آرشیف

کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ گزارش تازه‌ خود در مورد انفجار ماین و مواد انفجاری باقی‌مانده از جنگ را منتشر کرده است. در این گزارش آمده است که در یک‌ونیم سال گذشته ۶۴۰ کودک در افغانستان بر اثر انفجار ماین و مواد انفجاری باقی‌مانده از جنگ، کشته یا زخمی شده‌اند. به‌گفته صلیب‌سرخ، این آمار۶۰ درصد از مجموع تلفات غیرنظامیان در کشور را تشکیل می‌دهد. بربنیاد گزارش، این تلفات در ۵۴۱ رویداد به‌کودکان وارد شده است.  صلیب‌سرخ مواد منفجر نشده و سلاح‌های باقی‌مانده از جنگ را تهدید «واقعی و دایمی» برای غیرنظامیان در کشور خوانده است. به‌گفته این سازمان، تلاش‌ها برای پاک‌سازی ماین‌ها و سایر مواد انفجاری موفقیت‌آمیز نبوده است. همچنان تصریح شده که تلفات ناشی از انفجار ماین بعد از تسلط دوباره طالبان در افغانستان افزایش یافته است و کودکان قربانیان اصلی انفجار ماین و سایر مواد انفجاری هستند. این نهاد خواستار رسیده‌گی به آلوده‌گی تسلیحاتی در افغانستان شده است. این در حالی است که با برگشت طالبان به‌قدرت، بسیاری از کشورها و سازمان‌های کمک‌کننده در عرصه پاکسازی ماین، کمک‌های‌شان را قطع کرده‌اند.

کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ، روز سه‌شنبه، ۲۷ سرطان، گزارش‌ تازه‌ خود در مورد انفجار ماین و مواد انفجاری باقی‌مانده از جنگ را منتشر کرد. گزارش  این نهاد آمار جنوری سال ۲۰۲۲ تا جون سال ۲۰۲۳ را در برمی‌گیرد. به‌گفته این سازمان، در جریان ۱۶ ماه گذشته، ۶۴۰ کودک در ۵۴۱ حادثه، کشته یا زخمی شده‌اند. در گزارش اما میان آمار کشته‌شده‌گان و زخمیان تفکیک نشده است. این سازمان افزوده است که این آمار ۶۰ درصد از مجموع تلفات غیرنظامیان را در کشور تشکیل می‌دهد. بربنیاد گزارش، در این مدت یک‌هزار و ۹۲ کودک در نتیجه انفجار ماین‌ها و مواد انفجاری تعبیه شده در افغانستان کشته یا زخمی شده‌اند. صلیب‌سرخ مواد منفجر نشده و مهمات باقی‌مانده از جنگ را تهدید «واقعی و دایمی» برای غیرنظامیان در کشور عنوان کرده است. در گزارش آمده است که سلاح‌های منفجر ناشده و رها شده در میدان‌های جنگ، یک تهدید دایمی برای غیرنظامیانی است. این سازمان با تاکید بر نیاز فوری به تلاش‌های بیشتر در زمینه‌ ماین‌روبی، خواستار رسیده‌گی به «آلوده‌گی تسلیحاتی» شده است.

در ادامه این گزارش، صلیب سرخ افزوده که جنگ کاهش یافته است، اما زنده‌گی مردم همچنان مختل می‌شود؛ زیرا تلاش‌ها برای پاک‌سازی ماین‌ها و سایر مهمات منفجر نشده «کاملاً موفقیت‌آمیز» نبوده است. طبق گزارش، پس از برگشت طالبان به‌قدرت، مرگ‌ومیر ناشی از مواد تعبیه‌شده افزایش یافته است. صلیب‌سرخ گفته است که کودکان در معرض صدمه‌های کشنده قرار دارند و قربانیان اصلی این رویدادها هستند، چرا که به‌طور ناخواسته روی ماین‌ها قدم می‌گذارند یا با مهمات منفجر ناشده بازی می‌کنند. بربنیاد این گزارش، مناطقی که در ۴۰ سال گذشته به‌عنوان پایگاه‌های نظامی مورد استفاده قرار گرفته یا درگیری‌های مسلحانه در آن‌‌ها رخ‌ داده است، به ماین‌های منفجر نشده آلوده شده‌اند. براساس این گزارش، کسانی که در جریان جنگ‌ها از مناطق‌شان بی‌جا شده‌اند، اکنون با بازگشت‌شان طعمه ماین‌ها می‌شوند. هم‌چنان تصریح شده که  عدم آگاهی از اشیای منفجره ناشناخته، یکی از چالش‌های بزرگ‌ پیش‌رو در افغانستان است. کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ تاکید کرده است که برای افزایش آگاهی عمومی در مورد خطرات مهمات منفجر نشده، برنامه‌هایی روی‌دست دارد.

