آرشیف

2022-11-29

امین کاوه

اتهام‌های طالبان و سکوت شهروندان؛ در دو ماه بیش از ۵۰۰ تن بازداشت شده‌اند

طالبان در بیش از ۱۵ ماه گذشته، صد‌ها شهروند کشور را به اتهام مخالفت با این گروه بازداشت و زندانی کرده‌اند. بیشتر این افراد، باشنده‌گان ولایت پنجشیر‌ند که به اتهام همکاری با جبهه مقاومت ملی بازداشت شده‌اند و ماه‌ها بدون طی مراحل پرونده‌‌های‌‌شان در زندان‌های طالبان در وضعیت نا‌روشن به سر می‌برند. براساس روزشمار وقایع روزنامه ۸صبح، افراد بازداشت‌شده‌ شامل دهقان‌ها، چوپان‌ها، ملاها، دانشجویان، روزنامه‌نگاران، زنان و دختران معترض و استادان دانشگاه‌ها هستند. براساس یافته‌های ۸صبح، طالبان در جریان دو ماه گذشته بیش از ۵۰۰ تن را که اکثراً غیرنظامی‌اند، به اتهام‌های گوناگون بازداشت و شکنجه کرده‌اند.

بازداشت چوپان‌ها به اتهام همکاری با جبهه مقاومت ملی

منابع محلی روز یک‌شنبه، ۶ قوس، به روزنامه ۸صبح گفته‌اند که طالبان شش چوپان را از روستای شالکچه، از مربوطات ولسوالی پریان ولایت پنجشیر، به اتهام همکاری با جبهه مقاومت ملی بازداشت کرده‌اند. به گفته منابع، دو تن از این چوپان‌ها پس از بازداشت در یک منزل مسکونی در کرپیتاب ولسوالی پریان زندانی شده‌اند. منابع محلی گفته‌اند که تلاش‌های موسفیدان محل برای رهایی این چوپان‌ها نتیجه نداده است. اما منابع محلی گفته‌اند که این چوپان‌ها با هیچ جریان سیاسی ارتباط نداشته و مصروف چوپانی خود بوده‌اند.

بازداشت غیرنظامیان به اتهام مخالفت با طالبان

همزمان با این طالبان شش تن را به ظن داشتن سلاح و مخالفت با این گروه، از روستای «وطمه» ولسوالی خدیر ولایت دایکندی بازداشت کرده‌اند. منابع محلی از بازداشت‌شده‌گان به‌ نام‌های خان‌محمد، حسین‌علی، عیدمحمد، نسیم و دادمحمد نام می‌برند. منابع محلی در دایکندی به روزنامه ۸صبح گفته‌اند که بازداشت‌شده‌گان هیچ‌گونه فعالیتی علیه طالبان نداشته‌اند. براساس ادعای آنان محمدعلی صداقت، از حامیان محلی طالبان در دایکندی، نام و آدرس بیش از ۵۰ تن از رقیبان خویش را به طالبان داده و ادعا کرده است که آنان مخالف این گروه‌اند.

همچنان منابع روز یک‌شنبه، ۶ قوس، در صحبت با روزنامه ۸صبح ادعا کرده‌اند که ۲۸ تن از نیروهای طالبان در قریه قیصار ولسوالی پرچمن ولایت فراه، مسموم غذایی شده‌اند. این گروه پس از مسموم شدن نیروهای‌شان، چندین تن از باشنده‌گان منطقه قیصار این ولسوالی را بازداشت کرده‌اند که تاکنون از سرنوشت آنان اطلاعی در دست نیست.

