آرشیف

از این‌که جامعۀ سالم در گروی افراد سالم و مسئولیت‌پذیر است، مدنی‌بودن حق طبیعی و رسالت شهروندی هر انسان می‌باشد و برای هر انسان می‌بایست تا خود را مسئول در قبال ملت شدن اجتماع خویش بداند. جای مسرت است اینکه در طول یک دهه اخیر شاهد فعالیت‌های بی‌شماری از جوانان فرهنگی و مدنی برای بیدار‌سازی اذهان عامه بوده‌ایم و اتفاقاً نمی‌توانیم فعالیت‌های رضاکارانه ایشان را بدون دست‌آورد قلم‌داد نماییم.

از اوایل و آغاز فعالیت‌های فرهنگی و مدنی برای بیدار‌سازی اذهان عامه بصورت برازنده و سازنده و حتی پیش‌رفته سایت وزین جام غور به مدیریت محترم عبدالقدیر اعلم و محترم عبدالقادر اعلم که در قالب فضای مجازی فعالیت دارد، می‌باشد که در زیر چتر این آدرس نشریۀ نیز تحت نام “شهاب” به امتیاز محترم ملک‌زاده و مسئولیت نادر اعلم فعالیت داشت و بعد از آن ابتکار ایجاد و تأسیس بنیاد تحصیل کردگان غوری می‌باشد که بعداً در زیر این چتر نشریۀ نوع ماه‌نامه را نیز تحت نام “فیروزکوه” فعال نمودند، این نهاد با ابتکار و تلاش محصلین غوری هر یک؛ خیر محمد پژواک،  نبی ساقی، حارنوال گل احمد حیدری، فضل الحق فایق، معاذالله دولتی، صبغت الله اکبری، استاد هدفمند، نجیب الله مقنن، جیلانی روستایی، حارنوال مومن، جلال کوشانی، فخرالدين آریاپور، قاضی ذبیح الله شهاب، قاضی عین الدین یوسفی، داکتر علی رسولی، داکتر همایون، قاضی شهید عبدالله قاضی زاده، داکتر شریف قاضی زاده، داکتر شکور عزیزی، داکتر ضیا فیروزکوهی، قاضی قربان شهید، انجنیر گل محمد کمالی، استاد عبدالقیوم شاداب، عبدالغفور صمیم، عبدالغفور، احمدالله جلالی، قاضی سخی سخا…! عرض اندام نموده بود و به توصیه و مشوره استاد خالقداد فیروزکوهی اجرا و انجام فعالیت داشت و خوش‌بختانه فعالیت‌های این مرجع برای منسجم‌سازی اندیشه‌های نسل جوان و تحصیل‌کرده غوری قابل قبول و قابل تحسین بود.

در اوایل و یا اوسط فعالیت‌های مرجع فوق، تیم دیگری از محصلین غوری مقیم کابل عرض اندام کرد و فعالیت‌های شان را در قالب یک نشریۀ تحت نام “پیام شهروند” آغاز کردند که در این چتر دانش‌جویان آن زمان هر یک؛ سید فرید ضیا – صاحب امتیاز نشریه فوق و عبدالقادر روشن‌گر – مدیر مسئول پیام شهروند کار می‌کردند که فعالیت های این تیم مجزا از تیم فوق اما با اهداف مشترک که همانا بیداری‌سازی و پخش اطلاعات بود مثمر و قابل افتخار پنداشته می‌شد که فعالیت‌های این تیم هم در ولایت غور از خود حامیان و مشوقین خاص خود را داشت.بعد از گذشت سه دوره فعالیت رسانه‌ای فوق، تیم دیگری آغاز به فعالیت نمود که فعالیت ها در زیر چتر نشریۀ “جام” به ابتکار محترمین؛ حامدالله دادفر، گل احمد عثمانی و امیری لعلی خلاصه می‌شد که این ها هم در امر اطلاع‌رسانی کوشش‌های نموده بودند و مخاطبین خاص خود را دریافته بودند. در لابلاي فعالیت‌های رسانه‌ای تیم‌های فوق در کابل، گروهی از مجاهدین تمایل به ایجاد یک نشریه به سطح غور بنام هفته‌نامه “پیام مجاهد” گردیدند که امور کاری رسانه‌ای آن توسط محترم محمد گل یزدان‌پناه، مدیر مسئول همان نشریه پیش برده می‌شد.

