آرشیف

روزه داراي فوايد، حكمت‎ها، مصالح رواني و اخلاقي، جسمي، اجتماعي، اقتصادي، بهداشتي، درماني و حتّي سياسي است. علاوه از احکام متعدد آیات ورهنمود های گرانمایه احادیث پیامبر ص پیشوایان گرامی دین، در روایات  اسلامی ماه رمضان را ماه مواسات همدردی  نامیده اند.از نتایج بارز روزه برانگیختن حس همدردی نسبت به مستمندان و همنوعان تنگدست است، آنانكه زندگی آسوده ای دارند و رنج فقیر و طعم گرسنگی را نچشیده اند، ممكن است از حال مستمندان غافل بمانند و روزه وسیله ای است كه آنان را از غفلت میرهاند و رنج مستمندان را با یاد آنان میاورد تا به دستگیری فقیران همت گمارند و به درد دل آنان برسند.
درین ماه پر خیر وبر کت به احسان و اطعام و انفاق به مستمندان  بسیار سفارش شده است و در ماه که  گرسنگی و تشنگی روزه موجب درك رنج مستمند میگردد و ثروتمند به فقیر نزدیك می شود و حس احسان و انفاق فزونی میگیرد و افراد  جامعه كمك به همنوع را بیشتر میاموزد. مواسات یعنی سهیم ساختن برادران در رزق و روزی و رمضان به همین جهت ماه مواسات نامیده اند تا مسلمانان  با تمرین بر این صفت ارزنده انسانی جامعه را از حقد و كینه برهانند و برادروار در كنار هم از نعمتهای الهی بهره بگیرند و شایسته است كه روزه داران به همه این نكات انسانی روزه توجه كنند و بكوشند واقعاً فریضه روزه را آنچنان كه باید بجا آورند و ماه مبارك رمضان را آنچنان كه سزاوار این ماه است بسر آورند، تا همگان از برنامه های سازنده اسلامی بهره ور شوند ودرین نوشته بهد گوشه از فراز های اخلاقی واجتماعی رمضان اشاره میکنیم تا دوستان با مطالعه چند سطر از آن بهره گیرند.
 
 روزه تر بیت گاه انسانها های بزرگ ومصمم است
يكي از فوايد اجتماعي روزه اين است كه روزه، اراده اجتماع را قوي و همّت جامعه را بلند و بر هواها و اميال و شهوات، حاكم و مسلّط مي‎سازد.
بديهي است هر اجتماعي كه بخواهد در راه ترقّي قدم به ‌جلو بردارد و با حركات و نهضت‎هاي مترقّيانه به‌پيش‌ رود، به قوّت اراده، عزم آهنين و همّت ‌بلند نياز دارد؛ قوّت و همّتي كه او را به اقدامات بزرگ و نهضت‎هاي خطير برانگيزد، و از تصوّر شكست و ضعف و عقب‎نشيني در برابر عوامل مأيوس‌كننده و مخرّب مصون بدارد.
يگانه ‌چيزي كه سبب امتياز افراد و اجتماعات از يكديگر و باعث پيروزي و غلبه آنها بر مشكلات است، قوّت اراده و عزم سخت است كه هر ملّتي از آن بيشتر برخوردار باشد، بيشتر مي‎تواند با مشكلات و مصائب دست‌وپنجه نرم كند و مصالح عالي عمومي را با بذل مصالح و منافع شخصي و ترك هواهاي نفساني بازخريد نمايد.
نقش روزه و تأثير آن در تكميل و تقويت اراده، بسيار مهم است؛ زيرا روزه تمرين صبر و خويشتن‎داري و قوّت اراده و ايجادكنندة عزم محكم به‌واسطه ترك لذايذ حلال، و سبب صبر و شكيبايي در ترك لذايذ حرام است.
 
روزه مسیر تقوی و پر هیز گاری است
جمله‎اي كه از آن فضيلت تقوا و نقش آن در سازندگي شخصيّت مسلمان معلوم مي‎شود. پرداخت زکات، صدقه، تسلی دل‌شکستگان و تربیت صحیح فرزند از اعمال صالحه‌ای هستند که سبب قرب خدا می‌شوند. فرزند اگر نیک، صالح، خداترس، اجتماعی و مفید باشد عمل صالح است و والدین را به خدا نزدیک می‌کند، زیرا والدین در تربیت این فرزند نقش داشته‌اند.جمله‎اي كه در اينجا خدا در مقام بيان حكمت روزه به آن اكتفا فرمود، بيانگر آن است كه محصول و ميوه روزه، خودداري از مفطرات و ترك شهوات ولذا ئذ و كام‎گيري‎هاي نفساني و تقوا و پرهيزكاري است.
متّقي و پرهيزكار، كسي است كه از گناه اجتناب مي‎كند، و اوامر و نواهي خدا را اطاعت مي‎نمايد، و به آنچه خلاف شرف و فضيلت است، نزديك نمي‎شود. تقوا مشتق از وقايه است و آن چيزي است كه در برابر صدمات و ضربات مادّي و معنوي حايل و حاجب و سپر قرار داده مي‎شود. روزه‌داري ماه رمضان و نگاهداري اين رژيم شرعي سبب حصول تقوا و تكميل آن مي‎گردد.

