آرشیف

سکولاریسم و حجاب اسلامی

سکولاریسم و حجاب اسلامی دو مفهوم متفاوت هستند که در جوامع مختلف، به ویژه در کشورهای مسلمان، در تضاد با یکدیگر قرار دارند. برای درک رابطه بین این دو، ابتدا باید هر یک را به طور جداگانه بررسی کنیم تا واضح و روشن گردد که سکولارها حجاب اسلامی را هم مثل سایر احکام اسلامی تاریخ مند و مکان مند می دانند و معتقد اند که قرآن عظیم الشان بعد از عصر نبوی رویکرد عملی ندارد، و (نعوذ بالله) قوانین عرفی و بشری را در عصر حاضر بهتر از قانون قرآن می دانند.

سکولاریسم در خصوص حجاب چه می گوید؟

طوریکه می دانید سکولاریسم یا سکولاریزه کردن به معنای جدایی دین از سیاست و مسائل دولتی است. در جوامع سکولار، دولت و نهادهای دولتی نباید تحت تأثیر و هدایت مذهب قرار گیرند. این ایده به طور کلی از قرن هفدهم در اروپا مطرح شد و هدف آن ایجاد فضایی است که در آن سیاست‌ها، قوانین و مسائل اجتماعی بر اساس دلایل غیر دینی اتخاذ شوند. به عبارت واضح تر و صریح تر سکولاریسم دین را در عمل افیون ملت ها می داند و عقیده به دین، و معتقدات دینی ندارد، و احیانا بعضی از سکولارها به خاطر اینکه مردم مسلمان را در جوامع اسلامی بفریبند و گمراه کنند، خود را مسلمان معرفی کرده و با استدلال به آیات قرآنی حجاب اسلامی را رد می کنند، اما الحمد لله در عصر حاضر اینان از هر دری مأیوس شده اند، و فعلا فقط ریگ به کفش مردم مسلمان می اندازند. و باید بدانند که امروز امت مسلمه به احکام دین خود آگاه اند و هیچ مکر و فریبی در میان مسلمانان محلی از اعراب ندارد.

اصول سکولاریسم به طور خلاصه به شرح زیر است

جدایی دین از دولت و سیاست

عدم عقیده به خدا و قرآن و روز قیامت و….. از دیدگاه سکولاریسم فلسفی

عدم تأثیر دین در قوانین و مقررات دولتی

آزادی فردی در انتخاب اعتقادات دینی و یا بی‌دینی

اما متأسفانه سکولارها از واقعیت عقاید خود ها را در جوامع اسلامی کتمان می کنند و عجیب تر از آن اینکه: به شاخه های بالا دست درازی کرده و از قرآن عظیم الشأن و سنت نبوی، علیه قرآن عظیم الشأن و سنت رسول خدا صلی الله علیه و سلم استدلال می کنند. آیا بهتر نیست عقیده ای اصلی و فکری خود را به رخ مردم بکشند و بگویند ما معتقدیم که: قرآن تاریخ مند و مکان مند است و بعد از عصر رسول خدا صلی الله علیه و سلم رویکرد عملی ندارد، و قوانین عرفی و انسانی (نعوذ بالله) از قوانین قرآن بهتر است. این یک حقیقتی است چرا کتمان می کنند؟

رابطه سکولاریسم و حجاب اسلامی

در جوامع سکولار، که اصول سکولاریسم را رعایت می‌کنند، قوانین و مقررات معمولاً با تأکید بر آزادی‌های فردی و جدایی دین از سیاست طراحی می‌شوند. در این جوامع، پوشش فردی به ویژه حجاب به عنوان یک موضوع خصوصی و شخصی تلقی می شود که افراد باید آزادانه در مورد آن تصمیم بگیرند. و از نگاه دیگر از دیدگاه سکولاریسم حجاب آفت انسانی است که وجودش برای آنها قابل هضم نیست.

حجاب در دین اسلام

حجاب در دین اسلام یکی از مسائل مهم و ضروری است که از سوی قرآن کریم و سنت پیامبر اسلام صلى الله علیه و سلم مورد تأکید قرار گرفته است. اصولاً حجاب به معنای پوشاندن بدن زن از نگاه نامحرم است تا از فساد و فتنه جلوگیری شود. در قرآن و حدیث، دلایل فراوانی برای ضرورت و فرضیت حجاب آمده است. در اینجا به برخی از آیات و احادیث اشاره می‌کنیم که این امر را اثبات می‌کنند.

