آرشیف

شاهد خاقان عباسی نخست وزیر پاکستان نمیدانم با حضور کدام تناب و میخ گستاخانه به خود حق داد تا  در مقر سازمان ملل متحد بگوید پاکستان دیگر تحمل همکاری های سیاسی و نظامی هند را به افغانستان ندارد  بعد از اظهارات نخست وزیر پاکستان آقای اشرف غنی رئیس جمهور نیز از روی حقایق دیگری پرده برداشت آقای غنی گفت ما دست دوستی و برادری به پاکستان دراز کردیم اما آنها بالای دست ما تف کردند بنظر من مانند همیش مناسبات افغانستان و پاکستان در یک بن بست پیچیده ای قرار دارد تردیدی وجود ندارد که افغانستان در حال حاضر در باتلاقِ خون و بن بستِ سیاسی دست و پنجه نرم میکند  پاکستان با خصلت شرارت پیشگی که دارد از این بن بست به نفع خویش بهره گیری مینماید .در چنین وضعیت بحرانی جنرال جیمز متیز وزیر دفاع امریکا فردا به هندوستان سفری دارد تا همکاری هند را بخاطر تحقق استراتیژی جدید اعلان شده امریکا بدست آورد گرچه با اعلان استراتیژی جدید امریکا در کل تا هنوز تردید های زیادی بخاطر به ثمر رسیدن آن وجود دارد. کسی به درستی نمی داند که آمریکایی ها چگونه با همکاری افغانستان و کشور های منطقه این استراتیژی را به ثمر می رسانند متاسفانه تا هنوز  ابهاماتی وجود دارد مبنی بر اینکه آیا امریکا فشار بر پاکستان را ادامه خواهد داد یا با درنظرداشت چالش های منطقوی یکبار دیگر با پاکستان کنار خواهد آمد. در هرحال ابهامات وجود دارد و آمریکایی ها تاکنون جواب قانع کننده ای  که فشار بر پاکستان را تا سرحد عملیات نظامی خواهند رساند در افکار عمومی روشن نکرده اند. بعضی ها به این باور اند آنچه که در استراتیژی جدید در مورد پاکستان اعلان گردیده از سوی آمریکا، عملی نخواهد شد. از طرف دیگر تردیدی وجود ندارد که بعد از اعلان استراتیژی تازه امریکا دولت پاکستان  عملا در یک دوراهی قرار گرفته است به این معنا که اسلام آباد یا باید سیاست یکدستی را در پیش بگیرد و سیاست اعمالی و اعلامی خود را در یک جهت و آنهم در مسیر مبارزه با تروریسم قرار دهد و یا اینکه آمریکایی ها خود به شکلی که در ایبت آباد پاکستان اسامه بن لادن را کشتند در لانه و کاشانه های گروه های تروریستی که در حال حاضر در پاکستان حضور فعال دارند وارد عمل شوند و دیگر اعتبار و حق حاکمیتی برای این کشور قائل نخواهند شد. هردو حالت برای پاکستان شکننده است به این معنا که اگر پاکستان مبارزه صادقانه با گروه های تروریستی  را بپذیرد با دو مشکل جدی روبرو خواهد شد. اول رادیکال های اسلامی برون مرزی است که شامل داعش القاعده و طالبان می شوند و منشا عربی-افغانی، ایگوری، ازبکی و چچنی دارند و باید با همه آنها اردوی پاکستان درگیر شود و دوم در درون کشور پاکستان با رادیکال های اسلامی مانند حامیان سمیع الحق مولانا فضل الرحمن مولانا سراج الحق مولانا حافظ سید طالبان پاکستانی و ده ها گروه های دیگر  روبرو خواهند شد که چنین مبارزه ای را با رادیکال های داخلی هرگز نخواهد پذیرفت. از سوی دیگر بعضی آگاهان سیاسی به این باور اند که در حال حاضر   آمریکا، پاکستان را در شرایطی قرار داده که دیگر راهی جز تصمیم گیری قطعی برایش باقی نمانده نه تنها حکومت ملکی پاکستان تحت فشار مقامات امریکایی قرار دارد بلکه نظامیان آن کشور نیز از مصارف را که امریکا به اردوی پاکستان می پردازد اگر قطع شود تشویش دارند به عقیده من جنرال های اردوی پاکستان بارها با این بحران ها روبرو شده اند و راه حلی برای آن پیدا کرده اند.مثلا در زمان جوش بوش زمانیکه قصر های تجارتی امریکا مورد حمله قرار گرفته بود و در زمانی محدودی 3000 نفر جان های خود را از دست دادند آمریکا پاکستان را تهدید کرد که در صورت عدم همکاری، مورد حمله نظامی قرار می گیرد.در آن مقطع جنرال های پاکستان گزینه کم خطر را انتخاب کردند.در ظاهر اعلام کردند که با آمریکا همکاری می کنند اما در خفا سیاست دوگانه را در پیش گرفتند و به طالبان و القاعده نیز کمک می کردند و این فرصت را برای طالبان و القاعده که از آمریکا در جنگ 2001 شکست خورده بودند، فراهم کردند تا در مناطق قبائلی، پناه بگیرند که در شرایط موجود به درد سر بزرگی تبدیل شده .