بازداشت زنان و دختران معترض و دانشجو

پس از سقوط افغانستان به دست طالبان، زنان و دختران به دلیل وضع محدودیت‌های دست‌وپاگیر و محرومیت کامل زنان از حوزه زنده‌گی جمعی، با بیان ابراز نارضایتی‌ خواستار تحقق عدالت و اعاده حقوق زنان در کشور شدند که به‌شدت از سوی این گروه سرکوب و بازداشت گردیدند. در جریان دو ماه گذشته سه تن از زنان معترض از طرف طالبان زندانی شده‌اند. ظریفه یعقوبی با چهار همکار مردش، فرحت پوپل‌زی، از دختران معترض و حمیرا یوسف، فعال حقوق زن، بیش از یک ماه می‌شود که در زندان طالبان به سر می‌برند و تاکنون هیچ کسی از وضعیت آنان اطلاعی در دست ندارد. پیش از این دخترانی که در دانشگاه‌های کابل، بلخ، هرات، بدخشان، کاپیسا، غزنی و شماری از ولایت‌های دیگر دست به اعتراض زده بودند، از سوی طالبان بازداشت و بیش از ۱۰۰ تن آنان از خوابگاه و دانشگاه‌های مختلف کابل منفک شده‌اند.

بازداشت مشاور و محافظ عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحه پیشین

منابع روز جمعه، ۴ قوس، در صحبت با روزنامه ۸صبح گفتند که یک ‌تن از محافظان عبدالله‌ عبدالله و برادرش از سوی طالبان باز‌داشت شده‌اند. به گفته آنان، طالبان فیروز‌خان و فریدون محافظ آقای عبدالله را از کارته نو شهر کابل پس از لت‌وکوب در محضر عام، بازداشت کرده‌اند. افزون بر این روز یک‌شنبه، ۶ قوس، جعفرخان، برادر دیگر آنان نیز بازداشت شده است که تاکنون از سرنوشت آنان اطلاعی در دست نیست. همچنان این گروه یک مشاور پیشین عبدالله عبدالله را بازداشت کرده‌اند. منابع محلی روز پنج‌شنبه، ۱۹ عقرب، به روزنامه ۸صبح گفتند که طالبان ملاحفیظ، مشاور پیشین شورای عالی مصالحه ملی و ولسوال پیشین خرم‌وسارباغ سمنگان را از شهر کابل بازداشت کرده‌اند.

بازداشت استادان دانشگاه‌ها و مکتب‌ها به اتهام پوشیدن نکتایی و همکاری با جبهه مقاومت

منابع محلی در ولایت کاپیسا روز پنج‌شنبه، ۲۶ عقرب، از بازداشت شش غیر‌نظامی به شمول یک آموزگار از روستاهای خم‌‌زرگر و جلدگ ولسوالی‌های حصه‌ اول و دوم این ولایت خبر داده‌اند. به گفته منابع، آموزگار بازداشت‌شده جاوید نام دارد که به اتهام همکاری با جبهه مقاومت ملی بازداشت شده است.  افزون بر این، گروه طالبان یک استاد دانشگاه را نیز بازداشت کرده‌اند. منابع روز سه‌شنبه، ۱۷ عقرب، در صحبت با روزنامه ۸صبح از این استاد دانشگاه به نام احمدمایل رهنورد یاد کردند. آقای رهنورد بیش از دو ماه می‌شود که در بازداشت به سر می‌برد و طالبان به خانواده او هشدار داده‌اند که بازداشت شدنش را رسانه‌ای نکند. به گفته منابع، رهنورد مصروف جمع‌آوری کمک برای خانواده‌های فقیر و تنگ‌دست پنجشیر بوده است.

افزون بر این، محتسبان امر به معروف و نهی از منکر گروه طالبان روز جمعه، ۲۲ میزان، دو تن از استادان دانشگاه غزنی را به جرم پوشیدن دریشی بازداشت کرده‌اند. این دو استاد از محفلی که به هدف تجلیل از روز معلم توسط این دانشگاه راه‌اندازی شده بود، بازداشت شد‌ند. براساس ادعای منابع، این استادان پس از ۱۲ ساعت‌، با ضمانت چندین استاد دیگر از بند آزاد شده‌اند. همچنان این گروه یکی از مسوولان یک انستیتوت را در این ولایت به جرم پوشیدن دریشی و نکتایی در جشن فراغت دانشجویان این انستیتوت بازداشت کردند.

