آرشیف

بسم الله الرحمن الرحیم
(نامه سرګشاده)
به اداره محترم  رادیو تلویزیون ملی افغانستان السلام علیکم و رحمه الله و برکاته اما!
مراسم تشعیع جنازه مرحوم داود خان  اولین رﺋیس جمهور افغانستان و برادر مرحومی وی را   تصادفا چند روز قبل در یکی از ویب سایت های انترنیتی شنیدم. میخواهم یک چند سطر ذیل درین رابطه خدمت شما جهت کار های بعدی شما  با تمام احترام به کار بس عظیم شما بنګارم.
بجاء  و بر حق است که ګفته شود وسایل اطلاعات جمعی و تلویزیون شما در افغانستان انقلاب بزرګ را بر پاء  کردند. یک تحول مثبت هست. جوانب مثبت کار شما هم زیاد است و دوستان و علاقمندان همیشه به پروګرام های مختلف شما تماس ګرفته و آن  را برجسته میسازند.       
اما به فهم من تا هنوز هم این وسایل اطلاعا ت جمعی نقش خویش را در موارد معیین  نه شناخته. بخش از مسؤلین و ګردانندګان  تلویزیون های شخصی  افغانی  و رادیو ها این تربیون ها محل اظهار نظر ها  و افکار شخصی خویش نموده اند. سطح پروګرام ها در موارد معین بسیار پاﺋین هست.  مثلا  نطاق که در تلویزیون نشسته و با شخص صحبت و انتروی  میکند  این نطاق در واقعیت این سوال های را  به نمایندګی بیننده از مقابل مطرح میکند یعنی سوال های که بـیــنـنده تلویزیون و یا شنونده میخواهد مطرح کند. متأسفانه نطاقان و انتروی ګران تلویزیون های افغانی  و دیګر وسایل اطلا عات جمعی افغانی  درین راستا تا حال رسالت خویش را در موارد معیین درک نه کرده اند. تعیین نه شده که به صورت تقریبی چند فیصد باید نطاق صحبت کند و چند فیصد دیګر اشتراک کننده ها، چند فیصد صدا است و چند فیصد صدا و تصویر مستند، نطاق متخصص فن هست یا نطاق، ایا بهتر نیست که این نطاقان که به سوال و جواب میپردازند و صاحب نظران خوب هم اند به حیث مهمان برنامه بیایند تا به حیث نطاق و نظر خویش را در پهلوی دیګر نظریات ارایه کنند و کار نطاقی و ګردانندګی را به دیګران واګذار شوند. این ګویند ګان و نطاقان تا متاسفان  عینی نه شده اند و تمایلات و سمپتی ها  و علاقمندی های شخصی ( برحق و ناحق ) خویش را بر رسالت شان ترجیح میدهند. اقلا شواهد چنین نشان میدهد. کار درین راستا ضعیف است.  در اکثر موارد هر دو جانب بیشتر در ګذشته زندګی میکنند و متمرکز اند   –  تا در حال و آینده. به آینده باید نګریست و درین زمینه باید امیدوارانه نګریست.  
فکر میکنم درین بخش هم رهنمایی های عمده و نورمهای قبول شدن اخلاقی و کودکس های فنی  و خود کردانندګی تا هنوز فعال نه شده و عنعنه نه ګردیده. این تربیون های شخصی مالکین این تلویزیون ها ضرورت به رهنمایی و همکاری مسلکی و عمومی  دارند.
 وسایل اطلاعات جمعی رادیو و تلویزیون  و هنر نقش بزرګ را در جامعه بازی کرده میتوانند.  اما از تلویزیون در نقش رادیو استفاده کردن، عوض استفاده معقول از وسایل اطلاعات جمعی، فهم رسالت درست و دقیق آنرا نداستن.