به محض اینکه محصلین و دانشجویان غوری مقیم کابل از مصروفیت‌های دروس دانشگاهی رهایی یافتند، وارد غور گردیده و در آنجا هم اختلاف نظر‌ بین فعالیت‌های تیم تحصیل‌کردگان غوری ایجاد گردید و همان بود که توده توده دست به ایجاد نشریه‌های دیگر چون: صراط المستقیم، غرجستان، دولتیار، دریچه و کهساران زدند و در همان دوره، فعالیت‌های چاپی اطلاع‌رسانی نشریۀ نوع ماهنامه “فیروزکوه” نیز در پهلوی فعالیت‌های نشریه‌های مرتبط به آن فعال بود اما اعضای کلیدی و رهبری این نشریه روز به روز تبدیل می‌گردید و به روند اجرای فعالیت‌ها سکتگی وارد می‌نمود و نمی‌گذاشت درخشنده‌تر باشد.

سه نشریه فوق از جمله فعال‌ترین رسانه‌های چاپی در غور بشمار می‌رفت. در قالب فعالیت‌های سه نشریۀ فوق، فعالیت‌های چشم‌گیری رسانه صوتی “رادیو عدالت” نیز قابل قبول مردم بود و وجود رادیو برای اطلاع‌رسانی مؤثر پنداشته می‌شد. در ابتدا علت اصلی ایجاد، تأسیس و آغاز به فعالیت کردن نشریه‌های فوق فقرا انگیزه برای اطلاع‌رسانی و بیداری اذهان عامه تشکیل می‌داد اما کم کم این انگیزه سیاسی شد و حرکت پر تحرک و نیرومند جوانان توسط فقر و عدم توانایی اکمال نیاز‌ها به رکود مواجه شد و همان بود که تقریباً صفحه فعالیت ایشان بسته شد و دیگر میلی به اطلاع‌رسانی دیده نمی‌شد.

به محض‌که تیم بازسازی ولایتی غور (پی آر تی) صندوق ویژه‌ی را برای حمایت از رسانه‌ها در نظر گرفت، بازار رسانه‌سازی رونق گرفت و هر تیم از خود فعالیت‌های ایجاد نشریه و اطلاع‌رسانی نشان دادند که به عنوان مثال می‌توان چنین اشاره نمود؛ نبی ساقی ابتکار تأسیس نشریۀ را تحت نام “21” نمود که بودجه چاپ آن‌را دفتر یو اس آی دی می‌پرداخت، استاد ندیم مسئولیت نشر و پخش نشریۀ را تحت نام “سام”، استاد هدفمند مسئولیت نشریۀ “شنسب”، حامد الله دادفر فعالیت نشریۀ “جام”، نشریۀ “پیام شهروند” هم با مسئولیت و تلاش‌های مسئول جدید اش محترم سید شکیب زیرک آغاز مجدد فعالیت نمود، محترم حسام الدین فیروزکوهی نیز مسئولیت پخش و نشر نشریۀ را تحت نام فیروزه، استاد مهدوی هم به نمایندگی از رادیو عدالت با پی آر تی قرارداد فعالیت بسته بود و هم‌چنان محمد جان کندیوالی مسئول رادیو تلویزیون محلی غور فعالیت رسانه‌ای داشت.

از جمله نشریه‌های فوق؛ فعالیت‌های رسانه‌ها و مطبوعات فوق هریک؛ رادیو تلویزیون محلی غور، رادیو عدالت، پیام شهروند، شنسب، جام، 21، سام، فیروزه..! بستگی به کمک و هم‌کاری تیم بازسازی ولایتی غور داشت، اگرچه بودجه در نظر گرفته ایشان نیز کفایت پیش‌برد امور‌کاری رسانه‌های فوق را نداشت اما حد اقل انگیزه‌ی بود برای فعال بودن و فعالیت کردن! در میان نشریه‌های فوق، نشریۀ فیروزکوه نیز به فعالیت‌های رسانه‌ای دخیل بود اما آهسته آهسته بستر فعالیت‌های رسانه‌ای خویش را به نشریۀ “شنسب” واگذار کرد و از همان دوره تا حال کدام فعالیتی نداشته است.