باور دارم آمریکایی ها این مسئله را می دانند که پاکستان بازی دوگانه ای را دنبال میکند قرار گاه های تروریستی از نظر امریکایی ها که در خاک پاکستان وجود دارد پوشیده نیست با آن هم امریکایی ها در مورد تصمیم گیری در باره پاکستان با در نظرداشت وضعیت منطقه دست باز ندارند از سوی دیگر بعد از آنکه دونالد ترامپ در بیانیه اخیر خویش در مقر سازمان ملل متحد با  جملات و کلمات شدید لفظی که با کوریای شمالی ایران و ونزوئلا داشت نامی از پاکستان به زبان نیاورد فکر میشود امریکایی ها  مجبوریت های دارند تا این بازی پیچیده ای خود را با پاکستان ادامه دهند. با آن هم نیاز است تا به پاکستانی ها این موضوع ثابت شود تا دیگر بهانه ای برای فرار از مسئولیت نداشته باشند. پاکستان هم از محدودیت های آمریکا باخبر است.واقعیت آنست که آمریکا بعد از آنکه دونالد ترامپ به قدرت رسیده نمی خواهد به عنوان یک کشور شکست خورده از افغانستان بیرون شود . استراتژی جدید دونالد ترامپ اینست که به عنوان کشور پیروز از افغانستان خارج شود.آمریکا و ناتو آماده پذیرش شکست مشابه شوروی سابق در افغانستان نیستند.شاید با گذشت زمان با مشکلات زیادی روبرو شوند اما هم اکنون آمریکا می خواهد با پیروزی از افغانستان بیرون برود. بنابراین هر تدبیری را برای همراه کردن پاکستان با خود به کار خواهند گرفت. اولویت اصلی آمریکایی ها در شرایط کنونی اینست که ارتش پاکستان را مجبور کنند که با گروههای افراطی اسلامگرا مثل طالبان داعش برخورد قاطعی کند و آن مناطق قبایلی که بدست ترویستان است آن ها را  پس بگیرند.
از سوی دیگر امریکایی ها تشویش دارند اگر فشار بدون قید و شرط را بر پاکستان زیاد سازیم این مسئله می تواند حاکمیت ملی پاکستان را به خطر بیندازد.ممکن است پاکستان وارد یک جنگ داخلی طولانی مدت میان رادیکال ها و دولت شود. در صورتی که پاکستان نتواند خود را با واقعیات جدید آمریکا هماهنگ کند، احتمال اینکه ارتش امریکا عملیات خود را از بخش هوایی به زمینی توسعه دهد زیاد خواهد بود و اگر این اتفاق بیفتد پاکستان تجزیه خواهد شد و در این میان افغانها نیز ادعای خود را در خصوص اراضی مورد دعوی با پاکستان طلب خواهند کرد.