آیات قرآن کریم

در قرآن کریم، چندین آیه وجود دارد که به ضرورت و وجوب حجاب در جامعه اسلامی صراحت دارد.

آیه ای 31 سوره ای نور

وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ يَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلى‌ جُيُوبِهِنَّ وَ لا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ ترجمه: و به زنان با ایمان بگو چشمهای خود را (از نگاه هوس‌آلود) فروگیرند، و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را – جز آن مقدار که نمایان است- آشکار ننمایند و (اطراف) روسری‌های خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود)، و زینت خود را آشکار نسازند.

همچون مردان كه بايد از نگاه آلوده به زنان بپرهيزند، زنان نيز نبايد از روى شهوت به مردان نامحرم بنگرند، بلكه بايد نگاه خود را كنترل كنند و زينت و زيبايى خود را از نامحرم بپوشانند، جز صورت و دست‌ها كه به طور طبيعى ظاهر است و پوشش آنها، موجب مشكلاتى در انجام امور زندگى مى‌شود.

این آیه یکی از مهم‌ترین آیات حجاب است که در آن زنان به پوشاندن بدن و زینت‌های خود از دید نامحرم دستور داده شده‌اند.

آیه ای 59 سورۀ احزاب

يا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُلْ لِأَزْواجِكَ وَ بَناتِكَ وَ نِساءِ الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِنْ جَلَابِيبِهِنَّ

ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: جلبابها (روسری‌های بلند) خود را بر خویش فروافکنند. (جلباب: به معنای پيراهن و روسرى و چادر و رداء آمده است).

این آیه نیز دستور می‌دهد که زنان مسلمان در مقابل دیدگان مردان نامحرم، لباس گشاد و بلند بپوشند تا از آزار و مزاحمت محفوظ بمانند.

سنت پیامبر اسلام صلى الله علیه وسلم

پیامبر اسلام صلى الله علیه و سلم در بسیاری از احادیث وجوب و فرضیت حجاب و پوشش اسلامی صراحتا اعلام کرده است. یکی از این احادیث:

حدیث صحیح مسلم

پیامبر صلى الله علیه و سلم فرموده‌اند: اگر زن به بلوغ رسید، بدن او جز صورت و دستانش نباید دیده شود

این حدیث نیز بر لزوم پوشاندن بدن زن از دید نامحرم تأکید می‌کند، در باب حجاب احادیث فراوانی در کتب معتبره ای حدیث وجود دارد.

دلایل فقهی

علمای فقه اسلام بر اساس قرآن و حدیث، حجاب را به عنوان یک تکلیف دینی می دانند و حکم کرده اند و فتوا داده اند که پوشش اسلامی برای زنان فرض و الزامی است. این حکم طوریکه گفته شد از قرآن و حدیث گرفته شده و حکمت آن حفظ عفت عمومی و جلوگیری از فساد اجتماعی است. و افزون بر آن حجاب در اسلام به دنبال حفظ شخصیت و کرامت زن است. زیرا طوریکه تذکر یافت هدف از حجاب جلوگیری از هرگونه فتنه، فساد و بی‌احترامی به زنان می باشد. و حجاب در واقع یک نوع محافظت و احترام به زن در جامعه است که از نگاه‌های نامحرم جلوگیری می‌کند. سکولاریست ها بدانند که ما مسلمانان تاریخ را به عنوان پند از گذشتگان مطالعه می کنیم، اما سرنوشت ما به تاریخ گره نخورده است. پیامبر ما گفته من در میان شما دو چیز را گذاشتم، تا وقتیکه به این دو چنگ زنید گمراه نمی شوید، کتاب خدا و سنت پیامبرش.

و در نتیجه می توان گفت که ما امت مسلمه حجاب در اسلام را بعنوان یک دستور دینی وحکم شرعی ضروری، فرض و لازم الاجرا می دانیم، و به یاوه سرایی های اغیار کاری نداریم زیرا این امر به وضوح در قرآن کریم و سنت پیامبر اسلام آمده است.