در هنگام پیش‌برد فعالیت‌های فوق در کابل و غور، محصلین غوری که در دانشگاه هرات مصروف آموزش و تعلیم بودند نیز آرام ننشسته اند و در آنجا نهاد را تحت نام نهاد سلطان شهاب الدین غوری به ریاست محبوب اکبری فعال داشتند و ایده کلی این نهاد را انسجام محصلین غور شکل می‌داد که به عنوان مثال می‌توان از فعالیت های نشریۀ “قوت الاسلام” زیر چتر نهاد اجتماعی و فرهنگی سلطان شهاب الدین غوری با مدیریت عبدالغنی جامع، محبوب اکبری، عبدالظاهر تمیم، مستمند غوری و محمد نادر تابش، نشریۀ “فریاد آشنا” با مدیریت میر‌احمد حسینی، نشریۀ “نگاه” با مدیریت نصرالله تصرتیار، قادر نادری، شاه محمد شهاب، غلام محی‌الدین صدیقی و نشریۀ “صدای غور” با مدیریت محمد نصیر نصیری فعالیت داشتند و هرکدام شان موفقیت‌های ویژه و خاص خود را داشتند. بعد از مراسم انتقال مسئولیت تیم بازسازی ولایتی غور، فعالیت‌های نشریه‌های فوق به رکود مواجه شد و تنها شاهد چند بار محدود پخش نشریه های شنسب، جام، 21، رادیو عدالت و رادیو تلویزیون محلی غور بوده‌ایم که از فعالیت‌های رسانه‌های دیگر اصلا خبری نیست!

با ختم سفر رسانه‌ای رسانه‌ها و مطبوعات فوق، تیم‌های تازه نفس وارد کارزار اطلاع‌رسانی در سطح ولایت غور گردیدند که قرار ذیل شرح می گردد: تیمی دیگر که دست به ابتکار‌آفرینی اطلاع‌رسانی رضاکارانه زد، اعضای نشریۀ “اندیشه عصر نوین” به مسئولیت گل رحمان فراز و محبوب اکبری، نشریۀ “فکر نو” به مسئولیت محمد نصیر توکلی و رسول اعتماد، نشریۀ “هیس”  با مسئولیت حبیب الله سرود، سید احمد ساهر، یار محمد یاور، نشریۀ “فراز اندیشان” به مدیریت گل رحمان فراز و شهید الله ابراهیمی، نشریۀ “جوانان الله یار” با مدیریت لعل‌میر دانشور، نشریۀ “آئینه مهر” با مدیریت عبدالمنان ظهیر (مرجع نشراتی انجمن اجتماعی هورخش) ، نشریۀ “اندیشه جوانان” با مدیریت فایق ابراهیمی و محمد‌الله یعقوبی، نشریۀ روزنه امید به مدیریت وزیر نورانی، نشریۀ “آگاه” به مدیریت نصیر احمد آژند، نشریۀ “طلوع فیروزکوه” با مدیریت استاد ربانی دهزاد، نشریۀ “صبح امید” به مدیریت محمد نادر تابش، دختران دانشجو به مدیریت پروین سعیدی، نشریۀ “طلوع غور” به مدیریت محمد احمدی زیر چتر ریاست اطلاعات و فرهنگ غور، نشریۀ “تصاعد” با مدیریت سید علی مشفق، نشریۀ “اندیشه جوان” با مدیریت محمد صادق یوسفی، نشریۀ “گپ دهکده” با مدیریت نجیب‌الله ناصری، رضا احسان و محمد احمدی، نشریۀ “دانشجو علم و عمل” با مدیریت همایون تمیم فکرت، نشریۀ “دیدگاه” با مدیریت محمد امین احمدی و نشریۀ “ابتکار” با مدیریت باقر مبلغ پور فعالیت‌های چشم‌گیری در بخش اطلاع‌رسانی داشته اند و فعالیت هر کدام شان را باید به دیده قدر نگریست.

