آرشیف

حدود یک ونیم سال از سقوط حکومت های تحت حمایه امریکا در کابل  وپیروزی طالبان در افغانستان  میگذرد، درین مدت هیچ یکی از کشور های جهان بطور شفاف وواضح طالبان را برسمیت نشناخته اند وامارت اسلامی طالبان هیچ نما ینده رسمی من حیث نماینده حکومت یا امارت اسلامی  درمجمع عمومی  سازمان ملل متحد ندارد.در روز های نخست اکثر تحلیل گران به این باور بودند که سقوط سیستم بانکی ونظام اقتصادی افغانستان  وعدم شنا سائی رسمی حکومت طالبان با اختلافات درونی باعث شکست طالبان خواهد شد .با آنکه جامعه جهانی وبرخی کشور ها برسمیت شناختن حکومت  طالبان را مشروط به  تشکیل حکومت همه شمول ورعایت حقوق بشر بخصوص زنان وآزادی بیان وحرف های ازین قبیل دانستن این شرط ها جلو حرکت طالبان وتعامل کشور های همسایه ومنطقه را با ایشان نگرفت، هر چند درین مدت طالبان با چالش های امنیتی کوچکی  از طرف ترورستان داعش وفعالین جبهه بنام مقاومت بر خوردند اما همه را از پیشروی خود بر داشتند به حکومت داری بنوع امارت اسلامی خود شان ادامه دادند وبه هیچ انتقاد وتهدید بیرونی اعتنا نکردند به حکومت تک تاز وخود محور خود ادامه دادند.

تعامل دوپوسته جهان وکشور ها با طالبان: بین شعار وعمل کشور ها هم آهنگی وجود ندارد برخی کشور های غربی طالبان را تحریم ولی هفته وار کمک های نقدی را بنام حمایت مردم افغانستان به کابل میفرستند، کشور های منطقه هم به همین منوال  تماس وتعامل را با امارت طالبان ادامه دادند وبرخی کشور های همسایه هم بشکل  رسمی وغیر رسمی  رابطه ومذاکره  با طالبان را بنام تعامل  ادامه دادند که  در نوشته زیر نوع رابطه، رفتار وتعامل کشور های جهان ومنطقه وهمسایه هارا را با امارت طالبان طی این یک ونیم سال گذشته  مورد بحث وارزیابی قرار میدهیم.

اینکه امارت اسلامی طالبان از گروه های مختلف تشکیل شده ودر بین خود شاخه ودسته های زیاد دارند ویا اینکه با دشمنان چون داعش وافراد مسلح بنام جبهه مقاومت در گیر اند از واقعیت های این یک ونیم سال بوده وهست اما بحدی نیست که بدیل بهتری برای طالبان معرفی کند، داعش خیلی کم وپدیده مبهم ومرموز وبدون آدرس است وجبهه مقاومت هم در بین عام مردم افغانستان محبوبیت ندارد چون افراد درشت وسران این جبهه را مردم عامل اصلی بی نظمی وفساد وخود کامگی در حکومت های قبلی میدانند درین روز ها امارت طالبان برخی یوتوبر هارا مؤ ظف ساخته تا قصر های مجلل وملیون دالری آنهارا  با باقی داری مصرف برق مستند سازی کرده به مردم نشان دهند تا دلیل تنفر بیشتر افراد محروم جامعه  ازین مردم شود ومردم اذعان کنند که زوزه کشیدن بخاطر مقاومت ناشی از درد از دست دادن همین قصر ها وشهرک های است که با پول اختلاس ودزدی طور غیر قانونی ساخته شده  . تنها مشکل اصلی طالبان عدم شناسیائی شان از طرف جامعه جهانی است که تا هنوز نتوانسته اند من حیث حکومت مشروع ومقبول با کشور ها تعامل کنند.حالا می پردازیم به روی کرد دو گانه وحتی سه گانه کشورهای جهان ومنطقه در برابر طالبان.