بازداشت نظامیان پیشین به اتهام همکاری با جبهه مقاومت ملی و خارجیان

طالبان در فاریاب یک تن از نظامیان حکومت پیشین را به اتهام همکاری با سازمان اطلاعات مرکزی امریکا یا سی‌آی‌ای بازداشت کرده‌اند. طالبان این نظامی پیشین را سه‌شنبه‌شب، ۱ قوس، در شهر میمنه، مرکز ولایت فاریاب، بازداشت کرده و به کابل انتقال داده‌اند. به گفته منابع محلی او عبدالکریم نام دارد و باشنده ساحه تکلی‌خانه ناحیه سوم شهر میمنه است. براساس گفته‌های آنان، او سه ماه پیش از پاکستان برگشته بود و فعالیت نظامی نداشته است.

براساس روز‌شمار وقایع ۸صبح، طالبان یک نظامی پیشین را به اتهام همکاری با جبهه مقاومت ملی از ولایت تخار بازداشت کرده‌اند. طالبان این نظامی پیشین را روز چهارشنبه، ۱۸ عقرب، از خانه‌اش گرفتار کرده‌اند. او عبدالوکیل ورسجی نام دارد. آقای ورسجی در حکومت پیشین در دانشگاه نظامی مارشال محمدقسیم فهیم وظیفه اجرا کرده و پس از سقوط حکومت پیشین مصروف زنده‌گی عادی خویش بوده است.

افزون بر این‌ها، شمار زیادی از نظامیان پیشین نیز در این مدت بازداشت شده‌اند. در این گزارش از این دو تن به اتهام همکاری با خارجی‌ها و جبهه مقاومت، به‌عنوان نمونه نام برده شده است.

بازداشت آوازخوان‌ها و هنر‌پیشه‌ها

طالبان پس از سلطه بر افغانستان، به آوازخوان‌ها و هنرمندان اجازه فعالیت نداده‌‌، آله‌های موسیقی آنان را شکستانده و در برخی موارد آوازخوانان را در محضر عام تحقیر و توهین کرده‌اند. در تازه‌ترین مورد این گروه یک آوازخوان محلی را در در ولایت قندهار بازداشت کرده‌اند. این آوازخوان نجیب شریف نام دارد که به تاریخ ۱۶ عقرب از مربوطات حوزه یازدهم امنیتی شهر قندهار از سوی طالبان بازداشت و به جایی نامعلوم انتقال داده شده است. از سرنوشت وی تاکنون اطلاعی در دست نیست. این در حالی است که طالبان سال گذشته در نخستین روزهای ورودشان به قندهار، خاشه، یک کمدین مشهور را پس از شکنجه تیرباران کردند. این گروه پیش از کشتن خاشه، نوارهای تصویری از صحنه‌های تحقیر و توهین به او را همه‌گانی کرد.

منابع محلی روز یک‌شنبه، ۱ عقرب، به روزنامه ۸صبح گفته‌ بودند که طالبان عطاالله زر، یکی از ممثلان ولایت قندهار را بازداشت کرده‌اند. طالبان گفته‌اند که این ممثل را به اتهام جرایم جنایی بازداشت کرده‌اند، اما روشن نساخته‌اند که آقای زر به اتهام کدام جرم بازداشت شده است.

بازداشت خبرنگاران

در یک سال و سه ماه سلطه طالبان بر افغانستان ده‌ها خبرنگار شکنجه و بازداشت شده‌اند. هم اکنون چندین خبرنگار به دلیل نوشتن دیدگاه فیس‌بوکی در مخالفت با این گروه، در زندان‌های آنان به سر می‌برند. در این گزارش تنها به رویدادهای بازداشتی در دو ماه گذشته پرداخته شده است. منابع محلی در قندهار روز یک‌شنبه ۱ عقرب، گفته‌اند که طالبان مسوول رادیو صدای ملت و یک خبرنگار محلی را از این ولایت بازداشت کرده‌اند. بسم‌الله وطن‌دوست، مسوول رادیو صدای ملت و شیراحمد نوری، خبرنگار محلی، به اتهام فعالیت رسانه‌ای خلاف خواست طالبان، بازداشت شده‌اند. براساس معلومات منابع، عطاالله زر از بازار بازداشت شده است. پیش از این، گروه طالبان به رسانه‌ها دستور داده است که محتوای نشرات‌شان را پیش از نشر با این گروه به اشتراک بگذارند؛ اقدامی که از سوی نهادهای رسانه‌ای سانسور و سرکوب آزادی بیان خوانده شده است.