بیداری وجدان در رمضان:
در اصطلاح علماي اخلاق به اين نيرو «وجدان» مي‎گويند. حقيقت اين نيرو هرچه باشد و اسمش «وجدان» باشد يا «ضمير» يا «قلب»، تفاوت نمي‎كند. چنين نيرويي در بشر وجود دارد كه با انجام كار نيك، شاد و خوشحال مي‎شود ( وجدان یا نیروی که از انجام اعمال نیکو وشایسته شاد وخوشحال میشود وعامل باز دارندۀ گناهان است وايكي از فوايد تربيتي روزه «پرورش وجدان» است. روزه ازجمله عباداتي است كه با خلوص و پاكي نيّت و پيروي از وجدان ديني انجام مي‎شود و رياكاري و اَغراض باطل در آن كمتر وارد مي‌گردد؛ نداي وجدان و صداي ضمير، همواره به روزه دار نهيب مي‎زند و او را مي‎ترساند و از او مي‎خواهد تا نقطه‌ضعف‎ها را برطرف كند، و شكستگي و خسارت حاصل از گناه را جبران نمايد.قرآن مجيد چنين حالت وجداني را (نفس لوّامه) ناميده است.
 
اگر وجدان بیدار نباشد بسیاری ها در غیاب مردم بخوردن ونوشیدن می پردازد اما وجدان بیدار انسانهارا وا میدارد تا در هر حالتی در حضور وغیاب روزه داشته باشند. كسي كه نيّت پاك، شوق به اطاعت فرمان خدا و پاسخ به نداي وجدان نداشته باشد، امساك و خويشتن‎داري نيز ننموده و در خلوت از خوردن و آشاميدن پرهيز نخواهد كرد؛ چرا كه مي‎تواند در حضور مردم از خوردن غذا خودداري كند، و به‌طور محرمانه روزه خود را افطار كند. اما وجدان بیدار انسانهارا دگر گون میسازد.بارها افرادي را ديده‎ايم كه تحت‌تأثير اين نداي وجدان و براي خلاصي از تألّمات روحي، صفحه زندگي آنها ـ ‎كه از جرم، خيانت، گناه، ستم و فساد سياه شده بود‎ ـ عوض شده و در فصل ديگري از زندگي به‌صورت انساني پاك و خيرخواه، نوع‌پرور، خداپرست و باشرافت ظاهر گرديدند.
 
 
رمضان ماه دستگیری نیاز مندان
 يكي ديگر از فوايد اجتماعي روزه، تذكّر و يادكردن حال فقرا و طبقه محروم و توجّه به شرافت روزه دار فقیر وقانع است.اگر روزه‎دار متمكّن و توانگر فقط در ماه رمضان به صبر و شكيبايي مي‎پردازد و از خوردن غذاهاي لذيذ و اِعمال غريزه جنسي خودداري مي‎كند پس روزه‎دار توانگر و فهيم درمي‎يابد كه چه‌بسا اين دسته از فقرا و محرومين مؤمن به‌واسطه صبر بر محروميّت‎ها در قوّت اراده و شرافت ‌طبع و بلندي ‌همّت بر او فضيلت داشته باشند؛ چنانچه در تاريخ بزرگان ديده شده و به تجربه نيز ثابت گرديده، در خاندان‎هايي كه با ناز و نعمت فراوان خو گرفته باشند، افراد برجسته، باهمّت، شجاع و بااراده كمتر پيدا شده و در خانواده‎هايي كه با اختيار يا بدون اختيار، به ترك لذايذ و بي‎اعتنايي به امور مادّي و تن‌پروري مبادرت شده، نوابغ و مردان باشخصيّت
رمضان ماه بر کت وسخاوت:رمضان ماه پرهیزگاری، آمادگی برای آخرت، همدردی با مردم و رسیدگی به نیازمندان است. اگر کم‌ترین فرصتی پیدا کردید به گرفتاران برسید، به جنازه شرکت کنید، به تسلیت دل‌شکستگان بروید، بیمارپرسی داشته باشید و فکر سفر الی‌الله، قبر، حساب و کتاب و جهنم و جنت را داشته باشید؛ اینها شما را به خدا نزدیک می‌کنند. رسول‌الله ‌صلی‌الله‌علیه‌و‌سلم فرمودند اگر من موفق به گفتن «سبحان الله و بحمده سبحان الله العظیم» بشوم برای من از دنیا و مافیها بهتر است.
ایشان در ادامه افزودند: حرف منصفانه بزنید، خداوند صاحب فضل و قدردان است و انسان‌های سخی و قدردان را دوست دارد. الله بردبار است و انسان‌های صابر را دوست دارد. متخلق به اخلاق خدا باشید و برای کوچکترین چیز برافروخته نشوید. خداوند رحیم ومهربان است شما هم مهربان باشید وپیامبر اسلام میفر ماید (اتقوا النار ولو بشق تمرة)