1-کشور های همسایه افغانستان مانند پاکستان، ایران، چین وروسیه ، ترکمنستان ، از بکستان وقطر بقول سخنگوئی رسمی طالبان  تقریبا چهارده کشور نما ینده های رسمی طالبان را طور غیر علنی من حیث شخصیت رابط بین کشورهای شان با طالبان پذیرفته اند ودر بین سفارت خانه های افغانستان که ممثل برسمیت شنا ختن است جا داده اند وبیرق طالبان هم درین سفارت خانه بر افراشته است  در ظاهر میگویند ما طالبان را برسمیت نشناخته ایم فقط از روی حسن نیت ویا هم نا گزیری نما ینده از ایشان را پذیرفته ایم  تا وسیله ای باشد بخاطر تماس وتعامل با امارت اسلامی طالبان تا هنوز هیچ نامی بالای این نوع رابطه گذاشته نشده فقط تعامل میگویند همان کاری را که بوسیله یک نما ینده رسمی انجام میدهند از طریق همین نما ینده ها انجام میدهند. در زیر این پروگراف نوع رابطه کشور هارا با حکومت سر پرست طالبان به تر تیب به نگارش میگیریم.

• سازمان ملل متحد: مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز چهار شنبه 18 عقرب 1401 با تا ئید116 نمایندۀ  کشورهای  جهان   قطعنامه‌ای را در مورد افغانستان تصویب کرد.  که اگر  طالبان حقوق بشر، حقوق زنان و دختران و حقوق اقلیت‌ها را رعایت نکند، به رسمیت شناخته نخواهد شد.اما روسیه و چین لحن این قطعنامه را «نامتعادل» خواندند واز امریکا خواستند پول های منجمد شده ای أفغانستان را آزاد  وجنایات عساکر خارجی در أفغانستان را بر رسی کند. یعنی  در بین جامعه جهانی کشور های وجود دارد که طرفدار تحریم ومحکومیت طالبان نیستند که کشور های همسایه أفغانستان در خط نخست استاده اند. در ضمن دفتر نما یندگی ملل متحد نیز در کابل باز است .
• موقف امریکا: از رسانه ها شنیده میشود که آمریکا میگوید أفغانستان را فراموش کرده وطالبان را برسمیت نمی شناسد اما  باز هم در سطح سیاسی همیشه با نماینده های طالبان در قطر دیدار ومذاکره نموده وکمک های نقدی به نام کمک های  دالری از آدرس آمریکا به بانک أفغانستان واریز میشود.
• همسایه ها: طرز گفتار ورفتار کشور های همسایه أفغانستان خصوصا ایران، روسیه، چین وپاکستان در برابر امارت طالبان فرق کرده اینها بر خلاف روز های  نخست  بخاطر برسمیت شنا ختن طالبان تلاش بخرچ نمیدهند وگاهی حرف ها وحرکت های که نمایانگر تقابل با طالبان است از زبان سیاسیون پاکستان وایران  شنیده ودیده میشود اما ظاهرا تعامل با طالبان را تر جیح میدهند گو ینکه گزارعه میکنند ویا بخاطر منافع ملی خود بین یکدیگر به رقابت می پردازند.
• پاکستان طی این مدت باسه چهره ظاهر شده حامی سر سخت، لابی دلسوز، دوست رنجیده وخشمگین در حقیقت بر خورد های مرزی وحضور تحریک طالبان پاکستان در خاک أفغانستان بر دوستی طرفین سایه گسترده با آنکه .پاکستان بر خلاف ریا کاری های ظاهری طالبان را برسمیت نمیشناسد  ولی  نماینده طالبان را در سفارت أفغانستان پذیرفته وگاهی به رسم اعتراض  علیه حکومت طالبان نماینده یا سفیر طالبان را احضار میکند  ونماینده های رسمی دو طرف بین هم رفت وآمد دارد این است رابطه معما گونه ودو پوسته یک همسایه با امارت اسلامی طالبان.