بازداشت شهروندان به دلیل تراشیدن ریش و اصلاح مو

طالبان در جریان یک‌ سال گذشته به تمام سلمان‌ها در افغانستان هشدار داده‌اند که ریش مشتریان‌شان را نتراشند و موهای آنان را به سبک خارجی‌ها اصلاح نکنند. این گروه در ۲۰ میزان بیش از ۵۰ جوان را در ولایت قندهار به دلیل تراشیدن ریش و «استایل مو» بازداشت کرده‌اند. منابع به روزنامه ۸صبح گفته‌ بودند که طالبان در قندهار این اقدام را پس از دستور ملا هبت‌الله آخوندزاده، رهبر غایب این گروه، انجام داده‌اند. این در حالی است که پیش از این نیز ده‌ها تن در نقاط مختلف افغانستان به دلیل تراشیدن ریش و اصلاح موی‌شان مورد شکنجه قرار گرفته‌ و در برخی موارد تا چندین ساعت در بازداشت طالبان به سر برده‌اند.

بازداشت‌های گروهی غیر‌نظامیان توسط طالبان

طالبان علاوه بر بازداشت انفرادی شهروندان به اتهام‌های گوناگون، دست به بازداشت‌های گروهی نیز زده‌اند. این گروه روز سه‌شنبه، ۵ میزان، ۴۰ تن از متنفذان محلی ولایت دایکندی را بازداشت کرده‌اند. منابع محلی به روزنامه ۸صبح گفته‌اند که این افراد از ولسوالی خدیر دایکندی به دنبال ادعای کوچی‌ها بازداشت شده‌اند. براساس گفته‌های منابع محلی، کوچی‌ها ادعا کرده‌اند که حدود ۴۰ سال پیش باشنده‌گان روستای «دره‌‌ خودی» ولسوالی خدیر پنج کوچی را به قتل رسانده‌اند. بربنیاد گفته‌های منابع، طالبان بزرگان روستاهای غم‌قول، خیرخانه، تی‏باغ، غم‌قول پایین و دره ‌خودی را بازداشت و زندانی کرده‌‏اند.

منابع محلی روز یک‌شنبه، ۳ میزان، از پنجشیر به روزنامه ۸صبح گفته‌اند که طالبان بیش از ۵۰ غیرنظامی را در این ولایت بازداشت کرده‌اند. این افراد از مناطق کوهسار، شانیز و قاضی‌خیل ولسوالی پریان به اتهام همکاری با جبهه مقاومت ملی بازداشت شده‌اند. براساس گفته‌های منابع، بازداشت‌شده‌گان همه کشاورز‌ند و هیچ ارتباطی با جبهه مقاومت ملی نداشته‌اند.

طالبان در ادامه بازداشت‌ کردن باشنده‌گان پنجشیر، بیش از ۱۰۰ جوان را به‌گونه دسته‌جمعی از این ولایت بازداشت کرده‌اند. منابع محلی روز پنج‌شنبه، ۲۱ میزان، به روزنامه ۸صبح گفته‌اند که این افراد از ولسوالی رخه این ولایت بازداشت شده‌اند. همچنان این گروه روز جمعه، ۲۲ میزان، ۷۰ تن از باشنده‌گان پنجشیر را از کابل بازداشت کرده‌اند. این افراد از مناطق خیرخانه، شهرنو و سرای شمالی شهر کابل بازداشت شده‌اند. منابع ادعا کرده‌اند که این افراد صرف به دلیل «پنجشیری بودن» بازداشت و به مکانی نامعلوم انتقال داده شده‌اند. به گفته منابع، اکثر این بازداشت‌شده‌گان باشنده‌گان ولسوالی دره هستند.