سکولاریسم را بهتر بشناسیم

سکولاریسم و عبادات بدنی در اسلام

قسمت دهم

طوریکه می دانید سکولاریسم به طور کلی به تفکیک دین از سیاست و امور عمومی صراحت دارد. در این سیستم، دین و باورهای مذهبی از مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جدا می‌شود، تا دولت و جامعه به شکل مستقل از مذهب اداره شوند. در نتیجه، از دیدگاه سکولاریسم باید مسائل دینی و مذهبی در حیطه خصوصی افراد باقی ‌بماند والا غیر مجاز و ممنوع می باشد.

اما در اسلام، دین و سیاست به شدت در هم آمیخته‌اند و این دو در زندگی مسلمانان از هم جدا نیستند. بسیاری از مسائل دینی اسلام به طور مستقیم با جنبه‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی زندگی مسلمانان مرتبط است. بنابراین، مفهوم سکولاریسم به طور کامل با اصول بنیادین اسلام در تضاد است.

عبادات بدنی در اسلام

عبادات بدنی در اسلام به عباداتی گفته می‌شود که نیازمند حرکت بدنی و انجام اعمال فیزیکی خاص هستند. در اینجا چند مثال از عبادات بدنی را تذکر می دهم:

1: نمار: نماز های پنج‌گانه روزانه از مهم‌ترین عبادات بدنی در اسلام است. مسلمانان باید در زمان‌های معین نماز بخوانند و این کار شامل ایستادن، رکوع، سجده و دعا است. این عبادات نه تنها یک عمل فیزیکی است بلکه بیانگر ارتباط روحانی و معنوی فرد با خداوند و جامعه است.

2: روزه: در ماه رمضان، مسلمانان از طلوع فجر تا غروب خورشید از خوردن، آشامیدن و برخی از دیگر نیازهای بدنی خود پرهیز می‌کنند. این عبادت بدنی به تقویت اراده، اجتناب از تمایلات دنیوی و تمرکز بر عبادت خداوند و صبر و مقاومت کمک می‌کند.

3: حج: یکی از بزرگ‌ترین عبادات بدنی است که هر مسلمان بالغ و قادر باید یک‌بار در عمر خود آن را انجام دهد. در حج، مسلمانان به مکه می‌روند و در مراسم خاصی که شامل حرکت‌های خاص بدنی همچون ایستادن به عرفات، احرام، طواف، سعی بین صفا و مروه، رمی جمار و قربانی است، شرکت می‌کنند.

4: زکات: در حالی که زکات بیشتر یک عبادت مالی است، اما می‌توان به نوعی آنراعبادات بدنی دانست زیرا فرد برای انجام این عبادت باید آنرا از دارایی‌های خود خارج کرده و به نیازمندان بدهد که ممکن است در شرایط بدنی خاصی انجام شود.

سکولاریسم و عبادات بدنی در اسلام

سکولاریسم به عنوان تفکیک دین از زندگی عمومی با آموزه‌های اسلامی که تأکید بر جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی دین دارد، هم‌خوانی ندارد. اسلام در تمام جوانب زندگی فردی و اجتماعی مؤمنان دخالت دارد و بسیاری از عبادات بدنی در واقع نشان‌دهنده ارتباط انسان با خدا در تمام ابعاد زندگی است. بر این اساس، عبادات بدنی نه‌تنها امری فردی نیستند بلکه تأثیرات اجتماعی و فرهنگی گسترده‌ای نیز دارند که در جهت اصلاح جامعه اسلامی انجام می‌شوند، بنابر این سکولاریسم با عبادات بدنی اسلامی هم در تضاد است یا بهتر بگوئیم سکولاریسم مانند کمونیزم کلاً و اساساً با اسلام و آموزه های اسلامی در تضاد است.

نتیجه‌

سکولاریسم و عبادات بدنی در اسلام ارتباطی پیچیده دارند. در حالی که سکولاریسم بر تفکیک دین از زندگی عمومی تأکید دارد، اسلام همواره در تلاش است تا دین را به تمام ابعاد زندگی فردی و اجتماعی گره بزند. عبادات بدنی مانند نماز، روزه، حج و … نیز نه تنها جنبه فردی دارند، بلکه به نوعی رابطه فرد با جامعه و خداوند را تعریف می‌کنند و نمی‌توان آن‌ها را صرفاً در حیطه خصوصی و جدا از سیاست و جامعه مشاهده کرد.