رسول ‏اکرم صلی الله علیه وسلم می باشد.‏
همچنین المقریزی در کتاب (المواعظ والاعتبار 1/490)، وشیخ محمد بخیت المطیعی مفتی ‏مصر در کتاب (أحسن الکلام فیما یتعلق بالسنة والبدعة من الأحکام ص 44 ـ 45)، وشیخ علی ‏محفوظ در کتاب (الإبداع فی مضار الابتداع ص251) والشیخ الإمام أبی حفص تاج الدین ‏الفاکهانی در کتاب: (المورد فی عمل المولد) والشیخ عبدالسلام خضر الشقیری در کتاب: ‏‏(السنن والمبتدعات المتعلقة بالأذکار والصلوات ص138ـ139)، والسید علی فکری در کتاب: ‏‏(المحاضرات الفکریة ص128)، والعلامه أحمد بن یحیی الونشریسی در کتاب: (المعیار المعرب ‏والجامع عن فتاوی علماء أفریقیة والأندلس والمغرب 7/99ـ101)، والشیخ ابن الحاج در کتاب: ‏‏(المدخل 2/11ـ12)، والشیخ محمد یوسف الصالحی الشامی در کتاب: (سبل الهدی والرشاد ‏فی سیرة خیر العباد ص349 نقل از الإمام السخاوی) والإمام الملا علی القاری در کتاب: ‏‏(المورد الروی فی المولد النبوی ص24)، والشیخ نصیرالدین المبارک الشهیر بابن الطباخ، ‏والشیخ ظهیرالدین جعفر التزمنتی، نگا(1/441ـ442 در کتاب: سبیل الهدی والرشاد فی سیر ‏خیر العباد)، وابن تیمیه در کتاب: (اقتضاء الصراط المستقیم ص294ـ295) وکتاب: (الفتاوی ‏الکبری 1/312)، وابن القیم در کتاب: (الإعلام الموقعین)، وکتاب: (المولد) والإمام الشوکانی در ‏کتاب: (رسالة فی المولد)، والشیخ إسماعیل بن محمد الأنصاری المالی در کتاب: (القول ‏الفصل فی حکم الاحتفال بمولد خیر الرسل)، و بسیاری افراد دیگر ذکر کرده اند که جشن های ‏مولودی یک نوع بدعت بشمار می رود، و آغاز پیدایش آن، از عهد دولت عبیدیه بوده است.‏
پـس اولیـن کسانی که أیـن بـدعت را گذاشته اند، عبیدیه بودند، و آنها مُحال است که این کار را به خاطر محبت و دوستی حضرت رسول صلی الله علیه وسلم ‏انجام داده باشند.‏
‏ ‏‏ ‏
حکم و نظر اســـلام نسبت به جشن های مولودی:
از آن چه گفته شد نتیجه می گیریم که تمام خوبی ها در پیروی از رسول اکرم، تا سه قرن پس ‏از او می باشد، و هرکس عبادتی انجام دهد که در زمان رسول اکرم صلی الله علیه وسلم و عصرهای فضیلت ‏‏((خیر أمتی قرنی ثم الذین یلونهم ثم الذین یلونهم ‏‎…‎‏.)) [متفق علیه]. ‏
بهترین مردمان، مردم قرن من است، سپس مردمی که بعد از قرن من می آید، سپس مردمی ‏که بعد از قرن دوم می آید(سه قرن پس از پیامبر) مرسوم نباشد، آن عبادت ها مردود و غیر ‏قابل قبول است، و گناه آن بر گردن کسی خواهد بود که آن را به دین افزوده باشد و همچنین ‏کسانی که آن را رواج داده و به آن عمل می کنند.‏
پس نتیجه می گیریم که:‏
‏1 ـ مولودی و یا جـشن تولد حضرت رسول اکرم را نه آن حضرت، و نه خلفای راشدین، و نه هیچ ‏یک از صحابـه و یاران، و نه تابعین در عصرهای فضیلت، آن را انجام نداده اند تا ما از آنان پیروی ‏کنیم؛ زیرا آنان از ما داناتر، و به سنت پیامبر نزدیکتر، و به پیروی از آن بهتر و ارجح بوده اند، و ‏اگر در اجرای آن جشن ها خیری می بود، آنها در گرفتن آن خیـر، بر ما پیشی می گرفتند.‏
‏2 ـ اولین کسانی که آن جشـن ها را برپا کرده اند زنادقه و ملحدین عبیدیه بوده اند.‏