افزون بر این، یک فرمانده مخلوع طالبان نیز ۲۲۰ تن از باشنده‌گان پنجشیر را در شهر کابل بازداشت کرده است. منابع به روزنامه ۸صبح می‌گویند که این افراد از سوی عبدالحمید خراسانی، آمر امنیت پیشین فرماندهی امنیه طالبان در پنجشیر، بازداشت شده‌اند. منابع محلی روز سه‌شنبه، ۲۶ میزان، در صحبت با روزنامه ۸صبح گفته‌ بودند که این افراد در جریان یک ماه از نقاط مختلف شهر کابل به اتهام همکاری با جبهه مقاومت ملی بازداشت و به استخبارات طالبان تحویل داده شده‌اند.

در همین حال شماری از منابع در ولایت پنجشیر ادعا می‌کنند که طالبان در یک سال گذشته بیش از پنج ‌هزار پنجشیری را بازداشت و زندانی کرده‌اند. با این حال، جبهه مقاومت ملی نیز ادعا کرده است که طالبان در یک‌ سال بیش از پنج هزار و ۴۰۰ باشنده ولایت پنجشیر را بازداشت و زندانی کرده‌اند. روزنامه ۸صبح پیش از این به اطلاعاتی دست‌یافته است که طالبان زندانیان را در ریاست ۴۰ استخبارات این گروه به ‌جای سه وعده غذا، روزانه سه‌ بار شکنجه می‌کنند. شماری از باشنده‌گان پنجشیر از بی‌سرنوشتی بازداشت‌شده‌گان ابراز نگرانی می‌کنند و می‌گویند که ماه‌ها می‌شود از «عزیزان‌شان» در زندان‌های طالبان اطلاعی ندارند. به گفته آنان، زندانیان به‌طور «وحشیانه‌» از سوی استخبارات این گروه شکنجه می‌شوند. یک منبع به روزنامه ۸صبح می‌گوید: «همه بازداشت‌شده‌گان بی‌گناه‌اند.» او به‌عنوان نمونه از عبدالمالک فرزند عبدالفاروق از روستای پوجاوه نام می‌برد که در کوچه گل‌فروشی شهر کابل چوکی‌دار بوده، اما مدت دو ماه می‌شود که در ریاست ۴۰ استخبارات طالبان در زندان است و هیچ اطلاعی از وی در دست نیست. این منبع همچنان از بازداشت یک عالم دین به اتهام «پنجشیری» بودن در هرات نیز خبر می‌دهد. به گفته او، این عالم دین مولوی ملک نام دارد و باشنده ولسوالی دره است. این منبع می‌افزاید که این عالم دین حدود دو ماه قبل از در مرز اسلام‌قلعه گرفتار شده و اکنون در ریاست ۴۰ استخبارات طالبان زندانی است.

این در حال است که طالبان از ایجاد کمیسیونی برای بررسی پرونده‌های غیرنظامیانی که در‌ جریان درگیری‌های پنجشیر بازداشت شده‌اند، خبر داده‌اند. آژانس خبری باختر که زیر کنترل طالبان فعالیت دارد، روز یک‌شنبه، ۲۴ میزان، گزارش داد که این کمیسیون دارای شش عضو است و ریاست آن‌ را والی کابل بر‌عهده دارد. این کمیسیون به دستور ملا حسن آخوند، رییس‌الوزرای طالبان، ایجاد شده است؛ اما از شروع کار آن تاکنون اطلاعی در دست نیست.

طالبان به تداوم بازداشت غیر‌نظامیان و نظامیان پیشین، بزرگان قومی را نیز زندانی کرده‌اند. این گروه تاکنون چندین بزرگ قومی را در ولایت‌های مختلف از جمله غور، سمنگان، فاریاب، دایکندی، پنجشیر، پروان و شماری از ولایت‌های دیگر به اتهام‌های مختلف بازداشت کرده‌اند.