• ایران هم چهرۀ متفاوت تر از پاکستان ندارد ، در روز های نخست حامی سر سخت طالبان بود یعنی دشمن دشمن یا دشمن امریکا وداعش را دوست خود میخواند اما بر خورد های مرزی ومحدویت فعالیت های مذهبی شیعان أفغانستان از گرمی شوق ایران کاست اما ایران هم  مانند پاکستان  نماینده طالبان را رسما در سفارت أفغانستان جا داده و نما ینده های سیاسی، واقتصادی بین طرفین رفت وآمد دارند وقرار داد های را هم امضا کرده اند وهمیشه از سر مایه گزاری ایران در أفغانستان سخن میگوید اما علنا  برسمیت نمیشناسد.این تعامل با رسمیت شناختن هیچ فرقی ندارد.
• تعامل روسیه یک تعامل ناشیانه یا واکنشی در برابر آمریکاست نماینده روسیه  در أمور أفغانستان هر روز از برسمیت شناختن طالبان صحبت میکرد اما حالابخاطر دغدغه های جنگ اوکراین  خاموش است.
• ازبکستان وتر کمنستان هم مانند ایران وپاکستان با طالبان تعامل دارند ومانند ایران قرار داد های تجاری وسر مایه گزاری در پروژه های انکشاقی مانند برق وخط آهن وغیره بین طرفین عقد شده گو اینکه هرکس به دنبال منافع خود است واین دو کشور به خوب وبد حکومت طالبان کار ندارند فقط طرفدار ثبات وامنیت وحسن معامله با طالبان من حیث همسایه اند وبس تعامل شبیه برسمیت شناختن دارند.تنها کشوری که با طالبان رابطه خوب ندارد تا جکستان است که بخاطر موجودیت رهبران تا جیک مخالف طالبان در آن کشور با طالبان رابطه ، تعامل وحساب وکتاب ندارد.
• اما چین: واقعیت این است که گفتار ورفتار چین از روز نخست پیروزی طالبان تا حال علیه امارت اسلامی طالبان تغییر نکرده وبا همان گرمی روز های نخست با طالبان تعامل دارد ودرین روز ها شاهد هجوم متخصصین ونمایندگان شرکت های مختلف چینی در کابل هستیم .چین میخواهد در تمام عرصه ها در أفغانستان سر مایه گذاری کند وعلاوه از پروژه های کوچک میخواهد در چهار بخش بزرگ یعنی کشف واستخراج لیتیوم، استخراج نفت وگاز، استخراج معدن مس عینک ولایت لوگر واستخراج  معدن آهن حاجی گک در بین ولایت میدان وبا میان سر مایه گزاری کند تازه روز پنجشنبه 5 دیسیمبر 2023 چین  قرار داد 25 ساله را به حکومت سر پرست طالبان به امضا رسانیده که طی سه سال 540 ملیون دالر سر مایه گزاری میکند واینکه در سائر بخش ها چقدر سر مایه گزاری خواهد کرد بعدا معلوم خواهد شد.

نتیجه: از آنجائیکه بی ثباتی أفغانستان عمق استراتیژی پاکستان را تشکیل میدهد وهمیشه از گروه های مسلح علیه حکومت ها در کابل حمایت کرده شکی نیست که پاکستان طرفدار ایجاد حکومت قوی وبا ثبات  در کابل نیست واین حمایت ها ولا بی گری ها همه منافقانه است دیر یا زود پاکستان با طالبان در گیر میشود به همین تر تیب ایران.اگر چین وکشور های دیگر به تعامل این چنینی ادامه دهند حکومت طالب ها هم بخاطر برسمیت شناخته شدن هیچ تلاش وبه فر مایشات جامعه جهانی نیز تمکین نخواهد کرد.