آرشیف

متاسفانه بت های تاریخی بامیان را گروه طالبان بدستور دشمنان مردم افغانستان بخاک یکسان نمودند اما در حال حاضر منار جام ولایت غور که یکی از آثار ماندگار تاریخی است در اثر غفلت و بی توجهی وزارت اطلاعات و فرهنگ در حالت سقوط و نابود شدن است .
من که زادگاه اصلی ام ولایت غور است و سال های قبل چندین مرتبه منار جام را از نزدیک دیده و مشاهده کرده ام بهتر میدانم که این منار از چه عظمت تاریخی  برخوردار است.
به چشم سر بار بار دیده ام در میان کوه‌پایه‌های سر به فلک کشیده ولایت غور بر علاوه آثار و آبدات تاریخی دیگر بنای به نام “منار جام” واقع شده است. این منار از آثار باستانی قرن ١٢ میلادی بشمار میرود که در جمع میراث جهانی یونسکو نیز ثبت و راجستر است اما به دلیل آن که در یکی از مناطقه دورافتاده افغانستان و آن هم در ولایت عقب نگهداشته غور واقع شده، کمتر مورد توجه زمامداران  بوده است.
از سوی دیگر راهی که به منار جام منتهی می‌شود از دره های عمیق و کوه‌های بلند عبور می کند. گرچه در حال حاضر این راه نسبتا امن اما به شدت ناهموار و صعب‌العبور است. طی نمودن فاصله اضافه تر از ۷۰کیلومتری آن از مرکز غور، یعنی فیروز کوه تا منار جام بوسیله موتر حد اقل 4 الی 5 ساعت را در بر میگیرد.
این اثر باستانی ارزشمند به قرن دوازدهم میلادی تعلق دارد خوشبختانه یونسکو آن را در سال ٢٠٠٢ در فهرست میراث های جهانی خویش به حساب آورد و درج اوراق آثار ماندگار جهانی گردید این منار در تنگی قریه جام که در تقاطع دریاچه جام و هریرود بزرگ موقعیت دارد و از طرف دیگر این منار یادگاری از آبده شهر فیروز کوه  بشمار میرود گرچه در حال حال حاضر آثار و علائم کمتری از شهر فیروزکوه مشاهده میشود. 
منار جام با طول ٦٥ متری خویش فکر می شود از لحاظ بلندی بعد از قطب منار دهلی در هند دومین منار در جهان باشد. جهت تزئین این اثر تاریخی از کاشی های برنگ فیروزه و رسم الخط قدیم اسلامی کار گرفته شده است. در داخل این منار زینه های از پایین تا بالای منار ساخته شده است که کم نظیر است. 
میتوان منار جام را جزء میراث باستانی غور به حساب آورد و موقعیت آن درین ولایت باعث مباهات و افتخارات تاریخی مردم غور حساب میشود. 
ولایت غور که در یک زمانی در قلب امپراطوری غوری ها که بخش هایی از ایران امروزی و جنوب اسیا را تشکیل میداد موقعیت داشت حالا این ولایت به فراموشی سپرده شده به شهادت تاریخ این منار در حدود 815 سال قبل در زمان امپراطوری غوری ها ساخته شده این منار از تماشایی ترین ابنیه های تاریخی افغانستان است.
باستان شناسان عقیده دارند که قطب منار به الهام از منار جام غور  در اوایل سدهء سیزده هم ساخته شده است که درازای آن هفتادو سه متر اندازه گیری شده است.
در اسناد یونسکو گفته شده است که این منار به سال ۱۱۹۴میلادی در دوران سلطنت سلطان غیاث الدین غوری که بنیان گذار مسجد جامع هرات نیز است ساخته شده است. 
خطرهای که در حال حاضر منار جام را تهدید می کنند و اگر بزودی توجه جدی نشود باعث سقوط این منار خواهند شد عبارت اند .
اول – خطر های طبیعی بخصوص با گذشت سالیان متمادی رودخانه هریرود که از نزدیکی این منار میگذرد تدریجاً ساحل جنوبی خود را تخریب کرده و بستر خود را به سوی منار گسترش داده است .چنان که همه ساله در فصل بارندگی با افزایش سیلابها و بلند رفتن سطح آب رودخانه خطرطبیعی چندین برابرمی شود.
از سوی دیگر سرک که از نزدیک این منار مگذرد وسایط با تناژ بلند عبور و مرور دارند نیز زمینه تخریب این منار را فراهم ساخته اند.
 
دوم – عدم توجه و و عدم مسئولیت پذیری وزارت اطلاعات و فرهنگ که از دیر زمانیست میبینند و میشنوند که این منار در حالت سقوط است خمی به ابرو نمی آورند و توجه نمی نمایند نیز باعث گردیده تا این اثر گرانبهای تاریخی نابود گردد