‏3 ـ این اعمال شبیه به جشن های مسیحیان است که برای عیسی ‏علیه السلام‏ می گیرند، و ‏ما مسلمانان از تقلید و پیروی کردن از آنان نهی شده ایم.‏
‏4 ـ در صورت برگزار کردن جشن های مولودی، بر این اعتقاد هستیم که خداوند دین خود را ‏کامل نفرموده ـ والعیاذ بالله ـ و این که رسول خدا صلی الله علیه وسلم دین را به طور کامل به ما نرسانیده ‏است ـ والعیاذ بالله ـ و این که مسلمانانِ عصرهای فضیلت، موجبات محبت و دوستی نسبت به ‏رسـول خدا صلی الله علیه وسلم را بـه ما نرسانیده اند.‏
و این سخنان را جز زندیق و ملحد و بی دین کسی دیگر نمی گوید.‏
‏5 ـ جشن گرفتن در این شب، دلیل بر محبت و دوستی رسول نیست؛ زیرا بسیاری از کسانی ‏که شب میلاد رسول را جشن می گیرند پیروان واقعی آن حضرت نیستند، بلکه افرادی فاسق، ‏فاجر و بی دین اند که ربا می خورند و در ادای نمازها سستی و کاهلی می ورزنـد، به فحشا ‏و بدی ها روی می آورند و گناهان بسیار انجام می دهند.‏
و دلیل محبت آنحضرت صلی الله علیه وسلم چنان است که خداوند می فرماید: ‏قُلْ إِن کُنتُمْ تُحِبُّونَ اللّهَ ‏فَاتَّبِعُونِی یُحْبِبْکُمُ اللّهُ وَیَغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ‏ آل عمران آیه 31 .‏
‏[بگو: اگر خدا را دوست می دارید، از من پیروی کنید تا خدا شما را دوست بدارد و گناهان شما ‏را بیامرزد].‏
و چنان است که خود آنحضرت صلی الله علیه وسلم می فرماید: ((کلکم یدخل الجنة إلاَّ من أبی قالوا: ومن ‏یأبی یا رسول الله؟ قال: من أطاعنی دخل الجنة ومن عصانی فقد أبی )) رواه البخاری .‏
همه شما به بهشت وارد خواهید شد مگر کسی که خود امتناع ورزد. گفتند: چه کسی است ‏که از داخل شدن به بهشت امتناع می ورزد ای رسول خدا؟! آن حضرت صلی الله علیه وسلم فرمودند: کسی ‏که از من اطاعت کند، به بهشت وارد خواهد شد، و هرکس از دستورات من سرپیچی کند، او ‏همان کسی است که خود از وارد شدن به بهشت امتناع ورزیده است.‏
بنابراین محبت و دوست داشتن پیامبر صلی الله علیه وسلم ، در پـیروی کردن از او(در ظاهر و باطن) و سنت ‏صحیح، و دنبال کردن راه اوست، و آن چه از آن خبر داده است از گفتار و کردار و اخلاق و… .‏
‏6 ـ بسیاری از علما و دانشمندان متأخر، مفاسد بزرگی که در این شب (شب تولد رسول اکرم ‏ صلی الله علیه وسلم رخ می دهد را بیان کرده اند؛ مانند: بعضی از اعمال شرک گونه، و غلو و زیاده روی در ‏اشعار، و طلب یاری و کمک از پیامبر کردن، و اختلاط (جمع شدن زن و مرد در یک جا)، ‏واستعمال ترانه و موسیقی، و شراب خواری، و غیر از این مفسده ها.‏
‏7 ـ روز تولد رسول اکرم صلی الله علیه وسلم همان روز رحلت اوست؛ یعنی روز12 ربیع الأول؛ چنان که در کتب ‏سیره وارد شده است. پس در این روز، خوشحالی بر ناراحتی هیچ مزیتی ندارد، و اگر ما در ‏اعمال دین حق انتخاب داشتیم، به یقین ناراحتی و سوگواری و گریه و زاری در این روز و شب، ‏اولی بر جشن و شادی بود.‏
متن فوق فتوی علمای اهل سنت میباشد که بدون تصرف و کم وکاست ارقام یافته امید وارم علمای محترم و خاصتاً جناب علم صاحب پیرامون موضوع ابراز نظر فرمایند.