 وسایل اطلاعات جمعی مانند حزب و سازمان سیاسی و یا اداره معیین دولتی مجری کدام سیاست نیست، بلکه از آنچه  میګذرد به موقع و کماهو  شنونده و بـیننده را در جریان قرار میدهد. توجه کنید به  طور مثال به یک  پروګرام  در ( دنیا در هفته که ګذشت….) نطاق به پرده تلویزیون می آید و از روی ورقی قراﺋت میکند حوادث یک هفته ګذشته را و پروګرام ختم میشود. این پروګرام حتی نمیتواند یک پروګرام خوب رادیویی باشد، چه رسد که ما آنرا پروګرام تلویزیونی بنامیم. حتی در پروګرام رادیويي  هم حد اقل   نکات از اصل ګفته های این یا آن سیاست مدار را که چنین و یا چنان ګفته از اصل جهت معلومات شنونده از اصل میګذارند و پلی میکنند.  مصروف شدن نطاق و ګویند به مسایل تخنیکی و غیر ضروری در پیش بیننده و عدم سپردن کار های تخینکی به دستیاران سبب ضیاع وقت است.
چنانچه ګفته آمدیم تا هنوز  به طور عمده تعاریف ( جامع و مانع)  از پروګرام تلویزیونی، رادیویی و تعاریف از نطاق، ګرداننده و تولید کننده پروګرام نزد اکثر این تلویزیون های موجود افغانی وجود ندارد. این حالت وضع غیر سالم را به بار آورده که از جمله میتوان ګفت که همه کس در همه چیز و در همه کار سخن میزند و نطاق در موارد زیاد خود منحیث ګوینده حزب، سازمان سیاسی و یا هم نماینده کدام دولت قد علم میکند. تکرارا تاکید میکنم اکثر این ګوینده ګان تلویزیون را که اکثریت شان اشخاص خیر خواه و دارای نظریات بس نیک هم اند  میتوان دعوت کرد و از نزد شان در موارد زیاد نظر خواست وچنانچه در بالا ګفتم  بهتراست این اشخاص وظیفه  ګرداننده ګی تلویزیون را به کسی دیګر واګذار شوند و خود مانند مهمان اصلی پروګرام معیین حضور یابند.
علت نوشتن این نامه درین ارتباط ذیل است: در مراسم تدفین جنازه نطاق رادیو و تلویزین افغانی به معنای اینکه این مراسم کدام برنامه رادیو تلویزیونی باشد –  هدایت، رهنمایی  و دساتیر برای اشتراک کننده های این  مراسم تدفین میدهند. همچنان دستور های صادر میکردند که کی باید  چه کند و کی باید به کجاء برود. به یقین ګفته میتوانیم که این برخورد  و رول برای رادیو و تلویزیون غیر طبیعی بوده و نشان میدهد که این همه مراسم برنامه رادیو تلویزیونی است.  در حالیکه این کار نطاق و ګرداننده رادیو و تلویزیون نیست و مقام و منزلت ګرداننده رادیو و تلویزیون را تغییر میدهد.  رادیو و تلویزیون ګرداننده چنین پروګرام نیست و باید نباشد. رادیو و تلویزیون  و خبر نګار  از آنچه میګذرد و واقع میشود  با ادای رسالت شنوندګان و بیننده ګان خویش را خبرداده و  در جریان قرار میدهد.  
در  آخیر میخواهم سوال را مطرح کنم و آن اینکه آیا ما واقعاء به قحط الرجال مواجه ایم که حتی این اشياء ساده و بسیط را نمی دانیم؟ و یا هم زمام آمور به دست افراد نااهل و بی کفایت  آفتاده؟ آیا در نتیجه همچو بی کفایتی ها نتیجه دیګر جزء نتیجه که همین ها مردم ما دست به ګریبان آن است شده میتواند؟ جواب این سوال را به خود خوانندګان محترم میګذارم.
با استفاده از فرصت میخواهم یکبار دیګر دعا نمایم که خداوند متعال  مرحوم  سردار محمد داود خان و دیګر شهدای راه خیر و سعادت مردم افغانستان را مغفرت نمایند. انالله و انا الیه راجعون.
 
با احترام
داکتر صلاح الدین سعیدی – سعید افغانی –  مؤرخ ۱۱/۹/۲۰۰۹
E-mail:drsalahuddinsayedi@yahoo.com