آرشیف

معنی لغوی اجماع (کنسنسیوس)همان توافق جوانب مختلف درګیر دریک قضیه بوده که دردر منابع حقوق اسلام درکتب اصول فقه نیز مانند یک اصل و سرچشمـﮥ حقوق اسلام خوانده شده. منابع حقوق اسلام دربعضی کتب اصول فقه دوخوانده اند شده یعنی قرآن کریم و سنت رسول الله (ص). اما بالترتیب وبلاتأخیر اصل ومنبع سوم را اجماع (کنسنسیوس) و اصل ومنبع چارم حقوق اسلام را قیاس (انالوگی) میگویند. 
درواقعیت دواصل ومنبع اولی اساس اند که برآن باید اجماع و قیاس استوار ومتکی باشد. اجماع وقیاسیکه در تقابل به اصول اولی یعنی قرآن کریم و سنت رسول الله (ص) قرار نه گیرند اعتبار نداشته و اصلاً پذیرفتنی نیست. 
درتعریف اجماع بیشتر بر توافق مجموعــﮥ بزرگ ویا کُل از یک قریــه و محلـﮥ از علمای اسلامی بر چیزی و حکمی تأکید میشود. مسلم که توافق مسلمان درچوکات اسلام ومطابق به اصول اساسی وفهم اسلامی است. 
درین راستا توافق واجماع مردم ما درمسایل هم درصورت توافق و اجماع قابل قبول بوده میتواند که منافع و مصالح کشور، مردم و ارزشهای ایشان را مورد پشتیبانی،حمایت و پرورش قرار دهد. 
این مسأله بذات خویش نسبی است و منظور از اجماع توافق همـﮥ (اکثریت) نیرو های سیاسی جامعه بر مسایل مطرح کشور و جامعه است که همه در همه مسایل شریک ساخته شده و حد اقل بر قواعد توافق و مشروعیت توافقات توافق کنند؟ به صورت مسلم که این حالت ایدیال درجامعــﮥ انسانی تلاش های زبادی را ایجاد میکند و برای رسیدن به آن باید کمی صبر کرد. درکشور وجامعــﮥ ما انسانها، افراد، گروه ها، احزاب و سازمان های مختلف با تجارب مختلف و نسخه های مختلف برای حل مسایل مطروحه درکشور، منطقه و جهان وجود دارند و این قابل فهم است. آیا با این تأکید بر اجماع ما میخواهیم که همه باید در مورد این مسایل اتفاق نظر و اجماع داشته باشند ویا چطور؟ 
به فهم ما برای حل مسایل مطروحه نسخه های متعدد وجود داشته میتواند و وجود دارند که بعضی از نسخه ها و راه حل ها بر بعضی دیگر برتریت دارند و بکار گیری هریک ازآنها میتواند جوانب مثبت بیشتر داشته باشند و میتواند جوانب منفی نیزباخود داشته باشند. درین راستا باید به معیار های متوسل شد که صرف مدت زمان کم، قربانی کم و تلاش کم به نتایج بیشتر و خوبتر متوسل شد و رسید. 
درین مرحله میتوان اهداف و ارزش هاوطروق وصول به این اهداف را میتوان به ارزشهای مشترک و قابل توافق همه و ارزشها وطروق اصول عام قبول شدۂ بشریت وجامعــﮥ جهانی و ارزشهای همـﮥ یک ملت و اهداف، ارزشها وطروق وصول به آن را در کتله های مختلف یک جامعه تقسیم کرد. 
گروه ها و کتله های مختلف جوامع بشری دریک جامعه برای وصول به اهداف و ستراتيژی های مشترک از وسایل و روش های مختلف کار میگیرند و این قابل فهم نیست است. درین کتگوری اخیر میتواند برنامه ها، نسخه ها وشیوه های کاری وصول به این برنامه و اهداف را در احزاب، سازمانها و گروه های مختلف دریک جامعه نام برد که برای حل مسایل معین و رسیدن به ارزشهای معین طرح های مشترک دارند وهست موارد وروش هایکه در بین این احزاب، سازمانها و گروه ها درهمه حالات عین چیز نیستند که قابل فهم هم است. درین راستا باید خط سرخ ها معیار های غیر قابل عبور مطرح شوند و موارد روشن وتفاهم شود که برای توافق برآن باید قواعد توافق را روشن کرد. مطالبات قبل از وقت و از مرجع نامناسب و منافع تفاهم و مانع آغاز کار را مطرح کردن نه منطقی، نه قابل قبول و نه درایت سیاسی است. 
مابه یقین به این باوریم که امنیت نسبی را میتوان به زور آورد اما ثبات وحاکمیت بر قلب ها را نمی توان به زور تحمیل کرد.
درین صورت اخیر با وجود تفاوت های موجود در نسخه های وطریق هایی وصول به اهداف واستراتیژی های معین میتوان به اجماع های مشترک رسید؟ این مسأله نکته و مرکز سوال اساسی این نوشته را تشکیل میدهد. 
ضرورت است تا مشترکات را مشخص کرد، اهداف هریک از کتله ها، سازمانها و گروه ها جامعه را شناخت ودرین راستا بدون تلاش برای تحمیل این نسخه ها، بدون حتمی بودن رد و قبول ایشان، بعد از تشخیص روشن این اهداف و برنامه بر توافق به راه ها رسیدن به این برنامه ها به توافق رسیدکه ملت مرجع اصلی مشروعیت دهنده باشد. ملت ما مسلمان است و ملت مسلمان انتخاب خویش را در چوکات اسلامی دارد. 
به نظر ما توافق سیاسی و مصالحـﮥ سیاسی که در ظرف هشت سال گذشته توسط حاکمیت دولت اسلامی افغانستان مطرح شده و راه های وصول که در پیش ګرفته شده به هیچ صورت به صلح پایدار و شامل متوسل شده نمی تواند و منجر به اجماع ملی شده نمی تواند ونیست. ما به طرحهای وروشهای ضرورت داریم که مطابق به عصر ما، منطقی وعملی باشند و قابل قبول برای تمام جوانب ذیدخل افغانی بوده و منطق خویش را داشته باشد. روش های که درنهایت امر ملت سخن اصلی را داشته و ملت دران به حاشیه کشانیده نه شود. 
به این منظور ما طرح جدید مصالحـﮥ سیاسی را پیریـزی نموده ایم که عنقریب به نشرخواهد رسید. امید مورد دقت پیشتازان جامعه، سیاسیتمداران و نخبگان ملت قرار گیرد و در مورد تکمیل و پیاده کردن آن کار عملی مبذول بدارند.

ومن الله التوفیق
پـــایـــان 
به نمایندگی از شـورای علـمی مرکز مطالعات ستراتـیـژیک افغان 
دوکتور صلاح الـدین سعیدی – سعـیـد افغـانـي والحاج امین الدین سعیدی – سعید افغانی
تیلفون:۰۰۴۴۷۸۸۶۴۷۴۶۳۸ Email:strategicstudies@yahoo.com