آرشیف

امیر منذر بن زبیر بن عوام بن خُوَیلِد بن اسد بن عبدالعزَّی بن قُصِي بن کِلاب أسدِي مکنی به ابوعثمان قُرَشِي أَسَدِي از برگزیدگان و شجاعان قریش و مردی حلیم بوده، و به حسن خلق و معاشرت نیکو مشهور است. مادرش أسماء دختر ابوبکر صدیق ملقب به ذات النطاقین می باشد.(1و2) موصوف در زمان خلافت حضرت عمر فاروق متولد گردید، و زبیر بن عوام(رض) او را به اسم صحابی بزرگوار منذر بن عمرو کرد، همان که در قضیه بئرمعونه به شهادت رسید. و ی در وفدی به حضور معاویه بن ابی سفیان رسید، و در زمان خلافت معاویه(رض) در جنگ قسطنطنیه  به همراه یزید بن معاویه شرکت کرد، و نیز در وفدی قبل از جریان حره به نزد یزید رفت، او مردی ثروت مند و تجارت پیشه بود.(5) منذر برادر پدر مادری عبدالله بن زبیر می باشد. و در زمان حکومت یزید او و پسرش محمد را به واسطه طرفداری از برادرش عبدالله بن زبیر شلاق زدند، و او به همراه برادرش عبدالله بن زبیر در جنگی که بین عبدالله و بنی امیه رخ داد به شهادت رسید. 
   فرزندان و همسران منذر بن زبیر عبارت اند از: محمد که مادرش عاتکه دختر سعید بن زید بن عمرو بن نفیل بود، و از او نسلی هم باقی مانده است. ابراهیم که از او هم نسلی باقی مانده، و عبدالرحمن و قریبه که مادر هر سه شان حفصه دختر عبدالرحمن بن ابوبکر صدیق بوده است. عبیدالله که مادرش دختر حسان بن نهشل از خاندان سلمی بن جندل بوده است. عمرو که دختر امام حسن بن علی بن ابی طالب را به همسری برگزید، عاصم که اولادش در بصره زندگی می کردند، و پسرانش عمر بن عاصم بن منذر و زبیر بن عاصم بن منذر در قیام ابراهیم بن عبدالله محض برادر محمد بن عبدالله معروف به نفس زکیه یکی از علویان شرکت داشتند، و فاطمه همسر هشام بن عروه که یکی از محدثان بود، و ابوعبیده و معاویه که آن ها هم اولاد داشتند، و مادر همگی شان کنیزی بوده است. عمر، عون و عبدالله نیز که مادرشان کنیزی بوده، و از آن ها نیز نسل باقی مانده است. ابوعبدالله بن زبیر بن احمد بن سلیمان بن عاصم بن منذر بن زبیر فقیه بزرگ مذهب شافعی و یکی از محدثین معروف بصره و مولف کتاب کافی در فقه شافی نیز از نسل منذر بن زبیر بوده است.(1و3)  
   امام ابوعبدالله ذهبی می گوید: امیر ابوعثمان منذر بن زبیر یکی از قهرمانان بود، وی در زمان خلافت حضرت عمرفاروق(رض) متولد گردید، و در زمان خلافت معاویه(رض) به همراه یزید بن معاویه به غزای قسطنطنیه رفت. و در وفدی نیز به حضور معاویه رسید. زبیر بن بکار از قول مصعب بن عثمان می گوید: منذر بن زبیر از برادرش عبدالله آزرده شد، و رهسپار کوفه گردید، از کوفه با جمعی به نزد معاویه رفت، معاویه او را عزت و حرمت کرد، و سندی حاوی چند هزار درهم برایش تقدیم نمود، مگر قبل از آن مبلغ مذکور را اخذ نماید، معاویه وفات یافت، و معاویه سفارش کرد، که او را منذر به قبر بگذارد. و قتی منذر به کوفه رسید، از مخالفت برادرش عبدالله بن زبیر با یزید بن معاویه آگاهی پیدا کرد، با سرعت خود را به ظرف هشت شبانه روز به مکه رسانید، و در تمام ایام در کنار برادرش بود. و و قتی شامیان عبدالله بن زبیر را محاصره کردند، او نیز در کنار برادرش مقاومت کرد، تا این که در این ایام به شهادت رسید، رحمه الله تعالی. .(5) امام محمد بن حبان او را ثقه گفته، و در کتاب تقریب الثقات می نویسد: منذر بن زبیر بن عوام قرشِي از جمله تابعین است.(6)

منابع و مآخذ:
1 – طبقات – جلد پنجم – صفحه 298 – تالیف محمد بن سعد کاتب واقدی – ترجمه دکتر محمود مهدوی دامغانی – فارسی.
2 – ویکیبیدیا الموسوعة الحرة  (دائرة المعارف عربی) آخرین تعدیل 17 نوامبر سال 2017 میلادی ساعت 09/23 دقیقه.
3 – جمهرة انساب العرب – صفحه  –  123  – تالیف ابی محمد علی بن احمد بن سعید بن حزم أندلسِي – عربی.
4 – تاریخ ابن خلدون جلد دوم – صفحه 30 – تالیف ابوزید عبدالرحمن بن محمد معروف به ابن خلدون – ترجمه عبدالحمید آیتی – فارسی.
5 – تاریخ دمشق – جلد شصتم – از صفحه 288 الی صفحه – شماره 7646  – تالیف ابن عساکر دمشقی – عربی.
6 – تقریب الثقات – صفحه 1191 – به شماره -14066 – تالیف محمد بن حبان بستی – عربی.