همچنان کمیته‌ بین‌المللی صلیب‌سرخ در این گزارش توضیح داده که با تسلط مجدد طالبان در افغانستان، بسیاری از دولت‌ها و سازمان‌های کمک کننده نیز کمک مالی خود را در زمینه‌ ماین‌روبی را قطع کرده‌اند. در گزارش تاکید شده که کاهش چشم‌گیر منابع و بودجه، تاثیری زیادی بر تلاش‌ها برای پاکسازی ماین‌های و مهمات منفجر نشده، گذاشته است. صلیب‌سرخ تصریح کرده که هنوز نیاز مبرمی به جامعه بین‌المللی برای ارایه کمک‌های فنی و مالی برای کاهش تلفات انسانی ناشی از مواد منفجر ناشده وجود دارد.

این سازمان در حالی خواستار رسیده‌گی به تطهیر افغانستان از «آلوده‌گی تسلیحاتی» شده است که دفتر هیات معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) نیز از تلفات غیرنظامیان در نتیجه ماین‌های تعبیه‌شده، ابراز نگرانی کرده است. این در حالی است که محمدعباس آخوندزاده، وزیر دولت در امور رسیده‌گی به‌حوادث طالبان چندی پیش در دیدارش با جیمز میشاییل کاونس، رییس عمومی موسسه بین‌المللی خدمات ماین‌پاکی هیلوترست، خواهان توجه بیشتر این نهاد در افغانستان شده بود. این مقام طالبان افزوده بود که تنها در کابل ۳۶ نقطه ملوث با ماین وجود دارد.

براساس معلومات سایت دفتر وزیر دولت در امور رسیده‌گی به حوادث تحت کنترل طالبان، برنامه ماین پاکی افغانستان به کمک سازمان ملل متحد و جامعه جهانی در سال ۱۳۶۸ ایجاد شده است. این نهاد تا سال‌ ۱۳۹۵ توسط سازمان ملل در افغانستان مدیریت می‌شد، اما از اواسط سال ۱۳۹۶ به بعد مسوولیتش به ریاست انسجام و هماهنگی تطهیر ماین وزارت دولت در امور رسیده‌گی به‌حوادث محول شد. براساس ارقام ارایه شده در بانک معلوماتی برنامه ماین پاکی وزارت دولت در امور رسیده‌گی به حوادث طالبان،  سه هزار و ۹۶۱ ساحه آلوده با ماین یا مهمات منفجر ناشده در یک‌هزار و ۴۹۷ روستا از ۲۵۶ ولسوالی در ۳۴ ولایت کشور وجود دارد. طبق معلومات این وزارت، یک‌هزار و ۷۶۸ کیلومتر مربع از مساحت کشور را ماین‌های تعبیه شده احتوا کرده است.

با این حال، اداره خدمات مبارزه با ماین سازمان ملل متحد در گزارشی نوشته است که از سال ۱۹۸۹ میلادی تاکنون حدود ۵۶ هزار و ۹۲۳ غیرنظامی در افغانستان در اثر انفجار انواع ماین و بقایای مواد منفجره از جنگ‌ها کشته یا زخمی شده‌اند. این رقم به‌طور متوسط ۱۱۰ قربانی در ماه خوانده شده است. هم‌چنان در این گزارش آمده است که سازمان ملل با همکاری شرکای بشردوستانه خود از سال ۱۹۸۹ تاکنون، بیش از ۱۹ میلیون مورد از بقایای مواد انفجاری و ۷۵۹ هزار عدد ماین ضد نفر و ۳۳ هزار عدد ماین ضد وسایط را در افغانستان پاک‌سازی کرده است.

سازمان‌های بین‌المللی و طالبان در حالی از مواد منفجر نشده در افغانستان ابراز نگرانی می‌کنند که ماین‌گذاری و استفاده از ماین‌های دستی از شیوه‌ها اصلی جنگی طالبان در بیست سال گذشته بوده است. این گروه پس از تسلط افغانستان، بارها از جنگ‌جویان و ماین‌سازانش در حضور رسانه‌ها قدردانی کرده‌ و مهارت‌های آنان را ستوده‌ است. طالبان هم‌چنان با ابزارها و بشکه‌های زرد که نماد ماین‌های جاسازی شده‌شان می‌باشد، رژه رفته‌اند.

پیش از این، دفتر هماهنگ کننده کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا) گفته بود که افغانستان از نظر وجود و پخش مواد منفجره، آلوده‌ترین کشور جهان است. به‌گفته این سازمان، برای پاکسازی ماین در افغانستان حدود ۱۸ میلیون دالر نیاز است. این در حالی است که براساس آمار سازمان ملل، در حال حاضر ۲.۴ میلیون تن در افغانستان از معلولیت رنج‌ می‌برند و بیشتر این افراد قربانیان رویدادهای انفجاری هستند.