از جمله نشریه‌های اندیشه عصر نوین، هیس، فکر نو، فراز اندیشان، جوانان الله یار، آیینه مهر، طلوع فیروزکوه، صبح امید و طلوع غور و آگاه، نشریه های چون؛ آیینه مهر، طلوع فیروزکوه، صبح امید، طلوع غور، روزنۀ امید و آگاه نشریه های بوده اند که فعالیت‌های شان بصورت غیر‌رسمی بدون داشتن جواز فعالیت انجام می‌یافته است و فعالیت‌های شان مقطعی بوده است که بعد از چاپ چند شماره حالا اصلاً خبری از فعالیت ایشان نیست. محور فعالیت‌های نشریه‌های چون: گپ دهکده، تصاعد، ابتکار، اندیشه جوان، دیدگاه، دانشجوی علم و عمل مختص یک ولسوالی (لعل و سرجنگل) بوده است و تمرکز اصلی شان را اطلاع‌رسانی در لعل و بامیان تشکیل می‌داده است و از این خاطر اکثریت مردم غور از فعالیت‌های شان چندان آگاهی ندارند. در جریان فعالیت‌های چاپی نشریه‌های فوق، رسانه‌های صوتی نیز آرام ننشسته اند و ساحه فعالیت‌های رقابتی پخش اطلاعات در این ولایت به اوج خود رسید و از همان خاطر رادیو‌های به نام‌های: رادیو سرحد، با مدیریت سید معروف سیدی، رادیو فیروزکوه و رادیو عدالت فعالیت‌های قابل‌قبول رسانه‌ای داشتند که ساحه رقابت شان بر پیش‌کش نمودن اطلاعات دقیق و بی‌طرف برای شان فرصت محبوب شدن بین افراد اجتماع را مهیا ساخته است و حالا هر کدام شان از خود شنونده خاص دارند.

هنوز هم فعالیت نشریه‌های که با جمع‌آوری بودجه از طریق حق عضویت اعضا ایجاد گردیده بودند، دیده می‌شود که به عنوان مثال می‌توان از نشریه‌های: فراز اندیشان و طلوع غور یاد کرد. دد نشریه مذکور حالا در میدان فعالیت‌های فرهنگی، اطلاع‌رسانی برای مردم و بیدار‌سازی اذهان عامه حضور سبز دارند و نشرات شان را بصورت ماهوار برای مردم رسانیده می‌شود. در میان نشریه های فوق، نشریه های مانند: صدای غور، شهرداری، طلوع غور، معارف، دختران دانشجو، اراده ملت…! نشریه‌های بودند که از خود استقلالیت کاری نداشته و طرزالعمل شان توسط ادارات چون؛ مقام ولایت غور، ریاست شهرداری غور، ریاست اطلاعات و فرهنگ غور، ریاست معارف غور و دارالمعملین عالی غور و شورای ولایتی غور تعین می‌نموده است و کس توان عبور از مرز تعین شده ادارات فوق را در امر اطلاع‌رسانی نداشته است. علاوه بر آنها، نشریه‌های دیگر در امر اطلاع‌رسانی و فعالیت‌شان مستقل بودند و اگر این‌که زیر چتر نهاد خویش کار می‌کرده اند به معنی وابسته بودن شان نبوده است بلکه آرمان هر دو مشترک بوده است.

کلیه نشریه‌های فوق انگیزه و اراده اطلاع‌رسانی برای مردم را دارد و جبر روزگار و یا اقتصاد غیر قابل قبول ایشان را نمی‌گذارد تا دامنه فعالیت‌های قبلی را دوباره بگشایند. پس، از کلیه بزرگان و فرهنگ دوستان که توانایی حمایت نشریه‌ها را دارند صمیمانه تقاضا می‌کنیم تا بخاطر فعال سازی فعالیت‌های این نشریه‌ها دست ایشان را بگیرند و نگذارند تجارب کافی و فعالیت‌های چند ساله ایشان به فراموشی سپرده شود.

با مهر

نویسنده: گل‌رحمان فراز