همه میدانند اشرف غنی رئیس جمهور افغانستان باربار اعلان کرده است که اضافه تر از بیست گروه تروریستی در پاکستان مراکز تربیتی دارند و صدور تروریسم به کشورهای مختلف از پاکستان و زیر نظر سازمان استخبارات آی اس آی سازماندهی می شود." هندیها هم دقیقا همین ادعا را دارند.هندیها بارها به آمریکایی ها اعلام کرده اند که جنگ در افغانستان تا زمانیکه پاکستان دست از تروریست پروری بر ندارد بیهوده است سفر جنرال جیمز متیز وزیر دفاع امریکا به هندوستان میتواند اتحاد تازه ای را میان هند افغانستان و امریکا ایجاد نماید که برای پاکستان به هیچ صورت قابل قبول نیست ، از طرف دیگر امریکایی ها امیدوار اند که پاکستان بخاطر تحقق استراتیژی جدید امریکا آماده همکاری شود و از سوی دیگر تصور من اینست که اردوی پاکستان با توجه به تجریبات گذشته بازهم تسلیم آمریکا خواهد شد ولی در پشت پرده راههای دیگر را نیز بررسی می کند و چه بسا همان رویه مخفیانه را ادامه بدهند.این احتمال وجود دارد که اردوی پاکستان به زودی با حمایت مالی و تدارکی آمریکایی ها ساختار قدرت قبیله ای را در مناطق قبائلی برهم بزند و در همان مناطق مستقر شود. پاکستان پیشتر نیز همین کار را کرده بود. باور دارم در سفر جنرال جیمز متیز وزیر دفاع امریکا به دهلی جدید از پاکستان اکیداً خواسته خواهد شد که آن کشور در مرحله اول باید گروههایی را که آمریکا هند و افغانستان آنها را ترویستی و جهادی می دانند تحت کنترل درآورد، از جمله لشکر طیبه، جیش محمد و مجاهدین کشمیری جماعت الدعوه حرکت المجاهدین  گروه حقانی و طالبان حرکت دوم اینست که پاکستان، طالبان را تشویق کنند تا با حکومت افغانستان مذاکره و آشتی نمایند و به دولت بپیوندند. بدین ترتیب آمریکایی ها خواهند توانست در تحقق مواد استراتیژی جدید امیدوار شوند به عقیده من امریکا نیز میداند که اداره آی اس آی پاکستان در گذشته و حال در رشد و تقویه گروه های ترویستی نقش برازنده ای داشته تا زمانیکه این اداره جهنمی دست از تروریست پروری بر ندارد در وضعیت بهبودی به وجود نخواهد آمد شاید بعضی ها به این باور باشند که امریکا توان ضربه زدن و منحل کردن اداره آی اس آی را دارد اما به باور من  آمریکا برای ضربه زدن به آی اس آی اهرم زیادی در اختیار ندارد.اما عملیات طیارات بدون سر نشین آمریکایی ها در مناطقی از قبایل ضربه بدی به حیثیت آی اس آی در پاکستان وارد کرده است و این سوال را در اذهان عمومی ایجاد کرده است که چگونه آمریکا بدون اجازه پاکستان این عملیات را انجام میدهد اداره جهنمی پاکستان یعنی آی اس آی کار کرده نمیتواند.
به باور من نزدیکی و همکاری بین افغانستان و هندوستان یک ضرورت است اما متاسفانه دوستی و همکاری هند و افغانستان خشم پاکستانی ها را نسبت به گذشته زیادتر خواهد ساخت ما دیگر چاره ای نداریم پاکستان یک کشور شرارت پیشه است درمقابل این شرارت پیشه گی ما به همکاری های جهانی ضرورت داریم . متاسفانه در اثر مداخله کشور های همسایه بخصوص پاکستان جنگ منفعت های بزرگ در افغانستان و گسترش ناامنی های اخیر توسط افزار این جنگ (طالبان، داعش گروه حقانی امنیت و ثبات افغانستان را با تهدیدات جدی مواجع ساخته است که همه به آن باور داریم.
بدتر شدن وضعیت امنیتی در کشور، خاصیت و چگونگی جنگ امروز همراه با تبلیغات گسترده از طریق برخی از رسانه ها و منابع رسمی، زمینه ادامه حضور و جنگ ایالات متحده آمریکا در افغانستان را مساعد تر ساخته است از  سوی دیگر به باور رهبران حکومت وحدت ملی حمایت مالی و نظامی ایالات متحده آمریکا از نیروهای امنیتی افغانستان و تهدیدات روبه افزایش گروه های تروریستی خارجی چون داعش، طالب دلایل عمده برای ضرورت مداومت و یا تمدید حضور آمریکا در افغانستان می باشند.
باید یادآور گردید که چنین اتکای مطلق نیروهای امنیتی افغانستان به آمریکا، وسیله ای موثری فشار برای واشنگتن است. با وصف تقاضا و تلاش های زیاد از جانب حکومت گذشته و موجود افغانستان طی یک و نیم دهه گذشته، آمریکا هرگز نخواست تا نیروهای امنیتی افغانستان را با سلاح و تجهیزات مدرن و مورد ضرورت آنها مجهز کند و یا مجهز شوند. با دریغ و درد باید بگویم  با وصف اظهارات رهبران حکومت وحدت ملی مبنی بر ختم جنگ متاسفانه با در نظرداشت رقابت ها و زور آزمایی های کشور های منطقه و فرا منطقه ادامه این جنگ دراز مدت خواهد بود  زمانی این جنگ خاتمه خواهد یافت که پاکستان دست از حمایت گروه های تروریستی بردارد و حکومت افغانستان حمایت همه جانبه مردم افغانستان را بدست آورد در غیر آن همین آش خواهد بود و همین کاسه.